سلسله منابر اهل بیت علیه السلام-جلد 37
چهل منبر بسیجی
سیره و سیمای بسیج و بسیجی در قرآن و روایات
مولف: حسن بابایی
بسم الله الرحمن الرحیم
سالگرد تشکیل بسیج مستضعفان، یادآور خاطره پرشکوه مجاهداتی است که در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی، زیباترین تابلوهای ایثار و فداکاری همراه با نجابت و فروتنی و توأم با شجاعت و رشادت را ترسیم کرده است. خاطره جوانمردان پاکدامن و غیوری که شیران روز و زاهدان شب بودند و صحنه نبرد با شیطان زر و زور را با عرصه جهاد با نفس اماره به هم آمیختند و جبهه جنگ را محراب عبادت ساختند. جوانانی که از لذات و هوسهای جوانی برای خدا گذشتند و پیرانی که محنت میدان جنگ را بر راحت پیرانه سر ترجیح دادند و مردانی که محبت زن و فرزند و یار و دیار را در قربانگاه عشق الهی فدا کردند؛ خاطره انسانهای بزرگ و کم ادعایی که کمر به دفاع از ارزشهای الهی بستند و از هیبت دروغین قدرتهایی که برای حفظ فرهنگ و ارزشهای جاهلی غرب به مصاف ارزشهای الهی آمده بودند، نهراسیدند. ما فرزندان مکتب انتظاریم؛ انتظار موعود عدالت گستر الهی که خواهد آمد و همه جهان را با عطر ولایت و عدالت پر خواهد کرد. اولین و مهم ترین تهدید ما این است که مکتب انتظار را فراموش کنیم و از آقا امام زمان (علیه الصلوه والسلام) و مسئولیتی که در دوران انتظار ظهور داریم غفلت کنیم. آیاتی که تلاوت شد رجاء به خدای تعالی و آخرت را از ویژگی های مهم مومنین دوران رسول الله شمرده است. امام صادق علیه السلام به ما رجاء به خداوند را یاد دادند «یا من ارجوه لکل خیر» ای کسی که در همه خیرها رجاء و امید ما به تو است. «تَرجُونَ مِن اللهِ ما لا یَرجُونَ» عنوان صحبتم این خواهد بود. آنچه شما به خداوند متکی هستید و رجاء و امید دارید و دشمنانتان ندارند. «ترجون من الله مالایرجون» (نساء آیه 104) شما مومنین امید دارید به یاری و نصرت و امداد خداوند تعالی در حالی که دشمنانتان رجاء و امید ندارند و آنچه که دل مومنین به آن خوش است و محکم و امیدوار است ولی دشمنانتان دلبستگی جز به دنیا و عدد و مالشان ندارند. در این موضوع سراسر قرآن پر است از وعده های الهی به مومنین، ای مومنانی که مردم به شما می گویند «قد جمعو الکم» دشمنان آمده اند اطراف شما جمع شده اند علیه شما «فاخشوهم» که از آنها بترسید! «فزادهم ایمانا» مومنین بر ایمانتان افزوده می شود «و قالوا حسبنا الله و نعم الوکیل» و اینهایی که می بینید دشمنان دورشان جمع شده اند و علیه مومنین تجمع کرده اند، اینها (مومنین) ایمانشان زیاد می شود و توکل به خدا می کنند و می گویند که خدا برای ما کافی است و خدا بهترین وکیل است. این آیه قرآن، بهترین وصف برای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به خصوص سپاه پاسداران و بسیج ده ها میلیونی ملت ایران است. دشمن جلو می آید. ارتش، سپاه، بسیج و نیروهای مسلح ما ایمانش افزوده می شود و می گویند خدا برای ما کافی است و او بهترین وکیل است، او وکیل خوبی است در جای دیگری از کتاب حکیم، خداوند بنده نواز فرموده است «و کفی الله المومنین القتال» (احزاب 25) خداوند مومنین را در جنگ و کار زار کفایت می کند. دشمن ما همه چیزش را جمع کرده و نفسش را هم در سینه اش حبس کرده، خیز برداشته که به ایران حمله کند؛ اما نگاه کرده داخل ایران، دیده اینجا یک ملت حزب اللهی متحد هستند. هر چه بیشتر دشمن تلاش اطلاعاتی کرد، بیشتر خدا رعب قدرت ایران را در دلشان انداخت. این بازدارندگی است. تهدید اگر تحقق نیافت به خاطر بازدارندگی بود. خداوند مومنین را در جهاد کفایت می کند و خدای متعال در جنگ بدر به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: من رعب شما را در دل آنها افکندم؛ یعنی خداوند می فرماید شما خدا را دارید، او برای شما کافی است. الحمدلله اقتدار نیروهای مسلح، اقتدار ارتش، سپاه و اقتدار رزمندگان اسلام و فدائیان ملت ایران امروز بر دوستان و دشمن پوشیده نیست.
اصفهان/هفته بسیج
حسن بابایی
منبر اول: " دوره اول: 1358 تا 1360"
آیه: «أَلَمْ تَرَ کَیفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیبَةً کَشَجَرةٍ طَیبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاء/ تُؤْتِی أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَیضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یتَذَکَّرُونَ» (ابراهیم:24 و 25)؛ آیا ندیده ای که خدا چگونه مثل زد؟ سخن پاک چون درختی پاک است که ریشه اش در زمین استوار و شاخه هایش در آسمان است به فرمان خدا هر زمان میوه خود را می دهد خدا برای مردم مثلها می آورد، باشد که پند گیرند.
حضرت امام خمینی (ره) درباره بسیج فرمودند: «بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفههای آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می دهد.» به نظر می رسد که امام (ره) در بیان این ویژگی های بسیج و تمثیل بسیج به شجره طیبه از آیات سوره ابراهیم الهام گرفته اند: «أَلَمْ تَرَ کَیفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیبَةً کَشَجَرةٍ طَیبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاء / تُؤْتِی أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَیضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یتَذَکَّرُونَ» براین اساس، مهمترین ویژگی های بسیج و بسیجی عبارت اند از: شجره موجودی است زنده، دارای رشد و نمو، پویا و فعال. بر این اساس، بسیج نیز حاوی این ویژگی است. پاک و طیب بودن. همانطور که درخت دارای ساقه و برگ است. بسیج نیز دارای تشکیلات و رده های مقاومت می باشند. اصل و ریشه بسیجی ثابت و دارای ایمان و اقتصادی راسخ است که طوفان و تندبادهای حوادث و بحران ها خللی بر عزم و اراده و حضور وی در صحنه ایجاد نمی کند."فرعها فیالسماء"؛ بدین معنی که افق فکر بسیجی محدود به دنیای پست و کوچک نبوده، بلکه به بلندای آسمان است"کل حین"در آیه بدین معنی است که این درخت برای یک فصل و زمان خاصی نیست، بلکه بسیجی در هر زمان با طراوت و شادابی آماده حضور در صحنه است."باذن ربها" اشاره به این دارد که بسیجی تبعیتپذیر و مصداق آیه شریفه «اطیعوالله و اطیعوا الرسول و اولامر منکم» و آیه «صبغه الله و من احسن من الله صبغه» (بقره آیه 138)؛ یعنی بسیجی کسی است که رنگ خدایی را پذیرفته که حضرت امام (ره) در وصف بسیجیان می فرماید: «... من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می خورم و از خدا می خواهم که مرا با بسیجیان محشور گرداند».
بسیجی نماد آیه « وَ لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ» (آل عمران:139) است. بر همین اساس، حضرت امام می فرمایند: «آنچه برای اینجانب غرورانگیز و افتخارآفرین است روحیه بزرگ وقلب سرشار از ایمان و اخلاص و روحیه شهادت طلبی این عزیزان (بسیجیان) که سربازان حقیقی ولی اللهالاعظم ارواحنا فدا هستند.» بسیجی همیشه پیروز است؛ زیرا بر اساس آیات « وَ إِنَّ جُنْدَنا لَهُمُ الْغالِبُونَ» (صافات:173) « ألا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ... هُمُ الْغالِبُونَ ». این وعده الهی است. بر اساس آیه « إِنَّ الَّذینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُونَ»؛ بسیجی در راه اعتقادات و آرمانهای خود استقامت و پایداری می ورزد و در راه مأموریت خود که همانا پاسداری از مرزهای اعتقادی نظام جمهوری اسلامی است هیچ ترس و واهمهای به دل راه نمی دهد. بسیجی در هر زمان و مکان بر اساس آیه « یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِیعًا» (نسا:71) آماده فداکاری و جهاد در راه خدا می باشد. بسیجی تابع ولایت و هیچ گاه نه از ولایت عقب می ماند و نه هیچ گاه از ولایت جلو می افتد. در این زمینه قرآن می فرماید: « یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَینَ یدَی اللَّهِ وَرَسُولِهِ» (حجرات:1) و در صلوات شعبانیه می خوانیم که "المتقدم لهم مارق و المتأخر عنهم زاهق والازم لهم لاحق"؛ کسانی که از ولایت جلو می زنند مارق و رها شده و کسانی که از ولایت عقب می مانند باطل هستند و راه یافتگان کسانی هستند که همراه و تابع ولایت باشند.
حدیث: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در پاسخ به سؤال از این آیه: «اى مؤمنان هر کس ازشما از دینش (اسلام) برگردد، [بداند که] خداوند به زودى گروهى را خواهد آورد که آنان را دوست دارد و آنان نیز او را دوست دارند ...»: در حالى که به شانه سلمان مى زد، فرمود: «[آنان] این مرد و هموطنان اویند». سپس فرمود: «اگر دین به ثریا آویخته باشد، هرآینه، مردانى از ایرانیان به آن دست یابند.»
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: اگر بر کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنین انداز شد چشم طمع دشمنان و جهانخواران از آن دور خواهد گردید. امام خمینی (ره)
سیمای بسیج و بسیجی: دوره اول: 1358 تا 1360:
این مقطع از عمر بسیج، دوران طفولیت و ولادت است. ولادت بسیج را می توان مصادف با صدور فرمان بسیج عمومی در آذرماه 1358 دانست. از صدور فرمان تا جنگ تحمیلی، بسیج عمومی به معنی لغوی واژه بسیج، رایج بود یعنی در طول مدت چند ماه (حدود 9 ماه) در مردم آمادگی بوجود آمد تا در برابر خطرات احتمالی مقاومت کنند. هنوز حمله ای صورت نگرفته تا بسیج به معنی واقعی و حقیقی آن ایجاد شود، عضویابی، آموزش و سازماندهی نیروهای بسیجی انجام گرفت ولی مرحله بکارگیری و انجام مأموریت، جنبه عملی به خود نگرفت.
هدف از تشکیل بسیج و آموزش مردم، فراهم کردن زمینه و بستر دفاع در برابر تجاوز بود. هنوز از نوع، میزان و چگونگی تجاوز اطلاعات کافی در دست نبود. بنابراین هدف گذاری و برنامه ریزی بسیج، یک پیش بینی منطقی به حساب می آمد.
قسمت اول عمر بسیج، بیشتر از نظر رویکرد دارای اهمیت بود. یعنی در این دوره، شرایطی فراهم آمد که بر اساس دیدگاه امام راحل (ره) پیرامون ضرورت تشکیل بسیج، اهداف بسیج و برنامه های آن زمینه کارکرد نظامی و دفاعی را بوجود آورد. ولی دستاورد مهم این مقطع، رویکرد مشترک به بسیج بود که دولت و ملت به ایجاد سازمان بسیج برای دفاع از انقلاب اسلامی پی برده بودند و از این جهت دیدگاههای دوگانه یا چندگانه مشاهده نمی شود. وحدت نظر و نگاه واحد، مشخصه مقطع اول عمر بسیج به حساب می آید.
پاره دوم این مقطع، با شروع جنگ تحمیلی آغاز می شود که نیروهای آموزش دیده به صورت داوطلب به سوی جبهه ها حرکت می کنند و در جنگهای نامنظم و عملیاتهای کوچک علیه رژیم بعث عراق شرکت می کنند. چندان مهم نبود که نیروهای بسیجی و مردمی تحت چه سازمان و تشکیلاتی بسیج می شوند، نحوه اعزام آنان چگونه است، برنامه ریزی بسیج چگونه صورت می پذیرد و در عرصه نبرد، در چه قالب های نظامی سازماندهی می شوند، چگونه می جنگند و با چه ابزاری نبرد می کنند. آنچه مهم بود اینکه انگیزه دفاع مردمی و بسیج نظامی بسیار بالا بود و برای دفع متجاوز باید اقدام کنند و با سلاح یا بدون سلاح، جنگ را در زندگی خود وارد کردند.
اندکی از آغاز جنگ نگذشته بود که بسیج نیروها به عهده سپاه پاسداران گذاشته شد.
بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، در تاریخ دی ماه 1359، تشکیلات بسیج مستضعفین به سپاه پاسداران و انقلاب اسلامی محول گردید و سازمان بسیج ملی منحل شد.
به استناد ماده 9 اساسنامه سپاه، مصوب 1361 برنامه ریزی، سازماندهی، اداری، فرماندهی و اجرای آموزشهای عقیدتی – سیاسی و نظامی اعضای بسیج مستضعفین به عهده سپاه پاسداران گذاشته شد و هدف از تشکیل واحد بسیج مستضعفین ایجاد تواناییهای لازم در کلیه افراد معتقد به قانون اساسی و اهداف انقلاب اسلامی، به منظور دفاع از کشور، نظام جمهوری اسلامی و همچنین کمک به مردم هنگام بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه داشته شد. سپاه پاسداران که مسؤولیت امنیت داخل کشور را بر عهده داشت، با شروع جنگ به کمک ارتش جمهوری اسلامی ایران شتافت و از اولین روز جنگ، عرصه نبرد را حوزه مأموریت خود در نظر گرفت و با پیوست واحد بسیج مستضعفین، اعزام نیروهای بسیجی به جبهه ها از طریق سپاه پاسداران انجام می گرفت. در نتیجه برنامه ریزی برای آموزش، اعزام، بکارگیری و تجهیز، نسبت به اوایل جنگ، حالت بهتری به خود گرفت. از این زمان کارکرد دفاعی و نظامی نیروهای بسیجی تعریف دقیق تری به خود گرفت و رویکرد بسیج تا سال 1360، جنبه عملی، عینی و واقعی به خود گرفت و نیروهای بسیجی جزء نیروهای اصلی عمل کننده در مناطق جنگی به حساب می آمدند. اقدامات بسیجیان همرزم پاسداران، کارکردی مثبت و سازنده از خود به جای گذاشت زیرا عمده نیروهای اعزامی به جبهه، از میان افراد ذخیره و ویژه بسیج بوده که از نظر رفتار و عملکرد، شباهت زیادی با پاسداران انقلاب اسلامی داشته اند.
خدمات بسیج در جامعه: بسیج در صحنه امنیتی و دفاعی: از جمله کارکردهای بسیج در جنگ تحمیلی، تبدیل دفاع به امری مردمی و یک تکلیف عمومی، اثبات توانایی دفاع مسلحانه از کشور و نظام جمهوری اسلامی، تقویت فرهنگ مقاومت و پایداری، تثبیت استقلال سیاسی کشور بود، بالندگی و بلوغ بسیج در سایه حماسه هشت سال دفاع مقدس، مسئولیت جمع آوری کمک های نقدی و غیرنقدی به جبهه ها، رسیدگی به خانواده های رزمندگان، ایجاد استحکامات دفاعی در مناطق شهری و عملیات مردم یاری و... بوده است. خلق حماسه های جهاد، شهادت طلبی، ایثارگری، دفاع مسئولانه، خدمت عاشقانه دستاورد روحیات بی نظیر بسیجی است. همچنین مقابله با بحران های داخلی در کردستان، خوزستان، آمل و... مقابله با فعالیت های تروریستی گروهک های ضدانقلاب، کمک و مساعدت به نهادهای اطلاعاتی نظام در شناسایی دشمنان داخلی، مقابله با اغتشاشات داخلی، کمک به ناجا در مقابله با اشرار و قاچاقچیان، اجرای عملیات امنیت و بازرسی، کمک به اجرای عملیات دفاع شهری و... از جمله کارکردهای امنیتی بسیج بوده است.
معرفی اقشار بسیج: شکل گیری اقشار 22 گانه بسیج:
در تاریخ 12/7/1388 سردار محمدرضا نقدی با حکم فرمانده معظم کل قوا به سمت فرمانده بسیج منصوب شده و نام بسیج نیز از «نیروی مقاومت بسیج» به «سازمان بسیج مستضعفین» تغییر پیدا می کند و متعاقب آن برخی تغییرات و رویکردها، ساختار و سازمان و وظایف آن پدید می آید که یکی از نمونههای آن تشکیل گردانهای جدید با نام امام علی علیه السلام، امام حسین علیه السلام و بیت المقدس و نیز شکلگیری اقشار 22 گانه بسیج (سازمان بسیج ورزشکاران، سازمان بسیج اصناف، سازمان بسیج مساجد و محلات، سازمان بسیج جامعه پزشکی، سازمان بسیج هنرمندان، سازمان بسیج کارگری، سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری، سازمان بسیج جامعه زنان، سازمان اردویی، راهیان نور و گردشگری، سازمان بسیج حقوقدانان، سازمان بسیج دانش آموزی، سازمان بسیج اساتید، سازمان بسیج دانشجویی، سازمان ورزش بسیج، سازمان بسیج سازندگی، سازمان بسیج طلاب و روحانیون، سازمان بسیج عشایری، سازمان بسیج فرهنگیان، سازمان بسیج مداحان، سازمان بسیج مهندسین، سازمان بسیج پیشکسوتان، سازمان بسیج کارمندان) است که طی آن، تقریبا میتوان گفت همه اقشار ملت ایران در سازمانهای تخصصی میتوانند به عضویت بسیج درآیند. این در حالیست که با گذشت اندکی بیش از سه دهه از عمر این نهاد انقلابی، بنا بر گفته رییس سازمان بسیج مستضعفین، یکی از مهمترین آرمانهای بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی نیز محقق شده و تعداد اعضای رسمی بسیج در کشور از مرز 20 میلیون نفر گذشت هرچند بنا بر فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای، هرکس که به ارزشهای اسلام پایبند است و برای زحمات، مجاهدتها و خدمات بسیج، احترام قائل است، بسیجی به شمار می رود چه عضو مجموعه و سازمان بسیج باشد چه نباشد.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی معنی صبر و قناعت/بسیجی مکتبش نور و شهادت/بسیجی اُسوه اش چمران و همت/بسیجی معنی ایثار و غیرت/بسیجی شور و عشق است و رشادت/بسیجی رهسپار است با ولایت...
منبر دوم: "تشکیل بسیج مستضعفین "
آیه: پیشگویى قرآن: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلَا یخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ۚ ذَٰلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یؤْتِیهِ مَنْ یشَاءُ ۚ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ» (مائده:54)؛ ای گروهی که ایمان آوردهاید، هر که از شما از دین خود مُرتَد شود به زودی خدا قومی را که بسیار دوست دارد و آنها نیز خدا را دوست دارند و نسبت به مؤمنان سرافکنده و فروتن و به کافران سرافراز و مقتدرند (به نصرت اسلام) برانگیزد که در راه خدا جهاد کنند و (در راه دین) از نکوهش و ملامت احدی باک ندارند. این است فضل خدا، به هر که خواهد عطا کند و خدا را رحمت وسیع بیمنتهاست و (به احوال همه) دانا است.
حدیث: الإمامُ الصّادقُ علیه السلام فی قولِهِ تعالى: «فَسَوْفَ یأْتِى اللَّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ ...» ـ: "الموالی"؛ امام صادق علیه السلام ـ درباره آیه «خداوند، خداوند به زودى گروهى را خواهد آورد که آنان را دوست دارد و آنان نیز او را دوست دارند ...» ـ: مقصود، آزاد شدگان [ایرانى] است.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی ام. امام خمینی (ره(
سیمای بسیج و بسیجی: سازمان بسیج مستضعفین که با نام نیروی مقاومت بسیج هم شناخته میشود به فرمان امام خمینی (ره) در ۵ آذر ۱۳۵۸ تشکیل شد و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در دی ماه ۱۳۵۹ به صورت قانونی رسمیت پیدا کرد. در ابتدای تشکیل نیروی مقاومت بسیج، "حجتالاسلام امیر مجد" فرماندهی این نیرو را بر عهده داشت و پس از او "حجتالاسلام احمد سالک" این مسئولیت را عهدهدار شد. سپس با حکم بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی "حجتالاسلام محمدعلی رحمانی" از سال ۱۳۶۲ فرماندهی بسیج را بر عهده گرفت و تا پایان جنگ تحمیلی در این سمت باقی ماند. حجتالاسلام رحمانی توانست با روشی نوین، نیروهایی را اعم از پیر و جوان از نقاط دور افتاده و روستاها تا ادارات و دانشگاهها و دانشآموزان و روحانیون را سازماندهی کرده و با افزایش پایگاههای مقاومت از ۷۰۰۰ به ۲۱۵۰۰ پایگاه، در راستای فرمان امام خمینی (ره)، مبنی بر تشکیل ارتش ۲۰ میلیونی، نیروی شکوهمند و عظیمی را به وجود آورد. پس از حجتالاسلام رحمانی، سردار علیرضا افشار با حکم مقام معظم رهبری در تاریخ دهم اسفند ماه 1368 به فرماندهی نیروی مقاومت بسیج منصوب شد؛ او هم با تداوم توسعه و ایجاد معاونتها، سازمانها و مراکز جدید در بسیج به توسعه بیشتر بسیج به تناسب نیاز های جدید انقلاب در سراسر کشور همت کرد که مجموعه این فعالیتها در بخشهای نظامی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، منشاء اثر و تحولات بسیاری در ساختار و سازمان بسیج شد. پس از گذشت 8 سال از مسئولیت سردار افشار، سردار حجازی با حکم مقام معظم رهبری در اواخر سال 1376 به فرماندهی این نهاد مردمی منصوب شد و با تداوم فعالیتهای بسیج در ابعاد مختلف با رویکرد و توجه خاص به بخشهای فرهنگی، آموزشی، ورزشی و اقتصادی به جذب، سازماندهی، آموزش و بکارگیری بسیجیان پرداخت و از جمله فرماندهان موفق در عرصه فرهنگی شناخته شد. نیروهای بسیج از بدو تأسیس تا پایان مسئولیت سردار سید یحیی (رحیم) صفوی، زیرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بودند. سال 1387 با انتصاب سرلشکر جعفری (فرمانده جدید سپاه پاسداران) و با اجرای طرح تحول در سپاه و راه اندازی سپاههای استانی، سرلشکر جعفری فرماندهی بسیج را خود به عهده گرفت و حجتالاسلام طائب را به عنوان جانشینش در نیروی مقاومت بسیج برگزید. مناطق و نواحی بسیج در این تحول به سپاههای استانی ملحق و تحت فرماندهی واحد، مستقیما به فرماندهی کل سپاه متصل و ادامه ماموریت یافتند. در ستاد نیروی مقاومت بسیج نیز معاونتهایی در قالب نیروهای ستاد تخصصی نمسا به فعالیت خویش ادامه دادند. در تاریخ دوازدهم مهر ماه 1388 نام بسیج از «نیروی مقاومت بسیج» به «سازمان بسیج مستضعفین» تغییر پیدا کرد و سردار سرتیپ محمدرضا نقدی فرماندهی این سازمان را عهدهدار شد.
متن حکم انتساب سردار نقدی به ریاست سازمان بسیج مستضعفین، صادره از سوی فرمانده معظم کل قوا به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
سردار سرتیپ بسیجی محمدرضا نقدی بنا به پیشنهاد فرمانده کل سپاه و نظر به تعهد و شایستگی و تجارب ارزنده، جنابعالی را به سمت "رئیس سازمان بسیج مستضعفین" منصوب میکنم. همت و تلاش را بر ایجاد زمینههای لازم برای حضور قویتر و سازمانیافتهتر مردم بویژه جوانان عزیز در صحنههای مورد نیاز انقلاب اسلامی قرار دهید و انتظارات گفته شده را با حرکت علمی و نو از جمله در بسیج اقشار، برآورده سازید. از تلاشهای مخلصانه حجتالاسلام حسین طائب در تصدی این مسئولیت قدردانی و تشکر میکنم. توفیق همگان را از خداوند متعال خواستارم.
سید علی خامنهای 12/ مهر/1388
اهداف بسیج مستضعفین:
- تحقق فرمایش امام خمینی (ره) مبنی بر تشکیل هستههای حزب الله.
- ایجاد تواناییها و آمادگیهای لازم دفاعی در آحاد مردم در دفاع از کشور
- ایجاد تواناییهای لازم رزمی در نیروهایی که توانایی شرکت در عملیاتهای کلاسیک و بزرگ را دارند.
- ایجاد تواناییهای لازم در آحاد مردم بمنظور کمک به هنگام بروز بلایا و حوادث غیر پیشبینی.
- کمک به دولت در امر سازندگی.
خدمات بسیج در جامعه: جهاد بسیج درصحنه های سازندگی و اقتصادی: پس از حماسه 8 سال دفاع مقدس یکی از عرصه هایی که بر روی بسیج و بسیجیان گشوده شد عرصه سازندگی و حضور در عرصه های اقتصادی بود. اگر چه بسیج در سال های پس از جنگ، مشارکت در سازندگی کشور و فعالیت هایی چون: منابع طبیعی، آبخیزداری، حفظ محیط زیست، دامپزشکی، عمران و آبادانی، شیلات، دام و طیور نقش داشته، اما به علت عدم اعتقاد برخی از کارگزاران دولت های گذشته به حضور بسیجیان در عرصه سازندگی کشور و عدم حمایت های مادی و معنوی از بسیجیان، از ظرفیت ها و توانمندی های بسیجیان در این عرصه استفاده کامل نگردید.
معرفی اقشار بسیج: بسیج دانش آموزی: تاریخچه و سوابق تشکیل سازمان بسیج دانش آموزی: با صدور فرمان تاریخی حضرت امام خمینی (ره) در پنجم آذر ماه سال 1358 مبنی بر تشکیل بسیج مستضعفین، پایگاه های مقاومت در مساجد، حسینیه ها، ادارات، کارخانه ها، مدارس و... به صورت خود جوش و مردمی شکل گرفت و با واگذاری مسئوولیت بسیج به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اسلامی، پایگاه های مقاومت بسیج در مدارس همچون دیگر اقشار بسیج برای جذب، آموزش و اعزام دانش آموزان واجد شرایط به جبهه های جنگ حق علیه باطل فعال شدند که در این میان نقش معلمان و فرهنگیان شجاع بسیجی ستودنی است. در دوران هشت ساله دفاع مقدس بیش از 550 هزار نفر از دانش آموزان به دفعات مکرر به جبهه ها اعزام شدند که در این میان بیش از 36000 نفرشهید و مفقود الاثر و 2853 جانباز و 2433 آزاده تقدیم دفاع از انقلاب اسلامی و ارزش های اسلامی نموده اند.
با انسجام واحد بسیج مستضعفین و شکل گیری ساختار و تشکیلات آن، دفتر بسیج دانش آموزی به عنوان رده ای مستقل در واحد بسیج مستضعفین ایجاد شد وبا شکل گیری معاونت اقشار در بسیج بعنوان بسیج دانش آموزی به ادامه فعالیت خود پرداخت.
در سال 1363 با تصویب تبصره 2 از ماده یک قانون نظام وظیفه کشوری که به موجب آن وزرات آموزش و پرورش موظف گردید با هماهنگی و همکاری واحد بسیج مستضعفین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آموزش آمادگی دفاعی را برای دانش آموزان اجرا نماید، پایگاه های مقاومت بسیج دانش آموزی در مدارس از استحکام بیشتر برخوردار گشت.
با توسعه واحد بسیج مستضعفین از سطح یک معاونت در ستاد مرکزی سپاه به یک نیروی مستقل با عنوان نیروی مقاومت بسیج سپاه، بسیج دانش آموزی نیز به عنوان یک مدیریت مستقل در مجموعه ستاد نیرو تشکیل و به کار خود ادامه داد.
در سال 1371 با تلاش مدیریت مستقل بسیج دانش آموزی، ستاد ایثارگران وزارت آموزش و پرورش و معاونت پرورشی آن وزرات توافق نامه ای تنظیم و به امضای فرمانده نیروی مقاومت بسیج و وزیر آموزش و پرورش رسید. با امضای این توافق نامه و ابلاغ به رده های ذیربط دو دستگاه و تشکیل کمیته های هماهنگی در سطوح مرکز، استان و شهرستان، تحرکی وسیع در تقویت و گسترش بسیج دانش آموزی به وجود آمد به گونه ای که در پایان سال تحصیلی 74-73 بیش از 12 هزار دفتر بسیج دانش آموزی در مدارس راهنمایی و متوسطه کشور تشکیل شده و نزدیک به 5/1 میلیون نفر دانش آموز به عضویت بسیج دانش آموزی در آمدند.
در سال 1373 با ابلاغ سردار فرمانده محترم کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و به منظور به کارگیری توان مجموعه معاونت های نیروی مقاومت بسیج در امر تقویت و گسترش بسیج دانش آموزی، دفتر مشاورت، بسیج دانش آموزی تشکیل شد تا با یاری فرماندهی نیرو، به تقویت اصولی بسیج دانش آموزی همت گمارده شود. تعیین ساختار و سازمان و شرح وظایف بسیج دانش آموزی در مدارس، ضابطه مند کردن ارتباطات گروهی و تشکیلاتی، ایجاد سازمان پویندگان و پیشگامان به تناسب مقاطع تحصیلی راهنمایی و متوسطه، همچنین طراحی دسته های سازمان یافته برای فعالیت های فرهنگی، امدادی، علمی و سازندگی، طراحی لباس، آرم نشان عضویت، پرچم سازمانی و تطبیق آموزش آمادگی دفاعی مدارس با نظام آموزش های نظامی بسیج از جمله موفقیت های این دوران به شمار می رود.
مجلس محترم شورای اسلامی به منظور بسط و گسترش فرهنگی بسیجی در میان دانش آموزان و تقویت بسیج دانش آموزی، در سال 1375 ماده واحده ای به تصویب رساند که به موجب آن وزارت آموزش و پرورش موظف به حمایت و پشتیبانی و تقویت و گسترش بسیج دانش آموزی گردید. با تصویب این قانون فعالیتها و برنامه های بسیج دانش آموزی از قوام و استحکام بیشتری برخوردارگشت، به گونه ای که در پایان سال تحصیلی 78-77 تعداد واحدهای مقاومت
پویندگان و پیشگامان بسیج دانش آموزی به بیش از 22 هزار واحد در مدارس راهنمایی و متوسطه رسید و بیش از 5/2 ملیون نفر از دختران و پسران دانش آموز به عضویت بسیج دانش آموزی در آمدند.
متعاقب مصوبه مجلس شورای اسلامی و با پیگیری های به عمل آمده سطح تشکیلاتی بسیج دانش آموزی نیز به منظور فراهم کردن امکان موفقیت بیشتر در تحقق اهداف و مأموریتهای محوله ارتقا یافت و در سال 77 به عنوان سازمان بسیج دانش آموزی ادامه مأموریت داد.
امروز سازمان بسیج دانش آموزی به حول قوه الهی با برخورداری از مدیران و کارشناسان مجرب در سطح مرکز و 28 رده استانی و بیش از 600 حوزه مقاومت بسیج دانش آموزی در قریب 26 هزار مدرسه راهنمائی و متوسطه کشور واحدهای مقاومت بسیج دانش آموزی را گسترش داده و تاکنون بیش از 3 میلیون نفر از دانش آموزان دختر و پسر میهن اسلامی به عضویت در این تشکل دانش آموزی و نهاد برگرفته از متن ملت قهرمان ایران در آمده اند.
شعر بسیج و بسیجی: یا علی باز از خدا دستی به همراه بسیج/جاودان کن در جهان این جلوه و جاه بسیج/یا علی خون حسینت کِی رود از یادها/گو ببیند زینب این غوغای خونخواه بسیج/تا علمدارش گشاید بال شاهین علم/می دهد فرمان حسینت کو بُوَد شاه بسیج/اشک و خون می بارد از آفاق آذربایجان/خود به مژگان رفت آذربایجان را بسیج/می زداید دود آه خیمه های سوخته/خیمه و خرگاه زد در کربلا آه بسیج/کوردل بودند اهل کوفه و بیعت شِکن/قوم سلمان است این قوم دلاگاه بسیج/غرش ای شیر خدا ببر و پلنگ خفته را/تا شود صدّامیان خرگوش و روباه بسیج/لشکر اسلام شد چون سیل و طوفان در خروش/کفر اگر خود کوه باشد می شود کاه بسیج/روز کین و انتقام است از گروه حرمله/چند باشد داغ اصغر زجر جانکاه بسیج/رهبر از نصر مِنَ اللَّه داد فرمان جهاد/تا رسد فتح قریب از نصرت الله بسیج/صد هزار از بیست میلیون رهسپار جبهه هاست/تا بیفتد خرمگس در دام جولان بسیج/رغبت و شوق شهادت خرمنی انباشته ست/حاشَ لِلَّه نیست یک جو، هرگز اکراه بسیج/کربلا تشنه ست و بر سقای خود چشم انتظار/طلعت ماه بنی هاشم بود ماه بسیج/با شعار یا محمد، شیعه و سنی یکی ست/نیست جز قرآن و حق ذکری در افواه بسیج/سر به درگاه خدا می ساید این جهد و جهاد/شهریارا! تا بِسایی سر به درگاه بسیج... محمدحسین بهجت تبریزی، مشهور به "شهریار"
منبر سوم: " بسیج، قانونمند میشود "
آیه: «انْفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا وَجَاهِدُوا بِأَمْوَالِکُمْ وَأَنْفُسِکُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ۚ ذَٰلِکُمْ خَیرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ»(توبه:41)؛ برای جنگ با کافران، سبکبار و مجهز بیرون شوید و در راه خدا به مال و جان جهاد کنید، این کار شما را بسی بهتر خواهد بود اگر مردمی با فکر و دانش باشید.
حدیث: الإمامُ الصّادقُ علیه السلام ـ لِیعقوبَ بنِ قَیسٍ ـ: یابنَ قَیسٍ، «وَ إِن تَتَوَلَّوْاْ یسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَیرَکُمْ ثُمَّ لاَ یکُونُواْ أَمْثَــلَکُم» عَنى أبناءَ المَوالی المُعتَقِینَ. امام صادق علیه السلام ـ به یعقوب بن قیس ـ: اى پسر قیس! «واگر روى برتابید، [خدا] جاى شما را به مردمى غیر از شما خواهد داد که مانند شما نخواهند بود»، مقصودش فرزندانِ آزاد شدگان [ایرانى] است.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقینا" از برکات و الطاف جلیه ی خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد. امام خمینی (ره(
سیمای بسیج و بسیجی: بسیج، قانونمند میشود: در سیر حرکت تکوینی بسیج به مرحله ای دیگر رسیدیم که خود تحولی اساسی در سرنوشت بسیج بوجود آورد و آن قانونمند شدن بسیج بود که بسیج های مختلف و جریان های متعدد بسیج، تحت عنوان واحد بسیج شناخته شدند و هدایت و اداره آن به عهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گذاشته شد. این مقطع که با شروع جنگ فاصله بسیار کمی دارد. آغاز دوره ای از بسیج است که خواستگاه رهبر بسیج می باشد، یعنی از این زمان بسیج در مسیری حرکت می کند که مورد نظر و خواست امام (ره) می باشد، با تشکیل واحد بسیج در سپاه، بسیج واحد می شود و از ناهماهنگی و چند پارچگی خارج می شود و در نتیجه بسیج یکپارچه در واحد بسیج سپاه ظهور و بروز می کند. تغییر دیگری که در این دوره از عمر بسیج بوجود آمد این است که پس از ادغام سازمان های آمادگی بسیج غیر نظامی و دفاع غیر نظامی کشور در سازمان بسیج ملی (سازمان بسیج مستضعفین) که در مورخ 4/4/59 از سوی شورأی انقلاب جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت، در عمل ادغام بصورت ناقص صورت گرفت یعنی ساختمان های این سه سازمان و نهاد، در یک جا استقرار یافت ولی در فعالیت ها، هر یک از آن ها به طور نسبتاً مستقل عمل می کردند که با تشکیل واحد بسیج سپاه و تلاش برأی اعزام بسیجیان به جنگ، فعالیت های غیر نظامی بسیار کمرنگ شده است جذب، آموزش و اعزام به جبهه محوری ترین فعالیت به حساب می آید. دوره اول عمر بسیج که پس از پیروزی انقلاب تا صدور فرمان امام (ره) در 5/9/58 ادامه می یابد دوره غیر رسمی است؛ یعنی سازمان بسیج یک سازمان رسمی نیست و تشکیلات رسمی و شناخته شده ای در کشور ندارد. دوره دوم که از صدور فرمان آغاز می شود، دوره شکل گیری و رسمیت بسیج است؛ یعنی سازمان بسیج حالت رسمی به خود می گیرد و تشکیلات و سلسله مراتب سازمانی آن، از سوی دولت، مردم و نهاد های قانونی به رسمیت شناخته می شود. این دوره تا دی ماه 1359 استمرار می یابد.
خدمات بسیج در جامعه: جهاد فرهنگی بسیج وبسیجیان: ناامیدی دشمن در عرصه تهدیدات سخت و رویکرد دشمنان انقلاب در اتخاذ راهبرد تهدیدات نیمه سخت و نرم در براندازی جمهوری اسلامی در سال های پس از جنگ، حضور دلسوزان بسیجی را در عرصه مقابله با تهاجم و شبیخون فرهنگی بیش از پیش ضروری ساخت. اقداماتی چون اعزام کاروان های راهیان نور، طرح میثاق، طرح ولایت، طرح معرفت، احیای امر به معروف و نهی از منکر، تربیت نیروهای مستعد بسیجی به عنوان هنرمندان، اهل قلم و... همگی از مصادیق فعالیت های فرهنگی بسیج بود که اگر حمایت های لازم از سوی دولتمردان گذشته می بود عرصه مقابله با تهاجم نرم دشمن از کارآیی مطلوب تری برخوردار بود.
معرفی اقشار بسیج: بسیج دانشجویی: در تاریخ دوم آذرماه 1367، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) طی پیامی عارفانه، روشنگرانه و توام با آینده نگری دقیق که منبعث از بینش عمیق ایشان بود فرمان تشکیل بسیج دانشجو و طلبه را به عنوان یکی از ضروری ترین تشکل ها صادر نمودند و ضمن درخواست دفاع از انقلاب و اسلام در مراکز دانشگاهی و حوزوی، خواستار پاسداری از اصول تغییرناپذیر «نه شرقی و نه غربی» شدند و ضمن دعوت به اتحاد و یگانگی حوزه و دانشگاه چشم انداز ایجاد حکومت بزرگ اسلامی و فتح جهان توسط اسلام را فراروی مشتاقان و رهروان اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم قرار دادند. به دنبال این پیام، استفساری از سوی جانشین وقت فرماندهی کل قوا از دفتر حضرت امام خمینی (ره) به عمل آمده که حضرت امام (ره) معین نمایند که متولی اداره بسیج دانشجو و طلبه چه ارگانی باشد؟ و مرحوم حجت الاسلام سیداحمد خمینی در مورخه 67. 10. 12 نظر بنیانگذار انقلاب اسلامی را به شرح ذیل پی نوشت نمودند: «حضرت امام (ره) فرمودند: تشکیل بسیج دانشجو و طلبه به عهده بسیج مستضعفین سپاه پاسداران است.» {سیداحمد خمینی 67. 10. 12}در آذرماه 1368 از محضر مقام معظم رهبری پیرامون بسیج دانشجویی استعلام گردید و معظم له فرمودند: «با بسیج دانشجویی موافقم و آن را لازم و ضروری می دانم.» و با رهنمودهای خویش بر محوریت دانشجویان به عنوان متولیان امر بسیج دانشجویی تأکید نمودند. پس از آن شورای عالی انقلاب فرهنگی اصول کلی طرح نحوه تأسیس بسیج دانشجویی را تصویب نمود. لذا پس از تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی از سیزدهم دیماه 1369 مرکز بسیج دانشجویی تهران تأسیس شد و مسئولیت تشکیل دفاتر بسیج را در دانشگاهها عهده دار گردید. با شکل گیری قانونی بسیج دانشجویی در دانشگاهها براساس توان بالای متکی بر ایمان دانشجویان بسیجی، بسیج دانشجویی به سرعت در این محیط مقدس تشکیل و گسترش یافت؛ و بدین سان فرزندان خمینی کبیر (ره) که افتخار بسیجی بودن آن پیرسفر کرده را برای خود موهبتی بزرگ می شمردند، آغازگر حرکت بنیادینی شدند که رسالت آن از سوی بنیانگذار جمهوری اسلامی و نوید دهنده فتح سنگرهای کلیدی جهان اسلام توسط اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم به عهده ایشان نهاده شده بود. راهی که رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی) نیز بر تداوم آن تأکید نموده و مهر تأیید زدند از این رو به منظور تحقق آرمانها و ارزشهای انقلاب اسلامی و ضرورت تسریع در حرکت اسلامی کردن دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و نیز اشاعه تفکر بسیجی به ویژه از سال 1374 به بعد موافقت نامه هایی بین نیروی مقاومت بسیج با وزارت فرهنگ و آموزش عالی در مورخه 75. 7. 13، دانشگاه آزاد اسلامی در مورخه 76. 1. 25 و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تاریخ 76. 4. 17 به امضا رسید که طرفین در آن نسبت به تقویت و گسترش فعالیتهای بسیج دانشجویی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تصریح کرده و جهت تحقق آن اعلام آمادگی نمودند. پس از طی دوره اولیه ایجادی و رشد سخت افزاری در بسیج دانشجویی، همت دانشجویان بسیجی علاوه بر توسعه کمی معطوف به افزایش هرچه بیشتر کیفیت و تحول نرم افزاری گردید. در سال 1376 جمعی از دانشجویان بسیجی دانشگاه تهران توفیق دیدار با مقام معظم رهبری (مدظله العالی) را کسب نموده و ضمن بیان بینش ها، نگرش ها و روشهای خود دغدغه های خویش را معروض داشتند. رهبر معظم انقلاب در این دیدار صمیمی و معنوی فرمایشات بسیار مهمی را بیان فرمودند که سرآغاز تحولی بنیادین در بسیج دانشجویی به ویژه در عرصه های فرهنگی و سیاسی گردید. لذا بسیج دانشجویی روز به روز بر کمیت و کیفیتش افزوده می گردید و اقبال عمومی دانشجویان و اخلاص و منطق عمل آنها، راه را برای خدمتگزاری بیشتر می گشود. در سال 1377 به منظور نهادینه شدن تشکیل، تقویت و توسعه بسیج دانشجویی طرحی از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح گردید که پس از بحث و بررسی و انجام کارشناسی لازم، در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ 77. 9. 22 مجلس شورای اسلامی با اکثریت مطلق آرا و بدون هیچ مخالفی تصویب شد و سپس به تأیید شورای نگهبان رسید. این مصوبه در مورخ 77. 9. 28 طی نامه شماره. 2773 ق توسط رئیس مجلس شورای اسلامی به اطلاع رئیس جمهوری اسلامی ایران رسیده است و رئیس جمهوری اسلامی نیز طی نامه شماره 62814 به تاریخ 77. 10. 6 آن را به وزارتخانه های ذیربط ابلاغ فرمودند. سال 1379 یکی دیگر از سرفصل های تحولی بسیج دانشجویی آغاز شد، در این سال شرکت کنندگان در نهمین نشست سالانه بسیج دانشجویی سراسر کشور توفیق دیدار با مقام معظم رهبری (مدظله العالی) را یافته و ضمن بیان دیدگاههای خویش، به استماع سخنان گهربار ایشان شامل رهنمودها و تأیید رویکردهای اعلام شده بسیج دانشجویی نایل آمدند. از اواخر همان سال فعالیتهای جدی مبتنی بر رویکرد آینده نگر و استراتژیک آغاز شد که بحمدالله منجر به تغییرات بینشی، نگرشی، روشی و ساختاری در این تشکل گردید. جلوه های این تحول وجود بالغ بر دو هزار و پانصد دفتر بسیج دانشجویی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور بوده که به فضل الهی با گذشت زمان برانسجام، اثربخشی و پویایی آن در راستای نقش آفرینی شایسته در عرصه های دانشگاه، اجتماع و فرای مرزهای جغرافیایی در ابعاد اعتقادی، فرهنگی، علمی، سیاسی، ورزشی، صنفی و آمادگیهای دفاعی می باشد. امید است با توجه به پشتوانه های ایمانی، علمی، قانونی و انگیزشی بتوانیم گامی مؤثر در طریق بندگی خداوند بزرگ و خدمت به خلق او برداریم.
شعر بسیج و بسیجی: مبدأ سِیری به سوی آسمان باشد بسیج/مقصد و دیری برای بیدلان باشد بسیج/گشته طوبای رشادت، سایه دار کربلا/منبع خیری برای همرهان باشد بسیج/با ولایت تا سعادت با شجاعت در ره اند/معبد جان برکفانِ این جهان باشد بسیج/هم دیانت هم بصیرت هم بلاغت حاصلش/مهبط النّوری برای سالکان باشد بسیج... اکبر پورآقا
منبر چهارم: " اولین گامهای ارتش 20 میلیونی "
آیه: «الَّذِینَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَکُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِیمَانًا وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَکِیلُ»(آل عمران:173)؛ آن مؤمنانی که چون مردم (منافق) به آنها گفتند: لشکری بسیار بر علیه شما مؤمنان فراهم شده، از آنان در اندیشه و بر حذر باشید، (این تبلیغات) بر ایمانشان بیفزود و گفتند: تنها خدا ما را کفایت کند و او نیکو وکیل و کارسازی است.
حدیث: سنن الترمذی عن أبی هُریرة: قالَ ناسٌ مِن أصحابِ رَسول اللّهِ صلى الله علیه و آله: یا رَسولَ اللّهِ، مَن هؤلاءِ الَّذینَ ذَکَرَ اللّهُ إن تَوَلَّینا استُبدِلوا بِنا ثُمَّ لَم یکونوا أمثالَنا؟ قالَ: وَکانَ سَلمانُ بِجَنبِ رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آلهقالَ: فَضَرَبَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله فَخِذَ سَلمانَ، قالَ: هذا وَأصحابُهُ، وَالَّذی نَفسی بِیدِهِ لَو کانَ الإیمانُ مَنوطا بِالثُّرَیا لَتناوَلهُ رِجالٌ مِن فارِسَ. الإمامُ الباقرُ علیه السلام: قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله ذاتَ یومٍ وَعِندَهُ جَماعَةٌ مِن أصحابِهِ: اللّهُمَّ لَقِّنی إخوانی ـ مَرَّتَینِ ـ فقالَ مَن حَولَهُ مِن أصحابِه: أما نَحنُ إخوانُکَ یا رَسولَ اللّهِ؟ فقالَ: لا، إنَّکُم أصحابی، وَإخوانی قَومٌ مِن آخِرِ الزَّمانِ آمَنوا بی وَلَم یرَونی... لَأحَدُهُم أشَدُّ بَقیةً عَلى دِینهِ مِن خَرطِ القَتادِ فِی اللَّیلةِ الظَّلماءِ، أو کَالقابِضِ عَلى جَمرِ الغَضى، اُولئِکَ مَصابیحُ الدُّجى، ینجیهِمُ اللّهُ مِن کلِّ فِتنةٍ غَبراءَ مُظلِمةٍ. سنن الترمذی ـ به نقل از ابو هریره ـ: گروهى از یاران پیامبر خدا گفتند: این قومى که خداوند فرموده در صورت روى گرداندن ما، به جایمان خواهند آمد و چون ما نخواهند بود، کیان اند؟ راوى مى گوید: سلمان در کنار پیامبر صلى الله علیه و آله بود. ایشان بر پاى او زد و فرمود: «این و قومش. سوگند به آن که جانم به دست اوست، اگر ایمان از ستاره ثریا هم آویخته بود، مردانى از فارس به آن دست مى یافتند.»
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می خورم و از خدا می خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند. امام خمینی (ره(
سیمای بسیج و بسیجی: اولین گامهای ارتش 20 میلیونی: شروع جنگ تحمیلی فرازی در حرکت منطقی بسیج بوجود آورد تا علاوه بر آموزش و سازماندهی، بستر بکارگیری و مانور واقعی بسیجیان را فراهم سازد. کارکرد بسیج در دوره قبل که بیش تر جنبه آمادگی و حضور داشت با آغاز جنگ تحمیلی تحولی بوجود آمد و صحنه آمادگی به صحنه بکارگیری و عملیاتی شدن تبدیل گشت ولی این بکارگیری احتیاج به آموزش جدید و سازماندهی دیگری داشت که با آموزش و سازماندهی دوره پیشین متفاوت بود. آنچه که در این دوره مورد توجه قرار می گیرد، اینکه، بسیجیان جنگجو و رزمنده از مرجعی که اعزام می شدند، در مناطقی از جبهه جنگ سازماندهی می شدند و به طور ناهماهنگ و مجزا طرح ریزی و اجرای عملیات را به انجام می رساندند، به طوری که ناهماهنگی بسیج سازی مردم، در صحنه عمل و بکارگیری نیز تداوم داشت. این ناهماهنگی بیش تر بین جریان دوم و سوم بسیج بوجود می آید، اما مدت کوتاهی دوام داشت و بلافاصله، مسئله جنگ توانست بسیج را یکپارچه نماید. در اینجا ببینید این واقعیت های جامعه کار را اینجور کرد، قبلش که جنگ نبود، تشکیل شده بود، توی روستاها کارش را شروع کرده بود، کمیته ها کارشان را توی شهر ها انجام می دادند، هر جایی یک کاری داشت. این بسیج، خیلی، زمینه عملیاتی نداشت و بیش تر تفکرات سیاسی حاکم بود، یک جور تحزب بود، هرکسی فکری می کرد. آنکه توی اختلافات می بینید این بود. وقتی که بسیج پایش به جنگ باز شد، جنگ شرأیطی نبود که همه بخواهند آنرا لقمه لقمه کنند برأی خودشان، حتی گروه هایی مثل فدائیان اسلام و اینها بودند، به تدریج ادغام شدند، آقای دکتر چمران گروه هایی مردمی داشتند که می جنگیدند، نمی شد آنها را از میدان حذف کرد، خوب می خواستند بجنگند، به تدریج آن ها را ادغام کردیم. عملاً واقعیت میدان آن جنگ، نیرو های مخلص انقلاب، توی آن جنگ می رفتند، آن همان بسیجی بود؛ که امام تشکیل داده بود بقیه دعوا های سیاسی بود و نمی توانست ادامه پیدا کند وقانون هم تکلیف همه رأیکسره کرد.»
خدمات بسیج در جامعه: نقش امدادی بسیج: از جمله کارکردهای بسیج، کمک به امداد و نجات مصدومین در صوانح و حوادث طبیعی چون زلزله و سیل و... همچنین فعالیت های بسیج در امور بهداشتی چون واکسیناسیون فلج اطفال، طرح بسیج سلامت و... از دیگر کارکردهای بسیج است.
معرفی اقشار بسیج: بسیج طلاب و روحانیون: سالروز صدور فرمان تشکیل بسیج دانشجو و طلبه از سوی حضرت امام (ره) - این دو مرکز، پاسدار اصول تغییرناپذیر "نه شرقی و نه غربی " باشندحضرت امام خمینی (ره) معمار کبیر انقلاب اسلامی در دوم آذر سال 1367 فرمان تشکیل بسیج دانشجو و طلبه را صادر کردند. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، متن این پیام بدین شرح است: «بسم الله الرحمن الرحیم تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقینا از برکات و الطاف جلیه خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد. در حوادث گوناگون پس از پیروزی انقلاب خصوصا جنگ، بودند نهادها و گروههای فراوانی که با ایثار و خلوص و فداکاری و شهادتطلبی، کشور و انقلاب اسلامی را بیمه کردند، ولی حقیقتا اگر بخواهیم مصداق کاملی از ایثار و خلوص و فداکاری و عشق به ذات مقدس حق و اسلام را ارائه دهیم، چه کسی سزاوارتر از بسیج و بسیجیان خواهند بود! بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفههای آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق میدهد. بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدستههای رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر دادهاند. بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیتیافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بینشانی گرفتهاند. بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نمودهاند. من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه میخورم و از خدا میخواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجیام. من مجددا به همه ملت بزرگوار ایران و مسئولین عرض می کنم چه در جنگ و چه در صلح بزرگترین سادهاندیشی این است که تصور کنیم جهانخواران خصوصا آمریکا و شوروی از ما و اسلام عزیز دست برداشتهاند؛ لحظهای نباید از کید دشمنان غافل بمانیم. در نهاد و سرشت امریکا و شوروی کینه و دشمنی با اسلام ناب محمدی - صلی الله علیه و آله وسلم - موج میزند. باید برای شکستن امواج طوفانها و فتنهها و جلوگیری از سیل آفتها به سلاح پولادین صبر و ایمان مسلح شویم. ملتی که در خط اسلام ناب محمدی - صلی الله علیه و آله - و مخالفت با استکبار و پولپرستی و تحجرگرایی و مقدس نمایی است، باید همه افرادش بسیجی باشند و فنون نظامی و دفاعی لازم را بدانند، چرا که در هنگامه خطر، ملتی سربلند و جاوید است که اکثریت آن آمادگی لازم رزمی را داشته باشد. خلاصه کلام، اگر بر کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنینانداز شد، چشم طمع دشمنان و جهانخواران از آن دور خواهد گردید؛ والا هر لحظه باید منتظر حادثه ماند. بسیج باید مثل گذشته و با قدرت و اطمینان خاطر به کار خود ادامه دهد. امروز یکی ازضروریترین تشکلها، بسیج دانشجو و طلبه است. طلاب علوم دینی و دانشجویان دانشگاهها باید با تمام توان خود در مراکزشان از انقلاب و اسلام دفاع کنند و فرزندان بسیجیام در این دو مرکز، پاسدار اصول تغییرناپذیر "نه شرقی و نه غربی " باشند. امروز دانشگاه و حوزه از هر محلی بیشتر به اتحاد و یگانگی احتیاج دارند. فرزندان انقلاب به هیچ وجه نگذارند ایادی امریکا و شوروی در آن دو محل حساس نفوذ کنند. تنها با بسیج است که این مهم انجام میپذیرد. مسائل اعتقادی بسیجیان به عهده این دو پایگاه علمی است. حوزه علمیه و دانشگاه باید چهارچوبهای اصیل اسلام ناب محمدی را در اختیار تمامی اعضای بسیج قرار دهند. باید بسیجیان جهان اسلام در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند و این شدنی است، چرا که بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست، باید هستههای مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد. شما در جنگ تحمیلی نشان دادید که با مدیریت صحیح و خوب میتوان اسلام را فاتح جهان نمود. شما باید بدانید که کارتان به پایان نرسیده است، انقلاب اسلامی در جهان نیازمند فداکاریهای شماست و مسئولین تنها با پشتوانه شماست که میتوانند به تمامی تشنگان حقیقت و صداقت اثبات کنند که بدون امریکا و شوروی میشود به زندگی مسالمتآمیز توام با صلح و آزادی رسید. حضور شما در صحنهها موجب میشود که ریشه ضدانقلاب در تمامی ابعاد از بیخ و بن قطع گردد. من دست یکایک شما پیشگامان رهایی را میبوسم و میدانم که اگر مسئولین نظام اسلامی از شما غافل شوند، به آتش دوزخ الهی خواهند سوخت. بار دیگر تاکید میکنم که غفلت از ایجاد ارتش بیست میلیونی، سقوط در دام دو ابرقدرت جهانی را به دنبال خواهد داشت. من از تمامی بسیجیان خصوصا از فرماندهان عزیز آن تشکر می کنم و از دعای خیر برای این فرزندان با وفای اسلام غفلت نخواهم نمود. خداوند شهدای عزیز و گمنام بسیج را به نعمت همجواری اهل بیت - علیهم السلام - متنعم و جانبازان عزیز را شفا و اسرا و مفقودین عزیز را سالما به اوطانشان بازگرداند و هر روز بر عظمت و شوکت این نهاد مقدس و مردمی که پیروان اسلام عزیز و حضرت بقیه الله الاعظم - ارواحنا لمقدمه الفدا - هستند بیفزاید. والسلام علیکم و رحمه الله.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی ها همه مدیون عشقند /خدا مردان حق مجنون عشقند/خراسانی ترین سید نخور غم/بسیجی ها حواریون عشقند/(برای ابرهه سجیل داریم)/(یقین از چلچراغ اشک شبها)/ به محراب دعا قندیل داریم/علی گوی وعلی جوی وعلی نام/خدایی رهبری تکمیل داریم/(ای صبر بصیر و کوه ایمان)/(ای مرهم و محرم دل و جان)/ای محو خدا و دین و قرآن/فرمانبری از من است و از تو فرمان/ علیه دشمنانم ریگ صحرا/به ما یاری دهد هر موج دریا/الا ای رهبر غیرت مدارم بسازم/چون بهشت ایران فردا/ با علی عشقمان یا علی گفته ایم/جان به کف پرتوان، یا علی گفته ایم...
منبر پنجم: " واحد بسیج سپاه "
آیه: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِیعًا» (نساء:71)؛ ای اهل ایمان سلاح جنگ برگیرید و آنگاه دسته دسته یا همه یکباره متّفق (برای جهاد) بیرون روید.
حدیث: امام باقر علیه السلام: روزى پیامبر خدا در حالى که گروهى از یاران در نزدش بودند، دوبار فرمود: «خدایا! مرا به دیدار برادرانم برسان». فردى از یارانش گفت: اى پیامبر خدا! آیا ما برادرانت نیستیم؟ فرمود: «خیر. شما یاران منید و برادران من، مردمانى اند در آخرالزمان که مرا ندیده اند؛ امّا ایمان آورده اند ... براى هر کدامشان پایدارى در دین، از با دست خُرد کردن خار مغیلان در شب تیره، سخت تر است یا همچون کسى است که اخگر شوره گز را در کف نگه دارد. اینان، چراغهاى تابان در دل تاریکى اند. خداوند، آنان را از هر فتنه غبارآلود و شبگون، نجات مى بخشد.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: هفته بسیج در حقیقت فرصت و بهانهای برای زنده نگه داشتن ارزشها و روح بسیجی در آحاد ملت، مخصوصاً جوانان پرشور و مدافعان عاشق صادق است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: واحد بسیج سپاه شکل میگیرد: دوره سوم عمر بسیج، دوره ای است که با مسئولیت پذیری سپاه در امر بسیج شروع می شود و از تصویب مجلس شورأی اسلامی می گذرد که آغاز روند تکاملی بسیج به حساب می آید. در آغاز این دوره، واحد بسیج سپاه با تشکیل رسمی پایگاه های مقاومت و گروه های مقاومت بسیج، تلاش می کند تا نیروهای مورد نیاز جبهه را تأمین نماید. البته شاید نتوان به طور دقیق خطی بین واحد بسیج پس از تصویب ادغام و سازمان بسیج قبل از ادغام رسم کرد، زیرا قبل از ادغام و واگذاری مسئولیت سپاه، فرماندهان سپاه در راه اندازی، آموزش و سازماندهی بسیجیان اهتمام داشتند و با شروع جنگ تحمیلی، انگیزه بیشتری برأی فرماندهان سپاه بوجود آمد تا نیرو ها را بسیج نمایند، ولی در عین حال ادغام سازمان بسیج مستضعفین در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آغاز دوره جدیدی از عمر بسیج است که می توان دوره تکامل بسیج نامگذاری کرد؛ یعنی دوره هشت ساله جنگ تحمیلی دوره ای است که بسیج از رشد دائمی برخوردار می شود و به عنوان یک فرهنگ مستقل با ویژگی های متفاوت از فرهنگ عمومی کشور شناخته می شود که به آن فرهنگ ارزشی می نامیم.
خدمات بسیج در جامعه: جهاد سیاسی بسیج در تحولات سیاسی اجتماعی: ضرورت پاسداری از انقلاب و دستاوردهای آن، پیشگیری و مقابله با تهاجم سیاسی داخلی و خارجی با هدف حفظ و صیانت از انقلاب و نظام اسلامی، حضور بسیجیان را به عنوان متن جامعه با بیش از ده ها میلیون عضو فعال و تأثیرگذار در عرصه تحولات سیاسی اجتماعی جامعه ضروری ساخته است. از سوی دیگر انعطاف پذیری ساختاری در بسیج و پراکندگی، گستردگی و تنوع در سطح اقشار تحت پوشش و انعطاف در کارکردهای مختلف، سبب گردیده است تا این سازمان به منزله یکی از عوامل قابل توجه در امر جامعه پذیری تلقی گردد. به تعبیر دیگر بر آیند جامعه پذیری سیاسی شامل آشنایی با نظام سیاسی و پی بردن به وظایف خود در جامعه و همینطور انتقال باورها و ارزش ها از نسلی به نسلی دیگر و نیز طرق مختلف مشارکت سیاسی از جمله تظاهرات، انجمن ها، شوراها، گروه های ذی نفوذ، انتخابات و... می باشد. پدیده بسیج در ایران از جمله عوامل جامعه پذیری و متعاقب آن مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران به شمارمی آید. دفاع داوطلبانه بسیجیان از نظام و تمامیت ارضی ایران از جمله عالی ترین نماد مشارکت بوده است. این مهم از بعد روحی و احساسی باعنوان تعلق به نظام به عنوان یک پشتوانه پایان ناپذیر در اقشار بسیج و سرمایه ای جاودانه و موثر برای جمهوری اسلامی بوده است. بر این اساس، اقشار مختلف دانشجویی، دانش آموزی، اساتید، فرهنگیان، طلاب و روحانیون، اقشار متخصص بسیج و دیگر آحاد بسیجیان در هر کوی و برزن، توانسته اند در جامعه پذیری مردم نقش حیاتی ایفا نمایند. بسیجیان خصوصاً در دفاع سیاسی و فرهنگی از نظام جمهوری اسلامی به عنوان یک باور دینی و اسلامی و با احساس تعلق و فداکاری برای حاکمیت دینی، همواره موجب ثبات و پایداری نظام گردیده اند؛ به عبارت دیگر یکی از کارکردهای بسیج ایجاد هبستگی اجتماعی به وسیله فرآیند اجتماعی شدن است. این همبستگی به نوعی احساس متقابل بین حیات یک ملت و منافع مشترک آنها در یکسری از پیوندهای مکتبی، انسانی و برادری بوده که تشکیلات بسیج می تواند این جریان اجتماعی شدن را فراتر از نقش سایر نهادهای اجتماعی از قبیل خانواده، مدرسه، دانشگاه، در یک شبکه وسیع وابستگی های متقابل، ایجاد نماید؛ بنابراین کارکردهای یک تشکیلات منسجم بسیجی می تواند شبکه های اعتقادی و سازمانی خویش را به مثابه یک نمود یکپارچه و فعال و هنرمند در سراسر پیکره نظام اجتماعی ایران رسوخ دهد و تثبیت نماید. این خود از جمله کارآمدترین و مناسب ترین شیوه مقابله با تهاجم گوناگون استکبار و مؤثرترین وسیله جهت نیل به اهداف بلند مدت اسلامی و ملی می تواند باشد.
معرفی اقشار بسیج: تاریخچه سازمان بسیج مهندسین: به دنبال فرامین و رهنمودهای مقام معظم رهبری حضرت آیت ا... امام خامنه ای مبنی بر ضرورت توجه بیش از پیش به موضوع حضور متخصصین در بسیج، سازمان بسیج مهندسین بعنوان متولی تحقق امر بسیج در جامعه بزرگ و کارآمد مهندسین کشور از سال 79 بصورت مستقل در مجموعه نیروی مقاومت بسیج آغاز به کار نموده است. پیش از این خلاء ناشی از عدم انسجام نیروهای متخصصی که در طول دهه اول انقلاب و خصوصاً ایام دفاع مقدس منشاء خدمات و فعالیت چشمگیر و خارق العاده بودند به خوبی در صحنه های اجتماعی و مدیریتی کشور محسوس و قابل رویت بود. بر این اساس سازمان بسیج مهندسین به منظور ایجادجاذبه لازم برای به هم پیوستن نیروهای متخصصی که بتوان با ایجاد بستری مناسب از توان آنها در مسیر اعتلای کشور و تمدن پویای اسلامی استفاده نمود زمینه حضور موثر بسیجیان را در فعالیت های مختلف اجتمااعی گسترش داده و ضمن پرداختن به مسائل بر جسته علمی (مهندسی) با ارائه طرح ها و عملکرد مناسب در مسیر ایجاد تشکل و انسجام لازم گام بر می دارد. این سازمان با ایجاد کانون های تخصصی عمران، صنعت و معدن، انرژی، کشاورزی و منابع طبیعی، فناوری اطلاعات و ارتباطات زمینه دستیابی قشر مهندسین بسیجی را به اهداف علمی در گروه های فنی و تخصصی ایجاد نموده است.
اهداف کلان بسیج مهندسین:
- توسعهو تعمیق فرهنگ و ارزشهای انقلاب اسلامی و تفکر بسیجی و روحیه جهادی در جامعه مهندسی کشور.
- کمک به ارتقاء کار آمدی نظام اسلامی در عرصه های سازندگی، اقتصادی، علمی و پژوهشی و فناوری مدیریتی.
- حضور موثر و کارآمد در عرصه های فنی و مهندسی برای پیشگیری و مقابله با تهدید نرم دشمن.
فعالیت های بسیج مهندسین:
فعالیتهای تخصصی و حرفه ای
فعالیتهای علمی و پژوهشی
فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی
فعالیتهای بسیج مهندسین در عرصه های اطلاع رسانی
شعر بسیج و بسیجی: دل می سپرد جانب دلدار و می نوشت/روی شقایقی که مرید امام بود/فهمیده بود پیچ و خم راه عشق را/کم سن و سال، لیک به عرفان تمام بود/نه در پی مقام و نه پست و نه منصبی/ایثار می نمود دل و جان خویش را/چون کوه استوار، زمان هجوم خصم/تنها توقعش که بماند رضا، خدا/از هرچه غیر حضرت حق خوب میگذشت/دلبسته ی خدای جهان بود و پیر خویش/چون سر فرو نبرده به جز نزد کردگار/او بود هرکجا و همه دم امیر خویش/نامش سوال کردم و گفتم: که ای؟ بزرگ/فرمود: ای که گفته ای این بنده کیستم؟/سرباز پاکباز ولایت تمام عمر/یعنی اگر خدا بپذیرد بسیجی ام... امیر عاملی
منبر ششم: " سازماندهی اعزام نیروها به جبهه "
آیه: «الَّذِینَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَکُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِیمَانًا وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَکِیلُ»(آل عمران:173) آن مؤمنانی که چون مردم (منافق) به آنها گفتند: لشکری بسیار بر علیه شما مؤمنان فراهم شده، از آنان در اندیشه و بر حذر باشید، (این تبلیغات) بر ایمانشان بیفزود و گفتند: تنها خدا ما را کفایت کند و او نیکو وکیل و کارسازی است.
حدیث: الإمامُ الصّادقُ علیه السلام: قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: سَیأتی قَومٌ مِن بَعدِکُم؛ الرّجُلُ الواحِدُ مِنهُم لَه أجرُ خَمسینَ مِنکُم. قالوا: یا رَسولَ اللّهِ، نَحنُ کُنّا مَعَکَ بِبَدرٍ وَاُحُدٍ وَحُنَینٍ وَنَزلَ فینا القُرآنُ! فَقالَ: إنّکُم لو تُحَمَّلونَ لِما حُمِّلوا لَم تَصبِروا صَبرَهُم. امام صادق علیه السلام: پیامبر خدا فرمود: «پس از شما مردمى خواهند آمد که مردى از آنان، پاداش پنجاه نفر از شما را دارد». گفتند: اى پیامبر خدا! ما در بدر و اُحد و حنین با شما بودیم و قرآن در میان ما نازل شد! فرمود: «اگر آنچه بر سر ایشان مى آید، به سر شما بیاید، مانند آنان صبر و شکیبایى نمى کنید.»
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: فرهنگ بسیجی، فرهنگ معنویت و شجاعت و غیرت و استقلال و آزادگی و اسیر خواستهای حقیر، نشدن است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: سازماندهی اعزام نیروها به جبهه: واحد بسیج سپاه در سال 1360 از نظر ساختار و تشکیلات و فعالیت ها کامل تر شد، به طوری که علاوه بر آموزش و سازماندهی که مأموریت اصلی بسیج به حساب می آمد و اعزام نیرو به جبهه که قسمت اعزام نیرو یا پرسنلی را راه اندازی کرده بود، در این سال دارأی قسمت های دیگری شده است که حجه الاسلام سالک مسئول واحد بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این مقطع می گوید: یک مسئول در رأس واحد بسیج مستضعفین و بعد ازآن قائم مقامی وجود دارد و بعد شورائی و بخش هایی که فعالیت می کنند. از جمله دفتر تبلیغات، تدارکات، سازماندهی و عملیات، آموزش، پرسنلی و امور پاسداران که کلاً در پوشش یک شورا فعالیت خودشان را ادامه می دهند. قسمت های دیگری هم داریم از قبیل بخش عشایری، بخش روستایی، بخش دانش آموزی، بخش کارگری، بخش شهری (بسیج شهری) و بسیج خواهران که کلا این قسمت ها هم زیر پوشش همان شورأی فرماندهی بسیح به فعالیت می پردازند. قسمتی از بخش های مختلف تشکیل شده و قسمتی هم هنوز تشکیل نشده ولی فعالیتهایی در سطح کشور دارند.» وی می افزاید: از ابتدای تشکیل بسیج مستضعفین که روز 5 آذر 58 بود تا الان با همکاری و هماهنگی برادران ارتشی، توانستیم در سطح کل کشور، حدود دو میلیون نفر را آموزش دهیم. اقدامات حفاظتی و پشتیبانی از نیرو های نظامی فعالیت های دیگر بسیج است که از جمله حفاظت از صندوق های رأی که شرکت فعالانه برادران ما در انتخابات بوده و مادر تاریخ 10/6/60 در تهران 21240 نفر نیرو سازماندهی کرده ایم و این رقم بالایی است. همچنین در مشهد 6400 نفر و در شهر های مختلف هم متناسب با رشد آن شهر سازماندهی شده اند.
خدمات بسیج در جامعه: ظرفیت سازی ومشارکت افزایی: نقش بسیج در عرصه سیاسی اجتماعی در سه دهه گذشته بی نظیر بوده است. توان بسیج کنندگی توده ها برای حضور در تظاهرات و راهپیمایی در مقاطع مختلف حمایت از نظام اسلامی از جمله یوم ا… 22 بهمن و روز جهانی قدس ستودنی وحماسی است. بالا بردن مشارکت عمومی درانتخابات گذشته که در دو راستا ملت را بسیج می نمود: اولاً در مشارکت گسترده و حداکثری که بیش از نیم میلیارد رأی را پشتوانه سیاسی نظام اسلامی قرار داد و ثانیاً در جهت سوق دادن مردم به نمایندگان و نامزدهایی که متناسب با آرمان های امام (ره) و رهبری و خواست ملت گام برمی دارند. تشکیل گردهمائی ها، جلسات و نشست های گوناگون سیاسی ـ فرهنگی در جهت بالا بردن آگاهی های سیاسی و تقویت بینش سیاسی مردم از جمله کارکردها و نقش آفرینی های بسیج در سال های گذشته بوده است. نقش سیاسی بسیج را از دو منظر می توان مورد ملاحظه قرار داد، از نظر سیاست خارجی، حضور گسترده و فعال بسیجیان سبب می شود تا مسئولان نظام اسلامی در مجامع بین المللی و عرصه تأثیرگذاری بر تحولات بین المللی، از موضع اقتدار و صلابت و با اطمینان خاطر از حمایت عظیم مردمی، دیدگاه ها و مطالبات خود را از سازمان های بین المللی مطرح نمایند. چنانچه پشتوانه هسته ای امروز مسئولان نظام، اجماع ملی ایرانیان است. از سوی دیگر حمایت بی دریغ بسیج از مسئولان نظام، عامل دلسردی دشمنان داخلی که درصدد القای یأس و ناامیدی مردم اند، می باشد. در واقع حمایت مردم و به ویژه میلیون ها بسیجی با افراد پیرامونی خود که ده ها میلیون جامعه ایرانی را شامل می شود، بیانگر مقبولیت مردمی نظام بوده است. این عنصر مشارکت مردمی نقش بازدارندگی در مقابل توطئه های دشمنان داخلی و خارجی را ایفا می کند. قطعاً عنصر روشن بینی، بصیرت، هوشیاری و بالا بودن بینش سیاسی بسیجیان که عامل حمایت و دفاع از نظام اسلامی را در آنان ایجاد می نماید، بالاترین پشتوانه انسجام ملی و مشارکت عمومی در ثبات و استقلال سیاسی نظام جمهوری اسلامی خواهد بود. قطعاً آنچه حضور مردم را در عرصه دفاع سیاسی از انقلاب و نظام اسلامی ماندگار می نماید، افزایش آگاهی و بینش سیاسی آنان، تحلیل حوادث و رخدادهای سیاسی توسط هادیان، فرهیختگان، مسئولان و فرماندهان بسیج است. ایجاد ارتباط مستحکم بین مشارکت سیاسی آحاد جامعه با اعتقادات و باورهای دینی و اسلامی آنان و همچنین ارتباط مستمر بین هویت دینی و ملی ایرانیان با سطح بینش سیاسی اعضای جامعه ازکارکردهای بی بدیل بسیج است. هیچ یک از این امور میسر نمی گردد مگر با مجاهدت خواص و نخبگان بسیج. اینان قادرند باعمل به رسالت توجیه، تحلیل و هدایت سیاسی خویش، وروشنگری و شفاف سازی هدفمند و به موقع منشا تحولات انقلابی والهی گردند. قطعاً داوری ها، مواضع و رفتارهای سیاسی آحاد جامعه از طرز تلقی و بینش سیاسی آنان نشأت می گیرد بنابراین در تحولات پیچیده مسائل سیاسی روز، آنچه جامعه را به دفاع منطقی و جانانه می کشاند، داشتن تحلیل صحیح و ژرف از رخدادها و حوادث سیاسی است. به یقین توجه به رهنمودهای مراجع دینی و ارائه طریق و ایصال الی المطلوب ولی امر مسلمین در شرایط فعلی بهترین دستمایه تحلیلی در عبور از چالش ها و بزنگاه های سیاسی است.
معرفی اقشار بسیج: بسیج اساتید: مقام معظم رهبری بر توسعه سازمان بسیج اساتید کشور تأکید نموده و فرمودهاند: «من توصیهام این است که هر چه ممکن است مجموعهی اساتید بسیجی را با همین نام توسعه بدهید. حالا مجموعه اساتید مؤمن ما در دانشگاهها هستند. البته مجموعه بسیج منحصراً کسانی نیستند که در دانشگاههای ما از ایمان و انگیزه معنوی برخوردارند. به حمدالله امروز فضای کشور شاهد اساتید بسیار فراوانی است که دارای ایمانند. این معنای بسیج است.»
اهداف و وظایف: در آییننامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره اهداف و وظایف بسیج اساتید، راهکارها و نکات سودمندی مندرج گردیده که به مواردی از آنها اشاره میشود:
- تحقق دستورات و رهنمودهای امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری در دانشگاه هاا
- بسط فرهنگ و تفکر بسیجی در هیأتهای علمی دانشگاهها
- دفاع از ارزش ها و دستاوردهای انقلاب اسلامی
- کمک به ایجاد زمینه مناسب برای تلاش های علمی و پژوهشی
- ارتقای اندیشه و توسعه خدمت به کشور در دانشگاه ها
- کمک به ارتقای معرفت و آگاهی دینی و تحقق وحدت حوزه و دانشگاه
- مشارکت در انجام تحقیقات مورد نیاز کشور از طریق برقراری ارتباط و همکاری با سازمانها و نهادهای دولتی، خصوصی و دانشگاهی
شعر بسیج و بسیجی: عاشق و دلداده منم رهرو فهمیده منم / هم دل و هم سنگر او صبح ظفر دیده منم/مشعل ایمان به کفم راه علی راه منست / عزت قرآن و وطن در دل و در جان منست/جای مرا خوانده امام مدرسه عشق و وفا/ درس من از روز ازل بوده توکل به خدا/در خط مولای خودم خامنه ای جان منست / چهره نورانی او شمع شبستان من است/رهرو فهمیده منم .../ای روح سبز باران لبیک یا خامنه ای/ ای شوکت بهاران لبیک یا خامنه ای/ای چشمه سار ایمان بر تشنگان قرآن / از نسل سربداران لبیک یا خامنه ای/ای در طنین قامت مفهوم استقامت/ در صحن کارزاران لبیک یا خامنه ای...
منبر هفتم: " بسیج آماده می شود "
آیه: «أَیحْسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُم بِهِ مِن مَّالٍ وَبَنِینَ/ نُسَارِعُ لَهُمْ فِی الْخَیرَاتِ بَل لَّا یشْعُرُونَ/ إِنَّ الَّذِینَ هُم مِّنْ خَشْیةِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ/ وَالَّذِینَ هُم بِآیاتِ رَبِّهِمْ یؤْمِنُونَ/ وَالَّذِینَ هُم بِرَبِّهِمْ لَا یشْرِکُونَ /وَالَّذِینَ یؤْتُونَ مَا آتَوا وَّقُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلَى رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ/ أُوْلَئِکَ یسَارِعُونَ فِی الْخَیرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ» (مومنون:55-61)؛ آیا می پندارند که آن مال و فرزند که ارزانیشان می داریم، برای آن است که می کوشیم خیری به آنها برسانیم؟ نه که آنان در نمی یابند آنهایی که از خوف پروردگارشان لرزانند و آنهایی که به آیات پروردگارشان ایمان می آورند و آنهایی که به پروردگارشان شرک نمی آورند و آنهایی که همه آنچه را باید ادا کنند، ادا می کنند و باز هم دلهایشان ترسان است که باید نزد پروردگارشان باز گردند، اینان هستند که به کارهای نیک می شتابند و در آن بر یکدیگر سبقت می جویند
حدیث: الإمامُ علی علیه السلام ـ فی بَیانِ خَصائِصِ الأنبِیاء ـ: کانوا قوماً مُستَضعَفینَ، قَدِ اختَبَرَهُمُ اللّهُ بِالمَخمَصَةِ، وَابتَلاهُم بِالمَجهَدَة، وَامتَحَنَهُم بِالمَخاوِفِ، وَمَخَضَهُم بِالمَکارِهِ. فَلا تَعتَبِروا الرِّضى وَالسُّخطَ بِالمالِ وَالوَلَدِ جَهلاً بِمَواقِعِ الفِتنَةِ وَالاِختِبارِ فی مَوضِعِ الغِنى وَالاِقتِدارِ؛ فَقَد قالَ سُبحانَهُ وَتَعالى: «أَیحْسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُم بِهِ مِن مَّالٍ وَ بَنِینَ * نُسَارِعُ لَهُمْ فِى الْخَیرَ تِ بَل لاَّ یشْعُرُونَ» فَإنَّ اللّهَ سُبحانَهُ یختَبِرُ عِبادَهُ المُستَکبِرینَ فِی أنفُسِهِم بِأولِیائِهِ
المُستَضعَفینَ فِی أعینِهِم. وَلَقَد دَخَلَ موسى بنُ عِمرانَ وَمَعَهُ أخوهُ هارونُ علیهماالسلام على فِرعَونَ وَعَلَیهِما مَدارِعُ الصّوفِ وَبِأیدیهِمَا العِصِی، فشَرَطا لَهُ إن أسلَمَ بَقاءَ مُلکِهِ وَدَوامَ عِزِّهِ فقالَ: «ألا تَعجَبونَ مِن هذَینِ یشرِطانِ لی دَوامَ العِزِّ وَبَقاءَ المُلکِ وهُما بِما تَرَونَ مِن حالِ الفَقرِ والذُّلِّ، فهَلاّ اُلقِی عَلَیهِما أساوِرَةٌ مِن ذَهَبٍ؟» إعظاماً لِلذَّهَبِ وَجَمعِهِ، وَاحتِقاراً لِلصُّوفِ وَلُبسِهِ. وَلَو أرادَ اللّهُ سُبحانَهُ لِأنبِیائِهِ ـ حَیثُ بَعثَهم ـ أن یفتَحَ لَهُم کُنوزَ الذِّهبانِ، وَمَعادِنَ العِقیانِ، وَمَغارِسَ الجِنانِ، وَأن یحشُرَ مَعَهُم طُیورَ السَّماءِ وَوُحوشَ الأرَضینَ لَفَعلَ، وَلَو فَعَلَ لَسَقطَ البَلاءُ، وَبَطُلَ الجَزاءُ، وَاضمَحَلَّتِ الأنباءُ، وَلَما وَجَبَ لِلقابِلِینَ اُجورُ المُبتَلَینَ، وَلا استَحَقَّ المُؤمِنونَ ثَوابَ المُحسِنینَ، ولا لَزِمَتِ الأسماءُ مَعانیها. وَلکِنَّ اللّهَ سُبحانَهُ جَعَلَ رُسُلَه اُولِی قُوَّةٍ فی عَزائِمِهِم، وَضَعَفَةً فیما تَرَى الأعینُ مِن حالاتِهِم، مَعَ قَناعةٍ تَملَأُ القُلوبَ وَالعُیونَ غِنَىً، وَخَصاصةٍ تَملَأُ الأبصارَ وَالأسماعَ أذَىً، وَلَو کانَتِ الأنبیاءُ أهلَ قُوَّةٍ لا تُرامُ، وَعِزَّةٍ لاتُضامُ، ومُلکٍ تَمتَدُّ نَحوَهُ أعناقُ الرِّجالِ، وَتُشَدُّ إلَیهِ عُقَدُ الرِّحالِ لَکانَ ذلکَ أهوَنَ عَلَى الخَلقِ فی الاِعتِبارِ، وَأبعدَ لَهُم فی الاِستِکبارِ، وَلاَمَنوا عَن رَهبَةٍ قاهِرَةٍ لَهم، أو رَغبَةٍ مائِلةٍ بِهِم، فکانَت النِّیاتُ مُشتَرَکَةً وَالحَسَناتُ مُقتَسَمةً. وَلکنَّ اللّهَ سُبحانَه أرادَ أن یکونَ الاِتِّباعُ لِرُسُلِهِ وَالتَّصدیقُ بِکُتُبِهِ وَالخُشوعُ لِوَجهِهِ وَالاِستِکانَةُ لِأمرِهِ وَالاستِسلامُ لِطاعَتِه اُموراً لَهُ خاصّةً لاتَشوبُها مِن غَیرِها شائِبَةٌ. وَکُلَّما کانَتِ البَلوى وَالاِختِبارُ أعظَمَ کانَتِ المَثوبَةُ وَالجَزاءُ أجزَلَ.
امام على علیه السلام ـ در تبیین ویژگى هاى پیامبران ـ: آنان گروهى مستضعف بودند که خداوند، آنان را با گرسنگى آزموده بود و به سختى گرفتارشان ساخته و با ترس و بیمها آزمایششان کرده بود و از ناملایمات و ناراحتى ها پاکشان گردانیده بود. پس خشنودى و خشمِ خدا را به [داشتن یا نداشتن] مال و فرزند مپندارید، که این از سرِ جهل به موارد آزمایش هنگام بى نیازى و قدرت است و از این رو، خداوندِ پاک و بزرگ فرموده است: «آیا گمان مى کنند که مال و فرزندانى که به آنها مى بخشیم، [از آن روست که] در نیکویى به ایشان، بى درنگ و پُرشتابیم؟ [نه،] امّا نمى فهمند» خداوند سبحان، بندگانِ خود را که خودپسند و مستکبرند، به دوستانش که در نظر آنان مستضعف و خوار و زبون اند، مى آزماید. آنجا که موسى بن عمران و برادرش هارون علیهماالسلام، بر فرعون وارد شدند، درحالى که هر دو لباس پشمین بر تن و عصاى چوبین در دست داشتند و با او شرط کردند که اگر تسلیم دین حق شود، پادشاهى اش برجا و عزّتش بادوام باشد؛ امّا او گفت: «از این دو نفر تعجّب نمى کنید که با من شرط مى کنند که سرورى ام به جا بماند و پادشاهى ام برقرار باشد، با آنکه آنان را با این حال پریشان و زبون مى بینید! پس چرا دستبندهاى طلا به دست آنها آویخته نیست؟»، به دلیل آنکه فرعون، طلا و جمع آورى آن را مهم مى دانست و لباسِ پشمین و پوشیدن آن را پستى و حقارت مى پنداشت! اگر خداوندِ سبحان مى خواست، هنگام بعثتِ پیامبرانش درهاىِ گنجهاىِ طلا و معادن زر ناب و باغهایى را که از هر نوع درخت در آن کاشته شده، بر آنان مى گشود و مرغهاىِ آسمان و جانورانِ زمین را همراه آنان مى ساخت؛ و اگر چنین مى کرد، آزمایش از میان مى رفت و پاداش، نادرست مى شد و اَخبار الهى (وعده وعیدها) بى فایده مى شد و براى پذیرندگان دعوت پیامبران، مُزد آزمایش شدگان لازم نمى آمد؛ و گرویدگان به انبیا، شایسته ثواب نیکوکاران نبودند و نامها با معانى آنها تطبیق نمى کرد. امّا خداوند سبحان، پیامبرانش را در اراده و تصمیمات خودشان توانا گردانید و در آنچه دیده ها از ظاهر آنان مى بینند، خوار نمایاند، با قناعتى که دلها و چشمها را از بى نیازى پُر مى دارد و فقر و ضعفِ ظاهرى اى که چشمها و گوشها را بسیار بیازارد؛ و اگر پیامبران داراى چنان نیرویى بودند که کسى خیالِ مخالفت با آنان را نمى کرد و قدرت و عزّتى داشتند که هرگز، ستمى نمى کشیدند و سلطنتى داشتند که همه به سویشان گردن مى کشیدند و مردم به قصد دیدارشان بار سفر مى بستند، بر مردم آسان تر بود که از قدرت آنان، عبرت پذیرند و راه گردنکشى در پیش نگیرند؛ لیکن در چنین حالى ایمانشان یا از بیم جان بود و یا امید [به دست آوردن نان و چنان ایمان و کار نیکویى خالص نمى نمود]، بلکه نیمى از ترس و نیمى به رغبت بود. امّا خداوند سبحان، چنین خواسته است که پیروى از پیامبرانِ او و تصدیق کتابهاى او و فروتنى در راه او و تسلیم در مقابل امر او و گردن نهادن به طاعتِ او، امورى مخصوص به او باشد که از غیرِ آنها چیزى با آن امورْ آمیخته نشود؛ و هرچه آزمایش و امتحان بزرگ تر باشد، ثواب و پاداش آن نیز بیشتر است.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج عظیم مردمی، یکی از نعمتهای بزرگ الهی است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: بسیج آماده می شود: گذشته از نیرو های آموزش دیده ای که تاکنون از سوی واحد بسیج به مناطق غرب و جنوب کشور اعزام گریده اند واحد بسیج در همان هفته اول از شروع جنگ، فعالیت ویژه ای را در رابطه با ستاد امنیت تهران به منصه عمل در آورد که از آن جمله است:
1-برقراری حالت آماده باش کامل در نیرو های آموزش دیده و سازمان یافته ارتش بیست میلیونی و جمع آوری آمار مربوطه در هر شب طبق آمار موجود در هر شب، به طور متوسط بیست هزار نفر از افراد آموزش دیده در پایگاهها و دفاتر بسیج درآمادگی کامل بسرمی برند.
2- تهیه لیست مراکز حساس موجود در تهران
3- حفاظت از برخی از نقاط حساس که از اهمیت ویژه ای برخوردارند از قبیل منابع آب، نیروگاه های برق، سیلو و …
4-اعزام حدود 40 تیم کشتی برأی سرزدن به مراکز حساس دیگر با هماهنگی کمیته ها
5-همکاری موثر با ستاد امنیت تهران و قبول مسئولیت پشتیبانی از نیرو های انتظامی کمیته ها و شهربانی
6-اعزام 4 نیروی متخصص در امور بایگانی برأی ستاد امنیت تهران
7-اعزام 80 نفر از اعضای ارتش بیست میلیونی به استانداری تهران جهت تهیه و تنظیم کارت توزیع بنزین وانت بارها.
8-تشکیل یک کمیته 80 نفری از اعضای بسیج برأی جمع آوری شایعات و تنظیم گزارشات مربوطه.
9-اعزام 60 نفر از اعضای بسیج به کمیته مرکزی جهت همکاری در کنترل توزیع بنزین طبق درخواست کمیته مرکزی
10-اعزام 4 نفر نیرو برأی حفاظت از دفتر تبلیغات امام در شهرک غرب تهران طبق درخواست دفتر تبلیغات امام
11-اسکان دادن افراد جنگ زده خوزستان در مساجد تهران و تهیه آذوقه برأی آنان در حد امکان طبق دستور ستاد امنیت تهران.
12-جلوگیری از حرکت خودرو ها در مواقع وضعیت قرمز.
13-بسیج گروه های مقاومت برأی خاموشی منازل و محل ها بعد از وصل شدن جریان برق با هماهنگی استانداری تهران، ستاد ویژه وزارت نیرو کمیته های انقلاب.
14-جمع آوری لاشه هواپیما های سرنگون شده در اولین شب مانور هوایی.
15-دستگیری تعدادی از افراد ضد انقلاب و معرفی آنان به کمیته مرکزی.
16-تهیه لیست افراد ذخیره سپاه جهت عزیمت به غرب کشور.
خدمات بسیج در جامعه: نقش بسیج در مبارزه با تهاجم فرهنگی: تلاش غربزدهها برای بکارگیری فرهنگ در مفاهیم متضاد، فضا را چنان آلوده کرده که حتی مسأله برای دولتمردان نیز مشتبه شده و آنان نیز کار فرهنگی را تنها در ورزش و موسیقی میبینند و بودجهای هم که برای کارهای فرهنگی پیشبینی میشود فقط در اینگونه کارها هزینه میشود، البته این به معنای مخالفت با ورزش و هنر نیست امّا ارزشها و اولویّتها را باید رعایت کرد. بسیجی هوشمند به خوبی میداند که امروز صحنه نبرد از میدان نبرد نظامی به عرصه فرهنگی انتقال یافته است و نوک پیکان دشمن، امروز متوجه عرصه فرهنگی است و اگر موفقیتی هر چند کم در این عرصه بدست آورد، برای او بزرگترین پیروزی خواهد بود. بسیجی باید در عرصه فرهنگی خود را تقویت کند و فعالیتهای فرهنگی را هدف اصلی خویش قرار دهد. منظور از فعالیت فرهنگی و رشد فرهنگی در تفکر بسیجی روشن است، هرچند با القائات غربزدهها فرهنگ نیز دارای معانی متضاد شده اما در تفکر بسیجی فعالیت فرهنگی و رشد فرهنگی به معنای شناخت بهتر اسلام و پاسداری از ارزشهای دینی است، دینی که بسیجیان جان خویش را نثار آن میکنند و انقلاب نیز به رهبری امام با تکیه بر اسلام و ارزشهای آن به پیروزی رسید.
معرفی اقشار بسیج: بسیج اساتید و نخبگان حوزه: در درون سپاه بسیج اقشار در تخصصهای گوناگون تفکیک شده که شامل بسیجهای اساتید، دانشجویی، مهندسین، جامعه پزشکی، هنرمندان، ورزشکاران و غیره است و راستای مأموریت سپاه هر گروه برنامههای خود را به شکلی تخصصی انجام میدهند. در مورد روحانیون باید بگوییم که روحانیون بسیجی منبع تغذیه دیگر بسیجها هستند و روحانیون بسیجی در دو شاخه طلاب و اساتید حوزوی تقسیم شدهاند. بسیج اساتید حوزه علمیه پشتیبان بسیج طلاب و بسیج طلاب نیز پشتیبان سایر بسیجهاست و هویت بسیج یک هویت دینی، ولایی و انقلابی است و بهترین گروه در این رابطه روحانیون هستند. بسیج اساتید دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و پژوهشی کشور از جمله سازمانهای خود جوشی است که با همت برخی از اعضای هیأت علمی دلسوز انقلاب بنابه ضرورت و در راستای اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و تحقق نیات مقدس حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری بخصوص در جهت عملی شدن وحدت حوزه و دانشگاه، تولید علم، آزاد اندیشی دینی و بالا بردن توان و بنیه علمی و فرهنگی اساتید در دانشگاهها و جامعه راه اندازی شده تا بتواند از دستاوردهای انقلاب اسلامی دفاع و در مقوله های علمی و مدیریتی کشور حضور فعال داشته باشد.
روند شکل گیری سازمان بسیج اساتید:
سازمان بسیج اساتید که سابقه فعالیت آن را در دوران دفاع مقدس جستجو نمود، در آغاز به صورت تشکل های خود جوش و به همت اعضای هیئت علمی دانشگاها و اساتید متعهد و دور اندیش در سراسر کشور قدم به عرصه ظهور نهاد. این سازمان در بدو ظهور فعالیت خود را به طور مشترک با بسیج دانشجویی از طریق تشکل هسته های خود جوش پی گرفت. همایش استاد شهید دکتر مصطفی چمران که در واقع جهت قدردانی از مقام شاخص آن استاد برگزار گردیده بود را می توان نقطه عطف و شروع فعالیت بسیج اساتید نامید. این همایش مورخ 31/3/77 در تالار دانشکده علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد با همت اساتید بسیجی آن دانشگاه برگزار گردید.
بازتاب فعالیت های بسیج اساتید در مراکزی چون دانشگاه علم و صنعت تهران و بویژه برگزاری همایش فوق الذکر در دانشگاه فردوسی مشهد از چنان وسعت و بازدهی برخوردار بود که به زودی شرایط توسعه و ارتقای این نهاد ثمر بخش را فراهم آورده و به لزوم تشکیل و فعالیت سازمان بسیج اساتید صحه نهاد. متعاقب ارسال گزارش اولین همایش شهید دکتر چمران به دفتر مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، معظم له در ذیل متن ارسالی، فعالیت بسیج اساتید دانشگاه فردوسی را تأیید نموده و فرمودند: «از تلاش با ارزش شما در ایجاد و تشکیل بسیج استادان خرسند و متشکرم انشاء الله موفق و مؤید باشید. امید است در تحقق رسالت بزرگ امروز دانشگاهیان، سهم وافری داشته باشید. توفیق شما را از خداوند خواستارم»
پس از شروع فعالیت خود جوش اساتید دانشگاه فردوسی، جمعی از اعضای هیأت علمی دانشگاه علم صنعت تهران با تشکیل کانونی تحت عنوان «بسیج اساتید دانشگاه علم و صنعت» گزارش فعالیت و عملکرد خود را به دفتر مقام معظم رهبری ارسال داشته و از ایشان خواستار رهنمود شدند که مقام معظم رهبری با تأکید به «جریان شناسی و دشمن شناسی» در دانشگاهها، این حرکت خود جوش منبعث از فرهنگ دینی و مبتنی بر تفکرات انقلابی را در راستای تقویت بنیه نظام اسلامی تأئید فرمودند.
«این حرکت اساتید محترم دانشگاهها در خور تمجید و تجلیل است. از ایشان تشکر شایسته بشود و سلام مرا به آنان برسانید. درخواستهای مذکور در ذیل این نامه هم مورد توجه قرار گیرد. شایسته است چنین تشکلی با هدفهای اجرایی زیر تشکیل گیرد و کار کند.
ایجاد یک صدای واحد از سوی استادان مؤمن به اسلام در مواجهه با مسائل جاری و مهم.
بـررســی علمی هدفـهـا و بـرنامـههـای دشمـن در مـورد نـظـام اسلامی.
بررسی علمی و دقیق چـگونگی مقـابله با نقشههای دشمن در دانشگاهها.
تلاش علـمی و صحیح بـرای تعیین نقشی که هر یک از تشکلهای کنونی میتواند در مقابله با دشمن به عهده گیرد.
این حرکت فراگیر در دانشگاههای کشور با تهیه آئین نامه فعالیت در سال 78 شکلی جدّی به خود می گیرد و اساسنامه ای در طی جلسات متعدد توسط اساتید تدوین می شود، لذا بنا به اهمیت فراوان و با درخواست و پیگیری اساتید بسیجی موجب شد تا طی ابلاغیه ای، بسیج اساتید در مورخ 13/9/79 بعنوان یک رده مستقل در نیروی مقاومت بسیج پذیرفته می شود.
در همین سال کمیته ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت بررسی اساسنامه بسیج اساتید تشکیل و طی جلسات متعدد با حضور مسئول مرکـز بسیج اساتید (بعنوان نماینده اساتید بسیجی)، بالاخره آئیـن نـامه تشکیـل بسیـج اسـاتید در جلسه 490 مورخ 27/9/80 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده و در دی ماه همان سال توسط ریاست محترم جمهوری بعنوان عالی ترین مقام در این شورا به وزارتین «علوم، تحقیقات و فناوری» و «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» و همچنین دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ گردید.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی عاشق شهد شهادت به خداست/مکتب عاشق ز مکتب ها جداست/گر سر و پا و تن و جان می دهد/بس همین حالت که جنت را رواست...
منبر هشتم: " بسیج در دوران انقلاب و دفاع مقدس"
آیه:«أَلاَ إِنَّ أَوْلِیآءَ اللَّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لاَ هُمْ یحْزَنُونَ» ( یونس :62)؛ آگاه باشید که دوستان خدا هرگز هیچ ترسی (از حوادث آینده عالم) و هیچ حسرت و اندوهی (از وقایع گذشته جهان) در دل آنها نیست.
حدیث: رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله لَمّا سُئلَ عَن قَولِهِ تَعالى: «أَلاَ إِنَّ أَوْلِیآءَ اللَّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لاَ هُمْ یحْزَنُونَ» ـ: هُمُ الَّذینَ یتَحابُّونَ فی اللّهِ. عنه صلى الله علیه و آله: إنّ أولیاءَ اللّهِ سَکَتوا فَکانَ سُکوتُهُم ذِکرا، وَنَظَروا فَکانَ نَظَرُهُم عِبرَةً، وَنَطَقوا فَکانَ نُطقُهُم حِکمَةً، وَمَشَوا فَکانَ مَشیهُم بَینَ النّاسِ بَرَکَةً، لَولا الآجالُ الَّتی قَد کُتِبَت عَلَیهِم لَم تَقَرَّ أرواحُهُم فی أجسادِهِم خَوفا مِن العَذابِ وَشَوقا إلَى الثَّوابِ. الإمامُ علی علیه السلامـ لَمّا قرَأ: «إِنَّ أَوْلِیآءَ اللَّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَیهِمْ...» ـ: تَدرونَ مَن أولیاءُ اللّهِ؟ قالوا: مَن هُم یا أمیرَ المؤمنینَ؟ فَقالَ: هُم نَحنُ وَأتباعُنا، فَمَن تَبِعَنا مِن بَعدِنا طوبى لَنا، وَطوبى لَهُم أفضَلُ مِن طوبى لَنا! قالَ: یا أمیرَ المؤمنینَ، ما شأنُ طوبى لَهُم أفضَلُ مِن طوبى لَنا؟ ألَسنا نَحنُ وَهُم على أمرٍ ؟! قالَ: لا؛ لأنَّهُم حَمَلوا ما لَم تُحمَلوا عَلَیهِ، وَأطاقُوا ما لَم تُطیقوا.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در پاسخ به سؤال درباره سخن خداى تعالى: «آگاه باشید که به یقین، دوستان و نزدیکان خدا، نه بیمى [در عالم آخرت] بر آنان مى رود و نه اندوهى خواهند داشت» ـ: آنان، کسانى اند که در راه خدا به یکدیگر محبّت مى ورزند. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: دوستان خدا، خاموشى مى گزینند و خاموشى آنها ذکر خداست و مى نگرند و نگاهشان عبرت است و سخن مى گویند و سخنانشان حکمت است و راه مى روند و راه رفتنشان در میان مردم، مایه برکت است. اگر نه این بود که اجلهایشان نوشته شده است، از ترس عذاب و شوق به ثواب، [لحظه اى] جانهایشان در کالبدهایشان قرار نمى گرفت. امام على علیه السلام ـ چون آیه «آگاه باشید که به یقین، دوستان و نزدیکان خدا نه بیمى بر آنان مى رود و ...» را خواند ـ: «مى دانید دوستان خدا چه کسانى اند». گفتند: چه کسانى اند، اى امیرمؤمنان؟ فرمود: «آنان، ما و پیروانمان هستیم. پس، هر که بعد از ما از ما پیروى کند، خوشا به حال ما و خوش تر به حال آنان!». گفتند: اى امیر مؤمنان! چرا خوشا به حال ما و خوش تر به حال آنان؟ مگر نه این است که ما و آنان، هر دو در یک راهیم؟! فرمود: «نه؛ زیرا آنان، بارى را به دوش مى کشند که شما نکشیده اید و چیزهایى را تحمّل مى کنند که شما تحمّل نکرده اید». عنه علیه السلامـ لمّا سئل عن قول اللّه تعالى: «أَلاَ إِنَّ أَوْلِیآءَ اللَّهِ لاَخَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لاَ هُمْ یحْزَنُونَ» فَقیلَ مَن هؤلاءِ؟ ـ: هُم قَومٌ أخلَصوا للّهِ تعالى فی عِبادَتِهِ، وَنَظَروا إلى باطِنِ الدُّنیا حِینَ نَظَرَ النّاسُ إلى ظاهِرِها، فعَرَفوا آجِلَها حِینَ غَرَّ النّاسُ سِواهُم بِعاجِلِها، فتَرَکوا مِنها ماعَلِموا أنّهُ سَیترُکُهُم، وأماتُوا مِنها ما عَلِموا أنّهُ سیمیتُهُم. الإمامُ الصّادقُ علیه السلام: إنّ أولیاءَ اللّهِ لَم یزالوا مُستَضعَفِینَ قَلیلینَ مُنذُ خَلَقَ اللّهُ آدَمَ علیه السلام. عنه علیه السلام: یا أبا بَصیرٍ، طُوبى لِشِیعَةِ قائمِنا المُنتَظِرِینَ لِظُهورِهِ فی غَیبَتِهِ، وَالمُطیعینَ لَهُ فی ظُهورِهِ، اُولئکَ أولِیاءُ اللّهِ الَّذینَ لا خَوفٌ عَلَیهِم وَلا هُم یحزَنونَ. امام على علیه السلامـ در پاسخ به سؤال از اینکه منظور از دوستان خدا در سخن خداى تعالى: «آگاه باشید که به یقین، دوستان و نزدیکان خدا، نه بیمى [در عالم آخرت] بر آنان مى رود و نه اندوهى خواهند داشت» ـ: آنان، مردمى اند که در عبادت خداوند متعال، اخلاص مى ورزند و چون مردمْ ظاهر دنیا را مى بینند، آنان، باطن دنیا را مشاهده مى کنند و از این رو، آینده آن را شناختند، در حالى که دیگر مردم، فریفته امروز آن اند. پس، از دنیا آنچه را که مى دانند به زودى آنان را ترک مى کند، ترک کردند و آنچه از آن را که مى دانند به زودى آنان را مى میرانَد، میراندند. امام صادق علیه السلام: دوستان خدا، از همان زمانى که خداوند، آدم علیه السلامرا آفرید، همواره در ضعف و اقلیت بوده اند. امام صادق علیه السلام: اى ابوبصیر! خوشا به حال پیروان قائم ما که در زمان غیبت او منتظر ظهورش هستند و در زمان ظهورش فرمانبردار اویند. آنان، دوستان خدایند که نه بیمى بر آنان است و نه اندوهگین مى شوند.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج یعنی حضور بهترین و بانشاط ترین و باایمان ترین نیروهای عظیم ملت در میدان هایی که برای منافع ملی، برای اهداف بالا، کشورشان به آنها نیاز دارد. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: بسیج در دوران انقلاب و دفاع مقدس: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کشور به سرعت با تهدیدات سخت و امنیتی از سوی گروهکهای تجزیه طلب و گروهکهای ضد انقلاب مواجه میشود. بر همین اساس، اولین نیاز کشور مقابله با نا امنیهای ایجاد شده توسط این گروهکها بود. در این زمینه با توجه به نوپا بودن ساختار سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی و عدم انسجام کافی در ساختار ارتش جمهوری اسلامی، بسیج به عنوان یکی از نیروهای اصلی دفاع از انقلاب اسلامی وارد صحنه میشود و به مقابله با گروهک های تجزیه طلب و ضد انقلاب میپردازد. مدتی از این موضوع نمیگذرد که در 31 شهریور سال 59 حمله سراسری عراق به ایران آغاز میشود. در دوران دفاع مقدس نیز بسیج نقش اصلی دفاع از کشور را بر عهده میگیرد و با اعزام نیروهای داوطلب و مردمی به جبههها منبع اصلی تامین نیرو برای دفاع از کشور، انقلاب و دستاوردهای آن است. در حقیقت بار اصلی اداره جنگ در دوران دفاع هشت ساله بر دوش همین نیروهای مردمی که در قالب بسیج سازماندهی و به جبهه اعزام میشدند، بود و این نشان از دور اندیشی رهبر کبیر انقلاب اسلامی در صدور فرمان تشکیل بسیج مردمی برای دفاع از کشور و انقلاب داشت. براساس اصل 151 قانون به مقتضای ضرورت سازمانی و پیروی از فرمان رهبر کبیر انقلاب، تشکیل ارتش بیست میلیونی درتاریخ 19/4/59 از سوی شورای انقلاب تصویب و ابلاغ شد. در 15/4/61 اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به تصویب مجلس شورأی اسلامی رسید که فصل چهارم آن اختصاص به واحد بسیج مستضعفین دارد که هدف از تشکیل آن، ایجاد تواناییهای لازم در کلیه افراد معتقد به قانون اساسی و اهداف انقلاب اسلامی به منظور دفاع از کشور، نظام جمهوری اسلامی و همچنین کمک به مردم به هنگام بروز بلایا و حوادث غیر مترقبه با هماهنگی مراجع ذیربط میباشد. در ماده 37 آن، سلسله مراتب سازمانی و تشکیلاتی ردههای مقاومت بسیج قید شده است که در آن شهر بسته به وسعت و جمعیت به چند منطقه و هر منطقه مقاومت به چند ناحیه مقاومت و هر ناحیه مقاومت به چند پایگاه مقاومت تقسیم میشود؛ بنابراین تغییری که در روند تشکیلاتی بسیج بوجود آمد نحوه اداره پایگاه های مقاومت است که در سال 61 به بعد مسئول واحد بسیج مستضعفین مستقیماً امورات پایگاهها و گروههای مقاومت را رسیدگی نمیکند، بلکه یک حلقه ارتباطی بوجود آورده و امور جاری پایگاهها به ناحیه مقاومت سپرده شد و واحد بسیج شهرستان به امور متمرکز، برنامه ریزی و سازماندهی در سطح کلان تر میپردازد و همچنین تغییر دیگری که در اعضای ارتش بیست میلیونی به وجود آمد اینکه افراد ارتش بیست میلیونی به صورت اعضای عادی، اعضای فعال و اعضای ویژه، تقسیم بندی شدند. پس از دوران دفاع مقدس، فصل نوینی در تاریخ بسیج آغاز میشود. در این دوره تغییری در ساختار بسیج ایجاد شده و نیروی مقاومت بسیج تشکیل میشود. در این برهه در تاریخ 12 دی ماه سال 68 سردار علیرضا افشار به عنوان اولین فرمانده نیروی مقا ومت بسیج از سوی رهبر انقلاب اسلامی انتخاب میشود. نواندیشی در رویکرد به بسیج تا سال 1370 ادامه مییابد. به هرحال در سال 69 تا 70 جداسازی و تفکیک بین نیروی زمینی و نیروی مقاومت انجام گرفت. مناطق مقاومت بسیج تشکیل شدند، نواحی رسماً شکل گرفتند. در پنجم آذر ماه 69 و در سالگرد تأسیس بسیج شرح وظایف کلی این نهاد از سوی حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا در دو فصل و 19 ماده رسما به سپاه ابلاغ شد. در سال 1372 فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی و فعالیتهای امنیتی بسیج رونق بیشتری به خود گرفت. همکاری نیروهای مقاومت بسیج با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در زمینه طرح ملی ریشه کنی فلج اطفال، همکاری نیروی مقاومت بسیج با وزارت بازرگانی در مبارزه با گرانفروشی از جمله این اقدامات است. یکی از اقدامات چشمگیر بسیج در این دوران آن است که بسیج موفق میشود در طی یک روز بالغ بر 9 میلیون کودک، زیر 5 سال را در طرح بسیج ملی ریشه کنی فلج اطفال تحت پوشش قرار دهد. در سال 77 ماده واحده تشکیل بسیج دانشجویی در دانشگاه ها به تصویب مجلس شورای اسلامی می رسد، طرح تجهیز ردههای مقاومت بسیج از این سال آغاز میشود، طرح حوزه محوری و پایگاه محوری به عنوان شعار سال انتخاب می شود و تشکیلات جذب و هدایت کمکهای مردمی و امکانات ملی در نیروی مقاومت راه اندازی و توسعه مییابد. در سال 78 عنایت و توجه لازم به بسیج خواهران، بسیج دانش آموزی بسیج دانشجویی شد و هر کدام از این اقشار و ردهها به معاونت تبدیل شدند و به بسیج دانشجویی و دانش آموزی اجازه داده شد از نظر ساختاری، بجای معاونت، سازمان منظور شود. در این ایام بسیج همچنین نقش تاثیر گذاری در مهار مسائلی مانند فتنه 18 تیر سال 78 دارد و در این زمینه نیز نقش موثری در خنثی سازی توطئههای دشمنان و حفظ انقلاب اسلامی بازی میکند. در سال 86 و انتصاب سرلشکر جعفری به فرماندهی کل سپاه، تغییر و تحولی اساسی در ساختار بسیج صورت میگیرد. در این دوره ساختار نیروی مقاومت به سازمان بسیج مستضعفین تغییر پیدا میکند و مسئولیت آن مستقیما بر عهده فرمانده کل سپاه قرار میگیرد. در این برهه حجت الاسلام حسین طائب به عنوان معاون فرمانده کل سپاه در امر بسیج منصوب میشود. تغییر در ساختار بسیج با تغییر و تحول در ساختار سپاه نیز همراه میشود. در این زمان 31 سپاه استانی در تمام استانهای کشور تشکیل میشود که مسئولیت اداره بسیج در استانها بر عهده این سپاههای استانی گذاشته میشود. امروز با گذشت حدود 4 دهه از زمان تشکیل بسیج، این نهاد مردمی به یک سازمان راهبردی در جمهوری اسلامی بدل شده است. هرجایی که کشور و انقلاب نیاز به عنصری با روحیه جهادی برای حل مشکلات داشته باشد از ظرفیت این نیروی عظیم مردمی استفاده میکند. در چند سال اخیر اما با تغییر ماهیت تهدیدات و نیازهای کشور از حوزه سخت به نرم، بسیج نیز در حوزههای فعالیت خود تغییر ایجاد کرده وبرای دفاع از دستاوردهای انقلاب در این حوزهها وارد عمل شده است. طی سالهای اخیر، بسیج با تشکیل قرارگاه جواد الائمه حوزه کاری خود را به سمت حل معضلات اجتماعی سوق داده است؛ اما آنچه امروز بیش از همه نقش بسیج را بر جسته و تهمیت این نهاد را مشخص میکند، انتقال فرهنگ مقاومت و دفاع مردمی به ملتهای منطقه بهخصوص کشورهای عراق و سوریه است. زمانی که شعلههای تروریسم تکفیری و داعش میرفت تا با اشغال بخش اعظمی از کشورهای عراق و سوریه، تمام منطقه را در آتش خود بسوزاند و در زمانی که همه کار این دو کشور را بسیاری، تمام شده تلقی میکردند؛ تشکیل نیروهای دفاع وطنی در سوریه و حشد الشعبی در عراق و انتقال تفکر بسیجی و دفاع مردمی از ایران به این دو کشور، توانست علاوه بر پایان دادن به حکومت داعش، فصل جدیدی از نحوه دفاع در برابر دشمن به دنیا عرضه کند.
خدمات بسیج در جامعه: شکل گیری بسیج و نقش آن در دفاع مقدس: تشکیل بسیج مستضعفین ارتش بیست میلیونی به فرمان امام خمینی (ره)، هوشیاری و درایت بینظیر حضرت امام خمینی (ره)، ازجمله اساسی ترین عوامل در جهت خنثی سازی توطئه ها به حساب می آید. نیروهای مردمی و بسیجیان تحت هدایت و فرماندهی حضرت امام خمینی «ره» با پیام ها و سخنان حکیمانه ی آن رهبر فرزانه روحیه ی مضاعفی برای مقاومت و ایستادگی و ایثار در برابر دشمنان می یافتند. نیرو های مردمی ابتدا به صورت پراکنده و بدون سازماندهی به مناطق جنگی جنوب کشور عزیمت می کردند و در جنگ های چریکی و در قالب گروه های رزمی در مناطقی از جبهه های کشور به دفاع می پرداختند. گروهی دیگر از مردم و بسیجیان با مراجعه به سپاه پاسداران تقاضای عزیمت به جبهه های نبرد حق علیه باطل را می نمودند و همراه برادران سپاهی برای دفاع از میهن خویش به جبهه های نبرد می رفتند نیروهای مردمی، علاوه بر حضور در جبهه های نبرد حق علیه باطل در نقاط مرزی کشور با گروه های تروریستی و خراب کار داخل کشور نیز مقابله می کردند.
معرفی اقشار بسیج: بسیج جامعه زنان: بسیج خواهران به عنوان اولین و گسترده ترین تشکل مردمی زنان پس از انقلاب شکوهمند اسلامی در مراحل مختلف وظایف خطیری را به عهده داشته است، به ویژه در عرصه های علمی و فرهنگی طلایه دار حرکت های شورآفرین در دفاع از اسلام در حوزه مسایل زنان با تبیین دیدگاههای حضرت امام (ره) که مترقی ترین دیدگاهها و نظرات را پیرامون دفاع از حقوق زنان مطرح کردهاند تلاش می کنند. با توجه به سند چشمانداز بیست ساله کشور در خصوص بسیج خواهران و نقش آن در جامعه میتوان گفت بسیج بستری را فراهم کرده است تا هر کس و با هر نوع استعداد و خلاقیت بتواند در آن حضور پیدا کند. به طوریکه امروزه بسیج خواهران گسترده ترین تشکل مردمی زنان است که با حفظ جایگاههای حضور و سازمان یافته می کوشد تا در دفاع همه جانبه از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن با بهره گیری از توصیه های اسلام، دیدگاههای امام (ره) و مقام معظم رهبری بهترین پتانسیلهای خود را به کار گیرد. با توجه به سند چشم انداز بیست ساله، بسیج خواهران، تشکلی مردمی و سازمانی منسجم و منعطف، کارآمد و پویا، قانونمند و فراگیر و باقدرت ایجاد عزم ملی در حفظ کرامت و منزلت زن مسلمان و استفاده از قابلیت های زنان در دفاع همه جانبه از انقلاب و دستاوردهای آن می کوشد. بسیج خواهران به عنوان سازمانی منسجم از شاخص هایی نظیر تحکیم هویت دینی، ملی و انقلابی، ترویج فرهنگ فاطمی و پرچمداری نهضت زنان برخوردار می باشد که این ویژگی ها باعث شده تا در تعامل اثربخش با دیگر سازمانهای دولتی و تشکل های مردمی دیگر موجودیتی پویا به دست آورد و خود را برای بهره مندی هر چه بیشتر از دانش روز و فنآوریهای اطلاعاتی و ارتباطی تجهیز نماید. احیای هویت زن مسلمان، تعمیق معنویت و بصیرت دینی و تحکیم بنیان خانواده است که به عنوان اساسی ترین فعالیت ها در برنامه ریزی و دستور کار بسیج خواهران قرار گرفته است و همین امر باعث شده است بسیج خواهران از همت والا و پایبندی به ارزش های دینی و فضائل اخلاقی برخوردار شود و به دنبال آن رسالت خود را به اثبات برساند که این رسالت در راستای تحقق آرمانهای حضرت امام (ره) و فرمایشات مقام معظم رهبری است که عهده دار وظایفی نظیر تحقق بخشیدن مهم زنان از ارتش بیست میلیونی به منظور دفاع توسط خواهران، احیای هویت والای زن مسلمان، مصون سازی و پیشگیری و مقابله با تهدیدات نرم در حوزه مسائل خاص زنان و مشارکت در عرصه های سیاسی ـ فرهنگی اجتماعی ـ امنیتی ـ علمی و سازندگی بر مبنای نیازهای اساسی انقلاب اسلامی است.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی مخلص دین مبین است/بسیجی پیرو مولای دین است/بسیجی فانی اندر انقلاب است/بسیجی حامی اسلام ناب است...
منبر نهم: "سیرتحول دربسیج"
آیه: خداوند متعال فرموده است: «لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِینَ الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَیَنْصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ» (حشر: ۸)؛ «همچنین غنائم از آن فقرای مهاجرینی است که از خانه و کاشانه و اموال خود بیرون رانده شدهاند. کسانی که فضل خدا و خشنودی او را میخواهند و خدا و پیغمبرش را یاری میدهند، اینان راستانند.»
حدیث: رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: إنَّما نَصَرَ اللّهُ هذهِ الاُمَّةَ بِضُعَفائها وَدَعوَتِهِم وَ إخلاصِهِم وَصَلاتِهِم. عنه صلى الله علیه و آله: اُبغونِی فی الضُّعَفاءِ؛ فإنّما تُرزَقونَ وَتُنصَرونَ بضُعَفائکُم. عنه صلى الله علیه و آله: أوَّلُ مَن یدخُلُ الجَنَّةَ مِن خَلقِ اللّهِالفُقَراءُ وَالمُهاجِرونَ الَّذینَ تُسَدُّ بِهِمُ الثُّغُورُ، وَتُتَّقى بِهِمُ المَکارِهُ، وَیموتُ أحَدُهُم وَحاجَتُهُ فی صَدرِهِ لا یستَطیعُ لَها قَضاءً، فَیقولُ اللّهُ عَزَّ وَجَلَّ لِمَن یشاءُ مِن مَلائِکَتِهِ: اِیتُوهُم فَحَیوهُم، فَتَقولُ المَلائِکَةُ: نَحنُ سُکّانُ سَمائِکَ وَخِیرَتُکَ مِن خَلقِکَ أفَتَأمُرُنا أن نَأتِی هؤلاءِ فَنُسَلِّمَ عَلَیهِم؟ قالَ: إنَّهُم کانوا عِبادا یعبُدونی لا یشرِکونَ بی شَیئا، وتُسَدُّ بِهِمُ الثُّغورُ، وتُتَّقى بِهِمُ المَکارِهُ، وَیموتُ أحَدُهُم وَحاجَتُهُ فی صَدرِهِ لا یستَطیعُ لَها قَضاءً، فَتأتِیهِمُ المَلائِکَةُ عِندَ ذلِکَ فَیدخُلونَ عَلَیهِم مِن کُلِّ بابٍ «سَلَـمٌ عَلَیکُم بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ». مسند ابن حنبل عن عمرو: کُنّا عِندَ رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله، حِینَ طَلَعَتِ الشَّمسُ، فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: سَیأتی اُناسٌ مِن اُمَّتی یومَ القِیامَةِ نورُهُم کَضَوءِ الشَّمسِ، قُلنا: مَن اُولئِکَ یا رَسولَ اللّهِ؟
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: همانا خداوند، این امّت را به سبب ناتوانانِ آنها و دعا و اخلاص و نمازشان یارى کرد. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مرا در میان ضعیفان بجویید؛ زیرا که شما به برکت ضعیفانتان روزى داده و یارى مى شوید. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نخستین کسانى از خلق خدا که وارد بهشت مى شوند، تهیدستان و مهاجران اند؛ کسانى که مرزها با آنان محفوظ مى ماند و حوادث ناگوار به وسیله آنان برطرف مى گردد و فردى از ایشان مى میرد، در حالى که نیازها (و آروزهاى) او در سینه اش مانده و توانایى برآوردنش را ندارد. پس خداوند متعال به کسانى از فرشتگانش که بخواهد، مى فرماید: نزد آنها بروید و به آنان تحیت (و خوشامد) گویید. فرشتگان مى گویند: ما ساکنان آسمان تو و برگزیدگان از خلق تو هستیم. آیا ما را فرمان مى دهى که نزدشان رویم و بر آنان سلام گوییم؟! خداوند [خواهد] گفت: آنها بندگانى بودند که مرا مى پرستیدند و شریکى براى من نمى گرفتند و مرزها با آنان حفظ مى شد و حوادث ناگوار به وسیله آنان برطرف مى گشت و فردى از آنان مى مُرد، در حالى که نیاز (ها و آرزوهاى) او در سینه اش مانده بود و توان برآوردنش را نداشت. پس فرشتگان نزدشان مى آیند و از هر درى [از درهاى بهشت] بر آنان داخل مى گردند و [مى گویند]: سلام بر شما باد به خاطر شکیبایى شما و چه خوش است پاداش سرا ى جاوید! مسند ابن حنبل ـ به نقل از عمرو ـ: هنگام طلوع خورشید نزد پیامبر خدا بودیم. فرمود: «به زودى از امّت من در روز قیامت مردمى خواهند آمد که نورشان همانند پرتو خورشید است». گفتیم: آنان چه کسانى اند، اى پیامبر خدا؟ فرمود: «تهیدستان مهاجر، کسانى که حوادث ناگوار (و جنگ) به وسیله آنان برطرف مى شود؛ فردى از آنان مى میرد، در حالى که نیاز (ها و آرزوهاى) او در سینه اش مانده است [و] از کرانه هاى زمین محشور مى گردند».
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج یعنی نیروی کارآمد کشور برای همه میدانها. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: نام بسیج تا تبدیل آن به نام نیروی مقاومت بسیج و «سپاه های استانی» سیر تحول خاصی را پشت سر گذاشت، پس از پیام حضرت امام خمینی (ره) در آذر ماه 1359 مبنی بر تشکیل بسیج مردمی، شورای انقلاب در مورخ 10/12/59 «بسیج ملی» را به تصویب رسانید و پس از 2 ماه همین شورا، سازمان های آمادگی ملی و بسیج غیر نظامی را که در سالهای قبل (51 و 54) توسط حکومت شاه تشکیل و برای اهداف خودشان آز آن استفاده می کردند در سازمان بسیج ملی ادغام کرد. مجلس شورای اسلامی نیز در اواخر دیماه 1359 قانون الحاق سازمان بسیج ملی به سپاه پاسداران را به تصویب رساند و سازمان بسیج ملی به عنوان واحد بسیج مستضعفین به سپاه پاسداران ملحق شد. پس از آن تا پایان دفاع مقدس با همین نام زیر نظر سپاه پاسداران به ماموریت های خود ادامه داد. در سال 1369 مقام معظم رهبری ضمن تغییر نام واحد بسیج مستضعفین به نیروی مقاومت بسیج سپاه این واحد را به عنوان یکی از نیرو های پنجگانه سپاه مشخص ماموریت های جدید آن را ابلاغ نمود؛ که این نام تا زمان طرح تحول ساختاری سپاه و تشکیل سپاه استانی همچنان ماهیت خود را حفظ نموده و اکنون در قالب طرح تحول سپاه منتظر آخرین تغییرات و تحول خود در سپاه های استانی و ستاد تخصصی است. این نهاد به مردمی زمان در فرماندهی نیز دستخوش تغییر و تحول گردید؛ اولین فرمانده آن حجت الاسلام امیر مجد بود. ولی پس از مدت قریب سه ماه بدلیل اختلافات به وجود آمده بین وی و بعضی از اعضای شورای انقلاب و بدلیل عملکرد غیر مسئولانه و سئوال برانگیزش در مسائل بسیج و ارتباط او با اعضاء دولت موقت و شخص بنی صدر، برکنار گردید و حجت الاسلام احمد سالک به عنوان دومین فرمانده در بسیج منصوب شد، علی رغم عملکرد قوی و مثبت اقای سالک در بسیج و پیشرفت کمی و کیفی که به وجود آمد اما به واسطه اختلاف سلیقه بین فرماندهان وقت سپاه یعنی سردار محسن رضایی و آقای سالک پس از قریب 2 سال حجت الاسلام سالک ضمن شرکت در انتخابات میان دوره مجلس شورای اسلامی و انتخاب ایشان به عنوان نماینده مردم اصفهان از بسیج استعفاء کرد و واحد بسیج با سرپرستی اقای اخوان چند ماهی به فعالیت خود ادامه داد تا اینکه حجت الاسلام رحمانی در تاریخ 20/12/61 توسط حضرت امام به فرماندهی بسیج منصوب گردید. این دوران یکی از با ثبات ترین و طولانی ترین دوران فرماندهی در بسیح بود که در طول دفاع مقدس تا پایان آن با جدیت پیگیری شد و بسیج نیز به رشد و بالندگی نسبتا مطلوبی رسید، هرچند که دفاع مقدس بیشترین انرژی مسئولین بسیج را به خود اختصاص می داد اما توسعه بسیج در تمامی استانهای، شهرها و روستا ها از طرفی و وزارت خانه ها و نهادهای دولتی و مراکز اموزشی از طرف دیگر، باعث توسعه و تقویت ساختار فرهنگ بسیج در سراسر کشور گردید. پس از آقای رحمانی، سردار علیرضا افشار با حکم مقام معظم رهبری در تاریخ 10/12/68 به فرماندهی نیروی مقاومت بسیج منصوب و وی نیز ضمن تداوم توسعه و ایجاد معاونت ها، سازمانها و مراکز جدید در بسیج به توسعه بیشتر بسیج به تناسب نیاز های جدید انقلاب در سراسر کشور همت گماشت که مجموعه این فعالیت ها در بخش های نظامی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی منشاء اثر و تحولات بسیاری در ساختار و سازمان بسیج شد. سردار افشار نیز به عنوان اولین فرمانده غیر روحانی بسیج پس از 8 سال، فرماندهی نیروی مقاومت را به سردار سید محمد حجازی واگذار نمود. سردار حجازی نیز به حکم مقام معظم رهبری در اواخر سال 1376 به فرماندهی این نهاد مردمی منصوب شد. مشارالیه ضمن تداوم فعالیت های بسیج در ابعاد مختلف با رویکرد و توجه خاص به بخش های فرهنگی، اموزشی، ورزشی و اقتصادی به جذب، سازماندهی، آموزش و بکارگیری بسیجیان پرداخت و از جمله فرماندهان موفق در عرصه فرهنگی شناخته شد. غعالیت ها و خدمات پنجمین فرمانده بسیج تا اوایل سال 1387 یعنی مقارن با انتصاب فرمانده جدید سپاه پاسداران یعنی سردار عزیز جعفری به طول انجامید تا اینکه با اجرای طرح تحول در سپاه و را اندازی سپاه های استانی، وی به عنوان معاون هماهنگ کننده فرماندهی کل سپاه و سپس جانشین فرمانده کل سپاه منصوب شدو در این مرحله فرماندهی بسیج را سردار جعفری به عهده خود قرار داده و حجت الاسلام طائب را جانشین خویش در نیروی مقاومت بسیج برگزید، مناطق و نواحی بسیج در این تحول به سپاه های استانی ملحق و تحت فرماندهی واحد، مستقیما به فرماندهی کل سپاه متصل و ادامه ماموریت یافتند. در ستاد نیروی مقاومت بسیج نیز، معاونتهای در قالب نیرو های ستاد تخصصی نمسا به فعالیت خویش ادامه دادند. این تحول در بسیج و نیروی زمینی سپاه خود، منشاء اثر جدیدی است که دست فرماندهان استانی را در جهت پیشبرد اهداف سپاه، بازگذاشته و آنان را مستقیم به فرماندهی کل سپاه مرتبط می نماید. حال با عنایت به تدبیر مقام معظم رهبری در هدایت قریب ده میلیون بسیجی، آینده ای روشن و درخشان برای شجره طیبه بسیج و سپاه های استانی در این برهه از زمان پیش بینی می شود. حضرت امام در هر نهادی، نماینده ای از خود برای مسائل عقیدتی و سیاسی منصوب می نمود، نیروی مقاومت بسیج در زمان آقایان امیر مجد، سالک و رحمانی بدلیل شخصیت روحانی آنان واینکه در مرکزیت سپاه، علمایی همچون آیات و حجج اسلام، شهید محلاتی، طاهری، خرم آبادی، فاکر، نوری، عراقی، موحدی کرمانی حضور داشت لذا بسیج بصورت خاص نمایندگی نداشتند تا اینکه در زمان فرماندهی سرداران افشار و حجازی بترتیب حجج اسلام فقیهی، مصلحی و محمدی منصوب گردیده و مسئولیت هدایت عقیدتی و سیاسی پاسداران و بسیجیان در نیروی مقاومت بسیج را عهده دار شدند؛ و همکنون حجت الاسلام و المسلمین محمدی به عنوان نمایندگی ولی فقیه در نمسا ماموریت های نمایندگی را انجام می دهد. البته نا گفته پیداست که نمایندگی ولی فقیه در نمسا نیز بواسطه طرح تحول سپاه، تغییراتی پیدا نموده و خواهد نمود. بسیج مستضعفان، واحد بسیج، نیروی مقاومت بسیج و یا سپاه های استانی و هر نام دیگری که نیرو های مردمی را بصورت سازمان یافته در جهت پیشبرد اهداف اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم بکارگیری کرده است از ابتدای پیدایش و تولدش، منشاء اثری بسیاری از برکات و خدمات شده است.
خدمات بسیج در جامعه: نقش بسیج در سازندگی و اقتصادی: پس از حماسه 8 سال دفاع مقدس یکی از عرصه هایی که بر روی بسیج و بسیجیان گشوده شد عرصه سازندگی و حضور در عرصه های اقتصادی بود. اگر چه بسیج در سال های پس از جنگ، مشارکت در سازندگی کشور و فعالیت هایی چون: منابع طبیعی، آبخیزداری، حفظ محیط زیست، دامپزشکی، عمران و آبادانی، شیلات، دام و طیور نقش داشته، اما به علت عدم اعتقاد برخی از کارگزاران دولت های گذشته به حضور بسیجیان در عرصه سازندگی کشور و عدم حمایت های مادی و معنوی از بسیجیان، از ظرفیت ها و توانمندی های بسیجیان در این عرصه استفاده کامل نگردید.
معرفی اقشار بسیج: بسیج ادارات و وزارتخانهها: بسیج کارمندان و ادارات یکی از چندین قشر بسیج بهشمار میآید که از جهاتی دارای اهمیت و ویژگیهایی است که کادرسازی برای نظام اسلامی از این جمله به شمار میرود. چهارم شهریور ماه در تقویم ملی کشورمان، روز کارمند نامگذاری شده است. با فرمان تاریخی رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امامخمینی(ره) در 5 آذرماه سال 58 بذر شجره طیبه بسیج در سرزمین ایران اسلامی پاشید و پایهگذاری شد. قشر کارمندان نیز همانند سایر اقشار جامعه در مقطع حساس اوایل انقلاب در بسیج حضور یافتند و نقش کلیدی خود را در مبارزه با ضد انقلاب، اشرار، گروهکها، منافقین، کمکرسانی به مردم محروم و از همه مهمتر در جبهه حق علیه باطل به منَصه ظهور رساندند؛ اما اگر بخواهیم به شکل رسمی روند تشکیل بسیج کارمندان را دنبال کنیم در سال پنجم جنگ تحمیلی با درخواست کارمندان بسیجی، هیئت وزیران در تاریخ 10/2/64 با تصویب نامه شماره 96634 در 6 بند و 3 تبصره دستگاههای اجرایی را ملزم به آموزش نظامی 5 درصد کارکنان و پشتیبانی از جبهه و جنگ کردند. در تاریخ 27/6/69 دستورالعمل تشکیل ردههای مقاومت بسیج در ادارات به تصویب مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا رسید که بر اساس آن تمامی وزارتخانهها، سازمانها، نهادهای انقلاب اسلامی، شرکتها، بانکها، کارخانجات ملیشده، شهرداریها و تمامی مؤسساتی که به نحوی از بودجه عمومی دولت استفاده میکنند، مکلف شدند نسبت به تشکیل ردههای مقاومت بسیج اقدام کنند.
شعر بسیج و بسیجی: خدایا حق پیغمبر وآلش/بسیجی را نگهدار از زوالش/بسیجی آرزوی مومنین است/بسیجی نور چشمان امین است...
منبر دهم: " دوره دوم: 1361 تا نیمه اول 1367"
آیه: «وَالَّذِینَ هَاجَرُوا فِی اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مَا ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِی الدُّنْیَا حَسَنَهً وَلَأَجْرُ الْآخِرَهِ أَکْبَرُ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ* الَّذِینَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ»(نحل: ۴۱ – ۴۲)؛ کسانی که برای خدا هجرت کردند، پس از آنکه مورد ظلم و ستم قرار گرفتند، در این دنیا جایگاه و پایگاه خوبی بدانان میدهیم و پاداش اخروی بزرگتر است، اگر بدانند.
حدیث: کنزالعمّال عن اُمیةِ بنِ خالدٍ ـ فی سیرَةِ النَّبی صلى الله علیه و آله ـ: کانَ یستَفتِحُ وَیستَنصِرُ بِصَعالِیکِ المُسلِمینَ. حلیة الأولیاء عن الحسن: جاءَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله إلى أهلِ الصُّفَّةِ فَقالَ: کَیفَ أصبَحتُم؟ قالوا: بِخَیرٍ. فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: أنتُمُ الیومَ خَیرٌ، وإذا غُدِی عَلى أحَدِکُم بِجَفنَةٍ وَریحَ بِاُخرى، وَسَتَرَ أحَدُکُم بَیتَهُ کَما تُستَرُ الکَعبَةُ. فَقالوا: یا رَسولَ اللّهِ، نُصیبُ ذلِکَ وَنَحنُ عَلى دینِنا؟ قالَ: نَعَم، قالوا: فَنَحنُ یومَئِذٍ خَیرٌ، نَتَصَدَّقُ وَنُعتِقُ. فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: لا، بَل أنتُمُ الیومَ خَیرٌ؛ إنَّکُم إذا أصَبتُموها تَحاسَدتُم وَتَقاطَعتُم وَتَباغَضتُم. وَ نُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُواْ فِى الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَ رِثِینَ ». کنزالعمّال ـ به نقل از امیة بن خالد (درباره پیامبر صلى الله علیه و آله) ـ: آن حضرت به کمک مسلمانان پابرهنه و بینوا، فتح مى کرد و یارى مى خواست. حلیة الأولیاء ـ به نقل از حسن ـ: پیامبر خدا نزد اهل صفّه آمد و فرمود: «شب را چگونه به روز آوردید؟». گفتند: به خوبى. پیامبر خدا فرمود: «شما امروز بهترید یا آن گاه که براى یکى از شما کاسه بزرگى [لبریز از غذا] آورده و کاسه دیگرى بُرده شود و خانه هایتان را آن چنان که کعبه را مى پوشانند، بپوشانید؟». گفتند: اى پیامبر خدا! آیا در حالى که بر دین خود هستیم، به آن [نعمتها] دست خواهیم یافت؟ فرمود: «آرى». گفتند: پس آن روز براى ما بهتر است. صدقه مى دهیم و بنده آزاد مى کنیم. پیامبر خدا فرمود: «نه، بلکه امروزْ وضعتان بهتر است؛ زیرا اگر به آن [نعمتها] برسید، به یکدیگر حسادت خواهید کرد، از یکدیگر خواهید بُرید و کینه یکدیگر را در دل خواهید پرورد. ما مى خواهیم بر مستضعفان زمین نعمت دهیم و آنان را پیشوایان مردم و وارثان [حکومت جهان] گردانیم.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج عبارت است از مجموعهای که در آنها پاک ترین انسانها، فداکارترین و آماده به کارترین جوانان کشور، در راه اهداف عالی این ملت و برای کمال رساندن و به خوشبختی رساندن این کشور جمع شده اند. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: دوره دوم: 1361 تا نیمه اول 1367:
در مقطع دوم عمر بسیج، کارکرد مثبت و فرهنگ ساز آن ادامه پیدا کرد. انجام عملیاتهای بزرگ در جبهه های جنوب و غرب که از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام می گرفت و یا به صورت مشترک با ارتش اجراء می شد، حضور انبوه عظیم مردم را طلب می کرد. از همین روی در طی سالها سازمان بسیج گسترش بیشتری پیدا کرد و پایگاههای مقاومت بسیج علاوه بر مساجد و محلات که پایگاه مردمی را تشکیل می دادند، دامنه آن به دیگر اقشار جامعه و طبقات اجتماعی توسعه پیدا نمود.
واحد بسیج برای عضویابی و ترغیب افراد داوطلب به شرکت در جنگ، برنامه ریزی اساسی انجام داد. در مقطع اول عمدتاً نیروهای از قبل آموزش دیده برای حضور در عملیاتها به جبهه اعزام می شدند ولی از آنجا که در این دوره احتیاج به بسیج عمومی شده و در نیتجه افراد جدید باید وارد حرکت منطقی و پایدار بسیجی شدند. فرآیند جذب و شیوه های صحیح عضویابی به دقت مورد بررسی قرار گرفت. در آغاز این مقطع تحولی عظیم در امر جذب بوجود آمد و آن تشکیل بسیج دانش آموزی در مدارس بود. التهاب و هیجان نوجوانان و جوانان دانش آموز برای دفاع از نظام اسلامی با تشکیل واحدهای مقاومت در سطح مدارس بیشتر شد. بنابراین در میان رزمندگان، نوجوانانی مشاهده می کنیم که توان حمل سلاح، تجهیزات انفرادی و امکانات را ندارند ولی نشاط و شادابی حضورشان در جنگ. حماسه ای دیگر آفرید و شهید محمدحسین فهمیده، حماسه ساز حماسه سازان عرصه خون و آتش شده که درباره اش بنیانگذار جمهوری اسلامی تعبیر به رهبر نموده اند.
در طول مدت جنگ، بیش از 550 هزار دانش آموز بسیجی به جبهه عزیمت نمودند که از میان آنان بیشتر از 36000 دانش آموز شهید شده و 2853 نفر جانباز و مجروح و 2433 نفر آزاده تقدیم انقلاب نموده اند.
در این دوره، آموزشهای قبلی بسیجیان کافی نبوده و سازمان بسیج با ایجاد مراکز آموزشی، تقویت و توسعه کمی و کیفی آموزشهای اعزام به جبهه را به عنوان برنامه اصلی خود قرار داد. آموزش های کوتاه مدت یک هفته ای و 15 روزه به آموزش چهل و پنج روزه اعزام به جبهه تبدیل گشت. علاوه بر آموزشهای عمومی بسیج، آموزش های تخصصی نیز رواج یافت و با توسعه یگانهای رزمی سپاه گردانهای ضد زره و ضد تانک تشکیل شد. در نتیجه تربیت بسیجیانی که بتوانند با موشک آرپی جی 7 کار کنند بسیار ضروری بود. از دیگر مشخصه این مقطع که به واسطه گستردگی جنگ و عملیات از یک سوی و حضور گسترده مردم و جوانان از طرف دیگر لازم به نظر رسید پشتیبانی از رزمندگان بود که تجهیز انفرادی و لوازم جنگی رزمندگان در این دوره افق روشن و تازه ای به خود گرفت و علاوه بر بسیج نیروی انسانی، بسیج امکانات و لوازم مورد نیاز جنگ، بر عهده بسیج گذاشته شد. ستاد جذب و هدایت کمکهای مردمی تشکیل شد، وزارتخانه های مختلف در این زمینه فعال شدند، بسیجیان ادارات و کارخانجات، علاوه بر حضور در جبهه، امکانات ملی وزارتخانه ای را برای گسیل به جبهه آماده می نمودند. معاونت جنگ در اکثر وزارتخانه ها تشکیل شد. کارشناسان و متخصصین وزارتخانه ها به همراه لوازم و امکانات، اندیشه و فکر خود را صرف پیشبرد جنگ نمودند. جهاد سازندگی برای جذب کمکهای مردمی بیشتر از دیگران در صحنه حضور پیدا کرد.
ویژگی این دوره از جنگ و عمر بسیج این است که بسیج عمومی به معنای واقعی تشکیل شد. اگر درمقطع اول، افراد ذخیره و ویژه بسیج و سپاه به جبهه های جنگ اعزام می شدند و از قشر اجتماعی مشخصی به حساب می آمدند، در این دوره، همه اقشار، برای ورود به بسیج آمادگی پیدا کردند. دامنه سنی رزمندگان از طیف محدود به طیف گسترده 13 الی 80 سال و حتی کمتر و بیشتر تبدیل شد. اعزام تحصیل کرده ها، کارشناسان، متخصصین در درشته های مختلف به جبهه، وضعیت و حالت عادی پیدا کرد.
جلوه حضور اقشار در جنگ را می توانیم در این دوره به خوبی مشاهده کنیم. گاه کارگران یک کارخانه، دسته جمعی به سوی جبهه حرکت می کردند، یعنی اعزام نیروها و ترکیب افراد، یک شکل، هم رسته، هم سال و دارای همنوایی اجتماعی مناسبی بوده اند. گاه دانش آموزان مدرسه به همراه معلم، رئیس مدرسه و دیگران به جبهه می رفتند.
طرح های ویژه تبصره 2 آموزش و پرورش، طرح اعزام 6 ماهه دانشجویان، طرح 20 درصد وزارتخانه ها و ادارات نشانه های قشربندی اجتماعی رزمندگان و جلوه های حضور اقشار مختلف در بسیج است.
حضور زنان که از ابتدای جنگ، حالت نمادین داشت و عده ای از زنان فداکار (بومی و غیر بومی) در خطوط مقدم جبهه یعنی در شهرهای سونسگرد، بستان، آبادان، خرمشهر و غیره پا به پای رزمندگان می جنگیدند و عده ای نیز به اسارت رفتند و تعدادی نیز شهید و مجروح گشتند، در این دوره فعالیت چشمگیر، منسجم و قانونمند را از سر گرفتند. بخش اعظم فعالیت های جذب امکانات و کمک های مردمی را زنان به عهده گرفتند. با حضور در مساجد و حسینیه لوازم انفرادی، تجهیزات، آذوقه و البسه رزمندگان را تهیه می کردند و گروهی از آنان، خود مسوولیت انتقال، انبارداری و توزیع آن را در بین رزمندگان را بر عهده می گرفتند.
ترغیب و تشویق همسران، فرزندان، برادران دیگر افراد را برای اعزام به جبهه بر عهده داشتند. بدرقه و اسقبال رزمندگان را چنان باسیته انجام می دادند که در هنگام بدرقه، عزیمت کنندگان، روی بازگشتن را نداشته و در هنگام استقبال، اندک مدتی در پشت جبهه در مرخصی بسر برده و مجددا برای حضور در جنگ ثبت نام می کردند.
در این زمان کارکرد بسیج به گونه ای مثبت و اثرگذاز بوده که حاصل آن روییدن و سبز شدن فرهنگ و تفکر بسیجی است. فرهنگی که نیروهای مردمی آرزوی برخورداری ان را داشتند. نمادهای فرهنگی چنین تفکری، بسیار مقدس بود. چفیه، سجاده، مهر جبهه، یادداشت ها و دیگر وسایل رزمندگان بسیجی، شعاع تاثیرش به پشت جبهه انتقال پیدا کرد. مردم کوچه و خیابان و حتی زنان با تاسی از چنین نمادی، فرهنگ بسیجی را ابراز و اظهار می کردند. فرهنگ بسیجی، فراتر از مرزهای ایران اسلامی است و تفکر ناب آن که برگرفته از اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم بود، به ممالک اسلامی و ملل محروم و تحت ستم، کشیده شد. پیشانی بند ها و سربندهای سرخ، سبز و سفید با شعارهای الهی، از پیشانی رزمندگان به پرواز در امده و بر فراز آسمان های قلب و روح جوانان لبنانی، فلسطینی، بوسنیایی و دیگر رزمندگان مسلمان به گردش در امد. این کارکرد بسیج را در این دوره می توان کارکرد؟ بسیج نامید.
در پایان این بخش، بیان این مطلب دارای اهمیت است که رویکرد نوین بسیج که اختصاص به جمهوری اسلامی ایران دارد، در طی همین چند سال، سازماندهی گردید و از حالت ذهنی و نظری به حالتی پایدار، استمرار و واقعی در آمد و همگان بر اقدامات و فعالیت های بسیجیان مهر صحت و اعتبار زدند. شایستگی عملکرد بسیجیان به اندازه ای است که نه تنها انقلابیون، طرفداران انقلاب، بلکه بی تفاوت ها و گاه معترضین و مخالفین انقلاب، بر وجود چنین فرهنگ و تفکری ارزش قائل می شوند
خدمات بسیج در جامعه: نقش بسیج در تحولات سیاسی اجتماعی جامعه: پدیده بسیج در ایران از جمله عوامل جامعه پذیری و متعاقب آن مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران به شمارمی آید. دفاع داوطلبانه بسیجیان از نظام و تمامیت ارضی ایران از جمله عالی ترین نماد مشارکت بوده است. بر این اساس، اقشار مختلف دانشجویی، دانش آموزی، اساتید، فرهنگیان، طلاب و روحانیون، اقشار متخصص بسیج و دیگر آحاد بسیجیان در هر کوی و برزن، توانسته اند در جامعه پذیری مردم نقش حیاتی ایفا نمایند. بسیجیان خصوصاً در دفاع سیاسی و فرهنگی از نظام جمهوری اسلامی به عنوان یک باور دینی و اسلامی و با احساس تعلق و فداکاری برای حاکمیت دینی، همواره موجب ثبات و پایداری نظام گردیده اند؛ به عبارت دیگر یکی از کارکردهای بسیج ایجاد همبستگی اجتماعی به وسیله فرآیند اجتماعی شدن است.
معرفی اقشار بسیج: بسیج مساجد و محلات: بسیج مساجد و محلات از آنجایی که بدنه اصلی بسیج را تشکیل میدهد، در سال ۱۳۸۸ به تصویب ستاد مشترک سپاه رسید و فعالیتهای خود را رسما آغاز کرد؛ و هدف از نامگذاری این روز به عنوان روز بسیج مساجد ومحلات این بود که در سیام مرداد سال ۱۳۴۸ مسجد الاقصی قبله نخست مسلمین بدست صهیونیستهای غاصب و جنایتکار به آتش کشیده شده و بخشهایی از این مسجد مقدس از بین رفت، این جنایت مورد خشم و نفرت جهانیان بخصوص امت اسلام قرار گرفت. از این رو در سی امین اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو کنفرانس اسلامی در تهران به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران و تصویب کنفرانس، این روز به عنوان روز جهانی مسجد نامگذاری گردید و دراین راستا روز جهانی مسجد به عنوان روز بسیج مساجد و محلات در سپاه نامگذاری و تعیین شد.
_هدف از تشکیل این سازمان از ارزشهای موجود در این رده نشات میگیرد و هدف عمق بخشی به انقلاب اسلامی و مقابله با جنگ نرم از اهداف کلی تشکیل این سازمان است. بصیرت افزایی و ترغیب افراد به مشارکت در حماسه سیاسی، جذب حداکثری اعضای بسیج، عمق بخشی و ارتقاء کیفی حلقههای تربیتی صالحین، تعلیم و ترویج سبک زندگی اسلامی و نهادینه سازی آن در بین جامعه، توجه به آموزشهای نظامی (آموزش مقدماتی، آموزشهای گردان عاشورا، بیت المقدس و...)، تاثیر جدی بر ناهنجاریها و آسیبهای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با توسعه فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی بنده خاص الهی است/بسیجی در حقیقت یک سپاهی است/بسیجی گلشن دین را گلاب است/بسیجی آرمان شیخ و شاب است...
منبر یازدهم: "بسیج و مقابله با نفوذیها"
آیه: «لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِینَ الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَیَنْصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ» (حشر: ۸)؛ همچنین غنائم از آن فقرای مهاجرینی است که از خانه و کاشانه و اموال خود بیرون رانده شدهاند. کسانی که فضل خدا و خشنودی او را میخواهند و خدا و پیغمبرش را یاری میدهند، اینان راستانند.
حدیث: رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: یخرُجُ ناسٌ مِن المَشرِقِ فَیوَطِّئونَ للمَهدِی سُلْطانَهُ. الإمامُ علی علیه السلام: لَتَعطِفَنَّ الدُّنیا عَلَینا بَعدَ شِماسِها عَطفَ الضَّروسِ عَلى وَلَدِها، وَتَلا عَقِیبَ ذلکَ «وَ نُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُواْ». الإمامُ زینُ العابدین علیه السلام: وَالَّذی بَعَثَ مُحمَّداً بِالحَقِّ بَشیراً وَنَذیراً إنّ الأبرارَ مِنّا أهلَ البَیتِ وَشیعَتَهُم بِمَنزِلةِ مُوسى وَشیعَتِهِ وَإنَّ عَدُوَّنا وَأشیاعَهُم بِمَنزِلَةِ فِرعَونَ وَأشیاعِهِ. الإمامُ الباقرُ علیه السلام: کَأنّی بِقومٍ قد خَرَجوا بِالمَشرِقِ یطْلُبونَ الحَقَّ فَلا یعطَونَهُ، ثُمّ یطلُبونَهُ فلا یعطَونَهُ، فإذا رَأَوا ذلِکَ وَضَعوا سُیوفَهُم عَلى عَواتِقِهِم، فیعطَونَ ما سَألوا فلا یقبَلونَهُ، حتّى یقوموا، ولا یدفَعونَها إلاّ إلى صاحِبِکُم. قَتلاهُم شُهَداءُ، أمَا إنّی لَو أدرَکتُ ذلِکَ لَأَبقَیتُ نَفسی لِصاحِبِ هذا الأمرِ. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مردمى از مشرق قیام مى کنند و زمینه حاکمیت مهدى را فراهم مى آورند. امام علی علیه السلام: دنیا پس از سرکشى با ما مهربان شود، همچون مهربان شدن ماده شترِ بدخو به فرزندش. سپس این آیه را خواند: «ما مى خواهیم بر مستضعفان زمین نعمت دهیم و آنان را پیشوایان مردم و وارثان [حکومت جهان] گردانیم». امام زین العابدین علیه السلام: سوگند به آن که محمّد را به حقیقت، مژده دهنده و بیم دهنده برانگیخت، نیکان از میان ما، اهل بیت و پیروان آنها، مانند موسى و پیروانش و دشمنان ما و پیروان آنها، مانند فرعون و پیروانش هستند. امام باقر علیه السلام: گویا مردمانى را مى بینم که در خاور زمین، قیام کرده اند و حق را مى طلبند؛ امّا به آنان نمى دهند. دوباره مى طلبند، باز به آنان داده نمى شود. چون چنین دیدند، شمشیرهاى (سلاحهاى) خود را بر شانه هایشان مى نهند. در این هنگام، خواسته شان داده مى شود؛ امّا آنها نمى پذیرند تا آنکه بر مى خیزند، [حکومت تشکیل مى دهند] و [پرچم] آن را جز به مولاى شما تسلیم نمى کنند. کشتگان آنان، شهیدند. بدانید که اگر من آن زمان را دریابم، خود را براى [یارى] صاحب این امر ابقا خواهم کرد.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج یکی از برکات انقلاب و از پدیده های بسیار شگفت آور و مخصوص این انقلاب است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: مقابله با نفوذیها: در روند حرکت بسیج که از ستاد ملی آغاز گردید و با ادغام سازمان آمادگی ملی و دفاع غیر نظامی و همچنین نفوذ عناصر وابسته به گروه های لیبرال و ملی گرا، آسیب جدی بر واحد بسیج مستضعفین، مسئله نیرو های نفوذی بود که در طی سال 60 تصفیه و تزکیه شده اند. مسئول بسیج اظهار می دارد: اصولاً از زمانی که ما مسئولیت بسیج را بعد از ادغام (با سپاه) پذیرفتیم، به طور کلی 3 کار عمده انجام گرفت: یکی از اینکار ها تصفیه و تزکیه نیرو های نفوذی بود که در زمان گذشته تا قبل از ادغام بسیج در سپاه، وارد بسیج شده بودند و علتش هم این بود که بسیج چون مردمی بود، هرکسی می توانست سوء استفاده کند و خیلی ها فکر می کردند بتوانند با نفوذ در بسیج بازوی قدرتی برأی خودشان انتخاب کنند. سیر تکوین بسیج در جنگ تحمیلی نشان می دهد که از آغاز جنگ تا اوایل سال 60 حضور داوطلبانه نیرو های بسیجی در کردستان و در جنوب سازمان نیافته بود و عمداً افراد به جبهه اعزام می شدند و نقش فرعی در جنگ ایفا می کردند البته گروه هایی بودند که به سازماندهی و بکارگیری بسیجیان می پرداختند ولی از سال 60 نقش بسیجیان در جنگ سازمان یافته و تعیین کننده بود «می توان گفت که از نیمه اول سال 1360 حضور بسیج به صورت سازمان یافته در جنگ هویت پیدا کرد وبعد از عملیات بیت المقدس بیش تر گسترش پیدا کرد و بعد از عملیات مشترکی که در فتح المبین سپاه و ارتش باهم انجام دادند و بخش عمده اش هم نیرو های بسیجی بودند از این زمان و از عملیات بیت المقدس همینطور ادامه پیدا کرد.» سردار حجازی که مسئولیت اعزام نیرو در جبهه را بر عهده داشت در زمینه حضور سازمان یافته بسیجیان به جبهه می گوید: تا قبل از شروع عملیات های گسترده، هر یک از یگان ها نیروهایشان را مستقیماً از شهرستان می آوردند و آموزش می دادند، تجهیز می کردند. مسلح می کردند و بکارگیری در یک قسمت ازجبهه انجام می شد. می شود گفت شروع اعزام های گسترده بسیج همزمان بود با عملیات فرمانده کل قوا (ثامن الائمه) و بعد عملیات طریق القدس که آزاد سازی بستان بود. در این زمان اعزام اکیپ های وسیع و گسترده شروع شد.
خدمات بسیج در جامعه: عرصه فعالیت های بسیج: مقام معظم رهبری حضرت ایت الله العظمی خامنه ای " مدظله العالی " در تعریف بسیج می فرمایند: بسیج عبارتست از مجموعه ای که در آن پاکترین انسانها، فداکارترین و آماده به کارترین جوانان کشور در راه اهداف عالی این ملت و برای به کمال رسانیدن و به خوشبختی رسانیدن این کشور جمع شده اند ... بسیج یعنی حضور در همه میدانهایی که از انسان در آن میدان یک کاری می طلبند"رهبر معظم انقلاب اسلامی در رابطه با ضرورت حضور بسیج در عرصه های مختلف می فرمایند: در دوران جنگ بسیج مال جنگ است، در دوران پشتیبانی مال پشتیبانی، در دوران علم مال تحصیل و تدریس و در دوران سازندگی مال سازندگی است. " ایشان در جای دیگری می فرمایند بسیج به معنای حضور شجاعانه، فداکارانه و مخلصانه انسانهای پیشگام در تمامی عرصه های مورد نیاز نظام اسلامی و کشور است. "با توجه به تعریف فوق، بسیجیان باید در عرصه هایی که پیشرفت کشور و حفظ نظام و دستاوردهای انقلاب اسلامی در آن است حاضر شوند. گاهی کشور نیاز به حضور بسیجیان در میادین رزم برای مقابله با متجاوزین دارد، زمانی سازندگی و پیشرفت اصلی ترین نیاز کشور است، برخی اوقات نمایش اقتدار و وحدت ملی نیازمند حضور در صحنه های اجتماعی بسیجیان است و
معرفی اقشار بسیج: بسیج کارخانجات و شرکتها"بسیج کارگری": نهم اردیبهشت سالروز تشکیل و تدفین سردار شهید برونسی به عنوان روز قشر بسیج کارگری نامگذاری شده است. کارگران در همه صحنه ها در کنار سایر اقشار جامعه در جهت پیشبرد اهداف نظام تلاش کرده اند، در هشت سال دفاع مقدس چرخ کارخانه ها در عرصه تولید از کار نیفتاده و کارگران درکنار سایر اقشار جامعه حضور چشمگیری در جبهه های حق علیه باطل داشته اند. جایگاه قشر زحمتکش کارگران به ویژه کارگران بسیجی در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی و خنثی کردن تلاش دشمنان برای از کار انداختن چرخ تولید در کارخانه ها، طی سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی خاطرات ماندگاری از خود به جای گذاشته اند. حضور بسیج کارگری در محیط های تولیدی، صنعتی و معدنی سبب تقویت روحیه جهادی و از خودگذشتگی می شود. جامعه بسیج کارگری حضوری فعالتر از سایر اقشار در فعالیتهای بسیجی داشته است و امروز هم که دشمنان با حربه اقتصادی وارد صحنه شده اند بسیج کارگری با روحیه ای مضاعف به مبارزه و مقابله پرداخته است. بسیج کارگری آوردگاه اندیشه والای کار و تلاش با روحیه جهادی است و تشکیل آن در مراکز تولیدی و صنعتی سبب فرهنگ سازی و تقویت فرهنگ دینی و غیرتی کارگران در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی و خواسته های مقام معظم رهبری می شود. در سالیان اخیر با افزایش تحریم ها بر علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی رهبر معظم انقلاب در سال 89 با درک شرایط، واژه اقتصاد مقاومتی را مطرح نمودند. ایشان با مطرح کردن مفهوم اقتصاد مقاومتی معنا و مفهومی از کارآفرینی را معرفی و برای نیاز کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل فشار اقتصادی دشمنان و آمادگی کشور برای جهش را معرفی کردند بنابراین کارگران به عنوان جهادگران جبهه پیشرفت و توسعه کشور محسوب می شوند که وظیفه ای سنگین در اجرای خواسته مقام معظم رهبری مبنی بر تحقق اقتصاد مقاومتی داشته و دارند. کارگران با حضور موفق خود در عرصه تولید و با وجدان کاری و ارزش نهادن به کار تهدیدات اقتصادی و تحریم های دشمن علیه کشور و انقلاب اسلامی را خنثی می کنند و در پیشبرد اهداف نظام اسلامی نقش موثر و سازنده ای دارند.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی بنده شایسته اوست/بسیجی سر به سر وابسته اوست/بسیجی دل به این عالم ندارد/دلش را بر خدای خود سپارد...
منبردوازدهم: " خدمات بسیج در جامعه"
آیه: «الَّذِینَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَهً عِنْدَ اللَّهِ وَأُولَئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ» (توبه: ۲۰)؛ کسانی که ایمان آوردهاند و به مهاجرت پرداختهاند و در راه خدا با جان و مال جهاد نمودهاند، دارای منزلت والاتر و بزرگتری در پیشگاه خدایند و آنان رستگاران و به مقصود رسندگان میباشند.
حدیث: الامام الصّادقُ علیه السلام: إنَّ صاحِبَ هذَا الأَمرِ مَحْفوظَةٌ لَهُ أصحابُهُ لَو ذَهَبَ النّاسُ جَمیعا، أَتَى اللّهُ لَهُ بِأَصْحابِهِ، وَهُمُ الَّذینَ قالَ اللّهُ عز و جل: «فَإِن یکْفُرْ بِهَا هَـؤُلاَءِ فَقَدْ وَکَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّیسُواْ بِهَا بِکَـفِرِینَ» وَهُمُ الَّذینَ قالَ اللّهُ فِیهِم: «فَسَوْفَ یأْتِى اللَّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَـفِرِینَ» رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: أحَبُّ العِبادِ إلى اللّهِ تعالَى الأتقِیاءُ الأخفِیاءُ، الَّذین إذا غابوا لَم یفْتَقَدوا، وَ إذا شَهِدوا لَم یعرَفوا، اُولئکَ أئمَّةُ الهُدى وَمَصابیحُ العِلمِ. عنه صلى الله علیه و آله: رُبَّ ذی طِمرَینِ لا یؤبَهُ لَهُ، لَو أقسَمَ عَلَى اللّهِ لَأبَرَّهُ. عنه صلى الله علیه و آله: ألا اُخبِرُکُم بِأهلِ الجَنَّةِ؟ کُلُّ ضَعیفٍ مُستَضعَفٍ لَو أقسَمَ عَلَى اللّهِ لَأبَرَّهُ، ألا أُخبِرُکُم بِأهلِ النارِ؟! کُلُّ عُتُلٍّ جَوّاظٍ جَعظَری مُتَکَبِّرٍ. امام صادق علیه السلام: به راستى صاحب این امر (امام زمان علیه السلام)، یارانش براى او نگهدارى شده اند. اگر همه مردم نیز از بین بروند، خداوند یارانش را به او مى رساند و آنان همان کسانى هستند که خداى عز و جلفرموده: «و اگر اینان بدان (به اسلام) کفر ورزند، بى گمان، گروهى [دیگر] را بر آن گماریم که کافر نباشند» و آنان همان کسانى هستند که خداوند درباره آنان فرموده: «خداوند به زودى گروهى را خواهد آورد که آنان را دوست مى دارد و آنان [نیز] او را دوست دارند. [اینان] با مؤمنان، مهربان و فروتن اند و با کافران سختگیرند». پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: محبوب ترین بندگان نزد خداى تعالى، پرهیزگاران گمنام اند؛ همانان که هرگاه غایب باشند، جویاى حالشان نمى شوند و وقتى حضور دارند، ناشناخته اند. آنان، پیشوایان هدایت اند و چراغهاى دانش. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بسا یک لا قباى ژنده پوشى که کسى به او اعتنایى نکند؛ امّا اگر خدا را سوگند دهد، خداوند سوگندش را بپذیرد [و دعا یا نفرینش را مستجاب کند. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: آیا اهل بهشت را به شما نشناسانم؟! هر ناتوان مستضعفى که اگر به خدا سوگند خورد، خداوند سوگندش را تصدیق مى کند. آیا اهل دوزخ را به شما معرّفى نکنم؟! هر درشتخوى مالدار خسیس فخرفروشِ گردنفرازى است.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج در حقیقت مظهر یک وحدت مقدس میان افراد ملت است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: خدمات بسیج در جامعه: دفاع در برابر تهاجم بیگانگان: شاید بتوان مهمترین عرصه فعالیت بسیج را در عرصه دفاع نظامی در مقابل متجاوزین به کشور اسلامی تلقی کرد. دشمنان به بهانه های مختلف همیشه در صدد بوده و هستند تا تمامیت ارضی کشور را خدشه دار سازند به همین جهت برای مقابله با تهدیدهای دشمنان کلیه انسانهای متدین و وطن دوست در قالب بسیج سازماندهی شده و در مواقع لزوم با حضور در جبهه های جنگ و در کنار نیروهای مسلح، از کشور دفاع می نمایند. به عنوان مثال می توان به حضور حماسی و تعیین کننده بسیجیان در طول هشت سال دفاع مقدس علیه رژیم متجاوز عراق اشاره نمود.
معرفی اقشار بسیج: بسیج فرهنگیان: سازمان بسیج فرهنگیان اندکی پیش از سال 80 تاسیس شد و تا اواخر سال 82 جزئی از مجموعه بسیج دانش آموزی محسوب میشد تا این که در سال 83 از این سازمان تفکیک شد و تا سال 87 به صورت مستقل اداره شد؛ اما بنا به صلاحدید مجددا به مدت سه سال با سازمان بسیج دانش آموزی ادغام شد و نهایتا از سال 90 تا کنون مستقلا به فعالیت خود ادامه می دهد. تهیه، تدوین و پیشنهاد ماموریت ها، سیاست ها، طرح ها و برنامه های جذب، آموزش، سازماندهی، حفظ انسجام و بکارگیری فرهنگیان بسیجی در عرصه های مورد نیاز و ارائه به مراجع ذیربط، طراحی و برنامه ریزی جهت تشکیل، توسعه و سازماندهی رده های مقاومت بسیج فرهنگیان در اداره های آموزش و پرورش کشور، برنامه ریزی جهت ترویج و توسعه فرهنگ و تفکر بسیجی، زنده نگه داشتن حماسه دفاع مقدس و نشر، ترویج و تحکیم باورهای دینی و ارزشهای انقلابی فرهنگیان بسیجی، شناسایی و الگوسازی، نخبه پروری و ارائه الگوهای برتر فرهنگیان بسیجی کشور با هماهنگی مراجع ذیربط، برنامه ریزی جهت ارتقاء بصیرت دینی و دانش سیاسی فرهنگیان بسیجی، طرح ریزی و برنامه ریزی به منظور کمک به ارتقاء نظام آموزشی و ایجاد زمینه مناسب جهت تحقق آنها در ادارات آموزش و پرورش از مهم ترین وظایف پیش بینی شده برای این سازمان است.
تقویت بعد تربیتی معلمان که حلقه مفقوده ای در نظام تعلیم و تربیت کشور است با جدیت و به صورت برنامه ریزی شده توسط این سازمان دنبال می شود. از جمله برنامه هایی که برای پیشبرد این هدف توسط سازمان پیاده می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1-راه اندازی حلقه های تربیتی شجره طیبه صالحین
2-توانمندسازی معلمین در مقابله با جنگ نرم دشمن (هادیان بصیر)
3- ترویج فرهنگ عفاف وحجاب (طرح سفیران هدایت)
4- تلاش برای حضور موثر در فضای مجازی
5- شبکه سازی مجازی از معلمان صاحب قلم و فرهیخته در سایت ندای قلم
شعر بسیج و بسیجی: حسین ای درس آموز شهادت/بسیجی از تو آموزد شهادت/به روی سینه و پشت بسیجی/نوشته یا زیارت یا شهادت...
منبر سیزدهم: " رشد بسیج در جنگ"
آیه: «لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِینَ الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَیَنْصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ» (حشر: ۸)؛ همچنین غنائم از آن فقرای مهاجرینی است که از خانه و کاشانه و اموال خود بیرون رانده شدهاند. کسانی که فضل خدا و خشنودی او را میخواهند و خدا و پیغمبرش را یاری میدهند، اینان راستانند.
حدیث: الإمامُ علی علیه السلام: طوبى لِکُلِّ عَبدٍ نُوَمَةٍ، عَرَفَ الناسَ وَلَم یعرِفهُ الناسُ، عَرَفَهُ اللّهُ بِرِضوانٍ، اُولئکَ مَصابیحُ الهُدى، یکشِفُ اللّهُ عَنهُم کُلَّ فِتنَةٍ مُظلِمَةٍ، سَیدخِلُهُم اللّهُ فی رَحمَةٍ مِنهُ، لیسَ اُولئکَ بالمَذاییعِ البُذُرِ، وَلا الجُفاةِ المُرائینَ. عنه علیه السلام ـ فی وصف آخر الزمان ـ: وَذلِکَ زَمانٌ لا ینجو فیهِ إلاّ کُلُّ مؤمنٍ نُوَمَةٍ، إن شَهِدَ لَم یعرَف، وَ إن غابَ لَم یفتَقَد، اُولئکَ مَصابیحُ الهُدى وأعلامُ السُّرى. الامام الصّادقُ علیه السلام: إن قَدَرتُم أن لاتُعرَفوا فَافعَلوا، وَما عَلَیکَ إن لَم یثنِ الناسُ عَلَیکَ؟ وَما عَلَیکَ أن تَکونَ مَذموماً عِندَ الناسِ إذا کُنتَ مَحموداً عِندَ اللّهِ تَبارَکَ وَتَعالى؟ امام على علیه السلام: خوشا به حال هر بنده بى نام و نشانى که مردم را مى شناسد و مردم او را نمى شناسند. خداوند، او را به خشنودى [از خدا]، مى شناسد. اینان، چراغهاى هدایت اند. خداوند، هر گونه فتنه تاریکى را از آنان مى زداید، به زودى، آنان را غرق رحمتى از رحمتهاى خود مى کند. نه سخن پراکن و فاش کننده اسرارند و نه نافرهیخته و ریاکار. امام على علیه السلام ـ در توصیف آخر الزمان ـ: زمانى مى رسد که هیچ کس در آن زمان نجات نمى یابد، مگر هر مؤمن بى نام و نشانى. اگر حاضر باشد، ناشناخته است و اگر غایب باشد، جستجو نمى شود. این افراد، چراغهاى هدایت اند ونشانه هایى روشن براى شبروان. امام صادق علیه السلام: اگر مى توانید ناشناس بمانید، چنین کنید؛ و باکى بر تو نیست اگر مردمْ تو را ستایش نکنند و حتّى در میان مردم، نکوهیده باشى، اگر نزد خداوند ـ تبارک و تعالى ـ، ستوده باشى. امام على علیه السلام: خوشا به حال هر بنده بى نام و نشانى که مردم را مى شناسد و مردم او را نمى شناسند. خداوند، او را به خشنودى [از خدا]، مى شناسد. اینان، چراغهاى هدایت اند. خداوند، هر گونه فتنه تاریکى را از آنان مى زداید، به زودى، آنان را غرق رحمتى از رحمتهاى خود مى کند. نه سخن پراکن و فاش کننده اسرارند و نه نافرهیخته و ریاکار. امام على علیه السلام ـ در توصیف آخر الزمان ـ: زمانى مى رسد که هیچ کس در آن زمان نجات نمى یابد، مگر هر مؤمن بى نام و نشانى. اگر حاضر باشد، ناشناخته است و اگر غایب باشد، جستجو نمى شود. این افراد، چراغهاى هدایت اند ونشانه هایى روشن براى شبروان. امام صادق علیه السلام: اگر مى توانید ناشناس بمانید، چنین کنید؛ و باکى بر تو نیست اگر مردمْ تو را ستایش نکنند و حتّى در میان مردم، نکوهیده باشى، اگر نزد خداوند ـ تبارک و تعالى ـ، ستوده باشى.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج در واقع مظهر عشق و ایمان و آگاهی و مجاهدت و آمادگی کامل، برای سربلند کردن کشور و ملت است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: رشد بسیج در جنگ: در سال 1361، بسیج در پشت جبهه با رشد بیشتری به کار خود ادامه داد و تشکیل پایگاه ها و گروه های مقاومت به ویژه پایگاه های قشری زیاد شد. تشکیل گروه مقاومت روحانیون، تقویت بسیج عشایری، واحد خواهران و بسیج دانش آموزی از جمله اقشاری بود که مورد توجه جدی قرار گرفت. در جنگ تحمیلی، بسیج رشد کرد و نقش تکاملی و روز افزون خود را در عملیات ها به خوبی نشان داد. توسعه یگان های رزمی باعث گردید نیرو های بیشتری به جبهه اعزام شوند و فرماندهان یگان ها رسیدگی بیشتری به نیرو های بسیجی داشته باشند. در این سال با توسعه یگان های رزم، بسیجیان توانستند به عنوان فرمانده گروهان و گردان، نقش مهمتری ایفا نمایند و کمبود های ناشی از توسعه یگان و در جهت کادر سازی یگان سهیم باشند. از موانع عمده توسعه بسیج در سال 1361 اختلاف نظر بین مسئول واحد بسیج مستضعفین و فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بودکه نه بصورت جریان فکری، سیاسی و … بلکه سلیقه ای و اختلاف کاری بوجود آمد و بخشی از سرمایه های انسانی و زمان صرف این موضوع می شد. حجه الاسلام سالک می گوید: من و آقای رضایی به عنوان فرمانده کل سپاه با هم درگیری داشتیم. من در مصاحبه راجع به بسیج چیزی می گفتم و آقا محسن چیز دیگری می گفت و می گفت اگر این کار را بکنی، سپاه تحت الشعاع این نیروی عظیم قرار می گیرد، حرفش هم درست بود ولی یک کسی می بایست این مشکل قانونی را حل می کرد. من اساسنامه بسیج را در 40 ماده برده بودم به مجلس و سپاه هم برده بود، دو اساسنامه به مجلس فرستاده شد. خدا حفظ کند مقام معظم رهبری را که ایشان یک بار تلفن زدند به من یعنی دفترشان زنگ زدند و گوشی را داده بودند به آقا و ایشان فرمودند فلانی این کاری که تو می کنی آیا درست است؟ می دانی که نباید بسیج را از بدنه سپاه جدا کرد گفتم آقا امرتان چیست؟ گفتند ما نظرمان این است که بسیج در سپاه ادغام باشد. از همان وقت فتیله کار ما کشید، نه مصاحبه کردیم و اگر مصاحبه می کردیم حتما از سپاه می گفتیم تا در اثر اختلاف سوء استفاده نشود. من باید بگویم بسیج امروز مدیون آقا ست به خاطر آن حرکت های صحیح و منطقی اولیه مقام معظم رهبری.
خدمات بسیج در جامعه: حفظ امنیت داخلی: زمانی که دشمن خارجی در مرزهای کشور با انسانهایی رزمنده و شجاع مواجه شده و نتوانند کشور را تهدید کنند، برای تحقق هدفهای خود، عواملی را در داخل سازماندهی کرده و به مقابله با نظام اسلامی وادار می کنند تا با اقدامات آشوب طلبانه و تروریستی در داخل شهرها و روستاها امنیت و اقتدار کشور را به خطر اندازند. در چنین شرایطی نیروهای بسیجی بر اساس ضوابط مشخصی به کمک نیروهای نظامی و انتظامی شتافته و آشوبها و بحرانهای داخلی را مهار می کنند.
معرفی اقشار بسیج: بسیج اصناف: یکی از تشکلهایی که در بسیج فعالیت دارد، بسیج اصناف و بازار است؛ تشکلی که چنانچه بتواند در پیشبرد اهداف و ماموریتهای خود موفق عمل کند میتواند تا حدود زیادی در اسلامی کردن بازار موفق عمل کند و حتی با کمک بخش دولتی میتواند از میزان و حجم ورودی قاچاق کالا به کشور جلوگیری کند. کارکرد و فلسفه تشکیل بسیج موضوعی مشخص است اما درباره اینکه چرا بسیج در اصناف شکل گرفته باید گفت که حضور بسیج در اصناف به دوران دفاع مقدس باز می گردد که در ذیل سایر مجموعه ها فعالیت داشتند اما بعد از پایان جنگ تحمیلی استقلال نسبی یافت و آن هم به دلیل تغییر رویکردی بود که در بسیج اتفاق افتاد؛ بر این اساس بسیج اصناف و بازار با هدف کمک به ایجاد بازار اسلامی فعالیت خود را آغاز کرد. پس این بزرگترین علت تشکیل بسیج در اصناف و بازار است؛ اما کارکرد فعلی و الویت اصلی بسیج اصناف کمک به تحقق اقتصاد مقاومتی است که در کنار آن مباحث فرهنگی و تکریم خانواده شهدانیز مدنظر قرار دارد. در این راستا با ترغیب صاحبان صنوف مختلف برای عضویت در بسیج اصناف ضمن ارتقاء روحیه، به آنها یادآور می شود که بسیج گوش شنوایی برای شنیدن حرف های صاحبان صنوف مختلف دارد و اینکه افراد می توانند با قبول مسئولیت در بسیج یا ارایه پیشنهاد، برای پیش برد برنامه های مختلف، بسیج اصناف را یاری دهند؛ بنابراین در بسیج اصناف نوع ماموریت آن کمک به تحقق اقتصاد مقاومتی است؛ علاوه بر این از اصناف در بخش های مختلف مانند مطالبه گری، حمایت هایی را نیز انجام می دهد؛ در کنار آن هدایت بخش های دولتی و خصوصی در جهت تامین منافع اعضاء صنوف و اتحادیه های صنفی و نظارت برعملکردها را هم برعهده دارد.
شعر بسیج و بسیجی: ما از تبار قوم حضرت ثاراللهیم/ما حافظان خون عشاق روح اللهیم/خونی که در رگ ماست هدیه به رهبر ماست/ما در خط فرمان امیر حزب اللهیم...
منبر چهاردهم:" بسیج و تصویب اساسنامه سپاه در مجلس"
آیه: «وَلَا تَهِنُوا فِی ابْتِغَاءِ الْقَوْمِ ۖ إِنْ تَکُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ یأْلَمُونَ کَمَا تَأْلَمُونَ ۖ وَتَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ مَا لَا یرْجُونَ ۗ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا» (نساء:104)؛ و نباید در کار دشمن سستی و کاهلی کنید؛ که اگر شما به رنج و زحمت میافتید آنها نیز (از دست شما) رنج میکشند با این فرق که شما به لطف خدا امیدوارید و آنها امیدی ندارند؛ و خدا دانا و حکیم است (و امیدواران را محروم نمیسازد).
حدیث: امام صادق علیه السلام به ما رجاء به خداوند را یاد دادند «یا من ارجوه لکل خیر» ای کسی که در همه ی خیرها رجاء و امید ما به توست.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیجی یعنی دل باایمان، مغز متفکّر – دارای آمادگی برای همه میدانهایی که وظیفه این انسان را به آن میدانها فرا می خواند، این معنای بسیجی است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: تصویب اساسنامه سپاه در مجلس: در 15/4/1361 اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به تصویب مجلس شورأی اسلامی رسید که فصل چهارم آن اختصاص به واحد بسیج مستضعفین دارد که هدف از تشکیل آن ایجاد توانایی های لازم در کلیه افراد معتقد به قانون اساسی و اهداف انقلاب اسلامی به منظور دفاع از کشور، نظام جمهوری اسلامی و همچنین کمک به مردم به هنگام بروز بلایا و حوادث غیر مترقبه با هماهنگی مراجع ذیربط می باشد. در ماده 37 آن سلسله مراتب سازمانی وتشکیلاتی رده های مقاومت بسیج قید شده است که در آن شهر بسته به وسعت و جمعیت به چند منطقه و هر منطقه مقاومت به چند ناحیه مقاومت و هر ناحیه مقاومت به چند پایگاه مقاومت تقسیم می گردد. از این زمان است که ناحیه مقاومت در شهرستان ها شکل می گیرند و هر چند ده پایگاه مقاومت زیر نظر یک ناحیه مقاومت کار می کنند؛ بنابراین تغییری که در روند تشکیلاتی بسیج بوجود آمد نحوه اداره پایگاه های مقاومت است که در سال 61 به بعد مسئول واحد بسیج مستضعفین مستقیماً امورات پایگاه ها و گروه های مقاومت را رسیدگی نمی کند، بلکه یک حلقه ارتباطی بوجود آورده و امور جاری پایگاه ها به ناحیه مقاومت سپرده شد و واحد بسیج شهرستان به امور متمرکز، برنامه ریزی و سازماندهی در سطح کلان تر می پردازد و همچنین تغییر دیگری که در اعضای ارتش بیست میلیونی بوجود آمد اینکه افراد ارتش بیست میلیونی بصورت اعضای عادی، اعضای فعال و اعضای ویژه تقسیم بندی شده اند.
خدمات بسیج در جامعه: عرصه سازندگی: بسیج با ثبت نام از افراد داوطلب و علاقمند، انها را برای شرکت در فعالیتهای سازندگی سازماندهی کرده و توان آنان را در جهت سازندگی کشور هدایت می کندبرخی از هدفهای بسیج در عرصه سازندگی عبارتست از: آشنا ساختن نوجوانان و جوانان با زمینه های اشتغال. غنی ساختن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان. کمک به افراد و اقشار نیازمند بخصوص ساکنین مناطق محروم و روستاها از طریق شرکت در فعالیتهای عمرانی مربوط به آنان. از جمله عرصه های حضور بسیجیان در سازندگی کشور می توان به مشارکت آنان در فعالیتهای مربوطه به عمران (نظیر خانه سازی، مدرسه سازی در روستاها، راهسازی، سد سازی، لوله کشی آب، برق کشی و ...) فعالیتهای درختکاری، لایروبی، واکسیناسیون دام و طیور و جمع آوری آمار و اطلاعات مورد نیاز اشاره نمود.
معرفی اقشار بسیج: بسیج مداحان: سازمان بسیج مداحان به همت بسیج مستضعفین و با حمایتهای معنوی جمعی از پیشکسوتان و نخبگان عرصه شعر و مداحی در دی ماه 1387 فعالیت خود را آغاز کرد. برگزاری کارگروههای مختلف آموزشی و تخصصی ویژه مداحان اهل بیت علیه السلام، برپایی جلسات هماندیشی در طول سال برای مداحان و شعرای اهل بیت علیه السلام، تهیه متون و منابع مختلف آموزشی و تخصصی ویژه مداحان و شعرای اهل بیت علیه السلام و تولید کتب شعر و لوح فشرده سبک آن به مناسبتهای مختلف مذهبی از اهداف تشکیل این نهاد ذکر شده است. با این وجود سازمان بسیج مداحان تلاش کرده است که کلیه مداحان بسیجی را در قالب مجامع الذاکرین در سطح کشور سازماندهی کند و خدمات رفاهی به مداحان، شعرا و مدیران هیئتهای مذهبی ارائه دهد. البته تلاش دارد با ایجاد دانشکده علمی و کاربردی با عنوان «هنر و ادبیات عاشورایی» در ارتقای علمی مداحان بکوشد.
شعر بسیج و بسیجی: قسم به ام الشهدا ولایت او/ز آتش قهر خدا ما را امان است/نصیبتان نمی شود جام شهادت/مگر که با اطاعت از امر ولایت...
منبر پانزدهم: "بسیج و امینت داخلی"
آیه: «وَمَنْ یتَوَلَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ» (مائده:56)؛ و هر کس که خدا و رسول و اهل ایمان را ولیّ و فرمانروای خود داند (فیروز است) که تنها لشکر خدا فاتح و غالب خواهد بود.
حدیث: پیامبر اکرم(ص) میفرمایند:نِعمَتانِ مَکفُورَتانِ: الأمنُ والعافِیَةُ؛ دو نعمت است که شکر آنها گزارده نمیشود: امنیّت و سلامتی.» (خصال صدوق، ص۳۴)
«امنیت»، یکی از بزرگترین و گواراترین نعمتهای الهی است که با نعمت سلامتی جسم(تن درستی) برابری می کند، همه مردم به آن نیاز دارند و بدون آن، شادی در زندگی بی مفهوم است؛ ولی به فرموده پیامبراکرم(ص)، کمتر کسی قدر نعمت بزرگ را می داند.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: هرجا وظیفهای باشد، انسان بسیجی در میدان آن وظیفه، حاضر است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: امینت داخلی آرام میگیرد: در سال 1362 مسئله امنیت داخلی تا حدی از مرتفع و وضعیت گروه های مسلح به استثنای مواردی نظیر کومله و دمکرات … روشن شد. در این سال بسیج سرگرم مسائل جنگ و سازماندهی نیرو های بسیجی شد. از جمله طرح مهم و اساسی که اولین بار در واحد بسیج مستضعفین برنامه ریزی شد، طرح لبیک یا خمینی است، این طرح به علت نوآوری، گسترش، سازماندهی قوی دارأی مقدماتی وتمهیداتی بوده که آموزش مسئولان طرح، برگزاری سمینار توجیهی و تبلیغات وسیع برأی استقبال آن موضوعات اساسی قبل از اجراست. شناسایی رزمندگان، عضویابی و تکمیل فرم، انجام رژه و مانور در هر استان و شهرستان برأی اجرأی طرح لبیک صورت گرفت و در فاصله بین ماه های آذر تا بهمن سال 1362، بسیجیان سازمان یافته به طور وسیع به جبهه ها اعزام شدند. در بهمن ماه این سال، سرپرست واحد بسیج مستضعفین عوض می شود و حجتالاسلام رحمانی عهده دار این مسئولیت می شوند. وی در شرأیطی این مسئولیت را پذیرفت که واحد بسیج مستضعفین با داشتن 7000 (مصاحبه با حجتالاسلام رحمانی) پایگاه و ناحیه مقاومت و با اجرأی طرح لبیک یا خمینی حرکت وسیع و سازماندهی بسیجیان آغاز کرده بود. حجتالاسلام رحمانی در خاطراتش میگوید: در این زمان مسئله سفارت اینجانب در یکی از کشور های خلیج فارس بودتا جایی که استوار نامه من توسط مقام معظم رهبری که در آن موقع رئیس جمهوری بودند امضاء شد و قرار بود فردایش استوار نامه را دریافت کنم وتشریفات صورت گیرد، ولی ساعت حدود 10 شب بود که زنگ خانه ما به صدا در آمد. در را بازکردم دیدم حاج احمد آقاست آمد داخل گفت امروز به حضرت امام گفتم که فلانی می خواهد به سفارت برود آقا گفتند کجا؟ گفتم یکی از کشور های عربی، گفتند ایشان نباید از من دور بشوند، من موافق نیستم که ایشان از من دور شود ایشان همانطور که در نجف با من بودند الان هم باید با من باشند. من برأی ایشان جای مهمی در نظر گرفتم. من گفتم کجا و امام فرمودند مسئولیت بسیج را داشته باشند. من از حاج احمد آقا خواستم که با وزیر خارجه وقت رفع رجوع کنند و همچنین دفتر ریاست محترم جمهوری و ایشان هم شبانه زنگ زدند و قضیه حل شد. زمانی که حجتالاسلام رحمانی مسئولیت بسیج راپذیرفت، نیرو های بسیجی جبهه رفته، سازماندهی شده بودند و برأی اجرای عملیات به جبهه اعزام شده بودند که وی نیز بلافاصله در جبهه حضور یافت و جلسه شورأی فرمانده بسیج را در اهواز تشکیل داد که با حضور علی شمخانی قائم مقام معظم فرمانده کل سپاه برگزار گردید.
خدمات بسیج در جامعه: عرصه فرهنگی اجتماعی: دشمنان انقلاب و ایران اسلامی پس از آنکه از طریق ایجاد آشوبهای داخلی، ترور شخصیتهای اصلی انقلاب، کودتای نظامی، بمب گذاری، تحمیل جنگ هشت ساله علیه ایران و ... نتوانستند آسیبی جدی به ایران اسلامی برسانند و در هر جبهه ای که وارد شدند تا عناصر اصلی تضمین کننده پیروزی مسلمانان، یعنی ایمان اسلامی، وحدت کلمه و روحیه انقلابی را در آنان تضعیف نموده و از این طریق به هدفهای شوم خود که شکست جمهوری اسلامی است نائل شوند. در چنین شرایطی بسیجیان باید بطور همزمان به اشکال مختلف در عرصه فرهنگی با دشمنان مقابله کنند که از جمله می توان به تلاش در جهت افزایش آگاهی های دینی، تقویت ایمان و افزایش بصیرت و تیزبینی در مسایل سیاسی و اجتماعی، خنثی نمودن شایعات و ترفندهای تبلیغاتی دشمن، امر به معروف و نهی از منکر، تلاش برای تولید آثار فرهنگی و مطبوعاتی در جهت دفاع از دستاوردهای انقلاب و ارزشهای اسلامی و مقابله با توطئه های دشمنان و ... اشاره نمود.
معرفی اقشار بسیج: بسیج نخبگان: شتاب بخشیدن به سرعت علمی کشور یکی از مهمترین اهداف تشکیل سازمان بسیج علمی در کشور بوده است. این سازمان پس از بیانات مقام معظم رهبری (مدظله) در خصوص اهمیت موضوع علم و جهاد علمی در سال ۸۸ تاسیس شد. به جرات می توان گفت بسیج علمی با اتکا به نیروی انسانی مخلص و متخصص می تواند فرماندهی جهاد علمی کشور را به عهده بگیرد. ترویج گفتمان جهاد علمی یکی از برنامه های مهم این سازمان است سازمان بسیج علمی کشور در همین راستا خبرگزاری علم و فناوری که به طور اختصاصی اخبار علمی و فناوری کشور را رصد می کند را راه اندازی کرده است.
شعر بسیج و بسیجی: ما همه سرباز و فدایی ولایت/تشنه سر کشیدن جام شهادت/سید علی نائب صاحب الزمان است/ولایتش برای اهل دل عیان است...
منبر شانزدهم: "بسیج و طرح لبیک یا خمینی "
آیه: «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْدَادًا یحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللَّهِ ۖ وَالَّذِینَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ ۗ وَلَوْ یرَى الَّذِینَ ظَلَمُوا إِذْ یرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا وَأَنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعَذَابِ» (بقره:165)؛ برخی از مردم (نادان) غیر خدا را همانند خدا گیرند و چنانکه خدا را بایست دوست داشت با آنها دوستی ورزند، لیکن آنها که اهل ایمانند کمال محبّت و دوستی را فقط به خدا مخصوص دارند؛ و اگر فرقه مشرکین ستمکار وقتی که عذاب خدا را مشاهده کنند ببینند که قدرت خاص خدا است و عذاب خدا بسیار سخت است (از شرک خود سخت پشیمان شوند).
حدیث: امیر مؤمنان علی علیه السلام آن گاه که با فتنه ی خوارج روبرو شد، فرمود:«والزموا السوادَ الاعظم فانّ یداللّه مع الجماعة وایاکم الفرقه، فانّ الشاذّ من النّاس للشیطان کما انّ الشاذ من الغنم للذئب، و همواره همراه بزرگترین جمعیت ها باشید که دست خدا با این جمعیت است.» از پراکندگی بپرهیزید که انسانِ تنها و پراکنده بهره ی شیطان است، هم چنان که گوسفند تک رو طعمه ی گرگ می شود.» خطبه ی 127.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج به معنی حضور آمادگی در همان نقطهای است که اسلام و قرآن و امام زمان (ارواحنا فداه) و این انقلاب مقدس به آن نیازمند است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: سازماندهی 500 هزار بسیجی در جبههها: در همین زمان بود که عمیلات گسترده خیبر انجام گرفت. در سال 62 ضمن اجرأی طرح لبیک یا خمینی که حدود پانصد هزار نفر از بسیجیان را سازماندهی کرد، مقدمات طرح صف فراهم گردید. در سال 63، روند بسیج تغییر عمده ای نداشت، سیاست محوری واحد بسیج مستضعفین افزایش پایگاه های مقاومت در اقشار مختلف بود بهمین جهت تشکیلات اقشار در این برهه تقویت شد و باعث گردید حوزه های اداری، حوزه های صنفی تا پایین ترین رده گسترش یابند و از سوی دیگر باحضور گسترده دانش آموزی در جبهه های جنگ واستقبال فراوان نوجوانان برأی ثبت نام و فعالیت در بسیج مدارس، آموزش آمادگی دفاعی برأی پسران و دختران دانش آموز طراحی گردید و با هماهنگی و همکاری مناسب وزیر وقت آموزش و پرورش، این برنامه به طور غیر رسمی در مدارس به اجرا در آمد و اشتیاق نوجوانان برأی فراگیری آموزش های نظامی و سلاح مورد آزمون قرار گرفت و در سال 64 به طور رسمی آموزش آمادگی دفاعی در سطح مدارس به اجرا در آمد. مرحله عملی آموزش آمادگی دفاعی به عهده واحد بسیج سپاه گذاشته شد که بدین منظور نیاز به مراکز آموزشی بود تا دانش آموزان بتوانند اردوی عملی را بگذرانند، همچنین با اعزام گسترده بسیجیان به جبهه ها در سال های 64 و 65، ظرفیت آموزشی اعزام به جبهه بسیار کم بود.
خدمات بسیج در جامعه: عرصه علمی: یکی از مهمترین نیازهای کشور در دوران سازندگی، توسعه علمی و دسترسی به آخرین یافته های علمی ئ پژوهشی جهان و همچنین تولید علم می باشد. از آنجا که رشد علوم و فنون در کشورها مانع مهمی برای ادامه سلطه کشورهای استکباری است فلذا این کشورها همیشه تلاش می کنند تا کشورهای دیگر از دستیابی به یافته های جدید علمی و فنی محروم کنند. در چنین شرایطی یکی از مهمترین وظایف بسیجیان تلاش برای حضور موثر در عرصه علمی کشور است. علاوه بر تلاش آحاد بسیجیان در این عرصه، تشکیلات بسیج نیز با تشکیل انجمن های علمی برای دانشجویان و دانش آموزان و تشویق و حمایت از آنان، زمینه تلاش موثر بسیجیان در عرصه علمی را فراهم می کند. برخی ازاقدامات بسیج در این زمینه عبارتند از:
الف) تشکیل انجمن های علمی دانشجویی و دانش آموزی.
ب) شناسایی و تشویق دانشجویان، طلاب و دانش آموزان ممتاز کشور.
ج) ارائه خدمات آموزشی ویژه به دانش اموزان ممتاز بسیجی برای شرکت در المپیادهای علمی کشور.
د) حمایت از محققین و مبتکرین بسیجی.
معرفی اقشار بسیج: بسیج سازندگی: تأسیس سازمان بسیج سازندگی به سال 1379 برمیگردد که براساس تدابیر مقام معظم رهبری برای شکوفایی استعدادهای ذخیره شده در جوانان این سازمان با هدف استفاده از نیروی نشاط جوانان برای سازندگی کشور در اوقات فراغت تشکیل شد. بسیج سازندگی با گذشت 8 سال از فعالیتش، در چندسال اخیر در قالب اردوهای هجرت (با هدف غنیسازی اوقات فراغت جوانان) در همه عرصهها اعم از آموزشی، بهداشتی، فنی و حرفهای، خدماترسانی، عمرانی، مرمت بهسازی و زیباسازی مدارس وارد شده که خدماترسانی و محرومیتزدایی از کشور از نتایج آن بوده که به همین منظور، آشنایی با کم و کیف فعالیتهای این سازمان ضروری به نظر میرسد.اردوهای هجرت بسیج سازندگی براساس تدابیر مقام معظم رهبری برای شکوفایی استعدادهای ذخیره شده در جوانان با هدف اشاعه فرهنگ خدماترسانی در بین جوانان تشکیل و فعالیت میکند. بسیج سازندگی به دنبال این است که فرهنگ خدماترسانی را در بین آحاد مختلف جامعه نهادینه کند و از ظرفیتهایی که در استانها مجموعه اجرایی کشور وجود دارد، استفاده نموده و خدمات رایگان به مردم ارائه کند. این طرح که تحت عنوان اردوهای هجرت نامگذاری شده است در سالهای گذشته فعالیت خود را به شکل منسجم آغاز کرد و براساس بند <ب> تبصره >16< این اجازه به سازمان داده شد که بتواند امکان واگذاری امور به جوانان را فراهم کند. سازمان بسیج سازندگی موظف است از نیروهای جوان داوطلب، دانش آموز، دانشجو و طلبه (اعم از برادران و خواهران) برای ساماندهی و هدایت و حمایت از اردوهای خودجوش جهادی جوانان در راستای تحقق اهداف اردوهای هجرت (3) استفاده کند.
شعر بسیج و بسیجی: شعر در مورد بسیج از اشعار ایت ا... امینیان /بسیجی بنده خاص الهی است /بسیجی در حقیقت یک سپاهی است/بسیجی گلشن دین را گلاب است/بسیجی آرمان شیخ و شاب است/بسیجی پاک از هرنقص و عیب است/بسیجی صاف از هر شک و ریب است/بسیجی را توقع نیست در کار/بسیجی نه تشریفات می خواهد نه دستار/بسیجی بنده شایسته اوست/بسیجی سر به سر وابسته اوست/بسیجی دل به این عالم ندارد/دلش را بر خدای خود سپارد/بسیجی سنگرش سجاده اوست/وصالش در شراب باده اوست/بسیجی مخلص دین مبین است/بسیجی پیرو مولای دین است/بسیجی فانی اندر انقلاب است/بسیجی حامی اسلام ناب است/بسیجی نی به فکر ملک ومال است/نه اندر غصه اهل وعیال است/بسیجی شعله ائی از نار عشق است/بسیجی سنبل گلزار عشق است/نه دل بسته به این دنیای فانی/نه غمناک است از بهر زندگانی/خدایا حق پیغمبر وآلش/بسیجی را نگهدار از زوالش/بسیجی آرزوی مومنین است/بسیجی نور چشمان امین است...
منبر هفدهم: "بسیجی کیست"
آیه: «وَلَا یحْزُنْکَ قَوْلُهُمْ ۘ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا ۚ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»(یونس:65)؛ و سخن منکران خاطرت را غمگین نسازد که هر عزت و اقتداری مخصوص خداست و او شنوا و داناست.
حدیث: إِنَّ اللّهَ کَتَبَ القَتلَ عَلى قَومٍ و المَوتَ عَلى آخَرینَ وَ کُلٌّ آتیهِ مَنیَّتُهُ کَما کَتَبَ اللّهُ لَهُ فَطوبى لِلمُجاهِدینَ فى سَبیلِهِ وَ المَقتولینَ فى طاعَتِهِ؛براستى که خداوند براى گروهى کشته شدن را مقدر فرموده و براى دیگران مردن را. هر گروهى با همان سرنوشت که خداوند مقدر کرده است مىرسد. پس، خوشا به سعادت مجاهدان در راه خدا و کشته شدگان در راه طاعت او.شرح نهج البلاغه(ابن ابی الحدید) ج3، ص184
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: فرهنگ بسیجی، فرهنگ معنویت و شجاعت و غیرت و استقلال و آزادگی و اسیر خواستهای حقیر، نشدن است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: بر اساس ماده ۱۳ قانون مقررات استخدامی سپاه، بسیجی به فردی اطلاق میشود که داوطلبانه جهت تحقق ارتش ۲۰ میلیونی تحت پوشش سپاه در میآید. به موجب همین مادهٔ قانونی بسیجیان به سه دسته «بسیجی عادی»، «بسیجی فعال» و «بسیجی ویژه» یا «پاسداران افتخاری» تقسیم میشوند. بسیجی عادی: عموم اقشار معتقد به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هستند که پس از گذراندن دوره آموزش عمومی به عضویت بسیج درآمده و سازماندهی میشوند. بسیجی فعال: آن دسته از بسیجیان عادی داوطلب هستند که واجد شرایط لازم بوده و پس از گذراندن دورههای آموزشی سازماندهی شده و با سپاه پاسداران همکاری میکنند. بسیجیان ویژه: این گروه که به پاسدار افتخاری هم شناخته میشوند افرادی هستند که صلاحیتهای یک پاسدار را دارا بوده و پس از گذراندن آموزشهای لازم در این زمینه، سازماندهی میشوند.
خدمات بسیج در جامعه: عرصه امداد ورسانی و بهداشت: یکی از وظایف بسیج کمک به امداد و نجات مصدومین در سوانح طبیعی و شرایط جنگی است. به همین منظور نیروی مقاومت بسیج با برنامه ریزی و ارائه آموزشهای مورد نیاز عموم مردم در این خصوص، آمادگی های لازم برای مواجهه مطلوب با این حوادث را در آنان ایجاد می کند، علاوه بر آن در مواقع بروز حوادث غیر مترقبه نظیر سیل و زلزله، نیروهای سازماندهی شده بسیجی در قالب گردانهای امداد و نجات و دسته های امدادی بسیج دانش آموزی در دسترس ترین و مطمئن ترین امداد رسانانی هستند که بلافاصله در محل حادثه به کمک مصدومین می شتابند. یکی دیگر از قابلیتهای تشکیلات بسیج کمک به توسعه بهداشت در جامعه است که در همین راستا اجرای موفقیت آمیز واکسیناسیون فلج اطفال در سال ۱۳۷۱ توسط بسیج نمونه ای از حضور موفق بسیج در این عرصه می باشد.
معرفی اقشار بسیج: بسیج پیشکسوتان: سازمان بسیج پیشکسوتان با تدابیر ویژه رهبری معظم انقلاب تشکیل شد و به گفته ایشان بازنشستگان آینه شاغلین هستند. بنا بر توصیه رهبر معظم انقلاب فرماندهان نظامی باید بهصورت مستمر با پیشکسوتان دیدار کرده و از تجربیات و ظرفیت بالای آنها در این زمینه استفاده کنند. این سازمان در سال 89 بهعنوان زیرمجموعه بسیج مستضعفین ایجاد شد که بخشی از سیاستهای بسیج تخصصی مانند بسیج اساتید، دانشجویان و اقشار است که جای آن در سیستم بسیج کشور خالی بود. این سازمان از بدو تشکیل و ایجاد خود اقدام به جذب و ساماندهی بازنشستگان نظامی در نواحی و استانهای کشور کرد و از سال 90 هم جانبازان بالای 70 درصد و رزمندگان بالای 36 ماه حضور در جبههها نیز جز جامعه هدف بسیج پیشکسوتان قرار گرفت. برگزاری حلقههای قرآنی، جلسات هیئت، حلقههای صالحین، مجامع فصلی و همکاری باردههای مختلف مقاومت ازجمله اقدامات مهم بسیج پیشکسوتان در طول سال است. ارتباط پیشکسوتان با یکدیگر از اهداف مهم سازمان بسیج پیشکسوتان است که در قالب آن پیشکسوتان نظامی حداقل هرماه یکبار با یکدیگر ارتباط و ملاقات برقرار میکنند و در این ارتباطات نیز اغلب در جلسات قرائت و تفسیر قرآن کریم شکل میگیرد که یکی از نتایج مهم آنهم تبیین مسائل سیاسی روز است.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی عاشق عشق حسینی/بسیجی رهرو راه خمینی است/بسیجی چون فرشته در زمین است/بسیجی حامی دین مبین است/بسیجی در وجودش عشق بازی است/بسیجی را شهادت سرفرازی است/بسیجی دیده بیدار عشق است/بسیجی چهره خمار عشق است/بسیجی عاشقی آشفته حال است/دلش آکنده از شوق وصال است/بسیجی چشمه جوشان ملت/بسیجی چشم بیدار ولایت/بسیجی با ولایت خو گرفته/بسیجی ساکن کوی ولایت/ بسیجی غایتش باشد شهادت/بسیجی از همه آمال دنیا/بریده دل شده غمخوار جانها/بسیجی خستگی را خسته کرده/دلش را از همه وارسته کرده...
منبرهیجدهم: "بسیج و قدس"
آیه: «ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَیکُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعَاسًا یغْشَىٰ طَائِفَةً مِنْکُمْ ۖ وَطَائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ یظُنُّونَ بِاللَّهِ غَیرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجَاهِلِیةِ ۖ یقُولُونَ هَلْ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَیءٍ ۗ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ ۗ یخْفُونَ فِی أَنْفُسِهِمْ مَا لَا یبْدُونَ لَکَ ۖ یقُولُونَ لَوْ کَانَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ شَیءٌ مَا قُتِلْنَا هَاهُنَا ۗ قُلْ لَوْ کُنْتُمْ فِی بُیوتِکُمْ لَبَرَزَ الَّذِینَ کُتِبَ عَلَیهِمُ الْقَتْلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمْ ۖ وَلِیبْتَلِی اللَّهُ مَا فِی صُدُورِکُمْ وَلِیمَحِّصَ مَا فِی قُلُوبِکُمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ»(آل عمران:154)؛ پس از آن غم، خدا شما را ایمنی بخشید که خواب آسایش، گروهی از شما را فرا گرفت و گروهی هنوز در غم جان خود بودند و از روی نادانی به خدا گمان ناحق میبردند (از روی انکار) میگفتند: آیا ممکن است ما را قدرتی به دست آید؟ بگو: تنها خداست که بر عالم هستی فرمانرواست. (منافقان از ترس مؤمنان) خیالات باطل خود را که در دل میپرورند با تو اظهار نمیدارند، (با خود) میگویند: اگر ما را قدرت و پیروزی بود (شکست نمیخوردیم) و در اینجا کشته نمیشدیم. بگو: اگر در خانههای خود هم بودید باز کسانی که سرنوشت آنان (در قضای الهی) کشته شدن است (از خانهها) به پای خود به قتلگاه بیرون میآمدند تا خدا آنچه در سینه دارید بیازماید و آنچه در دل دارید پاک و خالص گرداند و خدا از راز درون سینهها آگاه است.
حدیث: در روایات اهل بیت علیهم السلام ریشه دارد: از جمله در کتاب کافی بابی دارد تحت عنوان: بَابُ الِاهْتِمَامِ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِینَ وَ النَّصِیحَةِ لَهُمْ وَ نَفْعِهِمْ و در ذیل آن چند روایت آورده با این مضمون که قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ أَصْبَحَ لَا یهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِینَ فَلَیسَ بِمُسْلِمٍ و... هر کسی که اهتمامی به اوضاع مسلمانان نداشته و بی غم و بی درد باشد؛ مسلمان نیست و از دایره اسلام خارج است.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیجى بایستى در وسط میدان باشد تا فضیلتهاى اصلى انقلاب زنده بماند. مقام معظم رهبری بسیج یک افتخار و ارزش است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: آموزش در اردوگاههای قدس: برای افزایش ظرفیت مراکز آموزش اعزام به جبهه پادگان های قدس (اردوگاه های قدس) مطرح گردید که باهمیاری مردم و دولت در سال های 65 و 66 حدود یکصد اردوگاه قدس با ظرفیت های متفاوت (حداقل 300 نفر) (حداکثر 2000 نفر) تأسیس و راه اندازی شد. طرح اردوگاه های قدس جایگاه مهمی در سیر تکوین بسیج دارد زیرا مراکز آموزشی محدود واحد بسیج سپاه، بستر مناسب برأی آموزش، اردو و تفریح بسیجیان را جوابگو نبوده و با راه اندازی اردوگاهها، مشکل آموزش اعزام به جبهه حل شد و در مواردی نیز انجام مانور های شهری و عملیاتی در اردوگاه ها برنامه ریزی و اجرا می شد. حرکت رو به رشد بسیج مستضعفین که از زمان جنگ تحمیلی آغاز شد تا پایان جنگ تحمیلی ادامه پیدا کرد و فعالیت نیرو های بسیجی در پایگاه های مقاومت و در بین آحاد مردم و اقشار مختلف جامعه نیز حضوری چشمگیر داشته است. می توان گفت این حرکت دارأی روند نسبتاً دائمی بوده است هرچند ممکن است در یک زمان کوتاه از این مقطع هشت ساله دارأی نقطه عطف بوده ویا در مقطعی ممکن است دارأی نقصان وضعف بوده باشد.
خدمات بسیج در جامعه: بررسی وقایع و حوادث تاریخی و انقلابهای مردمی در سراسر جهان بیانگر این نکته است که هر گاه حکومتی از پشتوانه مردمی قوی و مناسب برخوردار باشد نه تنها به راحتی خواهد توانست مشکلات را پشت سر گذاشته و با تهدیدات مقابله نماید، بلکه حضور مردم در صحنه و پشتیبانی از حکومت میتواند بقاء و حیات آن را در برابر انواع تهدیدات داخلی و خارجی نیز، تضمین نماید. دستیابی به این ویژگی یعنی برخورداری از حمایت مردمی در گرو رهبری صحیح و هدایت درست مردم در جهت رسیدن به مطلوبها و هدف غایی و نهایی است و آنگاه که این حرکت از ویژگیهای معنوی و دینی نیز برخوردار باشد، دستیابی به اهداف تسهیل و هیچ عاملی هر قدر هم قوی، نمی تواند باعث یأس و نومیدی در مردم و یا مانع از پیشرفت و توسعه کشور شود. با بروز انقلاب شکوهمند اسلامی، این دگرگونی و تغییر بنیادین در ساختار حکومتی ایران ایجاد و مردم توانستند با اتکاء به اراده الهی و با مشارکت و پشتیبانی یکدیگر و تحت رهبری داهیانه روحانیت همیشه بیدار، از این موهبت الهی برخوردار شوند. همزمان با این تغییرات و متناسب با نیاز انقلاب، نهادهای انقلابی یکی پس از دیگری پا به عرصه وجود گذاشتند و سپاه و بسیج بعنوان یکی از اصلیترین و اثرگذارترین این نهادها، نقش مهمی را در جهت حفظ دستاوردهای این پدیده بزرگ اسلامی، بر عهده گرفتند. تشکل مردمی بسیج از همان ابتدای تولد توانست با حضور در صحنههای مختلف، قابلیتهای متعددی را از خود بروز دهد، بطوری که پس از پشت سر گذاشتن بحرانهای انقلاب بویژه جنگ تحمیلی، بتدریج با گرایش به سمت تأمین سایر نیازمندیهای کشور، دامنه فعالیتهای آن توسعه یافته و از یک سازمان با محوریت نظامی و امنیتی به یک سازمان چند منظوره با توانمندیهای مختلف در عرصههای گوناگون نظامی، امنیتی، اجتماعی، اقتصادی و بویژه فرهنگی تبدیل شد. در تداوم این حرکت مقتدرانه ماهیت غیر نظامی بسیج متناسب با نیاز روز کشور، بر ماهیت نظامی آن برتری یافت و به عنوان الگویی موفق در صلح و سازندگی، مسئولیت ها و مأموریت های دیگری را نیز بر عهده گرفت. بدیهی است این رویکرد به هیچوجه به معنای غفلت از امکان بروز تهدیدهای نظامی و امنیتی و ضرورت حفظ آمادگی های دفاعی نیست، بلکه گویای این نکته است که بسیج میتواند به هنگام نیاز در کوتاهترین زمان ممکن خود را با شرایط جدید تطبیق دهد.
معرفی اقشار بسیج: سازمان اردویی راهیان نور و گردشگری: طرح ریزی جهت اجرای اردوهای فرهنگی، تربیتی، علمی، سیاحتی، زیارتی و راهیان نور به منظور توسعه و تعمیق فرهنگ و تفکر بسیجی و ارزش های دفاع مقدس در جهت تشکیل ارتش ده ها میلیونی از جمله اهداف این سازمان است. هدایت، هماهنگی، نظارت واجرای بهینه ی اردوهای راهیان نور بر اساس دستورالعمل های ابلاغی، برنامه ریزی به منظور ترویج و تعمیق فرهنگ و تفکر بسیجی و ارزش های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در بین بسیجیان و به کارگیری راویان فتح دراردوها بر راستای عمق بخشی داخلی از دیگر وظایف این سازمان به شمار می رود. برنامه ریزی، تحول و نوآوری و هدفمند نمودن اردوهای سیاحتی و زیارتی داخل و خارج از کشور و برگزار کردن اردوهای گردشگری درراستای غنی سازی اوقات فراغت جوانان، توسعه و تجهیز اردوگاه های متمرکز کشوری و تعامل، هماهنگی و ارتباط سازنده مؤثر درون سازمانی و برون سازمانی بخصوص با سازمان گردشگری و میراث فرهنگی، هلال احمر، سازمان ملی جوانان و سازمان حج و اوقاف از دیگر وظایف این سازمان است.
راه اندازی و پیگیری احداث اماکن جهت اردوگاه های متمرکز و ایجاد اردوگاه های موقت و بازسازی و تعمیر و نگهداری اردوگاه های کشور از دیگر اقدامات این سازمان است. برگزاری اردوهای راهیان نور را از جمله مهم ترین عملکرد سازمان اردویی، راهیان نور و گردشگری می باشد که پس از پایان جنگ بسیجیان، رزمندگان و خانواده معظم شهدا و دیگر اقشار جامعه در ایام مختلف سال به خصوص در سالروز عملیات های فتح خرمشهر برای تجدید خاطرات و بیعت مناطق عملیاتی غرب و جنوب عزیمت می کردند ودر پی آن در نوروز سال 1378 مقام معظم رهبری با اقدام نمادین و پرمعنا با حضور در محراب رزمندگان و شهیدان شلمچه نقطه عطفی را در راستای استراتژی فرهنگی نظام مبنی بر توجه به نظام ارزشی، حماسی ایثارگران ویژه ارزش های متوالی و انسا ن ساز دوران دفاع مقدس ایجاد کردند. این اردوها با هدف آشنایی نسل جوان و نوجوان با فرهنگ دفاع مقدس، معرفی الگو ها و اسطوره های ارزشی دفاع مقدس، تبیین عزت، عظمت و اقتدار ملت ایران در برابر استکبار جهانی هر ساله با حضور بسیجیان یگان های رزم، رده های مقاومت، قشری، صنفی به ترتیب اولویت دانش آموزان، دانشجویان، کارمندان و کارگران و اقشارمختلف مردم برگزار می شود.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی ها گل ایام هستند/ز هر قشری ز خاص و عام هستنددر اوج آسمان ها می درخشند/اگرچه در زمین گمنام هستند/ولایت را وفاداری بسیجی/تو دین را بهترین یاری بسیجی/چه فخری بیش از این که با حضورت/به چشم دشمنان خاری بسیجی/بسیجی را خلوصی ناب بینند/شهادت را چو گل بیتاب بینند/دوباره کوفه، با یک لشکر از عشق؟/مگر ضد ولایت خواب بینند/منافق ها ملامت کارشان است/فراوان کذب و تهمت کارشان است/بسیجی؛ مرد میدان های دشوار/مرنج این قوم راحت کارشان است/به دنیا پشت پا! دارد چه معنی؟/بسیجی! بی ریا! دارد چه معنی؟/نمی فهمند بدبختان سکه/تجارت با خدا! دارد چه معنی؟/بصیرت، بی ریایی، کار، ایثار/ملامت ها فزون، تو با خدا یار/فقط یک آرزو: «یا رب به موعود (عج)/ گل پیغمبر ما را نگه دار!» ...
منبر نوزدهم: "بسیج و سپاهیان محمد صلی الله علیه و آله و سلم"
آیه: «وَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرَىٰ لَکُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُکُمْ بِهِ ۗ وَمَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ» (آل عمران:126)؛ و خدا آن وعده را نداد مگر آنکه به شما مژده فتح دهد و تا دل شما مطمئن شود؛ و فتح و پیروزی نصیب کسی نشود مگر از جانب خدای توانای دانا.
حدیث: حضرت علی (ع)«قد استطعموکم القتال فاقروا علی مذلة، وتاخیر محلة او رووا السیوف من الدماء ترووا من الماء . فالموت فی حیاتکم مقهورین والحیاة فی موتکم قاهرین; (ص 102، خطبه 51 .) [شامیان با بستن آب] شما را به پیکار دعوت کرده اند، [اکنون بر سر دوراهی قرار دارید;] یا به ذلت و خواری اقرار کنید و بر جای خود بنشینید و یا شمشیرها را از خونها سیراب سازید تا از آب سیراب شوید . پس [بدانید که] مرگ در زندگی توام با شکست و زندگی در مرگ پیروزمندانه شماست .»
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیجى گل سرسبد خیل عظیم انقلاب و اسلام است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: سپاهیان محمد صلی الله علیه و آله و سلم میآیند: مثلاً در سال 65 نقطه عطف اعزام گسترده بسیجیان به جبهه ها بوده است که کاروان یکصد هزار نفری تحت عنوان سپاهیان محمد صلی الله علیه و آله و سلم، تمامی جبهه ها را پر کرده است همانگونه که در سال 62 طرح لبیک یا خمینی طرح گسترده ای برأی حضور نیرو های رزمنده در جبهه بشمار می رود. حجتالاسلام رحمانی در مورد اعزام سپاهیان حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم می گوید: «در آذر ماه سال 1365 برنامه ریزی کردیم تا سپاه یکصد هزارنفری را اعزام کنیم گزارشی را خدمت حضرت امام دادم و ایشان خوشحال شدند و گفتند اگر این کار را بکنید انقلاب و ایران را از غربت در می آورید. من با مسئولین زیادی در این زمینه صحبت کردم بعضی مخالف بودند و یعضی موافق، یکی از بزرگانی که صحبت کردم ریاست جمهور وقت حضرت آیه الله خامنه ای بود. به ایشان گفتم اولین هفته بسیج که آمدید و سخنرانی کردید گزارشی دادم که 7000 پایگاه مقاومت داریم و دنبال تکثیر این رده ها هستم و در شهر و روستا پایگاه می زنیم و شنیدم که شما بعید می دانید که اعزام یکصد هزار نفری داشته باشیم گفتند چطور گفتم ما آن وقت بذری را که کاشتیم امروز از آن بهره می گیریم و کتابچه ای خدمت ایشان دادم که الان هم موجود است ما امروز 21 هزار و پانصد پایگاه مقاومت داریم واگر به هر کدام بگویم 5 نفر را اعزام کنند ما مشکلی نداریم. اگر امام بفرمایند 200 هزار نفر را اعزام کنم، این کار شدنی است.» کاروان یکصد هزار نفری فقط یکبار بصورت متمرکز در طول هشت سال جنگ اتفاق افتاد و در شرایطی این کاروان حرکت کرد که اعزام های قبلی انجام گرفته بود، نیرو ها برأی عزیمت به جبهه به نسبت دفعات و سنوات قبلی آمادگی زیادی نداشتند، تبلیغات دشمن علیه انقلاب اسلامی وسعت یافت. با اعزام چنین کاروانی عملیات های سنگین کربلای 4 وکربلای 5 اتفاق افتاد. درسال 66، حضور بسیجیان در عرصه های نبرد کمرنگ می شود، عملیات سنگین کربلای 5 در اواخر سال 65، توان رزمی بسیاری از نیرو های بسیجی را به خود اختصاص داد، آثار منفی ناشی از عملیات که برأی نگهداری هر وجب از خاک کربلای 5 با اهداء خون و پوست و گوشت بسیجیان عجین شده بود، اعزام های بعدی را تحت تأثیر خود قرار داد، نداشتن طرحریزی برای انجام عملیات های بزرگ در سال 66، زمینه اعزام بسیجیان را فراهم ننمود. شاید دلایل عمده عدم استقبال از جنگ همین دو مورد کلان و اساسی باشد. من روند بسیج را همیشه تکاملی می بینم تا آنجایی که در ذهن من است. منتهی در مسئله جنگ شرأیطی در خود میدان پیش آمد که شما این فراز و نشیب را می بینید. برنامه کار این بود که برأی هر عملیاتی که تمام می شد برنامه ریزی می کردند برأی عملیات بعد، زمان بندی می شد. در این فاصله فرماندهان جنگ می گفتند مثلاً ما چند گردان لازم داریم و برنامه ریزی می شد و همان مقدار را تقسیم می کردند توی شهرستان ها سهم همه را می دادند و می گفتند این تعداد بسیجی را بفرستید فلان جا و یک تعداد بیش تر برأی احتیاط در نظر میگرفتند این رویه همین طور بود و آن نقطه اوجش هم آن لشکر حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم بود که 000/100 نفر بود یا 400 گردان و در همین حدود فرستادیم. من از عملیات خیبر وارد شدم، قبلش یعنی والفجر مقدماتی ناکام بود و فرماندهان سپاه و ارتش نمی ساختند، یک نفر می خواست که فوق این ها باشد امام خواستند و من رفتم، یعنی 3 روز قبل از خیبر حکم گرفتم و رفتم توی جبهه و تا آخر بودم تا آخرین عملیاتی که انجام می دادیم ما مشکل نیرو خیلی نداشتیم فقط یک اشکال داشتیم که آخر های جنگ که عراق سازماندهی کرد و حملات متقابل شروع شد و عراق که حالت دفاعی داشت و ما حمله می کردیم نقص ما معلوم نمی شد. در اوج عملیات وقت سه ماهه بسیجی ها تمام می شد، سه روز از عملیات نمی گذشت که می خواستند ترخیص شوند. همان جا مجبور بودیم سنگر بندی کنیم و عملیات را نیمه کاره ر ها کنیم و هیچ عملیاتی به هدف نهایی اش نرسید. گفتم تا عراق حمله نمی کرد ما حمله می کردیم و عملیات را ناقص انجام می دادیم وقتی عراق برنامه تهاجم را پیاده کرد خطرناک شد، نیرو های ما وقتشان تمام می شد. مجروح می شدند، ترکش دربدن داشتند … وقتی عراق آن حالت را گرفت در فاو و خیبر همان جاهایی را که ما گرفته بودیم خیلی جا ها را پس گرفت آن موقع دوره حضور بسیجی ها توی این دوره هست که من هم به عنوان فرمانده جنگ متوجه شدم که یک اشتباهی باید کرد ه باشیم و آن اینکه ما باید یک مقدار نیرو های ثابت توی جبهه داشته باشیم که معمولاً توی این جنگ ها با سرباز های احتیاط اجباری عمل می شود. حقش این بود که مثلاً 100 گردان 200 گردان نیرو توی جبهه لازم داریم که حداقل دفاع را همیشه و هرجا هستیم بر عهده گیرند. وبرأی تهاجم، نیرو های بسیجی را داشته باشیم و این کار نشده بود. پس باید بگوییم که یکی 2 سال آخر جنگ ما دچار این انحطاط حضور بسیج می شویم. یک سال آخرش خطرناک هست یک سالش را آن اشکال دارد که کارهایمان را نمی توانیم تمام کنیم؛ اما این آخرین بار عراق چون دوباره به ما حمله کرد و از همان فلش های که اول انقلاب، اول شروع کرده بود دوباره آمد به طرف خرمشهر، بعد به طرف آبادان، بچه هایی که بنا داشتند جنگ نروند یا خسته شده بودند احساس کردند همه زحماتشان هدر می رود امام هم یک فرمان بسیج دوباره دردمندانه صادر کردند که این موج با ارزشی بود موج مبارکی بود؛ اما این موج آخر را، شرایط ویژه ای بود که آمدند آن موقعی که دچار توقف شده بودیم و من مسئله مهم را این می دانم که چون آن طرف استراتژی اش تفاوت کرده بود و از این جهت بسیار محسوس شد و الا در همه دوره ها ما بعد از هر عملیاتی دچار کمبود می شدیم. بعلاوه آن شرأیط داخل خاک دشمن اصلاً قابل مقایسه با اینجا نبود و خود عراقی ها آنجاخیلی جدی بود دفاعشان، واقعاً دفاع می کردند. عراقی ها توی خاک خودشان خیلی مقاومت می کردند تن به تن، ما تو جنگ کربلای 5 واقعاً عجیب هست متر به متر پیش می رفتیم. آقای شمخانی فرمانده میدان بود می گفت دیگر به جایی رسیدیم که مشت می زدند توی صورت همدیگر. در سیر تکوین بسیج در این مرحله یعنی در مقطع جنگ سیر صعودی را از ابتدای جنگ یا یکی دوسال پایان جنگ به وضوح مشاهده می کنیم ولی در آخر جنگ بخاطر فرسایشی شدن و تهاجم مجدد عراق و مقاومت سرسختانه آنان و نیز خستگی بسیجی هایی که چند بار به جبهه اعزام شده بودند، سیر حرکت بسیج و سیر اعزام به جبهه حالت نزولی پیدا می کند و مجدداً در آخر جنگ یعنی پس از پذیرش قطعنامه سیر صعودی نمایان می شود. با توجه به رابطه مستقیمی که بین جذب بسیجیان در رده های مقاومت و حضور آنان در عرصه های جنگ تحمیلی دارد، می توان گفت فعالیت های بسیج نتوانسته جاذبه های لازم را برای نوجوانان و جوانان بخوبی فراهم نماید تا تحقق ارتش بیست میلیونی با همان روند گذشته اش حرکت نماید. بدین ترتیب چگونگی وضعیت ارتش بیست میلیونی در مقطع طولانی عمر خود به تصویر کشیده می شود که روندی تکاملی وروبه گسترش می باشد.
خدمات بسیج در جامعه: با استناد به بیانات و رهنمودهای حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری (دامه) و همچنین قوانین و مقررات موجود، بسیج میتواند در زمان صلح و سازندگی متناسب با نیاز کشور در عرصههای مختلف به ایفای نقش پرداخته و وارد عمل شود که مهمترین مصادیق آنها عبارتند از:
۱- کمک به تقویت قدرت بازدارندگی کشور برای مقابله با تهدیدات احتمالی.
۲- مشارکت در تأمین امنیت کشور در چارچوب ضوابط و قوانین مربوطه.
۳- کمک به دولت برای سازندگی کشور و محرومیتزدایی بخصوص در روستاها و در ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سایر موضوعات مشابه.
۴- حضور و مشارکت در عرصههای مختلف علمی، آموزشی و تحقیقاتی مورد نیاز کشور.
۵- امدادرسانی و کمک به مردم بویژه در زمان بروز حوادث غیر مترقبه اعم از طبیعی یا غیر طبیعی.
۶- حمایت از نظام و مسئولین در برخورد با جریانات ضدانقلابی داخل و خارج از کشور.
معرفی اقشار بسیج: بسیج ورزشکاران: ۱۷ شوال روز فرهنگ پهلوانی و روز بسیج ورزشکاران:
17 شوال سالروز غزوه خندق (جنگ احزاب) و پیروزی تمام اسلام حضرت علی علیه السلام بر تمام کفر (عمرو بن عبدوود) و نام گزاری این روز در تقویم جمهوری اسلامی به روز ورزش پهلوانی و زور خانه ای و روز بسیج ورزشکاران نامگذاری شده است. سازمان بسیج ورزشکاران به دنبال این است که با برقراری تعامل سازنده با اداره ورزش و جوانان، توسعه ورزش را در شهرهای مختلف استان تحقق بخشیده و بسترهای لازم را برای همگانی کردن ورزش فراهم سازد. امروز یکی از نیازهای اساسی افراد جامعه نشاط و شادابی بوده که توسعه ورزش از راههای رسیدن به این نشاط است. این سازمان به دنبال این است که با ترویج منش پهلوانی در بین ورزشکاران اخلاق و روحیه جوانمردی را در بین آنان ترویج دهد. سازمان بسیج ورزشکاران میتواند با الگوسازی و جهتدهی به رفتار ورزشکاران قهرمان، ورزشکارانی با اخلاق، تکلیفگرا، ولایتمدار و پهلوان تربیت کند. پر کردن خلاءهای فرهنگی ورزش یکی از مهمترین اهداف تاسیس بسیج ورزشکاران به شمار میرود که امیدواریم این سازمان بتواند به درستی به وظایف خود عمل کند. در حال حاضر تعامل بسیار خوبی بین اداره ورزش و جوانان با بسیج ورزشکاران وجود دارد که باید از این فرصت نهایت بهره را برد.
شعر بسیج و بسیجی: دل میسپرد جانب دلدار و مینوشت/روی شقایقی که مرید امام بود/فهمیده بود پیچ و خم راه عشق را/کم سن و سال لیک به عرفان تمام بود/نه در پی مقام و نه پست و نه منصبی/ایثار مینمود دل و جان خویش را/چون کوه استوار، زمان هجوم خصم/تنها توقعش که بماند رضا خدا/از هرچه غیر حضرت حق خوب میگذشت/دلبسته خدای جهان بود و پیر خویش/چون سر فرو نبرده به جز نزد کردگار/او بود هرکجا و همه دم امیر خویش/نامش سئوال کردم و گفتم: که ای؟ بزرگفرمود: ای که گفتهای این بنده کیستم؟/سرباز پاکباز ولایت تمام عمر/یعنی اگر خدا بپذیرد بسیجیام...امیر عاملی/
منبر بیستم: " دوره سوم: 1367 تا 1370"
آیه: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ ینْصُرْکُمْ وَیثَبِّتْ أَقْدَامَکُمْ» (محمد:7)؛ ای اهل ایمان، شما اگر خدا را یاری کنید (یعنی دین و پیغمبر خدا را) خدا هم شما را یاری کند و ثابت قدم گرداند.
حدیث: امیرمؤمنان علی”علیه السلام” در وصیتی خطاب به مسلمانان میفرماید:العَمَلَ العَمَلَ، ثُمّ النِّهایَةَ النِّهایَةَ و الاستِقامَةَ الاستِقامَةَ ألا و إنَّ القَدَرَ السابِقَ قد وَقَعَ و القَضاءَ الماضیَ قد تَوَرَّد و إنّی مُتَکَلِّمٌ بِعِدَّةِ اللّه و حُجَّتِهِ، قالَ اللّه ُتعالى: (إنَّ الّذینَ قالوا رَبُّنا اللّه ُ ثُمَّ استَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیهِمُ المَلائکةُ؛[نهج البلاغه: خطبۀ 176.] کار کنید، کار کنید؛ آنگاه به پایانشان رسانید، به پایانشان رسانید و ایستادگى کنید، ایستادگى کنید. آگاه باشید که آنچه از پیش مقدّر شده بود به وقوع پیوست و قضاى حتمی الهى، اندک اندک پدیدار گشت و من از وعدۀ خدا و حجّت او سخن مىگویم. خداوند متعال فرموده است: کسانى که گفتند پروردگار ما اللّه است و آنگاه ایستادگى کردند، فرشتگان بر آنان فرود مىآیند.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیجى، یعنى دل با ایمان، مغز متفکر، داراى آمادگى براى همهى میدانهایى که وظیفهیى انسان را به آن میدانها فرا مىخواند. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: دوره سوم: نیمه دوم 1367 تا 1370
در حقیقت با پذیرش قطعنامه 598 سازمان ملل، مبنی بر آتش بس بین ایران و عراق، مقطع دوم به پایان رسید یعنی پایان جنگ تحمیلی، پایان مقطع دوم عملکرد بسیج به حساب می آید و مرحله جدیدی از عمر بسیج آغاز می شود. از جهتی مقطع سوم، با مقطع اول شباهت دارد، زیرا بستر حرکت منطقی بسیج و زمینه های عملکرد آن فرو ریخت و مولفه های کارکردگرایی پنهان گردید. بنابراین کارکردهای مختلف و سازنده بسیج که در حال توسعه بوده، به یکباره افول کرد.
نتیجه این روند، فرجامی چون مرحله اول عمر بسیج را تداعی می کند و دوباره این سوال در ذهن متبلور می شود که در شرایط کنونی (پس از جنگ) بسیج چه ضرورتی دارد؟
تحول اجتماعی و تغییر در تاریخ انقلاب اسلامی، زمینه را برای تغییر نگرش ها فراهم ساخت، زیرا، پس از جنگ، مردمی که هشت سال جنگ را اداره کردند و هشت سال سختی زندگی را تحمل کردند و در طول این مدت، پشتیبانی مالی، امکانی و معنوی از جنگ و نظام اسلامی کردند، انتظار دارند در مقطع سوم، طعم پیرین زندگی و آسایش را بچشند، دوران صلح، دوران سازندگی و آبادانی، جایگزین دوران ویرانی و آوارگی شود.
برای بررسی بیشتر این مقطع، می توان از دو زاویه به موضوع نگاه کرد.
الف - نگاه اول بر پایه بینش استوار است.
ب- نگاه دوم بر پایه عمل استوار است.
از نظر بینش ها و نگرش ها، مساله این است که نظام اسلامی تثبیت شد و نهادهای قانونی، استحکام و پایداری لازم را به دست آوردند. در نتیجه احتیاجی به حضور و مشارکت بسیجیاندر صحنه سازندگی و عمران نیست. زیرا از نظر جامعه شناسان و سیاستمداران، بسیج برای حرکت توده ای انقلاب است. یعنی در واقع بسیج سیاسی باید صورت گیرد تا نظام حکومتی سنتی به نظامی جدید و دمکراتیک تبدیل شود؛ و در رویکرد نوین بسیج، توجه به بسیج نیروها و منابع و امکانات برای پیشبرد جنگ در دستور کار قرار گرفت. زیرا همزمان با تاسیس بسیج، کارکرد آن نیز بر محور دفاعی و نظامی استوار گردید. در نتیجه بسیج جمهوری اسلامی شباهت زیادی به شبه نظامیان، پارتیزان اه و ارتش های مردمی پیدا کرد که بسیاری از ارتش های جهان، دارای پشتوانهارتش مردمی هستند و در هنگام جنگ از ظرفیت و استعداد منابع انسانی و امکانات کشور برای پیروزی در جنگ استفاده می کنند و بسیج ملی را بوجود می آوردند.
در نگاه اول، نگرش ها یا برمبنای بسیج سیاسی استوار است که برای ایجاد انقلاب لازم می آید و یا برمبنای بسیج ملی (نظامی) استوار است که بعنوان پشتوانه ارتش کلاسیک و نیروهای مسلح به کار بر می آید.
در مقطع سوم از عمر بسیج، نه احتیاج به بسیج سیاسی بود که انقلاب را بوجود آورد نه احتیاج به بسیج ملی و همگانی که به کمک ارتش خطر تجاوز را برطرف سازد و دشمن را از خاک خود بیرون نماید، زیرا با آتش بس، دشمن از خاک جمهوری اسلامی عقب نشینی کرد و به مرزهای بین المللی بازگشت. از این نظر فلسفه وجودی بسیج، اهمیت خود را از دست داده و شرایط مقطع اول عمر بسیج فراهم آمد.
تفاوت این مقطع با مقطع اول در این است که در مقطع اول شرایط اجتماعی برای تاسیس بسیج بوجود آمد و با حضور ناوگان های امریکایی در خلیج فارس و پس از آن با شروع جنگ، بستر تشکیل بسیج فراهم گردید و نگرش ها و کنش ها توام گردید. بنابراین در ک این معنی که بسیج باید بوجود آید، بسیار آسان می نمود. دلیل آن حضور دشمن در منطقه ئ تجاوز سربازان آن به خاک جمهوری اسلامی بود؛ اما در مقطع سوم که شرایط انقلاب را ندارد و موقعیت جنگ نیز از بین رفته است، تداعی بسیجی به جز بسیج سیاسی و بسیج نظامی بسیار سخت بود.
در نگاه دوم که بر پایه عملکرد استوار است، به یکباره حضور و مشارکت بسیج را از حد اعلای آن به حداقل رساند. زیرا دیگر جنگی در کار نبود تا جذب، آموزش، اعزام، پشتیبانی و حمایت معنوی از رزمندگان به عمل آید. دیگر شرایط برای اشاعه و ترویج فرهنگ بسیجی فراهم نبود. در چنین زمانی بسیج، مظهر انسجام و وحدت اقشار مختلف جامعه به حساب نمی آمدند حرکت شتابدار بسیج به یکباره باز ایستاد و مردمی که در جلوی خود، بسیجیان را الگوی زندگی می دانستند، فعالیت آنان در تجمع پایگاه مقاومت خلاصه گردید. یعنی بسیج تا حدی هویت خود را از دست داد. مردمی که به تازگی می خواستند، بسیج را الگوی خود قرار دهند و فرهنگ بسیجی را در زندگی و مرام خود پیاده نمایند، دیگر آثاری از اقدامات و فعالیت های شایسته بسیجیان به چشم نمی خورد. یعنی کنش ها به کمترین میزان خود رسید. عمل بسیج کاهش یافت و برای آشنا شدن با بسیج، باید به سراغ عمل گذشته (زمان جنگ) رفت. یعنی عمل بسیجی، مد روز نیست، بسیجی الگوی نوجوان امروزی نیست. وجه اشتراک مقطع سوم با آغاز بسیج در این است که خلاء بینشی و کنشی حاکم در مقطع اول، در این زمان بوجود آمد، البته از نظر شدت وحدت آن، پایین تر از مقطع اول بوده است ولی از نظر ماهیت و نوع بسیج، سخت تر از مرحله اول. زیرا از نظر رویکرد، به جز بسیج سیاسی و بسیج نظامی تصویر دیگری از بسیج در منابع علمی و به صورت واقعی و عینی در کشورهای جهان قابل رویت نبود. بنابراین صرف نظر از اشتراک و افتراق این مقطع با یکدیگر، وضعیت و شرایطی که در مقطع اول حاکم بود، در سال 1367 الی 1370 بوجود آمد.
ابتکار استراتژیک رهبر فرزانه انقلاب اسلامی برای گذر از این بحران، ایجاد تحول در ساختار و سازمان بسیج بود یعنی تبدیل واحد بسیج مستضعفین به نیروی مقاومت بسیج، که در آن ماموریت های اساسی نیروی مقاومت، بدقت تبیین شد. این ابتکار که به ارتقاء و تقویت سازمان بسیج انجامیده است نگرش منفی حاکم بر جامعه را که در پی تضعیف و یا انحلال بسیج بود، به یکباره متحول مرد و چالش های ذهنی بوجود آمده، موجب گردید، اندیشه انحلال مغلوب گردد.
ابتکار فرمانده معظم کل قوا، علاوه بر ره آورد نگرشی که احیا دوباره بسیج را وجب گردید، جهت عملی و کنشی آن نیز معلوم گردید. در تبیین ماموریت و وظایف نیروی مقاومت، هدف از تشکیل نیثرو را جذب، آموزش، سازماندهی، بکارگیری، تجهیز و حفظ و انسجام بسیجیان دانسته اند. یعنی هدف از تشکیل بسیج، ایجاد آمادگی لازم برای دفاع است. اصل بسیج، آمادگی است، هرچند در صحنه عمل و واقع، از خود فعالیتی نشان ندهد. با این بیان، فلسفه وجودی بسیج را تثبیت نموده و ضرورت آن را محرز دانسته اند و در تشریح ماموریتی دیگر، همکاری با دولت و وزارتخانه ها را از وظایف بسیجیان بر شمردند که در واقع نواندیشی در رویکرد بسیج حاصل شده است. نواندیشی در رویکرد به بسیج تا سال 1370 ادامه یافت تا جهت ها و حدود اندیشه نوین مشخص گردد که در فرآیند سازندگی کشور، نقش و جایگاه خود را تحت عنوان بسیج سازندگی به دست آورد.
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله:
طرح بسیج ریشه کنی فلج اطفال که با شرکت هزاران نفر از اعضای بسیج و بکارگیری رده های مقاومت صورت گرفت و با توجه به سرعت بالا و هزینه پایین در اجرا، به عنوان یک طرح ملی و کاملاً موفق، به یک الگوی بینالمللی تبدیل شد.
معرفی اقشار بسیج: بسیج هنرمندان: سازمان بسیج هنرمندان در مهرماه سال 1385 با ابلاغ فرمانده محترم کل سپاه تشکیل شده است، جذب وسازماندهی هنرمندان بسیجی، نقشآفرینی درتغییر موازنه فرهنگی، هنری ادبی کشور، تربیت، کادرسازی، ارتقای سطح دانش هنرمندان بسیجی با ایجاد کارگاههای تخصصی و تربیت هنرمند در طراز انقلاب اسلامی از جمله ماموریتهای مهم این سازمان محسوب می شود. سازمان بسیج هنرمندان مولد هنر متعهد و هنر انقلاب اسلامی است به همین جهت سالگرد شهادت سید مرتضی آوینی که از پیشگامان هنر انقلابی و دینی هستند بعنوان روز بسیج هنرمندان نامگذاری شده است.
شعر بسیج و بسیجی: به یاران شور آفرین خدا/به سنگر نشینان بی ادعا /به تکبیر گویان گلگون کفن/به کشتی نشینان طوفان شکن /به سربند و سنگر به آتش به دود/به نام آوران بسیجی درود /چه خالی است در شهر ما جای جنگ/دعاهای پر سوز شب های جنگ /به یاد شب بی پناه ستیز/«کله خود» افتاده بر خاکریز /بر آن قله بی نشانی و نام/سفیر درخشان «تیر رسام» /به یاد لباسی که هنگام رزم/بر آن نقشی از کربلا گشته رسم /و قلبی که تیری بر آن می نشست/پلاکی که نیمی از آن می شکست /به نیمه شب و وقت راز و نیاز/به فاو و شلمچه به بازی دراز /به فکه به کرخه به مجنون قسم/به خاکی که گل می شد از خون قسم /فراموش هرگز نگردی شهید/سر افراز مرد نبردی شهید...
منبر بیست ویکم: “بسیج بعد از قطعنامه 598”
آیه: «الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ بِغَیرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ یقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ ۗ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِیعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ یذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثِیرًا ۗ وَلَینْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ ینْصُرُهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِی عَزِیزٌ » ( حج:40)؛ آن مؤمنانی که به ناحق از خانههاشان آواره شده (و جرمی نداشتند) جز آنکه میگفتند: پروردگار ما خدای یکتاست؛ و اگر خدا (رخصت جنگ ندهد و) دفع شر بعضی از مردم را به بعض دیگر نکند همانا صومعهها و دیرها و کنشتها و مساجدی که در آن (نماز و) ذکر خدا بسیار میشود همه خراب و ویران شود؛ و هر که خدا را یاری کند البته خدا او را یاری خواهد کرد که خدا را منتهای اقتدار و توانایی است.
حدیث: عبدالله بن ابی یعفور روزی از کثرت امراض، حضور امام صادق”علیه السلام” شکایت کرد، آن حضرت در جواب فرمود: «لَوْ یَعْلَمُ الْمُؤْمِنُ مَا لَهُ فِی الْمَصَائِبِ مِنَ الْأَجْرِ لَتَمَنَّی أَنْ یُقْرَضَ بِالْمَقَارِیضِ؛[ بحارالانوار: ج 78، ص 198.] اگر مؤمن میدانست در مصائب و سختیها چه اجری برای اوست، همانا آرزو میکرد که با قیچیها تکه تکه شود [به بلاهای بسیار شدید دچار شود]».
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیجى، یک عنوان ارزشمند و والا است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: دوران جدید بسیج بعد از قطعنامه 598: چهارمین دوره از دوره های عمر بسیج مستضعفین، دوره نه جنگ و نه صلح است که با پذیرش قطعنامه 598 آغاز می شود و تا تشکیل نیروی مقاومت بسیج به پایان می رسد. این دوره کوتاه که حدود یکسال و نیم طول کشید. دوره خاصی از بسیج را تشکیل می دهد که به دوره حضیض شباهت دارد ولی به تر است نام آنرا دوره انتقالی بنامیم. دوره انتقالی دوره ای که زمینه برأی خروج از دوره قبلی فراهم می شود و بس تر ورود به دوره ای که بعداً خواهد آمد تعریف خواهد شد. در این دوره مرکز خدمات علمی رزمندگان جهت تقویت بنیه علمی آنان تأسیس شد که جزوات کمک درسی در سه رشته علوم ریاضی فیزیک، علوم تجربی و علوم انسانی با بیش از 50 جزوه در اختیار رزمندگان اسلام قرار داده شد. طرح بیمه حوادث و مسئولیت بدنی برأی یک میلیون بسیجی، برأی بسیجیانی که در مأموریت های حفاظتی، کنترل عبور و مرور، مبارزه با گروهکها، مبارزه با مواد مخدر و کمک رسانی شرکت می کنند مشمول این طرح میباشند. اعزام بسیجیان به جبهه ها تا مدت ها پس از پذیرش قطعنامه ادامه پیدا کرد به نوبت بسیجیان در خطوط مقدم حضور پیدا می کردند فعالیت های آموزشی، برنامه های سازماندهی و اعزام کاروان های اعزام به جبهه به شدت تنزل یافت. تأسیس پایگاه های جدید و مأموریت های جانبی در مقایسه با دوره قبل کاهش فراوانی داشت. در چنین شرایطی که فضای روانی جامعه برأی حضور و فعالیت بسیجیان بسیار آلوده بود زیرا جنگ فرسایشی هشت ساله این تفکر و زمینه روانی را ایجاد کرده بود که فلسفه تشکیل بسیج برأی شرکت در جنگ است. در این دوره نقش تعیین کننده امام (ره) پایداری واستمراری بسیج را تضمین کرده است.
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله
بیمه روستایی یکی دیگر از طرحهایی است که با مشارکت ردههای مقاومت و با بکارگیری اعضای بسیج و در جهت کمک به رفع محرومیت در روستاهای کشور اجرا شدهاست.
معرفی اقشار بسیج: بسیج تجار: چگونگی اجرایی شدن بسیج تجار؟ با توجه به تاکیدات حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (حفظه الله تعالی) مبنی بر تشکیل بسیج دهها میلیونی، بسیج تجار با مسئولیت تجار و بازرگانان محترم در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق های سراسر کشور راه اندازی می گردد. (بسیج تجار کشور) در اتاق بازرگانی ایران زیر نظر سازمان بسیج اصناف، بازاریان و تجار کشور فعالیت و سیاست های کلی را به استانها ابلاغ می نماید. همچنین (بسیج تجار) در اتاق بازرگانی استانها زیر نظر سازمان بسیج اصناف، بازاریان و تجار استان فعالیت نموده و علاوه بر ارائه برنامه های خود به مرکز، نسبت به انجام امور، اقدام می نماید، بسیج تجار بر برنامه های بسیج تجار استانها نظارت خواهد داشت، البته (بسیج تجار استان تهران) در تبعیت سازمان بسیج اصناف، بازاریان و تجار کشور باقی می ماند.
برنامه های بسیج تجار در 8 مرحله به این شرح می باشد:
1-سیاست گذاری، برنامه ریزی و نظارت.
2-ارائه الگو مناسب تجار اسلامی به سایر کشورها جهت تحقق تمدن نوین اسلامی به همراه ارتباط گسترده با بازارهای کشور های اسلامی و تجار مسلمان در سراسر گیتی و ایجاد قدرت بزرگ تجار اسلامی در جهان.
3-کمک به تحقق سیاست ها و برنامه های اقتصاد مقاومتی بویژه در خصوص صادرات، به عبارتی تبدیل تفکر واردات محوری به صادرات محوری.
4-کمک به توانمند سازی اصناف و بازاریان در أمر صادرات.
5-گسترش احکام شرعی کسب و کار و تجارت بین تجار (فقه تجار).
6-گسترش فعالیت های فرهنگی بین تجار و خانواده های محترم آنها.
7-تکریم و تجلیل از تجار شهید و ایثارگر و خانواده های محترم آنها و معرفی تجار نمونه و موفق و ارائه الگوهای مناسب تجارت اسلامی در قالب کارهای فرهنگی و هنری.
8-جذب تجار و کارکنان اتاق ها جهت عضویت در بسیج.
مسئول بسیج اصناف و بازاریان در پایان گفت: مسئول بسیج تجار توسط اعضای شورای مرکزی انتخاب خواهد شد که خود این اعضا با هماهنگی مسئول بسیج اصناف و بازاریان کشور و رئیس اتاق بازرگانی ایران مشخص شده اند.
شعر بسیج و بسیجی: ای بسیج، ای سرافرازان، افتخار میهنید/مایه امن و امان و اعتبار میهنید/در مصاف کعبه دل، در کنار رهبرید/در مصاف خصم کافر چون حصار میهنید/جان ما، هستی جان شما/شمع ما، چهره رخشان شما/با خدا، عهد و پیمان بسته اید/(ای خوشا، عهد و پیمان شما)2/ای ظفرمندان کنون چشم جهان سوی شماست/حامی مستضعفان، نیروی بازوی شماست/جانتان در انتظار بوسه گاه کربلا/کربلا در انتظار دیدن روی شماست/ای خوشا دیدن روی حسین/بوسه بر خاک گلبوی حسین/هر دم از جبهه حق می رسد/(مژده بوسه بر کوی حسین)2/فخرتان بادا که رزم از عزمتان زیور گرفت/میهن از نام شما آوازه دیگر گرفت/بر شما بادا مبارک کسوت جنداللهی/سر فراز آن کس که این ********ر هما بر سر گرفت/تا ابد زنده اند نامتان/جاودان می شود ایامتان/دشمن فنته می لرزد چو بید/(بشنود چون طنین گامتان)2/آفرین بر همت و بر عزم و ایمان بسیج/بر خدا جویان و جانبازان و یاران بسیج/بگسلد شیرازه دشمن به میدان بسیج/نگسلد هرگز ز رهبر عهد و پیمان بسیج/عهدتان با خدا پاینده باد/جمعتان محکم و پاینده باد/تا رسد مهدی صاحب زمان/(رهبر ما خمینی زنده باد) ...
منبر بیست ودوم: "بسیج و ارتش بیست میلیونی"
آیه: «إِنَّ اللَّهَ یدَافِعُ عَنِ الَّذِینَ آمَنُوا ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا یحِبُّ کُلَّ خَوَّانٍ کَفُورٍ» ( حج:38)خدا مؤمنان را از هر مکر و شر دشمن نگاه میدارد که خدا هرگز خیانتکار کافر ناسپاس را دوست نمیدارد.
حدیث: امام صادق –علیه السلام- فرمود:«ان کان العرض علی الله عزّوجّل حقّاً فالمکر لماذا»اگر روبرو شدن با خدا –عزّوجّل- حق است، پس چه جای مکر و فریب است. بحارالانوار-ص285، ح7.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: به عنوان یک بسیجى، هرجا که انقلاب به وجود من نیاز داشته باشد، حاضرم خدمت کنم. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: تاکید امام بر ارتش 20 میلیونی: پیام امام خمینی (ره) به مناسبت بازسازی جنگ که برای فرماندهان سپاه فرستادند به ضرورت بسیج و تحقق ارتش 20 میلیونی، تبیین و اصول و فرمول دفاع همه جانبه تأکید ورزیدند. اندکی پس از آن که به مناسبت هفته بسیج پیام دادند و بر ضرورت تشکل های جدید بسیج و نقشی که تشکل های دانشجو و طلبه در تقویت و توسعه ارتش بیست میلیونی دارد اهتمام ویژه داشتند که در کالبد بی جان جامعه و اجتماع بسیجیان روحی تازه دمیدند و فضای آلوده کشور علیه بسیج را صاف و پاک نمودند. سردار فرهادی در این خصوص می گوید: تا زمان شکل گیری مجدد یا به عبارتی می توانیم سال 1370 که نیروی مقاومت در واقع پایه ریزی شد و کارش را شروع کرد توی این دو سه سال می توانیم به عنوان دوره نقاهت از نظر ساختاری و از نظر کارکردی ببینیم، بعد از جنگ تفکری در خود سپاه بود که بسیج یک واحد از واحد های نیروی زمینی سپاه بشود و این پیشنهاد فرماندهی کل سپاه بود که حضرت آقا در آن تدبیر، دستور تشکیل یک نیرو را دادند. در جامعه این تفکر بصورت غلیظش وجود داشت که بسیج بعد از جنگ می خواهد چکار کند بسیج مال زمان جنگ است. چون امام فرمودند مملکتی که 20 میلیون جوان دارد 20 میلیون تفنگدار داشته باشد. این مربوط به زمانی است که آمریکا کشتی های نظامی اش را وارد آب های خلیج فارس کرده بود و الان که قطعنامه پذیرفته شد و صلح مطرح است دیگر چه نیازی به بسیج داریم. البته خود حضرت امام در آخرین پیامی که به بسیج دادند فرمودند بسیج باید مثل گذشته با قدرت و اطمینان به کار خود ادامه بدهد و فرمودند امروز یکی از ضروری ترین تشکل ها بسیج دانشجو و طلبه است. در واقع حضرت امام (ره) فضای جدید کاری برای نیروی مقاومت بسیج و بسیج پس از جنگ کار فکری و فرهنگی و سازندگی ارائه دادند؛ زیرا با تشکیل بسیج دانشجو و طلبه ما باید برویم در میدان علم و در میدان فرهنگ و در میدان سازندگی. می شود گفت از سال 67 یعنی بعد از جنگ تا تقریباً سال 69 یعنی 2 سال یا 5/1 سال، این دوره یک دوره خاصی است که هم افکار عمومی و هم اینکه مسئولین به این فکر افتادند که حالا که جنگ تمام شد ما خیلی نیاز به حضور بسیج در عرصه های دیگر نداریم. از سوی دیگر بسیجیان هم احساس می کردند که این 8 سالی که در جنگ بودند حالا باید بروند رسیدگی کنند به مسائلی که تا بحال به آن نرسیدند تحصیلات، ازدواج، مسکن و مواردی دیگر، این دو سه سال می شود گفت از نظر کارکرد، بسیجیان ما نسبت به زمان جنگ یک افتی را دارند. این دوره را به عنوان یک مرحله گذر می توانیم رویش حساب بکنیم، اولاً یک عده زیادی بخاطر جاذبه دفاع مقدس می آمدند که عمدتاً برأی این بود. حالا آموزش برأیشان فقط آموزش نبود، آموزشی که بکار بگیرند بود به این مشکل یعنی آن اصل آموزش را می خواستند و بعد ما آمدیم قانون وضع کنیم قانون وضع کردیم که 40 درصد دانشگاه را با ظرفیت دانشگاه به بچه های جنگ بدهیم. این معنایش این بود که عده زیادی از آن بچه ها باید آنهایی که می توانستند دانشگاه بروند، بروند داخل دانشگاه، قوانین دیگری هم برأی جذب نیرو های ایثارگر بهر جایی که گذشت کم هم نیست از آن مسیرهایی که باز کردیم.
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله:
توسعه و نگهداری مراتع از دیگر مأموریتهایی محسوب میشود که توسط اعضای بسیج بویژه عشایر و کشاورزان مناطق روستایی کشور اجرا شده و هماکنون نیز ادامه داشته و نقشی موثر را در جهت حفظ خاک و تقویت آبهای زیر زمینی ایفا نمودهاست.
معرفی اقشار بسیج: بسیج علمی، پژوهشی و فناوری: سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری در 10 شهریور سال 1387 و در راستای پاسخ به مطالعات بر حق رهبر فرزانه انقلاب تاسیس شد. ایشان دهه چهارم انقلاب را دهه عدالت و پیشرفت معرفی کردند. ودر سخنرانی های متعدد خود تاکید ویژه بر فعالیتهای علمی و حرکتهای دانش بنیان دارند و به نوعی یکی از دغدغه های اصلی ایشان در دیدار با دولت مردان، ا قشار نخبه جامعه و اساتید دانشگاه فراهم کردن زمینه های مساعد برای رشد جوانان ممتاز وبرتر جامعه بوده است. مفهوم سخنان مقام معظم رهبری «مدظله العالی» این است که ما در راستای جهاد علمی باید تدابیر جدیدی اتخاذ کنیم و فرصتهای بیشتر و بهتری را در اختیار جوانانمان قرار دهیم؛ به عبارت دیگر هزاره سومی که ما در هشتمین سال آن قرار داریم عرصه تقابل و تعارض و همین طور مواجهه فناوری ها است. هر کشوری از دانش و فناوری بالاتری برخوردار باشد می تواند به موفقیت بیشتری دست یابد. از طرف دیگر ما کشور جوانی داریم و جوانان کشورمان از خلاقیت بسیار بالایی بز خوردارند. معدل مدال ها و امتیازات ایران در عرصه مسابقات جهانی، مقام چهارم است؛ اما همین دانش ها در عرصه رفاه ما اثر بخش بوده است؟ متاسفانه امروز جواب ما به این سوال ها منفی است و در واقع رتبه صنعتی ما ده درجه متفاوت از رتبه علمی کشورمان است چرا که ساز و کارمسیرصحیحی را برای نسل جوانمان در راستای تبدیل علم و دانش به فناوری و تولید ثروت تعریف نکرده ایم.
شعر بسیج و بسیجی: ماها میان انقلابیم/پر شور حال و پر شتابیم/ما با قلم، ایمان شجاعت/ سازنده اسلام نابیم/ الله سازنده اسلام نابیم/ما سربلند و سرفرازیم/ سر زنده و آینده سازیم/این افتخار ماست امروز/ در راه قرآن جان ببازیم / الله در راه قرآن جان ببازیم/(ما پر نشاط و بی قراریم/ از دشمنان ترسی نداریم)(2)/(هر لحظه با فرمان رهبر / آماده ایم و سربداریم)(2)/الله آماده ایم و سربداریم/(عشق خدا دارد بسیجی/شور و نوا دارد بسیجی)(2)/در دل هوای دیدن یار/ در سر چه ها دارد بسیجی/(الله در سر چه ها دارد بسیجی) ...
منبر بیست وسوم: "بسیج و نیروی مقاومت بسیج"
آیه: «فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیسَ مِنِّی وَمَنْ لَمْ یطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیدِهِ ۚ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ ۚ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لَا طَاقَةَ لَنَا الْیوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ ۚ قَالَ الَّذِینَ یظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ» ( بقره:249)؛ پس هنگامی که طالوت لشکر کشید، سپاه خود را گفت: خدا شما را به نهر آبی آزمایش کند، هر که از آن بیاشامد از من و هم آیین من نیست و هر که هیچ نیاشامد یا کفی بیش برنگیرد از من و هم آیین من خواهد بود. پس همه سپاهش آشامیدند به جز عده قلیلی از آنها؛ و چون طالوت و سپاه مؤمنش از نهر گذشتند (و مواجه با دشمن شدند لشکر بیمناک گشته) گفتند: ما را تاب مقاومت جالوت و سپاه او نخواهد بود. آنان که به لقاء رحمت خدا و ثواب آخرت معتقد بودند (ثابت قدم مانده) گفتند: چه بسیار شده که گروهی اندک به یاری خدا بر سپاهی بسیار غالب آمده و خدا با صابران است.
حدیث: بسندنا المتّصل إلی سلطان المحدّثین، محمّد بن یعقوب الکلینیّ رضوان الله علیه، عن علیّ بن إبراهیم، عن أبیه، عن ابن محبوب، عن سماعة، عن أبی عبد الله، علیه السّلام، قال إنّ فی کتاب علیّ، علیه السّلام: أنّ أشدّ النّاس بلاء النّبیّون، ثمّ الوصیّون، ثمّ الأمثل فالأمثل. و إنّما یبتلی المؤمن علی قدر أعماله الحسنة، فمن صحّ دینه و حسن عمله، اشتدّ بلاؤه. و ذلک أنّ الله تعالی لم یجعل الدّنیا ثوابا لمؤمن و لا عقوبة لکافر. و من سخف دینه و ضعف عقله قلّ بلاؤه. و إنّ البلاء أسرع إلی المؤمن التّقیّ من المطر إلی قرار الأرض. ترجمه «سماعه از حضرت صادق، علیه السلام، حدیث کند که گفت همانا در کتاب علی، علیه السلام، است اینکه «همانا سخت ترین مردم از حیث بلا پیغمبران اند، پس جانشینان آنها، پس نیکوتر پس نیکوتر. و همانا چنین است که مبتلا می شود مؤمن به اندازه کارهای نیکویش، پس کسی که درست باشد دین او و نیکو باشد کار او، سخت گردد بلای او. و این برای آن است که خدای تعالی قرار نداده است دنیا را ثواب از برای مؤمنی و نه سزا برای کافری. و کسی که تنک است دینش و ضعیف است عقلش، کم باشد بلایش. و همانا بلا تندتر است به سوی مؤمن پرهیزگار از باران به سوی آرامگاه زمین.» شرح بعضی گفته اند که مراد «از ناس» در مثل این حدیث شریف کاملین، از قبیل انبیا و اولیا و اوصیا، است، و در حقیقت آنها ناس هستند و سایر مردم «نسناس».حدیث پانزدهم اربعین حدیث امام خمینی (ره)
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: جبهههاى جنگ و دفاع مقدس، در طول سالهاى متمادى، از خون عزیزان بسیجى رنگین شد و ناصیهى انقلاب را درخشان کرد. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: نیروی مقاومت بسیج: پنجمین دوره عمر بسیج دوره ای است که نیروی مقاومت بسیج تشکیل می شود و سردار علیرضا افشار به عنوان فرمانده نیروی مقاومت بسیج در تاریخ 12/10/1368، از سوی رهبر انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنه ای منصوب می شود؛ که در حکم فرمانده کل قوا تحقق کامل ارتش بیست میلیونی مورد انتظار است. وضعیت سپاه و بسیج را می توان بدون هیچگونه شرح و تفسیر شامل موارد زیر دانست:
الف – با پذیرش قطعنامه، هنوز وضعیت جنگ و صلح در پاره ای از ابهام قرار دارد و فضای حاکم بر جامعه، تهدید علیه انقلاب اسلامی را منتفی نمی داند.
ب- مؤسس بسیج مستضعفین و رهبر کبیر انقلاب اسلامی رحلت نموده و بسیجیان بزرگ ترین حامی خود را از دست داده اند.
ج- حمایت و پشتیبانی دولت از بسیج مستضعفین قطع شده و معاونت جنگ وزارتخانه تعطیل و منحل شده است.
د- قشر جوان و تحصیلکرده بسیج برأی ادامه تحصیل روانه دانشگاه یا مدرسه رزمندگان شده اند تا عقب ماندگی تحصیلی هشت سال دفاع مقدس را جبران نمایند.
هـ – بخشی دیگر از بسیجیان در پی کسب و کار و یا رفاه و خدمات مادی خانواده خویش تلاش می کنند.
و- تیپ ها و لشکر های سپاه در شرایطی قرار دارند که باید به پرسنل لشکر از نظر امکانات مادی و رفاهی رسیدگی کنند و از سوی دیگر در پی فراهم نمودن ساختمان ها و زمین های مناسب برأی استقرار لشکر، تیپ و رده های تابعه هستند.
ز-برخی از فرماندهان هنوز در صدد هستند تا واحد بسیج را تحت امر نیروی زمینی سپاه قرار دهند و نیرو های بسیجی جبهه رفته را با لشکر ها مرتبط کنند و در یگان های رزم سازماندهی کنند.
ج – تبلیغات خارجی و عوامل داخلی بر ناکارآمدی بسیج در اواخر جنگ و اینکه بسیج پس از جنگ ضرورت ندارد، باعث گردید افکار عمومی غالب، تحت تأثیر تبلیغات سوء، تمایل و کوشش بسیجیان در عرصه های علمی و اقتصادی و نگاه کم بینانه برخی از فرماندهان سپاه و جنگ در مورد جایگاه بسیج قرار گیرند و اهتمام لازم برأی حفظ و صیانت از دستاورد های عظیم فرهنگ و تفکر بسیجی به عمل نیاوردند.
ط- نداشتن برنامه مفید و ازرشمند برأی تقویت و توسعه بسیج در دوره چهارم عمر بسیج
ی- کناره گیری و یا عدم ارتباط برخی از بسیجیان با رده های مقاومت که باعث طرد و ریزش آنان از مجموعه عظیم بسیج شده است.
موارد دهگانه فوق و مواردی دیگر جمعا شرایطی را بوجود آورد که تدبیر حکیمانه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی بر تشکیل نیروی مقاومت بسیج تعلق گرفت و حیاتی دوباره به بسیج داد والا شرأیط برأی تضعیف بیش از حد و یا انحلال و ادغام آن بسیار فراهم بود.
«ابتکار استراتژیک رهبر فرزانه انقلاب اسلامی برأی گذر از این بحران، ایجاد تحول در ساختار و سازمان بسیج بود یعنی تبدیل واحد بسیج مستضفین به نیروی مقاومت بسیج که در آن مأموریت های اساسی نیروی مقاومت، به دقت تبیین شد. این ابتکار که به ارتقاء و تقویت سازمان بسیج انجامیده است نگرش منفی حاکم بر جامعه را که در پی تضعیف و یا انحلال بسیج بود، به یکباره متحول کرد و چالش های ذهنی بوجود آمده، موجب گردید، اندیشه انحلال مغلوب گردد. ابتکار فرمانده معظم کل قوا، علاوه بر ره آورد نگرشی که احیاء دوباره بسیج را موجب گردید، جهت عملی و کنشی آن نیز معلوم گردید. در تبیین مأموریت و وظایف نیروی مقاومت، هدف از تشکیل نیرو را جذب، آموزش، سازماندهی، بکارگیری، تجهیز و حفظ و انسجام بسیجیان دانسته اند؛ یعنی هدف از تشکیل بسیج، ایجاد آمادگی لازم برأی دفاع است. اصل بسیج، آمادگی است، هر چند در صحنه عمل و واقع، از خود فعالیتی نشان ندهد. با این بیان، فلسفه وجودی بسیج را تثبیت نموده و ضرورت آن را محرز دانسته اند و در تشریح مأموریتی دیگر، همکاری با دولت و وزارتخانه ها را از وظایف بسیجیان بر شمردند که در واقع نو اندیشی در رویکرد بسیج حاصل شده است. نواندیشی در رویکرد به بسیج تا سال 1370 ادامه یافت تا جهت ها وحدود اندیشه نوین مشخص گردد که در فرأیند سازندگی کشور، نقش و جایگاه خود را تحت عنوان بسیج سازندگی بدست آورد.»
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله:
کمک به اجرای طرحهای آبـخیزداری از طریق ایجاد و نگهداری سد و بندهای خاکی کوچک، متوسط و بزرگ با استفاده از امکانات و تجهیزات مردمی و یا امکانات و تجهیزات درون سازمانی، مأموریت دیگری است که توسط بسیج در مناطق مختلف اجرا شدهاست.
معرفی اقشار بسیج: بسیج حقوقدانان: سنگ بنای این سازمان را مرحوم آیت الله عمید زنجانی پس از فتنه 88 بنا نهاد. دفاع حقوقی از نظام در عرصه های داخلی و بین المللی و به تعبیری تبلور کارآمدی حقوقی نظام را هدف کلان این سازمان است. این سازمان بنا دارد که در راستای مباحث مربوط به چالش های نظام نظیر موضوع هسته ای کشور که از سوی دشمنان پی ریزی می شود اقداماتی پژوهشی و حقوقی انجام دهد.
شعر بسیج و بسیجی: اسلام خورشیدی است بر ظلمت دنیا / اسلام پیمانی است بین برادرها/دشمن همه فتنه دشمن همه تزویر / خون شهید اما، خورشید راه ما / نور قرآن روشنی بخش دل امت/ رحمت للعالمین آیینه ی وحدت/ای مسلمان فتنه ی دشمن بده بر باد /تا تنفس در سینه داری سر بده فریاد/من سرباز اسلامم در سینه ام قرآن/ من سرباز اسلامم آماده ی فرمان/ما در سایه ی وحدت هستیم تا پایان/مرز دو راهی ها یک خط باریکه/ فانوستو بردار این جاده تاریکه/در حیله ی دشمن مرد بصیرت باش/ در سایه ی اسلام، اهل حقیقت باش/دست تو در دست من بر ضد استبداد / تا نفس در سینه دارم میزنم فریاد/دست من در دست تو بر ضد استبداد / تا نفس در سینه داری سر بده فریاد/من سرباز اسلامم در سینه ام قرآن/ من سرباز اسلامم آماده ی فرمان/ما در سایه ی وحدت هستیم تا پایان...
منبر بیست وچهارم: "بسیج و دوره تحول"
آیه: «هُوَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۚ یعْلَمُ مَا یلِجُ فِی الْأَرْضِ وَمَا یخْرُجُ مِنْهَا وَمَا ینْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا یعْرُجُ فِیهَا ۖ وَهُوَ مَعَکُمْ أَینَ مَا کُنْتُمْ ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ » ( حدید:4)؛ اوست خدایی که آسمانها و زمین را در شش روز (و شش مرتبه کلی ظهور وجود) بیافرید آنگاه بر عرش (تدبیر عالم) قرار گرفت، او هر چه در زمین فرو رود و هر چه از آن برآید و آنچه از آسمان نازل شود و آنچه به آن بالا رود همه را میداند و هر کجا باشید او با شماست و خدا به هر چه کنید بیناست.
حدیث: عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیهالسلام قَالَ: مَکْتُوبٌ فِی التَّوْرَاةِ اشْکُرْ مَنْ أَنْعَمَ عَلَیْکَ وَ أَنْعِمْ عَلَى مَنْ شَکَرَکَ فَإِنَّهُ لَا زَوَالَ لِلنَّعْمَاءِ إِذَا شُکِرَتْ وَ لَا بَقَاءَ لَهَا إِذَا کُفِرَتْ. الشُّکْرُ زِیَادَةٌ فِی النِّعَمِ وَ أَمَانٌ مِنَ الْغِیَرِ. (کافی، ج۲، ص۹۴)امام صادق علیهالسلام فرمود: در تورات نوشته شده: سپاس آنکس که نعمتت داده، بگذار؛ و بر کسى که شکرت گفت، نعمت بخش، که نعمتها با شکرگزارى زوال نپذیرند، و با کفران و ناسپاسى بقا نیابد. سپاسگزارى نعمت را افزون کند، و ایمنى و پناه از دگرگونی [نعمت] باشد.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیاری از پیشرفتها و موفقیتهای نظام اسلامی در عرصههای مختلف مرهون تفکر و میل بسیجی است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: اهمیت تشکیل نیروی مقاومت بسیج در مقایسه با شکل گیری بسیج به اندازه ای است که می توان گفت واحد بسیج را امام (ره) آفرید و ایجاد کرد و نیروی مقاومت را مقام معظم رهبری برأی تحقق ارتش بیست میلیونی احیاء کرد؛ یعنی ایجاد ارتش 20 میلیونی مدیون اندیشه امام خمینی (ره) است و بقاء و تحقق ارتش بیست میلیونی مدیون تدبیر آیه الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب است.
* آغاز دوره تحول
اگر بخواهیم حق مطلب را به طور کامل تأدیه کنیم به جمله احیا و حیات دوباره نباید اکتفا کرد. بلکه یک قدم جلوتر می رویم و به این دوره، «دوره تحول» اطلاق می کنیم که دارأی شاخصه هایی است از جمله:
1-بسیج مستضعفین واحدی از واحد های دهگانه یا دوازدهگانه سپاه بشمار می رفت که در اثر تحول به یک نیرو تبدیل شد یعنی هم سطح با نیروی زمینی، هوایی، دریایی و قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد.
2-برأی اولین بار حکم انتصاب فرمانده بسیج، از سوی فرمانده کل قوا صادر گردید.
3-علاوه بر مأموریت های واحد بسیج مستضعفین، مأموریت حفاظت از شخصیتها، هواپیما و اماکن حساس به بسیج واگذار گردید.
4- در فرأیند تحول، بر اهمیت نیروی مقاومت تأکید می نماید ومی افزاید حداقل نیمی از مأموریت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تشکیل ارتش بیست میلیونی است.
5-تحقق کامل ارتش بیست میلیونی مورد انتظار رهبر حکیم انقلاب اسلامی است که لازمه آن تحول یا تحولات چند باره است.
6- در مأموریت بسیج، علاوه بر آموزش و سازماندهی که محور های اساسی واحد بسیج مستضعفین بوده است، مقولات جذب، تجهیز و حفظ و انسجام را اضافه می نماید.
نیروی مقاومت بسیج، اندکی پس از فرمان مقام معظم رهبری و انتصاب آقای افشار تشکیل شد؛ یعنی توام با تاخیر شکل گرفت، هر چند مدت زمان تعویق دقیقاً مشخص نمی باشد، ولی به حساب گفته های حجتالاسلام رحمانی مسئول واحد بسیج مستضعفین که باید مسئولیت بسیج را به آقای افشار بدهد در مصاحبه خود به این نکته اشاره دارد که مدتی گذشت تا مسئولیت را به آقای افشار دادم ابتدا ساختمان سپاه یکم ثارالله (سپاهی که مسئولیت تهران و شهر های اطراف را بر عهده داشت) به ستاد نیروی مقاومت تبدیل شد که در بزرگراه بسیج (افسریه)، اسب دوانی سابق می باشد، مستقر می شود. نیرو های مسئول و پرسنل آن بخشی از پرسنل سپاه یکم ثارالله و بخشی از جا های مختلف سپاه تامین می شود. امکانات بسیار اندک و فرسوده و وسایل نقلیه کم، لوازم ستاد نیروی مقاومت را تشکیل می دهد. فرمانده نیروی مقاومت در آنجا (مقر سپاه یکم) مستقر شد و کار با امکانات بسیار محدود و با نیروی کم آرام آرام آغاز شد ولی انگیزه قوی سردار افشار وسایر مسئولین و همکاران ستاد نیروی مقاومت بسیج باعث شد، ستاد نیرو سریع شکل بگیرد.» برأی شکل گیری ستاد نیروی مقاومت بسیج (واحد مرکزی نیروی مقاومت) لازم بود توان سپاه کشوری، توان واحد بسیج مستضعفین، بخشی از توان سپاه یکم ثارالله و بخشی از توان سایر نیرو ها جمع می شد تا ستاد نیروی مقاومت در سطح مدیران عالی، مدیران میانی و عملیاتی و پرسنل ستاد نیروی مقاومت تکمیل می شد. حدود 6 ماه گذشت، در حالی که هنوز انتصاب مدیران، عضوگیری پرسنل، جابجایی ساختمان نقل وانتقال ابزار و امکانات به پایان نرسیده بود که مسئله بسیار مهم سرنوشت ساز تفکیک مطرح شد و به صحنه عمل و اقدام کشیده شد. مسئله تفکیک در واقع تفکیک و جداسازی نیروی انسانی، امکانات، ساختمان، مراکز آموزشی و تفریحی، منابع درآمدی و خود کفایی که تحت پوشش سپاه پاسداران بود، آغاز شد و در این مرحله هر نیرویی با داشتن نماینده، برأی کسب و تخصیص منابع و امکانات تلاش می کرد. سردار تمیزی طی مصاحبهای این چنین می گوید: نیروی زمینی و سایر نیرو ها وابستگی به زمین خودشان، مکان خودشان، پادگان خودشان و امکانات خودشان داشتند. از طرفی مقام معظم رهبری فرموده بودند که نیروی زمینی ستون فقرات سپاه است. نیروی زمینی که در جنگ بود، با پایان یافتن جنگ، جای مشخصی را برأی استقرار نداشتند. نیروهای هوایی و در یایی نیز با پایان یافتن جنگ، خودشان را محقق می دانستند که از حالت بی خانمانی و بی ستادی، بی پادگانی خارج شوند و جایی در استان ها و شهرستان ها برأی خود انتخاب کنند. دستور فرماندهی کل سپاه بود که این نیروی زمینی باید سریع تر شکل گیرد تا در صورت تهدید و تجاوز، آمادگی پاسخ سریع را داشته باشد. ستاد مشترک نیز برأی تقویت و راه اندازی نیروی زمینی تلاش می کرد.
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله:
طرح جنگلکاری و درختکاری در شهر و روستا و مراقبت از جنگلها نیز پیوسته به عنوان یک فعالیت مهم و در جهت حفظ و توسعه منابع ملی کشور مورد توجه بسیج بوده و هر ساله اجرا میشود، این موضوع شامل موضوعات دیگر مانند بوته کاری و کویرزدایی و تثبیت شنهای روان نیز شدهاست.
معرفی اقشار بسیج: بسیج عشایری: سازمان بسیج عشایری در راستای تشکیل بسیج دهها میلیونی اقدام به جذب و سازماندهی و مسلح کردن هزاران عشایری در قالب بسیج عشایری کرده؛ زیرا این بخش از جامعه به جهت آن که در ۵۹ درصد جغرافیای کشور پراکنده هستند، علاوه بر کارکرد اقتصادی، کارکرد دفاعی و امنیتی هم دارند. سلاح های عشایر ساماندهی شد تا عشایر بتوانند با در اختیار داشتن سلاح از اموال و مناطق جغرافیایی که در آن زندگی می کنند حفظ و حراست کنند. با توجه به اینکه عشایر عمدتاً در مناطق مرزی و صعب العبور مستقر هستند، توان و ظرفیت بالایی برای حفظ و ارتقاء امنیت کشور دارند؛ بنابراین با ساماندهی و آموزشی که به این عزیزان داده شد، یک نیروی توانمند برای ایجاد امنیت پایدار تشکیل شد. عشایر غیور ایران امروز نیز نقش عمده ای در تامین امنیت کشور بر عهده دارند و بیش از ۷۰ درصد آنها در بسیج ساماندهی شده و آموزش دیده اند. عشایر مردمی ولایت مدار، غیور، شجاع و صادق هستند که علاقه بسیاری به نظام اسلامی و امام راحل و رهبر معظم انقلاب دارند و یکی از ظرفیت های بسیار خوب برای دفاع از کشور هستند. پس با شکل گیری بسیج، بسیج عشایر هم شکل گرفت و سازماندهی شد. م
شعر بسیج و بسیجی: ای بسیجیهای از جنسِ امام/باز هم وقت نبرد است و قیام/ضربه ها دارند جاری می شوند/زخم ها دارند کاری می شوند/باز دنیا شهر کوفی ها شده/ای بسیجی ها علی تنها شده/زیر ِ باران ولایت، تر شوید/با شهیدان باز همسنگر شوید/دشمنان دارند وحدت می کنند/در زمین ظلم و جنایت می کنند/می رسد هر دم به گوشم این صلا/قال مولا: کل ارض کربلا/کیست در میدان فداکاری کند؟/این حسین عصر را یاری کند؟/باید از حالا بسیجی تر شویم/بیقرار و بی دل و بی سر شویم/باید این دل را برای او کنیم/مال و جان و نان فدای او کنیم/غرق ایمان، غرقِ در پاکی شویم/مثل مردان خدا خاکی شویم/در مسیر عشق جانبازی کنیم/تا شهیدان را ز خود راضی کنیم/دشمنان ما بدانند این کلام/دوره ظلم و جنایت شد تمام/گوش بر فرمان قرآن می دهیم/ما سر ایمانمان جان می دهیم/گر چه در ظاهر به لب در خنده ایم/در درون از خشمتان آکنده ایم/ما ز نسل مصطفی و حیدریم/ما بسیجی های خطِ رهبریم/گر عیان گردد که فرمان می دهد/هر بسیجی بشنود جان می دهد/با شهیدان باز همدم می شویم/راهی خط ِ مقدم می شویم/خاکریز ِ عشق را پر می کنیم/پشت ِ سنگرها تفکر می کنیم/غرق ِ کار و غرق ِ همت می شویم/مثل ابراهیم همت می شویم/با ولی تجدید بیعت می کنیم/باز هم قصد شهادت می کنیم/از زمین خوردن نمی ترسیم ما/اصلا از مردن نمی ترسیم ما...
منبر بیست وپنجم: "بسیج و تفکیک نیروی زمینی و نیروی مقاومت"
آیه: «اللَّهُ وَلِی الَّذِینَ آمَنُوا یخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ ۖ وَالَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ ۗ أُولَٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ» (بقره:257) خدا یار اهل ایمان است که آنان را از تاریکیهای جهل بیرون آرد و به عالم نور برد و آنان که راه کفر گزیدند یار ایشان شیاطین و دیوهایند که آنها را از عالم نور به تاریکیهای گمراهی در افکنند، این گروه اهل دوزخند و در آن همیشه خواهند بود.
حدیث: قَالَ جعفر بن محمد الصادق علیهالسلام: الْعَافِیَةُ نِعْمَةٌ خَفِیفَةٌ إِذَا وُجِدَتْ نُسِیَتْ وَ إِذَا عُدِمَتِ ذُکِرَتْ. (تحفالعقول، ص۳۶۱)امام صادق علیهالسلام فرمود: عافیت، نعمتى سبکوزن است. تا هست، فراموش مىشود و چون رفت، به یاد مىآید.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: هریک از آحاد قشرهای مختلف جامعه که دارای روحیة حساس مسئولیت و ایمان باشد، بسیجی است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: تفکیک نیروی زمینی و نیروی مقاومت: بهرحال در سال 69، 70 جداسازی و تفکیک بین نیروی زمینی و نیروی مقاومت انجام گرفت. مناطق تشکیل شد، نواحی شکل گرفت، نیروهایی که از نظر نظامی وضعیت به تر و آمادگی بیشتری داشتند به نیروی زمینی سپرده شد.
واقعاً در بعضی جا ها کاملا محسوس بود که هر چه مناسب و خوب و به تر بود، می رفت به سمت سایر نیرو ها وآنچه که می ماند و به نوعی هم می شود گفت مازاد بود به سمت نیروی مقاومت بسیج داده می شد و این موضوع به گرفتار کردن بسیج درخودش و مواجه کردن بسیج بامسائل و مشکلات انجامید. واگذاری نیروی انسانی نامناسب و ناسالم.
واگذاری امکانات فرسوده در اکثر جاها، ساختمان های فرسوده در شهرستان ها و استان ها به نیروی مقاومت دوران به واقع سخت نیروی مقاومت بود که وقت بسیار بسیار زیادی را از مسئولین نیروی مقاومت گرفت و یکی از خطا های استراتژیک ما همین بود که برأی بعد از جنگ آنطوری که بایستی فکر می کردیم، فکر نکردیم.» در سال 69 موضوع تفکیک عملاً کار خود را آغاز کرد. از طرفی هنوز بخشی از فرماندهان تمایل دارند نیروی مقاومت بسیج تشکیل نشود و به صورت یک واحد از واحد های نیروی زمینی یا ستاد مشترک باقی بماند، اما اراده فرمانده کل سپاه و انگیزه فرمانده نیروی مقاومت بسیج، هر مانعی را از سر راه بر می دارد و با کمترین امکانات، نیروی انسانی، بودجه و ساختار ضعیف کار را آغاز می کنند. هنوز اندکی از آغاز کار تفکیک نگذشته بود که شرح وظایف نیروی مقاومت بسیج توسط فرمانده کل قوا ابلاغ شد و با دو مأموریت و 19 وظیفه کلی، هر گونه ابهام در نیروی مقاومت را از بین می برد. قائم مقام بسیج مستضعفین می گوید: در پنجم آذر ماه 69 و در سالگرد تأسیس بسیج شرح وظایف کلی این نهاد از سوی حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا رسما به سپاه ابلاغ شد. با ابلاغ این شرح وظایف، مأموریت و وظایف کلی بسیج مشخص شد که این امر نوید دهنده آینده روشن و بدون ابهامی برأی نیروی مقاومت بسیج می باشد.» تأسیس کانون های بسیج جوانان بصورت نیمه متمرکز در هر استان از دیگر اقداماتی است که در اواخر این سال آغاز می گردد. حضور مقام معظم رهبری در آذرماه سال 1369 در محل ستاد نیرو واقع در اسب دوانی (سابق) و سخنرانی ایشان در روند شکل گیری نیروی مقاومت موثر بوده است؛ بنابراین سال 1370 سالی است که بیش ترین مناطق و نواحی از یگان های نیروی زمینی و دیگر نیرو ها تفکیک شده است و بخشی دیگر از مناطق و نواحی در سال 1371 از یگان های رزمی جدا گشتند. بنابرأین می توان گفت از آغاز صدور حکم و تدبیر تشکیل نیروی مقاومت تا سال 1371، دوره ای است که نیروی مقاومت از بالا (ستاد نیرو) تا رده نواحی (شهرستان ها) شکل می گیرد و با حداقل امکانات، ساختمان و نیروی انسانی آماده اجرأی مأموریت ارتش بیست میلیونی می گردد. هر چند تعدادی از مناطق تا این سال تشکیل نشده است و به اعتقاد برخی از فرماندهان مسئله تفکیک تا سال 73، 74 ادامه پیدا کرده است. در سال 1371 نیروی مقاومت بسیج آمادگی نسبی برای اجرای برخی مأموریت ها را پیدا کرد. البته تا این زمان مأموریت های عمومی بسیج به صورت ضعیف شده اجرا می شد ولی اینکه نیروی مقاومت بسیج در چه جهتی باید حرکت کند، از سال 1371 معلوم گردید. عهده دار شدن مسئولیت حفاظت و حراست از شخصیت ها در سراسر کشور با امکانات اولیه و فاقد ساختار تشکیلاتی مناسب در همین سال رونق گرفت. شروع فعالیت کانون های متمرکز از استان هاو حتی در برخی از شهرستان ها در سال 71 در خدمت جوانان قرار گرفت، تربیت بدنی نیروی مقاومت برنامه های خود را به طور جدی تعقیب کرد، اردو های به سوی نور، اردو های تفریحی، سفر های زیارتی و… برأی بسیج تعریف شده است. برنامه ریزی برأی جذب اعضای بسیج و رسیدن به مرز بیست میلیون نفر در سمینار سالانه فرماندهان در شهر شیراز (اردیبهشت ماه سال 1371) مطرح و مورد توجه فرماندهان واقع شد. سازماندهی اعضای بسیج در قالب گردان های عاشورا و اندکی پس از آن در قالب گردان های الزهراء (س) که به صورت آزمایشی در استان های مازنداران، فارس و… به اجرا در آمد و در سال 1371 در سراسر کشور اجرا شد. از دیگرمأموریتهای نیروی مقاومت می توان مسئله امر به معروف و نهی از منکر را نام برد که با حضور فرماندهان گردان های عاشورا و الزهراء در حسینیه امام خمینی (ره) و سخنرانی رهبر معظم انقلاب در این جمع به عنوان وظیفه تعیین گردید که در ستاد نیروی مقاومت کمیسیون امر به معروف و نهی از منکر فعال گردید و آموزش متناسب با این مأموریت به فهرست آموزش های عمومی بسیجیان اضافه گردید. همکاری سپاه و بسیج با دولت آقای هاشمی در امر سازندگی کشور و مشارکت در عرصه اقتصاد و بازار، به طور جدی از اواسط برنامه اول توسعه اقتصادی – اجتماعی کشور شروع شد و پروژه های متعددی توانستند تا پایان برنامه دوم توسعه اقتصادی – اجتماعی جمهوری اسلامی به انجام برسانند که سهم نیروی مقاومت بسیج در تشکیل قرار گاه نجف (قرب) و نیز واگذاری امتیازات و کارخانجات به اعضای بسیج از جمله اقدامات به شمار می رود. هر چند در این مسیر توفیق نسبی حاصل شد ولی نشان دهنده فلش جدیدی از فعالیت های بسیجیان می باشد که با فعالیت بسیج در دوران جنگ متفاوت است. مسئله سازندگی که مطرح شد من خودم مسئول بودم اما احساس کردیم پیمانکارهایی که در کشور هستند با مقدار ظرفیتشان نمی توانند جوابگوی نیاز های طرح های فراوانی که در برنامه اول داشتیم، باشد. مجلس 136 میلیارد دلار را تصویب کرد که ارز مصرف کنیم. ما به فکر افتادیم که از نیروی مسلح طبق قانون اساسی در سازندگی استفاده کنیم. هم امکاناتشان را اضافه کنند و هم وسایل فرسوده و غنیمتی زمان جنگ را از نو بخرند و هم اگر پولی دارد، در آمدی دارد، همین ارگانهای انقلابی تقویت شوند. چون بچه های جهاد با بچه های سپاه نمی خواستند توی پادگان بمانند و هنوز هم خیلی مایل نیستند توی پادگان بمانند. در این زمان 5 استان که تعطیل شده بود شروع به کار سازندگی شد، نیرو ها وارد کار می شدند. بسیج هم مثل این ها بود. یک عده عضو سپاه بودند یک عده بسیجی بودند. عین همین کار در بسیج هم سازماندهی شد برأی کار های سازندگی.» در سال 1372 فعالیت های اجتماعی بسیج فعالیت های فرهنگی و فعالیت های امنیتی بسیج رونق بیشتری به خود گرفت همکاری نیرو های مقاومت بسیج با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در زمینه طرح ملی ریشه کنی فلج اطفال، همکاری نیروی مقاومت بسیج با وزارت بازرگانی در مبارزه با گرانفروشی. راه اندازی و آغاز بکار ضابطین و ناصحین در زمینه امر به معرف ونهی از منکر و همچنین آمادگی گردان های عاشورا و الزهرا (س) در پیشگیری و مقابله با بحران های شهری که تا این زمان درشهر های شیراز و اراک، مشهد و… بوجود آمده بود، حضور بسیجیان در عرصه های یاد شده را ضروری می نماید و شاید از سال های 71 و به طور مشخص از سال 1372 است که تلاش و کوشش چند ساله نیروی مقاومت بسیج به ثمری می نشیند. دیدگاه کسانی که ضرورت وجود فعالیت بسیجیان در دوره صلح و سازندگی رااحساس نمی کردند را تغییر داد و در کنار آموزش های نظامی و آمادگی دفاعی برقراری امنیت شهر ها، همکاری با دولت و وزارتخانه ها در انجام امور ملی و حل برخی مسایل اقتصادی و فرهنگی کشور، نقش نیرو های بسیج را سازنده و مثبت معرفی می کند. می خواهم بگویم سال 72 خیلی از کار های ریشه ای و کار های زیر بنایی به عنوان شکل گیری نیروی مقاومت بسیج انجام شد و تلاشهایی که الان (1380) هم بخشی از آن کار ها ادامه پیدا می کند مال همان تلاشی است که در آن مقطع به عنوان کار های اساسی گذاشته شد و آن مقطع بسیار حساسی برأی بسیج یود و به لحاظ اینکه داشت در یک چارچوبی شکل می گرفت. قانون مند شد. تصویب ماده واحده امر به معروف و نهی از منکر توسط مجلس شورأی اسلامی، انجام فعالیت های اجتماعی، بثمر نشستن کانون های بسیج جوانان و توجه به امر بسیج در حل بحران های شهری از مصادیق آن است. بعد از حادثه مشهد توجه مسئولین سپاه به بسیج نگاه دیگری شد. حتی آن موقع سردار رحیم صفوی به عنوان جانشین فرمانده کل حدود 5-6 هزار بسیجی را در مسجد مطهری جمع آوری کردند و در مدرسه های عالی شهید مطهری ایشان گفتند که آقا ما اعتراف می کنیم که شما را فراموش کردیم و حالا با شما کار داریم و به سراغ شما آمدیم بسیج در آن مقطع سرخورده شد که مسئولین سپاه از بسیج واقعاً غفلت داشتند.» در سال 72 به منظور انجام امور خدماتی و رفاهی به بسیجیان بنیاد تعاون بسیج آغاز بکار کرد و خدمات علمی رزمندگان، تأسیس صندوق قرض الحسنه بسیجیان، مؤسسه فرهنگی - هنری از جمله تشکیلاتی است که فعالیت های خدماتی خود را آغاز نموده اند. فعال شدن مشاورت های دانش آموزی، دانشجویی، خواهران، اداری و کارگری و… به مجموعه فعالیت های نیروی مقاومت بسیج در طی این سال ها کمک کرد. برأی نمونه: بدنبال رهنمود رهبرفرزانه انقلاب اسلامی، مبنی به تشکیل نیروی مقاومت، بسیج دانش آموزی در مدارس شکل گرفت و بس تر فعالیت دانش آموزان بسیجی از مساجد و پایگاه های مقاومت محلی به مدارس تبدیل شدن تا در سنگر علم و دانش، از اصول انقلاب اسلامی و ارزش های دفاع مقدس حراست نمایند. در سال 72-1371 آئین نامه تشکیل بسیج دانش آموزی مورد موافقت وزیر آموزش و پرورش و فرمانده نیروی مقاومت قرار گرفت که در پی آن فعالیت های بسیج دانش آموزی در مدارس آغاز شد و صد هزار نوجوان دانش آموزی جذب بسیج دانش آموزی مدارس شدند.»
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله:
از آنجا که نرخ رشد سواد، یکی از شاخصهای اصلی بهبود توسعه منابع انسانی در هر کشور به شمار میرود، بنابراین مبارزه با بیسوادی و مشارکت در نهضت سوادآموزی و همچنین ارائه انواع آموزشهای عمومی برای اعضاء و عموم مردم جامعه در از اهمیت فوقالعادهای برخوردار بوده و به همین دلیل بسیج تاکنون با هماهنگی مراجع و مراکز ذیربط، هزاران نفر از مردم کشور در نقاط مختلف شهر و روستا بطور مستقیم تحت پوشش این خدمت قرار داده است.
معرفی اقشار بسیج: بسیج کارمندان: بخشنامه رئیسجمهور وقت به شماره 1903/71/م مورخ 28/3/71 به تمامی وزارتخانه و استانداریها و... ابلاغ شد و تشکیل و تقویت پایگاههای مقاومت بسیج در دستور کار ادارات قرار گرفت. لذا بسیج ادارات، اصناف و کارگری نیروی مقاومت بسیج این مسئولیت را بر عهده گرفت. این روند ادامه داشت تا اینکه در اواخر سال 88 بسیج کارمندان به عنوان سازمان مستقل تحت عنوان سازمان بسیج کارمندان کشور و با رویکرد و اهداف جدید تشکیل شد. اهداف عالی نظام صالحین، انسان سازی، کادرسازی نیروهای تراز انقلاب اسلامی و نقشآفرینی در نظام اداری کشور است. همچنین جذب، آموزش و سازماندهی کارمندان در بسیج، کمک به کارآمدسازی نظام اداری، نهادینه کردن و فرهنگسازی خدمت بیمنت به مردم و توسعه و تعمیق تفکر بسیجی در بدنه دولت اهداف و فعالیتهایی است که در دستور کار است. سازمان بسیج کارمندان با فرهنگیسازی مفهوم اقتصاد اسلامی در حلقههای صالحین، در زمینه احصای گرههای نظام اداری مرتبط با مباحث اقتصادی و ارائه راهکارهای برونرفت از آنها، ارائه مشاوره تخصصی در جهت کمک به افزایش تولید و بهینه کردن آن و تبیین الزامات اقتصاد مقاومتی با بهرهگیری از ظرفیت بسیج کارمندان کشور برای نظام مؤثر باشد و پیشبینی شده است در پایان این دورهها کارمندان، خود مشاوران امینی برای ارباب رجوع در بحث تبیین الزامات اقتصاد مقاومتی باشند.
شعر بسیج و بسیجی: در زمین خلق حماسه می کنیم/دشمنان را زیر پا له می کنیم/عشق تفسیر بسیجی بودن است/تحت تاثیر بسیجی بودن است/ای بسیجی های صاف بی و ریا/پس کجا رفتند مردان خدا؟/باز شعرم سوی جبهه می رود/سوی بانه سوی فکه می رود/سوی مردان دلیر و با خدا/آن شهیدان که شدند از ما جدا/در میان خیمه بی سر می شدند/توی سنگرها کبوتر می شدند/روزها در جبهه مشغول عدو/نیمه شبها با خدا در گفت و گو/توی سنگر یکه تازی کرده اند/با گلوله عشق بازی کرده اند/بی سر و بی دست و بی پا می شدند/در میان دجله پیدا می شدند/وای از وقتی که سرها می رسید/آن زمانی که خبرها می رسید/جمله ها دارند غم می آورند/واژه ها دارند کم می آورند/باز ما ماندیم و یک دل خاطرات/دست و پاهایی که مانده در فرات...
منبر بیست وششم: "دوره چهارم: 1371 تا 1380"
آیه: «وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ ۚ إِنَّ الَّذِینَ یسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ» (غافر:60)؛ و خدای شما فرمود که مرا با (خلوص دل) بخوانید تا دعای شما مستجاب کنم. آنان که از (دعا و) عبادت من اعراض و سرکشی کنند زود با ذلت و خواری در دوزخ شوند.
حدیث: امام صادق علیه السلام:عَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّکُمْ لَا تَقَرَّبُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَا تَتْرُکُوا صَغِیرَةً لِصِغَرِهَا أَنْ تَدْعُوا بِهَا إِنَّ صَاحِبَ الصِّغَارِ هُوَ صَاحِبُ الْکِبَارِ.شما را سفارش مى کنم به دعا کردن، زیرا با هیچ چیز به مانند دعا به خدا نزدیک نمى شوید و دعا کردن براى هیچ امر کوچکى را، به خاطر کوچک بودنش رها نکنید، زیرا حاجتهاى کوچک نیز به دست همان کسى است که حاجتهاى بزرگ به دست اوست.کافى(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 467 ، ح 6
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیاری از پیشرفتهای کشور مرهون تفکر بسیجی است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: دوره چهارم: 1371 تا 1380:
در انتهای مقطع سوم، شرایط اجتماعی برای کارکرد جدید بسیج آماده شد، همگن پذیرفتند که در دوران سازندگی، سازندگان سنگر، خط، پل و اسکله، می توانند روستاها و شهرهای ویران شده را بازسازی کنند و یا دوباره بسازند. شاید بیش از دیگران، رئیس دولت که رئیس جنگ بود، دریافت که بسیجیان می توانند در عرصه سازندگی، حماسه ای دیگر بیافرینند و به پیشنهاد دولت، سپاه که متولی امر بسیج بود، بسیج سازندگی را کارکرد غالب بسیج ترسیم نمود و اقدامات امنیتی، اجتماعی و فرهنگی را در اولویت بعدی قرار داد.
کارکرد بسیج سازندگی را می توان در دو سه محور مطالعه نمود. محور اول ایجاد سازمان ها و قرارگاه های سازندگی در سپاه و بسیج است که قرارگاه قرب نجف اشرف، در نیروی مقاومت بسیج تشکیل شد. مسوولیت اجرای پروژه های عمرانی، کشاورزی، صنعتی و فنی را بر عهده گرفت. پروژه های ملی و کلان کشور توسط قرارگاه به اجرا در آمد. محور دوم تاسیس بنیاد تعاون بسیج با موسسات تابعه، قدم دیگری برای توسعه عمران و سازندگی بشمار می رود که شامل سرمایه گذاری ها، ساخت مسکن، پرداخت وام، تولیدات، خدمات رفاهی و خدمات علمی می شود.
محور سوم اشتغال زایی است که در مرحله سازندگی و نیز هدف از تاسیس بنیاد تعاون، بکارگیری بسیجیان واجد شرایط در امر تولیدو تجارت به حساب می آمد. البته توفیق نیروی مقاومت بسیج در این زمینه نسبی بود و کارکرد اقتصادی بسیج برای عمران و اشتغال همانند کارکردهای نظام، امنیتی و اجتماعی اثر بخش نبود.
در سال های آغازین این مقطع، تهدید و تهاجم اساسی دشمن علیه جمهوری اسلامی ایران، قتل های فرهنگی بود. این هجوم که بخش عمده ای از کشورهای جهان سوم فراگرفته بود وقتی برخی از کشورهای توسعه یافته را ردپایی نیز از این هجوم در امان نبودند، بطور مشخص برای انحراف جوانان ایرانی برنامه ریزی شد تا ایران اسلامی به سرنوشت اندلس (اسپانیا) دچار شود. بنابراین دستگاه های فرهنگی کشور همانند دوران دفاع مقدس، برای مقابله با تهاجم فرهنگی، نیروها را بسیج ساختند. هرچند در این زمینه، نظیر دفاع نظامی موفقیت نداشتیم و زیرا ابزار و شرایط لازم برای فعالیت های فرهنگی در اختیار نبود. نیروی مقاومت بسیج شاید بیش از هر ارگان فرهنگی دیگر توانسته است دفاع نماید. انجام پروژه های تحقیقاتی فرهنگی، آگاهی سازی جوانان، ترتیب دادن نمایشگاه های تهاجم فرهنگی و یافتن مظاهر و مصادیق تهجم از جمله کارکردهای مثبت بسیج در این مقطع می باشد.
از نیمه این مقطع یعنی سال های 74، 75 به بعد کارکرد فرهنگی، بسیج، جای خود را به کارکردهای اجتماعی داد که در قالب همکاری با دولت و وزارتخانه ها اقدامات موثری به انجام رسید. درحقیقت اگر حرکت توده ای میلیونی رادر دوران انقلاب بسیج سیاسی بنامیم و حضور بسیجیان در جنگ و دفاع مقدس را بسیج نضامی قلمداد نمائیم، این مقطع عمر بسیج را می توان بسیج اجتماعی فرض کرد زیرا فعالیت های اجتماعی بسیج هم از نظر تنوع، هم از نظر کمیت و هم از جهت کارآمدی و بهره وری، به نحو مطلوب و شایسته عمل نمود. طرح های ملی و دراز مدت ریشه کنی فج اطفال، آموزش بهداشت زنان جوان. سرشماری اماکن مذهبی، توزیع دفترچه درمانی روستائیان و غیره نمونه هایی از کارکرد اجتماعی بسیجیان می باشد.
آخرین کارکرد بسیج در دهه دوم متناسب با شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه مورد مطالعه قرار دارد که بسیج در زمینه امنیت و آرام سازی شهرها و مناطق کشور ایفای نقش نمود. آرام سازی شهرستان اسلامشهر، کنترل آشوب کوی دانشگاه تهران، برقراری امنیت مردمی در شهرهای استان خراسان جلوه های حرکت آرام ساز بسیج طی سالهای اخیر می باشد.
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله:
یاری رسانی به مردم با الگو از مشارکتهای مردمی اول انقلاب بویژه برای کمک به افراد زمینگیر و از کار افتاده در روستاها و رفع نیاز آنها در ابعاد و موضوعات مختلف از جمله: تعمیر منازل، برداشت محصولات کشاورزی، جمعآوری کمکهای مردمی و تأمین و توزیع مایحتاج ضروری بین نیازمندان با همکاری سایر مراجع ذیربط، مأموریت دیگری است که در مقاطع مختلف توسط ردههای مقاومت انجام شده است.
معرفی اقشار بسیج: بسیج جامعه پزشکی: اولین هستههای مقاومت بسیج در پنجم آذرماه ۱۳۵۹ و در پی فرمان تاریخی حضرت امام (ره) مبنی بر ایجاد ارتش ۲۰ میلیونی تشکیل شد. با آغاز جنگ تحمیلی، این نهاد تازه سازمانیافته بهتدریج وارد مرحله حساسی از دوران تکامل خود شد و در دوران دفاع مقدس به رشد و بلوغ رسید.
بسیج مستضعفین به دلیل ماهیت مردمی خود، پذیرای تمام افراد جامعه از هر قشر، صنف و طبقهای شد و با حضور فعال و مستمر پزشکان در قالب گروههای اضطراری در خطوط مقدم و بیمارستانها و درمانگاههای صحرایی، این قشر هم پس از پایان جنگ تحت لوای بسیج درآمدند. البته تقویت و سازماندهی این گروههای اضطراری، پس از فرمان بزرگ حضرت امام خمینی (ره) مبنی بر حضور گروههای امدادی و پزشکی جهت کمک به مجروحین حملات دشمن بعثی به شهرهای جنوب کشور صورت گرفت.
پس از پایان جنگ تحمیلی، این حاملان پیام پایداری و استقامت، بهمنظور اعتلا و اشاعه فرهنگ مقدس و معنوی ایثار و شهادت در جامعه پزشکی و دانشگاهی کشور و همچنین ثبت و انتقال تجارب گرانبهای دفاع مقدس، بهعنوان بخشی از بدنه تنومند بسیج درآمدند. بسیج جامعه پزشکی، سال ۱۳۷۱ فعالیت خود را بهطور رسمی آغاز کرد و نخستین شورای مرکزی آن اسفندماه ۱۳۷۴ تشکیل شد. دوره نخست حرکت این نهاد تا سال ۱۳۷۵ با انجام فعالیتهایی ارزشمند ادامه یافت و بعد از مدتی توقف از سال ۱۳۷۹ با نوسازی تشکیلات خود، به فعالیتش ادامه داد.
شعر بسیج و بسیجی: بسیج ای دست و بازوی ولایت/خط سرخ عزل تا بی نهایت/تورا نشناختن حق ناشناسیست/تعارض با تو کفر وناسپاسیست/بسیجی سست و بی حال است آیا/زبان غیرتش لال است آیا/بسیجی از چه رو خاموش ماند/زبان بستی سراپا گوش ماندی/نمی بینی مگر دجاله هارا/سرود شوم نفی لاله ها را/ببین نشخوار صبح وشامشان را/طنین طعنه و دشنامشان را/علی را بی عدالت نام دادند/ولایت را وکالت نام دادند/به سر اندیشه هایی خام دارند/ولی داعییه اسلام دارند/کدام اسلام اسلامی که مرده ست/سرتسلیم بر شیطان سپرده ست/بسیجی سست و بی حال است آیا/زبان غیرتش لال است آیا/بسیجی تابع اسلام ناب است/لقایش تیغ سرخ آفتاب است/کدام اسلام اسلام حسینی/که جاری شد زلبهای خمینی/نگه کن بلبلان این چمن را/بلوچ وترک و ترکمن را/بسیجی شیعه و سنی ندارد/به فرمان ولی سر می گذارد/خمینی گفت سر گردان نباشید/اسیر دست نامردان نباشید...
منبر بیست وهفتم: " بسیج در مسیر تحولات علمی"
آیه: «إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِینَ أَلَنْ یکْفِیکُمْ أَنْ یمِدَّکُمْ رَبُّکُمْ بِثَلَاثَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِکَةِ مُنْزَلِینَ» ( آل عمران:124)آنگاه که به مؤمنین میگفتی: آیا این شما را کفایت نمیکند که خدا سه هزار فرشته به یاری شما فرو فرستد؟!
حدیث: قَالَ امیرالمومنین علی (علیه السلام): تَنْزِلُ الْمَعُونَةُ عَلَى قَدْرِ الْمَئُونَةِ.و فرمود (ع): یارى خداوند به مقدار رنج و زحمت هر کس برسد.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: دانشجوی بسیجی دشمن کمین گرفته را از یاد نمیبرد و غافلانه خو و دانشگاه و کشورش را به دست تطاول دشمن نمیسپرد. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: بسیج در مسیر تحولات علمی: در واقع 1372 را می توان سال تحول علمی بسیج دانست که از سال قبل به تدریج آغاز شد و ادامه این تحول تا پایان این دوره یعنی در سال 1376 ادامه پیدا کرد. در سال 73، تقویت و توسعه گردان های عاشورا و الزهراء (س) ادامه پیدا کرد، کمسیون امر به معروف و نهی از منکر به قرار گاه مرکزی امر به معروف و نهی از منکر یا قرارگاه سید الشهدا ارتقاء پیداکرد و استقلال خود را بدست آورد. فعالیت های فرهنگی و تربیتی نیروی مقاومت در قالب مدیریت های مستقل و جدا از هم الف - مدیریت تربیت بدنی ب- مدیریت کانون های بسیج جوانان و ج- مرکز اردویی با تدبیر فرمانده نیروی مقاومت بسیج به منظور هم جهت کردن فعالیت ها وافزایش توان فرهنگی نیروی مقاومت، معاونت فرهنگی - پرورشی نیروی مقاومت در سال 1373 تأسیس شد. درسال 73 پیشنهادی از سوی نیروی مقاومت بسیج به ستاد مشترک ارسال گردید و تصویب شد که معاونتی بنام فرهنگی - تربیتی تشکیل شود و در ستاد کل نیروی های مسلح مراحل خود را طی می نماید و به نیروی مقاومت در سال 73 ابلاغ می گردد. فعالیت های اجتماعی نیروی مقاومت نظیر ریشه کنی فلج اطفال ادامه پیدا کرد. در سال 1373 در یک مرحله، بیش از 365 هزار نفر از بسیجیان سازماندهی و آماده بکارگیری شده که بیش از 327 هزار نفر آنان بکارگیری شده و توانستند در طی یک روز بالغ بر 9 میلیون کودک، زیر 5 سال را در طرح بسیج ملی ریشه کنی فلج اطفال تحت پوشش قرار دهد. این اقدام با دقت، سرعت، کیفیت و صرفه جویی زیادی همراه بوده است که توانست جمهوری اسلامی ایران و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را در عرصه بین الملل صاحب نام نماید.» از دیگر اقدامات همکاری با دولت و وزارتخانه ها، همکاری بسیج خواهران نیروی مقاومت با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که مسئولیت آموزش زنان جوان را بر عهده گرفت. بسیج خواهران نیروی مقاومت توانسته است با بکارگیری خواهران بسیجی، طی هماهنگی با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، طی سال های 1373 الی 77 بیش از یک میلیون و ششصد هزار نفر از زنان جوان را آموزش دهد. این آموزش در 12 محور، در سطح شهر و روستا، با نظارت و هدایت وزارت بهداشت به انجام رسیده است. » حرکت اجتماعی آغاز شده از سال 1372 در سال های بعد استمرار یافت و تا سال 1376 توانسته است نگرش جدیدی در جامعه ایجاد کند که بسیج صرفاً حرکت نظامی و آمادگی دفاعی برأی زمان جنگ و اضطرار نیست، بلکه در شرأیط صلح می توان کارکرد های فرهنگی - اقتصادی، اجتماعی برأی آن تصور کرد و بسیج در جمهوری اسلامی ایران این تصور را به تصدیق تبدیل کرد. از نیمه این مقطع یعنی سال های 74، 75 به بعد کارکرد های فرهنگی بسیج، جای خود را به کارکرد های اجتماعی داد که در قالب همکاری با دولت و وزارتخانه ها اقدامات موثری به انجام رسید. در حقیقت اگر حرکت توده های میلیونی را در دوران انقلاب، بسیج سیاسی بنامیم و حضور بسیجیان در جنگ و دفاع مقدس را بسیج نظامی قلمداد نمائیم، این مقطع عمر بسیج را می توان بسیج اجتماعی فرض کرد، زیرا فعالیت های اجتماعی بسیج هم از نظر تنوع، هم از نظر کمیت حضور و هم از جهت کار آمدی و بهره وری، به نحو مطلوب و شایسته عمل نمود. طرح های ملی و دراز مدت ریشه کنی فلج اطفال، آموزش بهداشت زنان جوان، سر شماری اماکن مذهبی، توزیع دفترچه درمانی روستائیان و … نمونه هائی از کارکرد های اجتماعی بسیجیان می باشد.» در سال 75 اقدامات اساسی در نیروی مقاومت بسیج صورت گرفت که می توان تحول مجدد یا تحول دوباره بسیج نامگذاری کرد یعنی در این دوره (دوره پنجم) دو نقطه عطف دارد که نقطه عطف اول آن در آغاز دوره یعنی در سال 72 و نقطه عطف دوم در پایان دوره یعنی سال 75 اتفاق افتاده است و هر دو نقطه عطف منشأ تحول در نیروی مقاومت بسیج بوده است. تحول اول موجب تغییر نگرش در جامعه شده است و کارکرد فرهنگی - اجتماعی بسیج را نشان می دهد. در واقع می توان گفت بسیج هویت اصلی خود را در زمان صلح بدست آورده است و تحول دوم موجب شده است نیروی مقاومت در جهت تحقق ارتش بیست میلیونی گام های اساسی بردارد. در سال 75 بنیاد تعاون بسیج با 6 مؤسسه تابعه به تصویب مقام معظم رهبری می رسد و فعالیت آن جنبه الزامی و قانونی بخود می گیرد. معاونت فرهنگی - پرورشی فعالیت رسمی خود را آغاز می کند، طرح جهاد علمی و بسیج علمی بین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (دانشگاه امام حسین علیه السلام و سازمان بسیج دانشجویی ووزارتخانه های فرهنگ و آموزش عالی سابق، بهداشت ودرمان، دانشگاه آزاد اسلامی به منظور تهیه متون و کتب درسی دانشگاه با استفاده از اساتید بسیجی به اجرا در می آید. قانون تشکیل بسیج دانش آموزی به تصویب مجلس شورأی اسلامی می رسد. نمایشگاه بزرگ شجره طیبه بسیج در هفته بسیج برگزار می شود و مورد بازدید ریاست محترم جمهوری اسلامی و ستاد کل نیرو های مسلح جمهوری اسلامی ایران واقع می شود. طرح تحقق ارتش بیست میلیونی در نیروی مقاومت بسیج، به طور گسترده آغاز بکار می کند که اصول، مبانی و دکترین ارتش بیست میلیونی تدوین می شود. طرح ولایت دانشجویی بصورت متمرکز در تعطیلات تابستان برگزار می شود. طرح های گذشته نظیر ریشه کنی فلج اطفال، طرح تنظیم بهداشت خانواده، همکاری با وزارت بارزگانی در خصوص انجام بازرسی و کنترل قیمت ها تحت عنوان طرح «سازمان انصار» که در سال های 74 و 75 به اجراء در آمده است، طرح همکاری با نیروی زمینی در سال های 74 و 75 در انجام رزمایش به اجرا ء در آمده است. در انجام مانور و رزمایش صحرایی، اعضای بسیج به صورت غیر سازمان یافته، در اختیار نیروی زمینی سپاه قرار می گیرد تا توسط یگان ها (لشکر و تیپ ها) سازماندهی شده و با انجام مانور بکارگیری شوند. این وظیفه که بر گرفته از رهنمود فرماندهی معظم کل قوا است طی سال های 74 و 75 به اجراء در آمده است و در طی این دو سال، بیش از یکصد هزار نفر بسیجی، از سوی نیروی مقاومت در اختیار نیروی زمینی قرار داده شد، لشکر های نیروی زمینی علاوه بر سازماندهی اعضای بسیج آنان را برأی انجام مانور شرکت داده و بسیجیان نیز در آموزش های یگانی حضور پیدا می کنند و پس از اتمام مأموریت، ارتباط با بسیجیان، کم و بیش حفظ می گردد
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله:
گستره فعالیتها و مأموریت ها در همکاری با دولت به حدی گسترش یافته که ردههای مقاومت با بکارگیری متخصصین بسیجی حتی در جهت توسعه و ترویج مسائل بهداشتی و مقابله و پیشگیری از بروز بیماریها از طریق اجرای کارگاههای آموزشی در ردههای مقاومت و با اعزام تیمهای سیّار پزشکی به مناطق محروم و دور افتاده، گامهای موثری را در این زمینه برداشتهاند.
معرفی اقشار بسیج: "مرکز هنرهای رقومی بسیج": بازیهای ویدئویی و پویانمایی به لحاظ تأثیرگذاری خود در زمینه فرهنگسازی، رشد و تکوین شخصیت فرهنگی و علمی و ایفای نقشهای آموزشی و کمک آموزشی و همچنین پر کردن بخشی از اوقات فراغت گروههای سنی مختلف جامعه از جایگاه ویژه و مهمی برخوردار میباشند. بنا به اهمیت مزبور، توجه بیش از پیش به برنامهریزی برای تولید محصولات فرهنگی جدید (همچون بازیهای ویدئویی، پویانمایی و نرمافزارهای چند رسانهای) و اهتمام ویژه به امر نخبگان جهت شناسایی و ساماندهی آنان به منظور بهرهگیری بهتر از این قشر ممتاز از ضرورت بالایی برخوردار است. مرکز هنرهای رقومی بسیج برای برنامهریزی و حمایت از فعالیتهای مرتبط در تمامی زمینههای فرهنگی، هنری و فنی صنعت بازیهای ویدئویی، پویانمایی و نرمافزارهای چندرسانهای، تأسیس شده است. سازمان بسیج پس از دوران دفاع مقدس رویکرد خود را برمبنای فرهنگی قرار داد و تلاش کرد برای این نگاه و رویکرد زیرساختهای لازم را ایجاد کند یکی از زیرساختهایی که خلأ آن در بسیج حس میشد «مرکزی برای هنرهای قومی» برای پویانمایی و بازیهای کامپیوتری بود که خوشبختانه این مرکز با شعباتی در سراسر کشور این ظرفیت به وجود آمد تا جوانانمان که توانایی کار در این عرصه را دارند، در این مرکز گردهم آمدند و پیشرفت هایی را رقم زدند. هدف این مرکز زمینهسازی و ترویج مبانی فرهنگی و هویت انقلابی، اسلامی و ایرانی، مقاومت، دفاع مقدس و گسترش فرهنگ و تفکر بسیج در عرصه هنرهای رقومی میباشد. همچنین رونمایی از چندین محصول با محتوای انقلاب اسلامی ایران و همچنین پیگیری کردن مبانی مورد نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرماندهی محترم سازمان بسیج مستضعفین، از جمله اهداف مرکز هنرهای رقومی (دیجیتال) است. از جمله وظایف مرکز هنرهای رقومی بسیج میتوان به استفاده از ظرفیتهای موجود در کشور به منظور رشد و ارتقای صنعت هنرهای رقومی در راستای اهداف بسیج، تدوین استانداردهای لازم جهت بررسی کمی و کیفی، در راستای برنامه حمایت از فعالان عرصه هنرهای رقومی، برنامهریزی و حمایت از اجرای دورههای آموزشی و پژوهشی با هدف تقویت مبانی نظری، علمی و کاربردی اسلامی و ایرانی در حوزه هنرهای رقومی، حمایت و مشارکت در همایشها و جشنوارههای ملی و منطقهای در حوزه هنرهای رقومی، ایجاد زمینه و برگزاری رقابتهای علمی، فنی، فرهنگی و هنری میان دستاندرکاران فعال در عرصه هنرهای رقومی به منظور ارتقا و رشد کمی و کیفی این صنعت در بسیج، تلاش در جهت توسعه همکاریهای بینالمللی به ویژه با کشورهای اسلامی در زمینه هنرهای رقومی اشاره کرد. مرکز هنرهای رقومی بسیج میتواند در راستای بیانات فرماندهی معظم کل قوا، حضرت آیتالله خامنه ای (مدظله العالی) مبنی بر توجه ویژه به بخش فرهنگ و زمینهسازی هر چه بیشتر و بهتر برای صدور دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران به سایر نقاط جهان، همکاری مؤثری با سایر تولید کنندگان و فعالان این عرصه داشته باشد.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی پاک از هرنقص و عیب است/بسیجی صاف از هر شک و ریب است/بسیجی را توقع نیست در کار/بسیجی نه تشریفات می خواهد نه دستار/بسیجی بنده شایسته اوست/بسیجی سر به سر وابسته اوست/بسیجی دل به این عالم ندارد/دلش را بر خدای خود سپارد/بسیجی سنگرش سجاده اوست/وصالش در شراب باده اوست/بسیجی مخلص دین مبین است/بسیجی پیرو مولای دین است/بسیجی فانی اندر انقلاب است/بسیجی حامی اسلام ناب است/بسیجی نی به فکر ملک ومال است/نه اندر غصه اهل وعیال است/بسیجی شعله ائی از نار عشق است/بسیجی سنبل گلزار عشق است/نه دل بسته به این دنیای فانی/نه غمناک است از بهر زندگانی/خدایا حق پیغمبر وآلش/بسیجی را نگهدار از زوالش/بسیجی آرزوی مومنین است/بسیجی نور چشمان امین است/بسیجی در حقیقت یک سپاهی است/بسیجی گلشن دین را گلاب است/بسیجی آرمان شیخ و شاب است/بسیجی پاک از هرنقص و عیب است/بسیجی صاف از هر شک و ریب است/بسیجی را توقع نیست در کار/بسیجی نه تشریفات می خواهد نه دستار/بسیجی بنده شایسته اوست/بسیجی سر به سر وابسته اوست/بسیجی دل به این عالم ندارد/دلش را بر خدای خود سپارد/بسیجی سنگرش سجاده اوست/وصالش در شراب باده اوست/بسیجی مخلص دین مبین است/بسیجی پیرو مولای دین است/بسیجی فانی اندر انقلاب است/بسیجی حامی اسلام ناب است/بسیجی نی به فکر ملک ومال است/نه اندر غصه اهل وعیال است/بسیجی شعله ائی از نار عشق است/بسیجی سنبل گلزار عشق است/نه دل بسته به این دنیای فانی/نه غمناک است از بهر زندگانی/خدایا حق پیغمبر وآلش/بسیجی را نگهدار از زوالش/بسیجی آرزوی مومنین است/بسیجی نور چشمان امین است...
منبر بیست وهشتم: " بسیج و چالشهای نوین دوره اصلاحات"
آیه: «وَمَکَرُوا وَمَکَرَ اللَّهُ ۖ وَاللَّهُ خَیرُ الْمَاکِرِینَ» ( آل عمران:54)؛ یهود با خدا مکر کردند و خدا هم در مقابل با آنها مکر کرد و خدا از همه بهتر تواند مکر کرد.
حدیث: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : لَیس مِنّا مَن ماکَرَ مُسلِمااز ما نیست کسى که به مسلمانى نیرنگ زند.غررالحکم
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: ایمان عاشقانه، ایمان عمیق، ایمان توأم با عواطف که از خصوصیات ملت ایران است باعث درخشان شدن بسیج شد. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: بسیج و چالشهای نوین دوره اصلاحات: دوره ششم عمر بسیج، از سال 1376 آغاز می شود، زمینه های این دوره را مسائل و موارد زیر بوجود آورده است:
الف - انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری اسلامی دردوم خرداد و بروز جریان سیاسی اصلاح طلب و حاکمیت آن کشور که نیروی مقاومت در این انتخابات بدون مطالعه و برنامه ریزی صحیح وارد می شود که باعث کمرنگی نقش بسیج در جامعه می شود
ب- انتصاب فرمانده جدید کل سپاه و تأکید مقام معظم رهبری در مورد بسیج و نیز انتصاب جانشین فرمانده کل قوا و تأکید بر بسیج در حکم ایشان
ج- انتصاب فرمانده جدید نیروی مقاومت بسیج در اواخر سال 1376 و تغییر در مدیریت کلان این نیرو
د- به ثمرنشستن پروژه طرح تحقق ارتش بیست میلیونی و ایجاد نگرش نو و صحیح در سطح مسئولان سپاه و بسیج پیرامون ترکیب جمعیتی ارتش بیست میلیونی، توجه به اقشار موثر در بسیج، تدوین اصول و مبانی بسیج و توجه مضاعف وویژه بسیج در بعد امکانات و اعتبارات. دوره ششم بسیج را دوره چالش های نوین بسیج می نامیم. البته شاخصه های این دوره بسیار متمایز با دوره های گذشته است؛ زیرا اولاً در هیچ دوره ای از دوره های یاد شده، بسیج به اندازه دوره ششم که از 1376 آغاز می شود، مورد حمایت و پشتیبانی معنوی مقام معظم رهبری واقع نشده است. ثانیاً در هیچ دوره ای، بسیج مثل این دوره مورد حمایت مادی و امکاناتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار نگرفته است. ثالثاً در این دوره رویکردی جدید بوجود می آید که بسیج را در زمره مخالفین هیئت حاکمه (دولت ومجلس) قرار می دهد. اساس و مبنای رویکرد این است که بسیج نه تنها برأی حفظ و صیانت انقلاب و کشور ضروری نمی نماید، بلکه مقابل اصلاحات قرار گرفته و در نتیجه بیش ترین فشار و شدید ترین حملات به بسیج در این دوره شکل می گیرد. کارکرد های منفی ظهور و بروز می کند، کارکرد های مثبت نادیده گرفته می شود، عرصه فعالیت و همکاری با دولت محدود می شود. ویژگی انحصاری این دوره ایجاد چالش عمیق بین حمایت های رهبری بسیج و تهدیدات ناشی از جریانات داخلی که به دنبال تضعیف بسیج بودند، می باشد.
حمایت های مقام معظم رهبری از بسیج که از سال 1376 شروع شد اگر مورد تحلیل کمی و کیفی قرار گیرد، ثابت می شود که از نظر تکرار بیش ترین فراوانی را طی این سال ها دارد و از نظر کیفیت حمایت، عمیق ترین تعابیر و ژرفا ترین معانی درمورد بسیج بکار برده شده است. از طرفی مطبوعات زنجیره ای، عوامل خارجی، مدیران کل و معاونین وزیر در برخی وزارتخانه ها و نمایندگان مجلس از برخی جناح های طرفدار دولت، یا در برابر تهدیدات و آسیب های وارده به بسیج سکوت کرده اند و یا خود در جریان آسیب رسانی همگام شدند. این روند تا سال 79 ادامه پیدا کرد. از نظر درون سازمانی، نیروی مقاومت با برخورداری از فرمانده جدید، هیئت رئیسه و معاونین جدید، در پی ایجاد تحول و رشد کمی و کیفی بسیج حرکت کردند، در سال 77 ماده واحده تشکیل بسیج دانشجویی در دانشگاه ها به تصویب مجلس شورأی اسلامی می رسد، طرح تجهیز رده های مقاومت بسیج از این سال آغاز می شود، طرح حوزه محوری و پایگاه محوری به عنوان شعار سال انتخاب می شود، تشکیلات جذب و هدایت کمک های مردمی و امکانات ملی در نیروی مقاومت راه اندازی و توسعه می یابد. در سال های 77 و 78 نقش نیروی مقاومت به ویژه گردان های عاشورا در کنترل و مهار بحران های اجتماعی و آشوب های سیاسی تبیین می شود و با حضور بسیجیان در 18 تیر 1378 کوی دانشگاه تهران، حضور بسیج در برقراری امنیت و آرام سازی شهر تهران، چالش های بوجود آمده از سال 76 را پر می کند و از این سان تهدیدات و آسیب های وارده بر بسیج بسیار کم می شود. در طی این مدت (دوره آسیب رسانی به بسیج) فعالیت های اقتصادی و سازندگی بسیج به شدت کاهش می یابد و طرح هایی که از گذشته در دست اجراء یا برنامه ریزی بوده است تا حدی به دست فراموشی سپرده می شود. در سال 78 عنایت و توجه لازم به بسیج خواهران، بسیج دانش آموزی بسیج دانشجویی شدو هرکدام از این اقشار و رده ها به معاونت تبدیل شدند و به بسیج دانشجویی و دانش آموزی اجازه داده شد از نظر ساختاری، بجای معاونت، سازمان منظور گردد و اختیارات این دوره در ارتباط با امور بسیج، فرا تر از معاونت در نظر گرفته شده است.
خدمات بسیج در جامعه: عملکرد بسیج در عرصه های اجتماعی: یکی از عرصه های حضور ارتش ۲۰ میلیونی در کشور، عرصه فعالیت های اجتماعی است که بویژه پس از جنگ، بشدت مورد توجه قرار گرفت، مهمترین اقدامات بسیج در این زمینه را می توان به شرح ذیل ارائه نمود:
همکاری با دولت – یکی از مهمترین عملکردهای بسیج، همکاری با دولت در زمینه فعالیت های اجتماعی است که شامل موضوعات مختلف از جمله:
کمک به حفاظت از محیط زیست و مقابله با متجاوزین به منابع طبیعی و حیات وحش نیز در ردیف مأموریتهای بسیج قرار داشته و به اشکال مختلف از جمله استفاده از ظرفیتهای اطلاع رسانی موجود در بسیج و استفاده از اخبار دریافتی از اعضاء، بکارگیری افراد آموزش دیده بسیجی و اقدامات مختلف فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است.
معرفی اقشار بسیج: شورای هیئت اندیشهورز: هدف از تشکیل این شورا، لبیک به فرمایشات امام خامنهای مبنی بر راهاندازی هیئتهای اندیشهورز است تا در قالب آن و طی جلسات و کارگروههای مستمر، نقشه راه چندین سال آینده اقشار بسیج ترسیم شود.
شعر بسیج و بسیجی: هر که دارد هوس کرب و بلا بسم الله/جهد تا روز ظهور پسر آل الله/"یا حسین" گفتن ما نیست همین یک دو سه روز/پرچم آل علی بر سر ما هر شب و روز/چادر زینبیان را علم عاشوراست/باز بردار علم را که نشان از زهراست/ما همان نسل علی اکبر رعنا هستیم/که به سرها همگی "یا علی مولا" بستیم/هر که دارد هوس کرب و بلا بسم الله/یاری نائب مهدی پسر ثارالله/علم و ایمان و عمل توصیه از کرب و بلاست/ره عباس علی و پسر شیر خداست/بسم رب الشهداء ما به ره قرآنیم/تا نفس هست به راه شهدا می مانیم/هر که دارد هوس کرب و بلا بسم الله/آرزو هست شهادت که شود وجه الله/شهد شیرین شهادت ز عسل شیرین تر/ما چو قاسم همه هستیم فدای رهبر/ای شه کرب و بلا، سلم لمن سالمکم/به علی اصغر تو، حرب لمن حاربکم/ما بسیجی و بصیریم چو عباس علی/و نمردیم که تنها بشود سید علی/هر که دارد هوس کرب و بلا بسم الله/"یا حسین" گوید و آید به صف حزب الله...
منبربیست ونهم:" اولین فراخوان فرماندهان سپاه و بسیج"
آیه: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ» ( بقره:153)؛ ای اهل ایمان، (در پیشرفت کار خود) از صبر و مقاومت کمک گیرید و به ذکر خدا و نماز توسّل جویید که خدا با صابران است.
حدیث: عَنْ عَلِىٍّ علیه السلام قالَ: اَلصَّبْرُ اَنْ یَحْتَمِلَ الرَّجُلُ ما یَنُوبُهُ، وَ یـَکْظِمُ ما یَغْضِبـُهُ. حدیث
امام على علیه السلام فرمود: صبر آن است که انسان مصیبتى را که به او مى رسد تحمّل کند و خشم خود را فرو برد.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیج، اختصاص به یک منطقة جغرافیایی ویک منطقة انسانی و طبقاتی و قشری ندارد، همه جا هست. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: اولین فراخوان فرماندهان سپاه و بسیج: پایان این دوره مصادف با نامگذاری سال جمهوری اسلامی ایران، به احترام امیر المومنین علیه السلام بوده است که با هشدار و انذار مقام معظم رهبری نسبت به فرماندهان سپاه و بسیج در راستای تحقق ارتش بیست میلیونی مواجه شد در 17/2/1379، شاید برای اولین بار، فرماندهان سپاه و بسیج از سوی دفتر مقام معظم رهبری فراخوانده می شوند و پیرامون امور بسیج تدابیر و رهنمود های لازم بهمراه جزئیات و موارد اجرأیی ابلاغ می شود که پس از دو ماه طرح امیر المومنین علیه السلام در 17/4/79 جهت تصویب به دفتر مقام معظم رهبری تسلیم می شود و از این تاریخ تا پایان این دوره محور فعالیت و برنامه ریزی بسیج طرح امیر المومنین علیه السلام قرار میگیرد که به توسعه کمی و کیفی بسیج، افزایش ظرفیت، افزایش توان اداره بسیج، کیفی سازی فعالیت های فرهنگی و رویکرد نوین به طرح تحقق ارتش بیست میلیونی می انجامد. روند فوق تداوم می یابد تا اینکه در شرأیط سیاسی کشور، دولت اصلاحات جای خود را به دولت اصول گرا می دهد و در داخل سپاه، طرح تحول و تعالی مطرح می گردد.
* تحول و تعالی در سپاه
دوره هفتم عمر بسیج با اجرأی طرح تحول و تعالی در سپاه آغاز می شود و تحت عنوان تقویت بسیج، ابتدا فرمانده کل سپاه فرماندهی نیروی مقاومت بسیج را بر عهده می گیرند و حجت الاسلام والمسلمین حسین طائب در سمت معاون فرمانده کل سپاه و جانشین وی در نیروی مقاومت انتخاب می شود. مدت زیادی نمی گذرد که مجدداً طرح ادغام دو نیروی مقاومت بسیج و نیروی زمینی سپاه یا یکی شدن فرمانده آن ها مطرح می گردد و در نهایت به جایی منتهی می گردد که حجتالاسلام طائب به عنوان معاون فرماندهی کل سپاه و فرمانده نیروی مقاومت بسیج منصوب می شوند. با این تغییر در رأس نیروی مقاومت بسیج، مناطق مقاومت بسیج در استان ها از زیر مجموعه نیروی مقاومت خارج می گردند و سپاههای استانی مرکب از مناطق مقاومت سابق و لشکر ها و تیپ های نیروی زمینی تشکیل می گردد و وظیفه نیروی مقاومت بسیج انجام کار ستادی برأی بسیج و نواحی مقاومت تعریف می شود.
سپاههای استانی عهده دار مسئولیت هر دو نیرو مقاومت و زمینی در استان ها می شوند و مستقیماً تحت فرماندهی فرمانده کل سپاه قرار می گیرند و نواحی مقاومت بسیج و رده های حوزه و پایگاه با همان ترکیب و وظایف در زیر مجموعه سپاههای استانی مبادرت به انجام وظایف بسیج می نمایند. با شروع انتخابات ریاست جمهوری در سال 88 و حوادث بعد از آن یکبار دیگر توجهات به سمت بسیج جلب می گردد.
خدمات بسیج در جامعه: فعالیتهای امدادی- گستردگی و حضور رده های مقاومت بسیج در اقصی نقاط کشور سبب شده تا در هنگام بروز حوادث مختلف بتوانند در کوتاهترین زمان ممکن به عنوان اولین نیروی امدادی به کمک مردم بشتابند. حضور موثر بسیج در امداد رسانی به حادثه دیدگان سیل ها و زلزلههای رخ داده در سال های اخیر و در مواردی حتی پیشگیری از بروز خسارت قبل از وقوع سیل از طریق هشدار به افراد در معرض خطر و همچنین کمک به نیروهای امدادی در مهار آتش سوزی جنگل ها و سایر حوادث، نمونه بارزی از عملکرد بسیج در این زمینه محسوب می شود. این مأموریت نیز شامل بخش های مختلف کار از جمله نجات مصدومین، درمان، اسکان، آواربرداری، تأمین و توزیع نیازمندیهای اولیه، بازسازی، شناسایی و دفن اجساد و دهها موضوع مختلف میشود.
معرفی اقشار بسیج: الگوی بسیج درخارج از کشور:"حزب الله لبنان": تاریخچه و عملکرد حزب الله لبنان و نقش انقلاب اسلامی ایران: جنبش انقلابی حزب الله لبنان، یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین گروه های اسلام گرا، در دهه هشتاد میلادی در جهان عرب ظهور یافت. در شرایطی که لبنان در آتش جنگ داخلی می سوخت، ارتش اسرائیل در ژوئن 1982، تهاجم گسترده ای را به لبنان آغاز کرده و نیمی از خاک این کشور را به اشغال خود در آورد. در واقع شکست گروه های فلسطینی و احزاب چپ لبنان در مقابله با این تهاجم، شکست نظریه های ملی گرایی عربی و ایدئولوژی های چپ (کمونیسم، بعث، ناصریسم و...) را در پی داشت و زمینه را برای ظهور حزب الله لبنان به عنوان تنها گزینه، برای مقابله با این تجاوزات فراهم ساخت. با شروع فعالیت های بعضی روحانیون بازگشته از حوزه علمی دینی نجف اشرف به لبنان، نقطه های آغازین حرکت فعال علمای دینی در دهه 1960 شکل گرفت. برگزاری جلسات درس و سخنرانی، گفت و شنودهای فرهنگی، پرسش ها و... توجه مردم را به برداشت و درک تازه ای از نقش اسلام در زندگی بر انگیخت. در آغاز راه، این فعالیت ها گسترده نبود و شیوه امامت جماعت در مساجد و ارائه دروس دینی را در روستاها و محیط پیرامون آنها برگزیده بود. به تدریج برگزاری فعالیت های فرهنگی در سراسر خاک لبنان و البته در دایره ای محدود مد نظر قرار گرفت. گروهی از جوانان در چارچوب ضرورت توجه جدی به شناخت اسلام، به این علمای دینی روی آوردند و عامه مردم نیز به آنان پیوستند. حضور جوانان دانشگاهی و زنان نیز اندک بود. این مرحله نشانگر حیات جنینی جریان اسلام گرا و بر داشتن گام های نخستین در تحقق حرکتی محدود و جدید بود. با گذشت زمان، همه نگاه ها به سه تن از عالمان پر تلاش که دارای بینش فکری تکامل یافته و توان فرهنگی درخور توجه بودند و شیوه های خاصی در عرصه تحرکات اسلامی داشتند، معطوف شد. این عالمان عبارت بودند از امام موسی صدر که در قم هم تحصیل کرده بود. وی فعالیت هایی در شهر صور در چارچوب جمعیت احسان و نیکی آغاز کرد، وی شخصیتی جذاب داشت که قادر به جلب افکار عمومی بود و منطق استوارش او را از دیگران متمایز می ساخت. زود هنگام به حرکت سیاسی و اجتماعی اهتمام ورزید و تماس های زیادی بر قرار کرد که این اقدامات در سال 1967 به ایجاد مجلس اعلای شیعیان، به عنوان نهادی دینی رسمی انجامید، پس از آن، وی جنبش محرومان را به صورت جنبشی سیاسی و اجتماعی بنیاد نهاد؛ و گردانهای مقاومت لبنان یا امل را به عنوان بازوی نظامی جنبش، با هدف مقاومت علیه اشغالگری اسرائیل تأسیس کرد. آیت الله شیخ محمد مهدی شمس الدین نیز از جمله شخصیت های مذهبی بود که با شروع فعالیت خود در منطقه شرقی بیروت، دردکوانه و پس از انتقال به منطقه شیاح در حومه جنوبی بیروت، ریاست جمعیت خیریه فرهنگی را بر عهده گرفت و پس از آن، به عنوان نایب رئیس مجلس اسلامی اعلای شیعیان انتخاب شد. دیدگاه شمس الدین در دعوت به نبرد با اسرائیل و آزاد سازی سرزمین های اشغال شده، بسیار روشن و صریح بود. از شخصیت های مذهبی دیگر که در برپایی و ایجاد زمینه های تشکیل حزب الله لبنان نقش مؤثر و مثبتی داشت، آیت الله سید محمد حسین فضل الله بود که فعالیتش را در نبعه در منطقه شرقی بیروت آغاز و جمعیت خانواده برادری را تأسیس کرد. فعالیت های سیاسی وی پس از تجاوز اسرائیل به خاک لبنان در اظهارات و خطبه هایش تجلی یافت و مورد توجه جدی قرار گرفت. در نخستین سال های تأسیس حزب الله، نام آیت الله سید محمد حسین فضل الله ارتباطی عمیق با نام حزب یافت. در هنگام تأسیس حزب، کسانی که از گروه های اسلامی مختلف به آن ملحق شدند، علامه فضل الله را الگویی می شمردند که تجلی بخش باورهای آنان است و او را دارای دیدگاه اسلامی آگاهانه و پویا، به ویژه در جانبداری از رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران امام خمینی (قدس سره) می دانستند. ایشان رویکردهای حزب را که با دیدگاهش هماهنگی داشت، مورد حمایت و تأیید قرار می داد. در اوج تحولات مستمر آن روز، رسانه های بیگانه و داخلی و اغلب نیروهای سیاسی، علامه فضل الله را هدایت گر گروه های اسلامی فعال در صحنه و رهبر معنوی حزب الله معرفی می کردند. اسلام گرایان لبنان، میان جنبش امل، کمیته های اسلامی، حزب دعوت و افراد مستقل تقسیم شده بودند و منابع فرهنگی آنان، از عالمان سه گانه یاد شده، یا برخی آنان و نیز عموم فعالیت های روحانیون و علمای دینی متأثر بود. از آنجا که فعالیت سیاسی در انحصار جنبش امل بود، بعضی افراد یا از سر اعتقاد کامل به آن، با عنوان گذر از یک مرحله و انتظار مرحله ای دیگر، فعالیت در آن جنبش را برگزیدند. گروهی دیگر در کمیته های اسلامی شرکت جستند که به صورت کمیته های محلی جوانان ایجاد شده بودند و اتحادیه دانشجویان مسلمان لبنان که به موضوعات دانشجویی، برگزاری سخنرانی ها و دوره های فرهنگی برای جوانان اقدام می کرد، همگام و همنوا با کمیته های اسلامی فعالیت می کرد. در چنین فضایی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (قدس سره) در سال 1979 به پیروزی رسید و همه مؤمنان به اسلام را به خود جذب کرد. کسانی که بعدها به نام کمیته های حامی انقلاب اسلامی ایران، تظاهراتِ حمایت و تأیید راه انداخته، همیاری خود را نسبت به انقلاب ابراز داشتند و تلاش آنان به ارتباط با ارکان دولت نوپای اسلامی ایران و در رأس آن ولی فقیه و امام خمینی (ره) انجامید. عطش همگامی با انقلاب اسلامی، همه نیازهای ابتدایی و اساسی حرکت و پویایی سیاسی کشوری مانند لبنان را تحت الشعاع قرار داد، چرا که فعالیت های اسلامی جاری، به شیوه ای که پیش از انقلاب اسلامی ایران جریان داشت، دیگر پاسخ گو نبود. هم زمان با این اقدامات بود که تجاوز رژیم اشغالگر به لبنان آغاز شد و از آنجا که هیچ تشکیلات حزبی اسلامی، برای رویارویی با متجاوزان اسرائیلی وجود نداشت، توجه به ضرورت ایجاد تشکیلات اسلامی واحد، قوت یافت تا سه هدف اصلی را محور کار خود قرار دهد: اسلام به عنوان شیوه کامل، فراگیر و شایسته برای زندگی بهتر و پایه فکری، عقیدتی، ایمانی و عملی که تشکیلات مورد نظر بر اساس آن ایجاد شود. مقاومت در برابر اشغالگری اسرائیل، به عنوان خطرجاری و آینده که به دلیل آثاری که بر لبنان و منطقه می گذارد، باید در اولویت های رویارویی قرار گیرد و نیازمند ایجاد ساختار جهادی ـ مبارزاتی و به کارگیری همه امکانات لازم برای انجام مأموریت و وظایف آن است. رهبری شرعی ولی فقیه، به عنوان جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و امامان معصوم علیه السلام که خطوط کلی فعالیت ها را برای امت ترسیم می کند و امر و نهی او نافذ و حاکم است. برای تحقق چنین اهدافی، نمایندگان گروه های اصلی اسلامی، مطالعه دیدگاه های مختلفی را در زمینه ارزیابی و نگرش خود نسبت به نحوه فعالیت های اسلامی در لبنان پیگیری کردند و پس از تدوین طرح نهایی، نه نفر را نمایندگان خود برگزیدند. تجمع علمای بقاع، کمیته های اسلامی و جنبش امل اسلامی هر یک سه نماینده در این جمع داشتند. این گروه طرح نهایی خود را که به «سند 9» معروف شد و متضمن اهداف یاد شده بود، به امام خمینی (رحمة الله علیه) تقدیم کردند که مورد موافقت ایشان قرار گرفت و در نتیجه با نظر موافق ولی فقیه، مشروعیت یافت. پس از آن، گروه های اسلامی موافق سند یاد شده، تصمیم به انحلال ساختارهای تشکیلاتی موجود خود گرفتند و تشکل واحد و جدید را ایجاد کردند که بعدها حزب الله نام گرفت. پس از انجام مشورت هایی کادر رهبری مؤسس حزب انتخاب و گام های نخستین برای استفاده از توان های شخصی ـ و نه تشکیلاتی ـ افراد مختلف آغاز شد. نظامنامه و مقررات داخلی مربوط به عضویت تدوین شد و تلاش فعالانه ای از طریق علمای دینی، برای بسیج مردم و فراخوان آنان به سوی آموزش نظامی و مقاومت در برابر اشغالگری رژیم اسرائیل، در چارچوب یک برنامه اسلامی مرتبط با رهبری ولی فقیه صورت گرفت. این رویداد با همبستگی ایران اسلامی با لبنان و سوریه هم زمان شد. امام خمینی (رحمة الله علیه) به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دستور داد که در رویارویی با اسرائیل غاصب، از راه آموزش نظامی و فراهم آوردن زمینه های لازم به حمایت حزب الله بشتابد. بحث و بررسی درباره چارچوب عملی تحقق اهدافی که کمیته نه نفره بنیانگذاران ارائه دادند و امام خمینی (رحمة الله علیه) آن را تأیید کرد، آغاز شد. بحث های گسترده ای در حوزه های رهبری حزب، ساختار تشکیلاتی و شکل سازماندهی که می تواند اهداف را به گونه ای بهتر تحقق بخشد، صورت گرفت. این بحث ها در مورد شکلی که حزب باید داشته باشد و اینکه چگونه میان مزایای تحزب و فعالیت توده ای و مردمی می توان تلفیقی کرد، متمرکز شد. سرانجام، این گفت و گوها با انتخاب یک گزینه به پایان رسید و تشکیلات هرمی شکل به عنوان الگوی حزب قرار گرفت و ضابطه ها و مقرراتی منظور شد که نکات منفی هر دو طرح را در برنداشته باشد. این شیوه تشکیلاتی موجب جذب اقشار مختلف معتقدان به اهداف حزب شد و به لحاظ تفاوت های غیر مضر در ویژگی های خاص هر قشر، از غلتیدن در آفت ایجاد تشکیلات بسته و منع دیگران از تعامل با حزب جلوگیری شد. با این همه حزب الله همچنان نیازمند ادامه جست و جو و بررسی هر روشی است که دایره استفاده از دوستداران و تأیید کنندگان حزب و نیز حوزه جذب و فراگیری مردمی و استفاده همه نیروها را گسترش دهد و از سوی دیگر تعصبات حزبی که نتیجه طبیعی یک تشکل است، از بین برود. بر این اساس، دیگر مشکلی در زمینه نام گذاری باقی نماند، چرا که نام تشکل تغییر در واقعیت عملی آن ایجاد نمی کرد؛ لذا تصمیم به انتخاب نام حزب الله گرفته شد، حزبی که می کوشد، همه اقشار امت را بر اساس جزئیات یاد شده، به سوی خود جذب کند و همواره این آمادگی را برای انجام اصلاحات و تعدیل تشکیلاتی درون سازمانی، همگام با مسائل نوین و نیازهای حزب در توسعه جایگاه و وظایف خود داشته باشد. الگوی رهبری جمعی به جای رهبری فردی، برای حزب انتخاب شد. کادر رهبری شورا نام گرفت و تعداد اعضای آن که انتخاب آنها پس از مشورت با فعالان اصلی حزب صورت می گیرد، در دوره های مختلف متفاوت بود. با پیشرفت فعالیت ها، نیاز به اصلاح ساختار تشکیلاتی شورا و روش انتخاب اعضای آن احساس شد؛ از این رو در آیین نامه داخلی که بعدها تصویب شد، تعداد اعضای شورا نه نفر تعیین شد که برای یکسال، از سوی کادرهای اصلی که در جایگاه مسئول بخش یا بالاتر از آن هستند، انتخاب می شوند. شورا نیز دبیرکل را از میان اعضای خود انتخاب می کند و سایر وظایف در بقیه اعضا، بر اساس اختیارات ذکر شده در آیین نامه داخلی تقسیم می شود. نخستین شورای منتخب که به لحاظ ترتیب زمانی، چهارمین شورای حزب بود، شیخ صبحی طفیلی را در پنجم نوامبر 1989 به عنوان دبیر کل برگزید و در پایان دوره، به دلیل عدم امکان تشکیل کنگره انتخاباتی که ناشی از محاصره اقلیم التفاح، در جریان حوادث درگیری های امل و حزب الله بود، به مدت شش ماه دیگر تمدید شد. پس از آن، اجرای پاره ای اصلاحات تشکیلاتی تصویب شد. تعداد اعضای شورا به هفت نفر تقلیل یافت تا با توزیع وظایف مشخص شده، هماهنگ باشد و مدت ماموریت شورا به دو سال افزایش یافت و سمت جانشین دبیرکل نیز ایجاد شد. در مه 1991، شورا شهید سید عباس موسوی را دبیر کل معرفی کرد که او نیز در 16 فوریه 1992 به فیض شهادت نایل آمد و پس از آن سید حسن نصر الله در نیمه مه 1991 به سمت دبیر کلی حزب الله لبنان انتخاب شد و در دوره های پیاپی پس از آن تا دوره انتخابی هفتم (دوره جاری) دبیرکلی او تجدید شد. در این مدت، دو اصلاح در نظام شورا صورت گرفت. مأموریت شورا به سه سال افزایش یافت و انحصار انتخاب دبیر کل به دو دوره متوالی برداشته شد و به دبیر کل حق نامزدی و انتخاب شدن برای دوره های متوالی داده شد. از نظر ساختار تشکیلاتی عمومی نیز، اصلاحات متعددی صورت گرفت تا هماهنگ با نیازهای حزب الله باشد. در نتیجه این تعدیل ها، پنج شورای جهادی، سیاسی، اجرایی، فعالیت های پارلمانی و قضایی به وجود آمده که ریاست هر یک را یکی از اعضای شورا بر عهده دارد و هر شورا دارای وظایف خاص خود است. تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک لبنان در سال 1982، به منزله جنگ ششم عرب ها و اسرائیل بود که در واقع آغاز مقاومت اسلامی از سوی حزب الله بود، زیرا علاوه بر لبنان در جنگ های قبلی سرزمین های عربی از جمله فلسطین اشغال شده بود و وظیفه اسلامی برای آزاد سازی آنها مطرح بود و حضرت امام خمینی (قدس سره) هم با بیان اینکه «اسرائیل یک غده سرطانی است»، دستور لازم را داده بود. حزب الله این مهم را بر عهده گرفت و عملیات مقاومت اسلامی را بر ضد اسرائیل با امکانات بسیار اندکی که فراهم بود و نیروهای انسانی کم آغاز کرد تا گامی باشد، در راه پایه گذاری همه جانبه یک پروژه مقاومت کامل که هدف از آن، رد هر گونه امتیاز دهی ارضی و عدم پذیرش سوء استفاده دشمن از ضعف و ناتوانی واقعی فلسطینیان و عرب ها و در نتیجه جلوگیری از تحقق اهداف آن بود؛ از این رو بر اولویت مقاومت تأکید شد که این مسئله به کارگیری همه امکانات و نیروها را نیاز داشت. تجربیات نظامی نیروهای مقاومت تحت حمایت و زیر نظر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران سریع رشد کرد؛ اگر چه همه امکانات لازم برای مقاومت فراهم شد، اما همواره تلاش بر این بود تا از آنچه فراهم آمده است، به صورت کامل استفاده شود و کوشش های مستمری برای جبران کاستی ها صورت گیرد. مقاومت اسلامی همراه ماهیت و عملیات جهادی خود را اقدامی برای آزاد سازی و نه یک فرایند سیاسی اعلام کرده است. کارایی مقاومت، نتیجه انباشت تلاش ها و فعالیت هایی است که نتایج آن، با یک یا چند حمله تحقق نمی یابد و دستیابی به نتایج مورد نظر در آینده، در گرو استمرار و تداوم آنهاست. مخفی کاری در عمل جهادی، اساس موفقیت در میدان محسوب می شود. عمل غافلگیری، بیشترین اهداف را با کمترین خسارت ها به بار می آورد. دشمن با انجام عملیات شناسایی و فعالیت های اطلاعاتی، در پی کشف موقعیت هایی است که احتمالا از سوی آنها مورد هدف قرار خواهد گرفت و شناسایی کسانی که عملیاتی علیه آن انجام خواهد داد و در این زمینه از شناسایی هوایی، ابزارهای مختلف کنترل نظامی، برای دریافت نشانه هایی که نشان آمادگی برای حملات است، استفاده می کند؛ بنابراین، مخفی کاری به منظور شکست اقدامات اطلاعاتی و شناسایی های میدانی دشمن، نه تنها ضروری، بلکه واجب است. همچنین حزب الله، ابزارهای جنگی را طوری انتخاب کرده و می کند که سهولت حمل و نقل و اخفای آنها تأمین شود؛ از این رو، هیچگاه نیازی به تانک یا جنگ افزارهای سنگین و ثابت نبوده است، چرا که این ابزارها در معرض بمباران هوایی قرار می گیرد و در نتیجه با آمادگی تسلیحاتی مقاومت سازگاری لازم را ندارد. حزب الله تدابیر عملی خود را برای پایه ریزی مقاومت، به گونه ای متفاوت با ارتش های منظم اتخاذ کرد. مقاومت اسلامی از طریق گروه های مخفی در میدان نبرد عمل می کند و این موجب انعطاف پذیر در تحرک می شود و امکان می دهد که افراد ضمن زندگی طبیعی خود در روستاها و شهرهای دور و نزدیک، به سادگی بتوانند به میدان نبرد باز گردند؛ بی آنکه نیازی به حضور آشکار نظامی باشد. همچنین انجام عملیات پیاپی، کیفی بودن و تداوم آنها، تحقق اهداف دیگری را تسهیل کرد که عبارت است از: ـ رعب افکنی در صفوف دشمن و قرار دادن آن در حالت آماده باش دایم که به فرسایش توان نظامی دشمن منجر شده است. ـ ترساندن سربازان دشمن از مرگ که با انجام عملیات احتمالی مقاومت، همواره در کمین آنهاست و این موجب تزلزل روحیه و کاهش کارایی عملی آنها شده است. ـ آزاد سازی سرزمین، به عنوان هدف اصلی و نهایی که بارها در عقب نشینی اجباری دشمن صورت گرفته است. ـ باز داشتن رژیم اشغالگر صهیونیستی از تحقق اهداف توسعه طلبانه بیشتر، همانطوری که در درگیری اخیر میان رژیم صهیونیستی و حزب الله لبنان شاهد آن بودیم. مواضع سیاسی حزب الله در دهه هشتاد میلادی، به علت خشونت بیش از حد اسرائیل و حمایت صریح قدرت های خارجی از آن، ابعاد بسیج مردمی و نظامی را در بر می گرفت، روش های قهرآمیز را شامل می شد، به طوری که هر گونه شکلی از اشکال رفتار سیاسی مستقل از جنگ با اسرائیل را مردود می دانست. به همین دلیل علیرغم تغییرات متعددی که این جنگ به خود دید و منجر به منحصر شدن اشغال لبنان (در سال 1985) به منطقه کوچکی در مناطق مرزی جنوب این کشور شد، حزب الله همچنان روش های مبارزه جویانه خود را دنبال می کرد. با توجه به استراتژی توسعه طلبانه اسرائیل غاصب، حزب الله تنها هدفی را که دنبال می کرد، به اوج رساندن حالت بسیج مردمی و باقی ماندن در موضع استقامت و مقابله با متجاوز بود؛ تا بدین وسیله، کلیه بازیگران سیاسی در قبال طرح های سیاسی داخلی یا در خصوص جنوب لبنان، احساس آسودگی خاطر یا بی تفاوتی نکنند. مواضع حزب الله در دهه هشتاد، از منطق «بر خورد و غلبه» اشباع شده بود و تصور شکست یا ضرر، برای هر یک از اعضای حزب بسیار مشکل بود، زیرا در آن دوران، راه حلی برای مقابله با رژیم اسرائیل متصور نبود و کلیه تلاش های صلح آمیز، به نوعی از سوی رژیم صهیونیستی به شکست انجامیده بود، به همین دلیل، جنبه نظامی با استناد به دیدگاه عقیدتی و ایمانی به جهاد و شهادت، بر سایر جنبه ها غلبه یافت و حزب الله به موفقیت آمیز بودن راه حل های «میانه» و «دیپلماسی»، با توجه به ماهیت رژیم صهیونیستی و معادلات قدرت در سطح جهانی، هیچ اعتمادی نداشت؛ بنابراین، مجموعه های نظامی حزب، در موقع درگیری های مسلحانه بسیار سریع تصمیم گیری می کرد و هیچ نوع مصالحه ای را نمی پذیرفت. در این مرحله، عنوان «تکلیف شرعی» بر کلیه فعالیت ها و تصمیم گیری های حزب الله حاکم بود. با توجه به غلبه مفاهیم و روحیات بیان شده بر مواضع حزب الله لبنان در دهه هشتاد، اتخاذ مواضع رادیکال نسبت به مسائل داخلی، منطقه ای و بین المللی، پی آمد طبیعی آن به شمار می آمد؛ اما در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود میلادی، تحولات بین المللی و منطقه ای مهمی در جهان رخ داد؛ تحولاتی که با تحولات مهم داخلی در کشور لبنان همزمان بود. مهم ترین این تحولات عبارت است از: پایان جنگ ایران و عراق در تیرماه 1367، رحلت امام خمینی (ه) در خرداد 1368، امضای پیمان طائف (منشورآشتی ملی لبنان) در آبان 1368، تجاور نظامی عراق به کویت در مرداد 1369، احیای مذاکرات اعراب و اسرائیل در کنفرانس مادرید در آبان 1370. فروپاشی شوروی در سال 1370. مجموعه تحولات مذکور، چهره خاورمیانه را که لبنان نیز بخشی از آن است، دستخوش تغییرات بسیار گسترده ای کرد. جنبش حزب الله لبنان، به عنوان یکی از مهم ترین گروه های شبه نظامی این کشور تحت تأثیر این تحولات قرار گرفت. بدین ترتیب در عملکردها و مواضع این حزب، در دهه نود میلادی، تغییرات گسترده ای حادث شد. به گونه ای که حزب الله لبنان در پایان دهه نود میلادی و شروع هزاره جدید، چهره ای متفاوت از دهه هشتاد یافت. حزب الله لبنان که از ابتدای تأسیس خود نظام سیاسی لبنان را نظامی غیر مشروع و غیر اسلامی می دانست و خواستار براندازی آن بود، در تابستان 1371 تصمیم مهم و تاریخی خود را در خصوص مشارکت در نظام سیاسی، از طریق شرکت در انتخابات پارلمانی، به اطلاع عموم رساند؛ به گونه ای که این تصمیم از سوی پژوهشگران سیاسی لبنان، اوج بصیرت سیاسی حزب الله، در ارزیابی از واقعیت های اوضاع لبنان، سوریه و منطقه معرفی شد و آن را نشانه دستیابی حزب الله به نوعی عمل گرایی سیاسی و واقع بینی ارزیابی می کردند. در پی این تصمیم، حزب الله لبنان که تا پیش از پیمان طائف، رابطه خصمانه ای با سایر گروه ها و احزاب لبنانی داشت، در جریان مبارزات انتخاباتی سال 1992، با توجه به شرایط جدید و نیازهای حیاتی لبنان، با برخی این گروه ها ائتلاف کرد؛ به طوری که نامزدهای انتخاباتی حزب الله، با نامزدهای جنبش امل، حزب کمونیست، حزب قومی سوری و حزب بعث، در یک فهرست ائتلافی، در کنار یکدیگر قرار گرفتند. نتیجه تصمیم حضور فعالانه حزب الله لبنان در انتخابات پارلمانی 1992، پیروزی چشمگیر این حزب در انتخابات مذکور و حضور هشت نماینده شیعه و چهار نماینده از سایر طوایف مذهبی لبنان بود که هم پیمان حزب الله بودند. حزب الله همچنین موفقیت های خود را در انتخابات 1996 نیز تکرار کرد و پس از عقب نشینی اسرائیل از خاک لبنان در خرداد سال 1379، به صورت قدرت اول شیعه، در مبارزات انتخاباتی سال 2000 شرکت کرد. ورود حزب الله به نظام سیاسی لبنان و موضوع رعایت قواعد سیاسی، تأثیرات متقابلی بر حزب الله و دولت وقت، به نخست وزیری رفیق حریری داشت. مشارکت حزب الله در مبارزات پارلمانی به پیدایش پدیده نامتعارفی در درون بازی سیاسی منجر شد. حزب الله که برای اولین بار وارد پارلمان شده بود، ناچار بود که برای به رسمیت شناخته شدن از سوی جامعه سیاسی لبنان، مشروعیت بازی سیاسی لبنان را بپذیرد و قواعد آن را رعایت کند. حزب الله خود به این موضوع این گونه اعتراف می کند که «صحنه مبارزه در حال تغییر از یک صحنه نظامی به صحنه های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است. همچنین اختلاف بین این صحنه ها و قواعد بازی در آنها بسیار زیاد است». پس از آن، حزب الله با مشارکت در انتخابات شوراهای شهر و روستا در لبنان، در سال 1998 و پیروزی در آن، موفق شد که به قوه مجریه نیز راه یابد، زیرا شهرداری های لبنان تحت اشراف دولت هستند و بخش عمده بودجه آنها از طریق دولت تأمین می گردد. بدین ترتیب دریچه مهمی برای ایجاد رابطه میان حزب الله و دولت ایجاد شد و رهبران حزب، به خوبی این راه قانونی برای کسب قدرت را آزمودند. پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (قدس سره) در 11 فوریه 1979 م، زلزله ای در منطقه پدید آورد و بر آرایش پیمان های موجود در آن و نیز میزان نفوذ استکبار در آن و منافع آن از طریق این پیمان ها تأثیر فراوانی گذارد. از نخستین روزهای پیروزی، سفارت اسرائیل در ایران تعطیل و به جای آن سفارت فلسطین ایجادشد. دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، سفارت امریکا را اشغال و برنامه ها و نقشه های جاسوسی آن را افشا کردند. ایران درهای خود را به روی سازمان ها، احزاب، کشورها و نیروهای مختلف در جهان، برای همکاری در چارچوب سیاست دولت نوپای اسلامی گشود و کنفرانس های متعددی را برای وحدت اسلامی، مسئله فلسطین و... برگزار کرد. روحانیون و گروه های اسلامی در لبنان، این دولت اسلامی را مایه امید و پشتوانه ای برای خود یافتند. حزب الله نیز هنگام تأسیس، تحقق آرمان ها و اهداف خود را از طریق حمایت و تأیید جمهوری اسلامی ایران ممکن یافت و اعزام نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، پس از تجاوز اسرائیل غاصب، به منظور آموزش جوانان لبنانی علاقمند به نبرد با اسرائیل، کمک های ارائه شده به لبنان برای حمایت از مقاومت این کشور و مشارکت در تأمین نیازهای اجتماعی موجود، نمونه هایی از این حمایت است. رابطه میان حزب الله و ایران، از هنگام تلاش حزب برای استفاده از این تجربه نوین در منطقه و یافتن حامی و یاوری در رویارویی با اشغالگران شکل گرفت. این رابطه با سرعت و اطمینان رشد کرد و ابعاد مثبت و فراوان آن از لحظه نخست مشخص شد. ایمان حزب الله و ایران، به نظریه ولایت فقیه و اینکه امام خمینی (قدس سره) ولی و رهبری است که در عصر کنونی، تجلی بخش این نظریه است، تجلی بخش این نظریه است. چنین دیدگاهی به اتفاق نظر در چارچوب رهبری شرعی واحد جهانی انجامیده است. انتخاب نظام جمهوری اسلامی، به عنوان شیوه حکومت در ایران که هماهنگ با اصول اسلامی مورد اعتقاد حزب الله است؛ چنین هماهنگی و اتفاق نظری، در عرصه نظری و خطوط کلی وجود دارد و طبیعی است که جزئیات اجرائی تابع ویژگی های موجود در هر یک از دو کشور ایران و لبنان است. انسجام و هماهنگی سیاسی ناشی از دستاوردهای ایران در مخالفت با سلطه استکبار و تأکید بر استقلاب و حمایت از جنبش های آزادیبخش، به ویژه در مقاومت علیه اشغالگری اسرائیل غاصب که این همان دیدگاهی است که حزب الله در طرح اولویت مبارزه علیه اشغالگران اسرائیلی و الزمات آن، از قبیل عدم پذیرش نقشه های استکباری بدان معقتد است. ایران مظهر زنده ای از اجرای اسلام به شمار می آید و هر مسلمان متعهد به اسلام، به پیگیری و تأمل در این تجربه می پردازد. ایران چهره موجود و رایج از اسلام را که ناشی از خطابه های ناآگاهان و توطئه های دشمنان بود، تصحیح کرد و الگویی از انتخاب و گزینش مردمی را به منصه ظهور رساند. حزب الله نیز تجربه ای برجسته را در مقاومت عرضه کرده و مایه اعجاب و تحسین دولت و ملت ایران قرار گرفته است و این بخشی از آرزوهایی است که ملت های مستضعف، در رویارویی با چالش های بزرگ و مستمر، نسبت به هم دارند. بدیهی است که در چنین روابطی، علاوه بر دیدگاه ها، اشتراک منافع هم، چه در روابط میان دو کشور یا یک کشور و یک حزب وجود دارد که هر یک از طرفین، در پی تحقق اهداف خود در چارچوب این رابطه خواهند بود و چنانچه این روابط، بر اصل استقلال و پذیرش مسئولیت خود در عرصه عمل هر یک از دو طرف استوار باشد، تضادی به وجود نخواهد آمد. حال با ذکر این مسائل و مطالب سؤالی که مطرح می باشد آن است که حزب الله لبنان چگونه و تا چه حد از نظام ارزشی و عقیدتی انقلاب اسلامی ایران تأثیر پذیرفت و آموزه های این انقلاب، چه تأثیری بر گرایش حزب الله به مبارزه و مقاومت داشته است؟ پس از تجاوز نظامی اسرائیل در خرداد ماه 1361 و بطلان تمامی طرح های مسالمت جویانه در برخورد با اسرائیل یا همکاری با امریکا، اصل تأیید شده توسط انقلاب اسلامی ایران، یعنی مقاومت و ایستادگی در برابر ظالم، از مقبولیت و اعتبار خاصی برخوردار شد؛ در نتیجه زمینه برای ادغام مجموعه های کوچک اسلام گرای شیعه و تأسیس یک تشکیلات واحد به نام حزب الله لبنان فراهم شد. این تشکیلات اسلام گرای جدید، بیشترین آمادگی را برای پذیرش آموزه ها و ارزش های انقلاب اسلامی از خود نشان داد. حزب الله حامل همان ایدئوژی بود که انقلاب اسلامی ایران پیام آور آن است؛ یعنی اتکا به توان خود برای سرکوب دشمن. به همین دلیل ایران، حزب الله لبنان را نوک پیکان مبارزه علیه اسرائیل به حساب آورده و حمایت معنوی از آن را در سرلوحه سیاست های خود (بر اساس اصل حمایت از مظلوم) قرار داد. افزون بر این فضای ویژه لبنان و حضور قدرت های مختلف، دولت جمهوری اسلامی ایران را واداشت تا برای حمایت مؤثر از مظلومیت مسلمانان، در عرصه مبارزه لبنان نیز حاضر شود و در امر مهم برخورد با رژیم صهیونیستی، حضوری مؤثر داشته باشد. جمهوری اسلامی ایران در خصوص حضور خود در لبنان (در سال 1361)، معتقد بود که این حضور نخستین نقطه تماس مستقیم میان انقلاب اسلامی ایران و یک طایفه بزرگ شیعی مذهب در جهان عرب ـ که پس از عراق، به عنوان بزرگ ترین طایفه شیعه در میان کشورهای عربی به شمار می رود ـ خواهد بود. بدین ترتیب از این پس، ایران یک بازیگر رهبر گونه در اداره امور این طایفه خواهد بود و شیعیان لبنان را به عنوان پایگاه و دریچه ای مناسب، در جهت توسعه نفوذ خود در قلب چالش عرب ها و اسرائیل تبدیل خواهد کرد. ایران با حضور در لبنان، می توانست زمینه گسترش مرزهای تنگ ژئوپلتیک جنگ با عراق را گسترش دهد و نیز با اثرگذاری بر گروه های بیشتری در جهان عرب، امیدوارانه تر قدم بردارد. رهبران و اعضای حزب الله، به این تأثیر انقلاب اسلامی ایران برصحنه سیاسی لبنان، به خصوص بر شیعیان این کشور اذعان دارند و با افتخار از آن یاد می کنند. سید ابراهیم الامین، سخنگوی حزب الله در دهه هشتاد می گوید: «صدور انقلاب به معنای تسلط نظام ایران بر ملت های منطقه خاورمیانه نیست، بلکه به معنای تجدید حیات اسلامی منطقه است تا آنچه بر این ملت ها مسلط می شود، اسلام باشد». تأثیر پذیری ظاهری و باطنی حزب الله از ایران، موجب گردید تا در محافل داخلی لبنان و نیز در منطقه و جهان، به این حزب به عنوان یک حزب ایرانی نگریسته شود و همواره این اتهام به حزب الله لبنان وارد گردد که ساخته دست ایرانیان و آلت دست آنان است؛ اما پژوهشگران و تحلیل گران آگاه، ضمن قبول تأثیر پذیری حزب الله از ایران، اتهام فوق رارد می کنند؛ برای مثال ریچارد نورتون، در این خصوص که زمینه بسیج سیاسی شیعیان لبنان، حتی پیش از ورود ایران نیز مهیا شده بود، چنین می گوید: «این گمان که حضور شیعیان لبنان در صحنه سیاسی لبنان، تنها به واسطه یک ابتکار عمل ایرانی در سال 1982 محقق گردیده، گمان نادرستی است». تأثیر پذیری حزب الله از آموزه های انقلاب اسلامی، در واقع از جمله عوامل مؤثر در گرایش این حزب به استفاده از الگوی مقاومت و کار برد روش های قهرآمیز بر ضد اسرائیل است، زیرا مهم ترین مسئله در کاربرد این روش ها آن است که استدلال های قوی ایدئولوژیک و عقیدتی، بتواند این گونه اعمال را توجیه کند و وجدان فرد عمل کننده را راضی سازد. اصلی ترین ویژگی حزب الله در مقایسه با گروه های اسلام گرا در جهان عرب، پذیرش کامل نظریه ولایت فقیه و رهبری امام خمینی (ره) است. این ویژگی، بر کلیه ارکان تشکیلاتی و همچنین دیدگاه های حزب الله سیطره داشته و در واقع یکی از دو علت اصلی ادغام مجموعه های کوچک اسلام گرا در لبنان (در سال 1982) و تشکیل حزب الله است. سید حسن نصر الله در خصوص پیروی حزب الله از رهبری امام خمینی (ره) می گوید: از نظر ما، امام خمینی مرجع دینی، امام و رهبر به تمام معنای کلمه است. همان گونه که هر رهبر بزرگ دینی در هر کیشی در جهان این گونه است؛ اما امام برای ما بیش از این است، ایشان سمبل و نماد انقلاب علیه طاغوت ها، مستکبران و نظام های استبدادی است...، بدین ترتیب امام خمینی (ره) برای ما بیش از یک سمبل دینی مطرح است، این رابطه روحی و معنوی بین ما و امام، حتی قبل از تجاوز نظامی اسرائیل در سال 1982 نیز وجود داشت. بدین ترتیب، امام خمینی به یگانه مصدر حاکمیت قانونی در حزب الله لبنان تبدیل گردید. به گونه ای که این حزب، کلام امام خمینی را می پذیرفت و به آن عمل می کرد. این گفته حسین موسوی (ابوهشام)، هنگامی که می گوید: «ما در سطح سیاسی، عقیدتی و مذهبی تابع عقاید و نظرات امام خمینی هستیم»، مؤید این مطلب است. به همین دلیل، حزب الله مهم ترین ویژگی خود را در پیوند دادن مردم با ولی فقیه می داند؛ ولی فقیهی که نباید ضرورتا لبنانی باشد، زیرا این جغرافیای اسلام است؛ نه جغرافیای لبنان که مرز و عرصه فعالیت های حزب الله را مشخص می سازد. نقشی که روحانیون در ارکان مختلف حزب الله دارند، در هیچ یک از احزاب و سازمان های لبنانی سابقه ندارد. از ابتدای تأسیس حزب الله تا کنون، همواره اکثریت اعضای شورای حزب الله را روحانیون تشکیل می داده اند. سخن گو، دبیر کل و معاون دبیر کل حزب الله، همیشه از روحانیون انتخاب شده اند. اکثر این روحانیون شیعه لبنان که تحصیلات خود را در حوزه علمیه نجف گذرانیده بودند، از روحانیان و علمای ایرانی متأثر شده، با آنان روابط صمیمی داشتند و از این طریق، دو پایه اساسی ایدئولوژی و ساختار تشکیلاتی حزب الله لبنان را به وجود آوردند. اکثرا از شاگردان آیت الله سید محمد باقر صدر و با دیدگاه های سیاسی امام خمینی (ره) آشنا شده بودند. این روحانیون جوان برای طی مدارج عالی علمی به حوزه علمیه نجف رفته بودند؛ اما در پایان دهه هفتاد، مقامات عراقی از بیم تأثیر پذیری شیعیان عراق از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، طلبه های غیر عراقی را از این کشور اخراج کردند؛ بنابراین، این طلبه های جوان لبنانی به کشورشان بازگشتند و آموزه های اسلام سیاسی و انقلابی را با خود به لبنان بردند. پس از تشکیل نخستین شورای رهبری حزب الله در سال 1361، اعضای این شورا به ایران آمده و با امام خمینی (ره) دیدار کردند و بدین ترتیب، ارتباط رسمی و تشکیلاتی مبتنی بر پیروی از ولایت فقیه، میان حزب الله و ایران برقرار شد. ادبیات سیاسی حزب الله، نشانگر تأثیر پذیری این حزب از انقلاب اسلامی ایران است واژه ها و اصطلاحاتی که در آثار و بیانیه های حزب الله یا شخصیت های این حزب در دهه هشتاد به کار برده می شد، برگرفته از واژه ها و اصطلاحاتی است که انقلاب اسلامی ایران رواج داده است. همچنین، روش ها و ابزارهای تبلیغاتی حزب الله در دهه مذکور، با ابزارهای تبلیغاتی در جامعه ایران مشابهت دارد. فرهنگ شعارهای حزب الله، عاریت گرفته شده از قاموس انقلاب اسلامی ایران است. انتخاب عنوان «حزب الله»، در عین حال که بر گرفته از آیه 22 و 56 سوره مائده (و من یتولی الله و رسوله و الذین آمنوا فان حزب الله هم الغالبون)؛ (... اولئک حزب الله الا ان حزب الله هم الغالبون) است، از فرهنگ سیاسی ایران پس از انقلاب نیز نشأت گرفته است. در گفتمان حزب الله، مسائلی از قبیل مسلمانان و ملل ضعیف جهان، تحت عنوان مستضعفان، امریکا و شوروی (سابق) به عنوان استکبار جهانی، اسرائیل غاصب به عنوان غده سرطانی، موضوع وحدت اسلامی برای مقابله با دشمنان خدا و اسلام، آزادی قدس و اینکه راه قدس از کربلا می گذرد، از فرهنگ انقلاب اسلامی و سخنان امام خمینی (ره) به عاریت گرفته شده بود. حتی در دهه هشتاد، نود و آغاز هزارده سوم میلادی، حزب الله در اتخاذ روش ها و ابزارهای تبلیغاتی، به شدت تحت تأثیر انقلاب اسلامی ایران عمل کرده و می کند. نمونه آن را می توان به برگزرای مراسم روز عاشورا و راهپیمایی روز قدس که در حال حاضر جهانی شده، تشییع پیکر شهدا، راهپیمایی ها و سخنرانی ها و استفاده از امکانات ویدئوئی از سوی این حزب، همانند کاربرد نوار کاست در دوران انقلاب اسلامی ایران جهت انتقال پیام ها اشاره کرد. بهره برداری حزب الله از نماد و سمبل های مذهبی شیعه، برای انتقال پیام های انقلابی و رادیکال، جلوه دیگری از تأثیر پذیری این حزب از انقلاب اسلامی ایران ـ علیرغم تفاوت زبانی و فرهنگی جامعه ایران و لبنان ـ است. استفاده از نمادهایی چون «مسئله عاشورا»، «شهادت امام حسین علیه السلام» و جنگ های پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و علی علیه السلام و...، حزب البه را در انتقال پیام های مربوط به جهاد، شهادت، استقامت و تحمل مشکلات و مصائب، توانمندتر می سازد. نمادگرایی و استفاده حزب الله از سمبل های مذهب شیعه، باعث گردید که افراد با پیوست به این حزب، از لبنانی بودن یا عضو یک طایفه محروم بودن در کشوری که از طریق جنگ میان طوایف مختلف و متعدد پاره پاره شده بود، دست بردارند. بدین ترتیب، یک روستایی یا یک جوان فقیر شیعه ساکن حومه جنوبی بیروت، از طریق حزب الله به یک مسلمان انقلابی تبدیل می شد که عضو یک جامعه «دینی ـ سیاسی» گسترده، در پنج قاره جهان و سربازی در یک جنبش جهانی به رهبری امام خمینی (ره) به شمار می آمد. نتایج روابط ایران و حزب الله لبنان، به بخش سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مربوط می شود که در اصول کلی خود، دارای اثبات بوده و با تغییر رؤسای جمهوری اسلامی در ایران تغییری نکرده است. در این موضع شکی نیست که تجاوز گسترده نظامی رژیم صهیونیستی به لبنان در ژوئن سال 1982 میلادی، علت العلل به وجد آمدن جنبش حزب الله لبنان است؛ به گونه ای که همه تحلیل گران مسائل لبنان و حزب الله، به این موضوع اعتراف دارند؛ اما در ورای این مسئله، موضوعات و مسائلی از قبیل روحانیون لبنانی تحصیلکرده نجف، متأثر از افکار و آرا حضرت امام خمینی، به عنوان رهبر یک جنبش انقلابی انقلاب اسلامی ایران و تحولات مربوط به لبنان، خصوصا بی ثباتی سیاسی در لبنان، در اثر جنگ داخلی، ناکارآیی نخبگان در مدیریت بحران و گسترش روز افزون شکاف طبقاتی، عوامل دیگر تولد حزب الله لبنان به صورت فعلی هستند. حزب الله پس ایجاد رسمی و برای استمرار فعالیت خود، به تعدیل مواضع، پذیرش تکثر گرایی و رعایت قواعد بازی دموکراتیک به عنوان اصولی تازه، در چارچوب اهدافی کلان برای آینده لبنان شود و این حاکی از آن است که تجربه حزب الله لبنان ثابت می کند که جنبش های اسلام گرا ضمن آن که تحت تأثیر ارزش های ایدئولوژیک رفتار می کنند، از خصوصیات و شرایط جامعه خود نیز تأثیر می پذیرند. در عین حال حزب الله لبنان ضمن جلب نظر افکار عمومی به سوی خود، توانست وجهه خود را به عنوان یک جنبش اسلامی فارغ از اختلافات طبقه ای و شیعه و سنی آشکار سازد؛ از این رو حزب الله یک جریان فکری برای اقناع دیگران نبود، بلکه به واقعیتی ریشه دوانده در موجودیت امت تبدیل شد. حزب الله پیشرفتی را در نوع نگاه دیگران به خود حاصل کرد، روابط منطقه ای و بین المللی آن گسترش یافت و اصلاح نسبی در روش برخورد غرب با این حزب رخ داد. همه اینها حاکی و ناشی از عملکرد اظهارات و روابط حکیمانه حزب الله بود و توانسته آن چهره منفی را که در آغاز پیدایش خود ترویج یافته بود، دگرگون سازد.
شعر بسیج و بسیجی: چشم لطفی سوی ما بهر خدا کن یاعلی /درد ما را ظاهر و باطن دوا کن یاعلی /دل به جان آمده از محنت در این دار مجاز /جان ما را با حقیقت آشنا کن یاعلی (2)/یاعلی (6)/چون رضای حق رضای توست ای پژواک حق /با رضای خویشتن ما را رضا کن یاعلی /ای رهین لطف عامت اولین و آخرین /لطف خاصی شامل این بینوا کن یا علی (2)/هر دعا از خاک درگاه تو میگرد اثر /درد بی درمان این مسکین دوا کن یاعلی /عرض حاجت بنده گان را با ولی نعمت است /حاجت این بنده ی دیرین روا کن یاعلی /غرق دریای عطای تو بود این سرزمین /باز از رحمت مزید آن عطا کن یاعلی/یاعلی (6) ...
منبر سی ام: بسیج، مدرسه عشق " دوره چهارم: 1371 تا 1380"
آیه: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَکُمْ فُرْقَانًا وَیکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیئَاتِکُمْ وَیغْفِرْ لَکُمْ ۗ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ» (انفال:29)؛ ای اهل ایمان، اگر خدا ترس و پرهیزکار شوید خدا به شما فرقان بخشد (یعنی دیده بصیرت دهد تا به نور باطن حق را از باطل فرق گذارید) و گناهان شما را بپوشاند و شما را بیامرزد که خدا دارای فضل و رحمت بزرگ است.
حدیث: امام رضا علیه السلام می فرمایند :هیچ پرهیزی سودمندتر از دوری از گناهان و خودداری از آزار مؤمنان و غیبت کردن از آنها نیست.لا وَرَعَ أنفَعُ مِن تَجَنُّبِ مَحارِمِ اللهِ والکَفِّ عَنْ أذَی المُؤمِنِینَ واغْتِیابِهِم.
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: نیروی عظیم بسیج مردمی است، این بسیج در همة قشرها هست. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: بسیج لشکرمخلص خدا:
ب - بسیج:
بسیجی بانگ بلند بیداری است و باب رهایی، بلای جان استکبار است و برج استوار دیدبانی.
بسیجی، بلبل خوشخوان گلزار جبهه هاست و باران معنویت در کویر رفاه گرایی.
بسیجی بهار آفرین چهار فصل آزادی است و برق خشم الهی برتارک تاریک فکران مزدور و مدعی روشنفکری. بسیجی برکه غیرت دینی است و برف سپید بامدادی برهربام و بر زن و شهر و دیار اسلامی.
بازوانش بوسه گاه روح خداست و بلندای قامتش بازوی امن بندگان الهی.
بهارش جاودان، برق سلاحش درخشان و بانگ تکبیرش بلندترباد.
س - بسیج:
بسیج، سرو بلند باغ پیروزی است و ستاره سهیل سحرهای ستمسوزی.
بسیج ستاره سماواتیان در زمین است؛ و صاعقه مرگ ستمگران زمان، سلاح رهایی محرومان است و سوهان روح مستکبران، سنگرنشین سفره هفت سین باصفای آزادی است. مرد سنگر و سجاده و سپیده و سبزه و سرخ رویی و ستمسوزی.
سلاحش با مهابت.
سرودش پرطنین و ساحل دیدار مولایش مهدی موعود نزدیک تر باد.
ی - بسیج:
بسیج یاریلدای جبهه هاست. یاور یکه تاز عرصه های ظفر و یادآور عشق و خشم ملکوتی است، یورش گر خط خون و خشم و باروت است و یاقوت شب چراغ خزانه پرگوهر خمینی قدس سره یکتا پرست راستین روزگاران است؛ و فرشته زیبای آسمان در کویر توسعه ستمگران و یغماگران ترانه ساز شبهای یارب، یارب است و ترنم آفرین روزهای یاحسین و یا علی علیه السلام و یا زهرا (س).
بسیج امید «دولت ابرار» است و در یتیم و سرخ فام صحنه های صداقت و ایثار.
یادش گرامی، یاورش مهدی (عج) و دامنش پراز یاس یاسین باد.
ج - بسیج:
جوان است و نوجوان، مرد جبهه است و جهاد و جولان و جهش. «جندالله» است که به چشمه ها جوشش می آموزد و به کوهها جلال و جبروت می بخشد. جمال خدا را از سیمای نورانی وی می توان دید؛ و جذبه ملکوت را در صدای گامهای استوارش می توان شنید. جلودار قبیله نور است و جان نثار انصار حضرت مهدی (عج). جزیره آرامش و سبز آزادی در دنیای اضطراب و بردگی است. از جبینش نور یقین می درخشد و از جبهه اش جان کفر و شرک و نفاق می لرزد.
ل - لشکر:
بسیجی، لاله سرخ فام جبهه هاست و لؤلؤ صدفهای «لااله الاالله». ذوالفقار خشم و غیرت بر سر خناسان و وسوسه گران است. گل سرخ لاله زار مروت و مردانگی و آب زلال و شیرین در کویر زندگی است. بسیجی، ترانه آزادی در هیاهوی مطبوعاتی گرگ و کفتار و شغال استبداد و روباه «دموکراسی» است. لبش لبیک گوی خدای خمینی و خروشش خروش ستمسوز خامنه ای است. دلش از مهر خدا لب ریزاست و آسمان چشمانش، باران عشق می بارد، نورماه گزارشگر امین نیایش شبانه اوست؛ و سنگرهای تاریک جنوب و غرب رازدار این لشکر مخلص خدا.
ش - لشکر
بسیجی عزیز! تو از شراب شهد آفرین شهود نوشیدی و از امام شجاعت و شهامت درس اندیشه و ایمان و حماسه آموختی. تو برشاهان شرک و شک و شهوت در سراسر عالم شبیخون زدی و شرف و شکوفه و شهد و شهود و شفا و شفاعت و شهامت را بر سفره هفت شین «لشکرشاکران» نهادی. ای شناگر اروند، ای شیدای مهدی (عج)، ای شیفته شهادت و ای شمع شبستان آفرینش، ای شهاب ستم سوز آسمانی، بسیجی عزیز، ایمانت استوارتر و قلبت قوی تر و نگاهت نافذتر باد.
ک - لشکر:
بسیجی بزرگ، تو فرزند فرزانه کربلایی، تو کبک کوهساران کرامتی، تو کوکب درخشان آسمان کمالی. تو کبوتر سبکبال شبهای حمله ای، تو کلام خدا در طور سینای ایرانی.
ای کوه استوار فضیلت که کاخ نشینان را به خاک سیاه نشاندی و هیکل کهنه بیداد را در کویر استکبار دفن کردی و از برج بلند استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی پاسداری کردی. تو کانون هنر راستین و سرباز فداکار علم و دینی.
کلاه خودت پرافتخار. کلاشت غران، کلاست برقرار و کتابت قرآن.
تاج کرمنا، بر سرت و کوی مهدی (عج) قبله جاودانت و کشتی عترت، پایگاه زندگیت، بسیجی مخلص!
ر - لشکر:
بسیج، ابر رحمت خداست و راحت روح مؤمنان و راهب کویر تفتیده زمان، رهیده از پلیدی هاست؛ و رهرو راه راستی و رستگاری. عاشق رضا و رضوان الهی است ورهگشای راه رهایی، «رستم» انقلاب اسلامی است و دشمن دیو سیاه و سفید شرق و غرب. روحی بلند دارد و راهی روشن. سینه ای ستبر دارد و گونه ای گلفام. ابروانی کشیده دارد و بازوانی پیچیده. رافت از رخساره اش می بارد و صلابت از سیمایش می جوشد.
رزمش پیروز، عزمش استوار، حرمتش روز افزون و بزمش با ملکوتیان باد.
م - مخلص:
تو بر چهره مرگ لب خند زدی و مردانه زیستی و مردانه پرکشیدی و میراندی. ای مرد فرد سنگرها، ای مروارید دریای جبهه ها، ای مرزبان مخلص فرهنگ «شلمچه» و «فکه»، ای مرغ تیز پرواز آسمان «آبادان» و «خرمشهر»، ای بلبل نغمه سرای «مهران» و «بستان» و «قلاویزان». ای مرغ باغ ملکوت. الی ماهی فتاده به دریای عشق و خون. ای منتظر راستین مصلح کل. ای که مردانگی را از ابرمردان ساحل فرات، آموختی و مردمی بودن را به ارتش های عالم نشان دادی. اخلاصت فزون تر و چشمانت پرفروغ تر باد ای بسیج!
خ - مخلص:
بسیج، پاسدار خیمه منتظران است؛ که با خشم و خروش مقدس راه بر خناسان می بندد. بسیج خدنگ رها شده از سوی عرشیان است که قلب پلید شیاطین شرق و غرب را می شکافد. بسیج زاهد راستین دوران است که خرقه زهد و ریا را می درد و خدعه خیمه شب بازان و منافقان و سازشکاران را افشا می سازد و خانه کفر و شرک و نفاق را بر سرشان خراب می کند.
خشم بسیج، خواب خرگوشی و خرناس بی خبری را بر می آشوبد و خفتگان را به بیداری، خمودان را حرکت و قیام، خمارآلودگان را به هوشیاری و خموشان را به فریاد و شب زدگان را به دیدار خورشید و خاکیان را به افلاک و بردگان را به آزادی و سازشکاران را به استقلال و بی دینان را به خداپرستی وتوحید فرا می خواند.
ل - مخلص:
بسیج به «لاحول و لا قوة الا بالله العلی العظیم» ایمان دارد و به سوی تحقق شعار پرمحتوای لااله الا الله پیش می رود. لوله سلاح بسیج ولوله ای درارکان استکبار می افکند و لوای دفاع از مظلومان را افراشته تر می سازد و از گلوی سرخ بسیجی کبوتر «لا شرقیه و لا غربیه» پرواز می کند و آوای «لاحکم الا لله ولا مبعود سواک» به گوش می رسد.
لا لائی مادران بسیجی خواب بیدادگران را بر می آشوبد و لبیک نوجوانان بسیجی و نغمه ولایت فقیه است که لرزه بر اندام صهیونیسم جهانی و منافقان داخلی می افکند. لبش لاحول گویان و دلش لبریزازعشق الهی باد.
ص - مخلص:
بسیج، صدای صلابت است و سمبل صبوری، اسوه صالحان است و آموزگار صابران. صفای آب دارد و صولت آفتاب. فرزند صراط مستقیم است و پاسدار دین قویم. نسیم صبای محرومان است و تندر صف شکن غارتگران. صداقت از نگاهش می بارد و صبح پیروزی از افق سرخ ایثارش طلوع می کند.
بسیجی صبور! صبرت چون کوه صدایت رساتر و صاحب الزمان نگهدارت.
خ - خدا:
بسیج، سمبل خشم و خروش خوبان است. بسیج خواب و خوراک و خیال و خال همه را برسر سودای دوست می نهد. بسیج، هرگز لباس خفت و خواری و خمودی نمی پوشد و خرما را با خدا عوضی نمی گیرد، خلق و خوی گل محمدی صلی الله علیه و آله دارد و عطر و بوی نرگس مهدی علیه السلام.
فانسخه اش فانوس خط آزادی و «نسخه» جامعه انسانی است و چفیه اش یادگار روزگار شهادت و پرچم ایمان و عدالت و آرم استقلال و آزادی است.
خطر از ساحتش بدور، خاطرش شادان و خاطره اش گرامی باد.
د - خدا:
ای دلاور دوران، ای دلداده دلیر، تو دادخواه مظلومانی که دو رویی را در آستانه اخلاص سربریدی دل را به ین ولیره ودلار نفروختی و به سوی دیدار دوست شتافتی. از دریای سرخ صید شرف گرفتی و از دیار نفاق و کفر دود و آتش بر آوردی تو دل به دریای ایمان زدی و دیو را بردار کشیدی. ددان را سخت لرزاندی و کام کفر را از زهر پرکردی. دلت پنور و چشمانت منور باد. دعایت مستجاب. دشمنت منکوب و دیدارت با مهدی علیه السلام جاودانه باد.
الف - خدا:
بسیجی افسر آزاده اردوی ایمان است.
بسیجی آتش در خرمن نیرنگ شیطان است.
بسیج آب است.
آب زندگی بخش است.
بسیج الگوی انسان است.
بسیج اندوهناک مرگ ارزشهاست.
بسیجی از رفاه و لذت و راحت گریزان است.
بسیجی عاشق محراب و آزادی و قرآن است.
بسیجی مست از پیمانه سرخ جماران است.
بسیجی، آسمان اشک افشان است.
ابوذرگو، کمیلی خو و اشتر تیغ،
و در آگاهی و اندیشه و ایمان.
بسیجی نسل عمار است. بسیجی پور سلمان است.
س - خداست:
بسیجی، سبزپوش ارتش توحید.
سپند پرتلاش خطه امید.
سلام صبحگاه مشرق خورشید.
بسیجی سمبل سرو بلند خطه زادمردان است. سرش، افراخته و آن سینه چون پولاد،
سرودش سبز و پوتینش، پیام مرگ هر جلاد
و نامش آتشی برخرمن بیداد و استبداد.
مبادک باد این میلاد، گرامی باد این نوازد.
ت - خداست:
بسیجی، تندر خشم خدا بر خرمن بیداد است.
و قهرمان راستین نیمه خرداد.
بسیجی، توپ و تانگ و تفنگ و تیر و تبر را در خدمت توحید می خواهد.
بسیجی، اسطوره روزگار است و آیت ایثار.
بسیجی بانگ آزادی است رویاروی استبداد. خلیل آسا تبر بر دوش و چون موسی عصا درکف،
بسیجی قهرمان بدر و حنین است و وارث محمد صلی الله علیه و آله و سلم و علی و حسین علیه السلام. الماس نور است و عازم قله طور.
مرد قیام است و غیرت، حامی حق است و عدالت و شهید گمنام است و شاهد امام. شیدای شریعت است وجویای حقیقت. مرد «الله اکبر» است و یار راستین رهبر. «حافظ» قرآن است و سعدی دوران. به عطار تعقل می آموزد و به مولانا عرفان. خادم امت است و خصم استکبار. فرزند اسلام است و اسوه ایثار.
«صدرا» از او فلسفه حضور می آموزد و خواجه هرات از او درس اخلاص فرا می گیرد.
قلبش پرنور، دستش پرتوان، اندیش اش پرفروغ وعزمش آهنین باد.
خدمات بسیج در جامعه: - فعالیتهای عمرانی- مجموعه سپاه و از جمله بسیج با مشارکت در پروژههای بزرگ ملی در زمینه اجرای فعالیتهای خدماتی و عمرانی مانند ساخت دهها سد کوچک و بزرگ، ساخت صدها کیلومتر راه های مختلف، شناسایی و آمادهسازی و زیرکشت بردن هزاران هکتار از زمینهای موات در کشور، مشارکت در ساخت فرودگاه، احداث صدها کیلومتر خطوط انتفال نفت و گاز و آب و همچنین مدرسهسازی، ساخت خانه بهداشت، خوابگاه و سایر مورد مشابه، علاوه بر استفاده بهینه از اعتبارات و منابع عمومی کشور و مجموعه بسیج، نقش اساسی در تثبیت و کنترل قیمت تمام شده پروژه های عمرانی ایفا نموده است.
معرفی اقشار بسیج: الگوی بسیج در خارج از کشور: ساختار حشد شعبی عراق؛ تشکل نظامی مردمی: بدون شک نیروهای مردمی عراق یا همان حشد شعبی یکی از تأثیرگذارترین نیروهای نظامی علیه داعش محسوب میشود که مختص به طایفه خاصی نیست و همه طیفها در آن حضور دارند.
الحشد الشعبی نیروهای مردمی هستند که از بطن فتوای جهاد کفایی آیت الله سیستانی مرجع عالیقدر شیعه و زمانی که داعش مناطق عمده ای از عراق را عرصه تاخت و تاز خود قرار داده بود متولد شد. شکل گیری این نیروها در زمان و شرایط مناسب بود زیرا هنگامی که در دهم ژوئن داعش به غارتگری و کشتار پرداخت و با تسخیر موصل و مناطق گسترده ای از صلاح الدین و دیالی و شمال بابل و الانبار جنایات زیادی مرتکب شد، همگان تصور می کردند که بزودی داعش بغداد را اشغال می کند و روند سیاسی عراق را به پایان خط می رساند. همه نگاه ها نگران بود به ویژه که تصاویری که مناطق تحت اشغال داعش پخش می شد بسیار دلخراش بود و داعشی ها که عملا با فروپاشی ارتش عراق خود را پیروز جنگ می دیدند از تمامی حربه های جنگ روانی برای پیشبرد اهداف شوم خود استفاده می کردند. تکفیری ها سرمست از عقب نشینی های متوالی نظامیان عراقی که سنگر به سنگر عقب می نشستند به پیش می آمدند اما به یکباره معادله برهم خورد و یک فرمول بی نظیر پیدا شد؛ فتوای جهاد کفایی آیت الله سیستانی. آیت الله سیستانی فتوای جهاد کفایی داد و این یعنی فراخوان نظامی عراقیها برای مقابله با دشمن خونریز وقاتل. متعاقب این فتوا شمار زیادی رهسپار مراکز نظامی شدند تا پس از فراگیری آموزش های لازم نظامی به جنگ با داعش بروند. عمدتا ساختار و بدنه نظامی حشد شعبی را شیعیان عراق تشکیل می دهند اما بعدها عشایر سنی عراق از استان صلاح الدین و استان نینوا و استان الانبار و نیز کُردهای فیلی و مسیحیان عراقی نیز به آن ملحق شدند. به نوشته مجله نیوز ویک آمریکا، نیروهای مردمی چهارمین نیروی قوی پس از نیروهای ویژه دریایی آمریکا نوی سیل Navy Seal)، گروه آلفا روسیه (aibha) و گروه ویژه ایکو کبرای اتریش است.
اگر بخواهیم چارت سازمانی حشد شعبی را ترسیم کنیم به شرح زیر است؛ شکل گیری آن در سال 2014 و تاریخ 2014/6/5 تا 2014/6/13
کشور محل فعالیت: عراق
نوع فعالیت: نظامی
نقش: مبارزه با داعش و شورش
تعداد نیرو: حدود 60000 تا 120000 تخمین زده می شود
نام تشکل سازمانی: هیئت الحشد الشعبی
مناطق عملیات: بغداد، بابل، دیالی، صلاح الدین، الانبار، الکرمه از توابع شهر استراتژیک فلوجه در الانبار.
نوع سلاح: نیروهای مردمی از سلاح ایرانی و سلاح های موجود در عراق و سلاح آمریکایی استفاده میکند.
دستاوردها: آزاد سازی جرف النصر (جرف الصخر سابق در شمال بابل که بعدها به یُمن آزاد سازی به دست نیروهای مردمی جرف النصر نام گرفت و یکی از نخستین عملیات های موفق نیروهای مردمی به شمار می رفت)
آزاد سازی تکریت (یکی از پیچیده ترین عملیات های نیروهای مردمی محسوب می شود که در راستای عملیات لبیک یا رسول الله انجام گرفت. هنگامی که نیروهای مردمی با شروع عملیات به شکل برق آسایی مناطق الدور و العلم و الفتحه و بلد را آزاد کردند به ناگاه در پشت دروازه های تکریت که شبیه سرزمین بمب گذاری شده بود ماندند. تروریست ها در این شهر هر مکان و هر شی را تیر برق گرفته تا منازل و خلاصه هر چیزی را بمب گذاری کرده بودند اما نیروهای مردمی که از عزم بالایی برخوردار بودند توانستند تکریت را از تروریست ها بازپس بگیرند).
ساختار فرماندهی واعضای این تشکل؛ این هیئت مستقل دوایر استخباراتی و امنیتی برای هماهنگی با دستگاه های امنیتی و نیروهای مسلح و مرجعیت دینی دارد. فعالیت این هیئت کاملا مشروع و قانونی و تحت پوشش دولت و پارلمان است.
حیدر العبادی فرمانده کل نیروهای مسلح عراق که «حشد شعبی» نیز زیر مجموعه نیروهای مسلح عراق به حساب میآید.
فالح فیصل فهد الفیاض رئیس هیئت حشد شعبی. فالح الفیاض متولد سال 1956 بغداد است که در دهه هشتاد قرن گذشته به حزب الدعوه ملحق شد. وی مشاور ابراهیم الجعفری در دوره نخست وزیری اش بود و سپس مدیر دفتر معاون رئیس جمهوری. الفیاض عهده دار پرونده های امنیتی حساسی مانند ریاست شورای همیاری دیالی، رئیس کمیته عالی فنی امنیت ارتباطات و اطلاعات، معاون رئیس هیئت ملی هماهنگی اطلاعاتی، وزیر امنیت ملی را برعهده داشته است.
حاج ابو مهدی المهندس فرمانده مقاومت اسلامی و نیروهای بسیج مردمی در عراق جمال جعفر ابراهیم ملقب به ابومهدی المهندس متولد سال 1954 بصره از پدری عراقی و مادری ایرانی است که تحصیلات خود را در رشته مهندسی در سال 1977 به اتمام رساند و در همان سال به حزب الدعوه پیوست. زمانی که فعالیت حزب الدعوه از سوی صدام ممنوع شد وی عراق را به سوی کویت ترک کرد و چند سال در منطقه الجابریه کویت گذراند و در زمینه سیاسی و امنیتی علیه رژیم صدام فعالیت می کرد. وی در سال 2003 با سرنگونی رژیم بعث در عراق به این کشور بازگشت و در سال 2005 در انتخابات پارلمانی به عنوان نماینده استان بابل برنده شد؛ اما آمریکایی ها اجازه فعالیت به وی ندادند و وی مجبور شد به ایران برود و پس از خروج نظامیان آمریکایی به عراق بازگشت و هم اکنون سمت معاون حشد شعبی را در اختیار دارد و مواضع محکمی علیه آمریکایی ها و سعودی ها دارد و آنها را حامی داعش می داند.
کریم النوری سخنگوی نظامی حشد شعبی
احمد الاسدی سخنگو و عضو هیئت حشد شعبی
عمار حکیم رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق که گردان های عاشوراء و گردان های انصار العقیدهزیر مجموعههای مجلس اعلای اسلامی به شمار میروند.
هادی العامری فرمانده سازمان بدر
قیس الخزعلی فرمانده عصائب اهل الحق
مقتدی صدر رهبر جریان صدر است که گردانهای السلام زیر مجموعه آن به حساب میآید.
شبل الزیدی فرمانده گردان های امام علی
شیخ ریان الکلدانی دبیر کل جنبش مسیحیت عراق و فرمانده گردان بابلیون
شعر بسیج و بسیجی: تو شأن شریف هل اتی ای حیدر، حیدر/تو وصف عظیم لا فتی ای حیدر، حیدر/ای ژرف ترین کلام هستی/آخر تو بگو، بگو که هستی/ای نابترین نام خداوند/هرگز نبود تو را همانند/ای شمس بزرگ آسمانی/آغاز طلوع مهربانی/گلواژه باغ دین تو بودی/الحق که تو بهترین وجودی/ای نغمه عشق و شور و مستی/آخر تو بگو، بگو که هستی/طوفان تو خشم موج دری/آرامش تو نسیم صحر/ای روح بلند علم و عرفان/ای سبزترین آیه قرآن/مولود بزرگ آفرینش/افلاک نموده بر تو کرنش/صبح از دم گرم تو فلق شد/حق هم به تولد تو حق شد/ای نغمه عشق و شور و مستی/آخر تو بگو، بگو که هستی...
منبر سی ویکم: کارکرد بسیج در نظام اسلامی"
آیه: «فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِکُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فَارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَأَشْهِدُوا ذَوَی عَدْلٍ مِنْکُمْ وَأَقِیمُوا الشَّهَادَةَ لِلَّهِ ۚ ذَٰلِکُمْ یوعَظُ بِهِ مَنْ کَانَ یؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآخِرِ ۚ وَمَنْ یتَّقِ اللَّهَ یجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا» ( طلاق:2)؛ آنگاه که (نزدیک است) مدّت عدّه را به پایان رسانند باز یا به نیکویی نگاهشان دارید یا به خوشرفتاری رهاشان کنید و نیز (بر طلاق آنها) دو مرد مسلمان عادل گواه گیرید و (شما شاهدان نیز) برای خدا شهادت را برپا کنید. بدین وعظ الهی آن کس که به خدا و روز قیامت ایمان آورد پند داده میشود و هر کس خدا ترس و پرهیزکار شود خدا راه بیرون شدن (از عهده گناهان و بلا و حوادث سخت عالم) را بر او میگشاید.
حدیث: قال رسول الله صلى الله علیه و آله :مَن رُزِقَ تُقىً فَقَد رُزِقَ خَیرَ الدُّنیا وَالآخِرَةِ؛هر کس تقوا روزى اش شود، خیر دنیا و آخرت روزى او شده است.نهج الفصاحه ص 769 ، ح 3015
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: این فداکاری، من در جایی سراغ ندارم. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: کارکرد بسیج در نظام اسلامی: بسیج یک نهاد انقلاب است که از توده مردم و آحاد جامعه تشکیل شده است. برخی از جامعه شناسان و صاحبان علم سیاست معتقدند. بسیج برای انقلاب بوجودمی آید، یعنی توده مردم بسیج می شوند تا انقلابی را به نتیجه برسانند. از همین روی به حرکت توده های مردم برای برپایی نظام حکومتی جدید، بسیج گفته می شود. اصولاً بر اساس چنین تفکری، پس از تغییر نظام حکومتی و سیاسی، بسیج فلسفه وجودی خود را از دست می دهد و حرکت توده ها، جای خود را به نهادهای قانونی و اقدامات نهادینه می دهند. یعنی با ایجاد نظام حکومتی و تشکیل نهادهای قانونی، حرکت بسیجی متوقف می شود. البته حکومتها به ویژه حکومتهای دموکراتیک، مشارکت مردم و مشارکت بسیجی را برای اداره امور می پذیرند. زیرا باعث استحکام و پایداری نظام حکومتی می شود و تلاش می نمایند تا مردم را در سرنوشت خود و اداره امور مملکتی به بازی بگیرند. این نوع اقدام را مشارکت مدرن می نامند که در سایه حضور مردم در انتخابات، شوراها و خدمات اجتماعی تعریف می شود. بنابراین چنین دیدگاهی بین حضور مردم در صحنه انقلاب (مشارکت بسیجی) و حضور مردم در اداره مملکت (مشارکت مدرن) تفاوت قائل است. در جمهوری اسلامی ایران، حرکت توده ها و حضور نیروهای مردمی قبل از پیروزی انقلاب ایجاد شد و در حین انقلاب، نقش مردم بسیار چشمگیر بود که انقلاب اسلامی، همان انقلاب مردم و ملت مسلمان بشمار می رود. این حرکت، پس از تشکیل نهادهای قانونی، دچار رکود نمی شود و فلسفه و منشاء چنین حرکتی عوض نمی شود، بلکه همین حضور و مشارکت و همین حرکت جمعی و مردمی، تغییر کاربری می دهد و به جای انقلاب کردن، در جهت اصلاحات و سازندگی جامعه قدم برمی دارد. از دیدگاه اسلامی، حرکت مردمی انقلابی تحت رهبری و هدایت ولی امر انجام می گیرد و پس از آن نیز تحت ولایت فقیه عمل می کند. ضرورت استمرار حرکت مردمی است که دستور تشکیل بسیج، پس از پیروزی انقلاب و تشکیل شورای انقلاب صادر می شود. یعنی زمانی که کشور در حال نهادینه شدن و شکل یافتگی است، ضرورت حضور مردم احساس می شود. از این جهت حضور مردم، ضروری می شود که حرکت و جنبش اجتماعی مردم، ایستا نشود و همان مردمی که برای اهداف بلند و آرمانی انقلاب کردند، همان مردم باید آن را حفظ نمایند و چنین تفکری را توسعه دهند. یعنی در جمهوری اسلامی ایران، سازمان بسیج برای حفاظت و حراست از دستاوردی است که خود مردم قیام نمودند و حکومت دلخواه خود را به وجود آوردند. چنین تفکری است که تهدیدات خارجی به کشور را تعرض به خود می داند و آن را وظیفه دولت نمی داند، بلکه وظیفه خویش می داند تا از آسیب وارده جلوگیری نماید و حمله را دفع می نماید. هنگامی که دشمن سرسخت این مردم، وارد آبهای خلیج فارس می شود و خطر حمله به ایران نزدیکتر می گردد، فرمان بسیج عمومی در پنجم آذر ماه سال 1358 صادر می شود. روشن است در چنین وضعیتی بسیج عمومی باید کارکرد دفاعی و نظامی داشته باشد. زیرا کشور در وضعیتی است که ارتش آن آمادگی دفع چنین حمله ای را ندارد. اصولاً در چنین شرایطی ارتش دستخوش تحول می شود و توان رزمی آن بسیار پایین خواهد بود. دیگر نیروهای نظامی (سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) و انتظامی (کمیته انقلاب اسلامی سابق، شهربانی سابق و ژاندارمری سابق) برای امنیت داخلی و جریانات سیاسی به وجود آمده اند و توان دفاعی اندک ندارد. آنچه که در این هنگام، می تواند داروی شفابخش باشد، حضور گسترده مردم و آمادگی روحی و جسمی آنان برای دفاع از سرزمین و حکومت می باشد که در واقع بسیج عمومی نظامی است. با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران حرکت نظامی بسیج شتاب بیشتری به خود گرفت. زیرا در هنگام تشکیل بسیج، صرفاً تهدید آمریکا علیه ایران، درخلیج فارس وجود داشت یعنی خطر در حد تهدید بود و هنوز به مرحله حمله و تجاوز نرسید، ولی در 31 شهریور 1359 تجاوز از جنوب و غرب کشور، از سوی عراق و کشورهای هم پیمان به صورت سراسری و گسترده انجام گرفت، از این نظر تشکیل هسته های مقاومت، جدی تر شد و کارکرد بسیج به عنوان، کاربردی نظامی و دفاعی مفهوم پیدا کرد.
خدمات بسیج در جامعه: مقابله با تورم و گرانی- در مقیاس کوچکتر، ماموریت مبارزه با گرانفروشی و احتکار کالا از دیگر ماموریت هایی است که در مقاطع خاصی از انقلاب به بسیج واگذار شده و نتایج مثبت فراوانی را در ثبات قیمت ها و جلوگیری از احتکار کالا بهمراه داشته است.
معرفی اقشار بسیج: الگوی بسیج درخارج از کشور: معرفی انصارالله یمن در کتاب «حوثیان یمن»: حوزه / کتاب حوثیان یمن؛ به قلم حجت الاسلام سید محمد طباطبایی فر که ازسوی انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب و مجمع جهانی اهل بیت علیه السلام منتشر شده به معرفی جنبش حوثیان و تبیین رویکردها و مواضع کلامی، فقهی و سیاسی این جنبش پرداخته است. به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، نگارنده در این اثر کوشیده است که با مراجعه به آثار دو شخصیت مهم و اثرگذار این جریان، علامه سید بدرالدین الحوثی و سید حسین الحوثی، رویکردها و مواضع آنان را در حوزه کلام، فقه و سیاست بررسی کند. جنبش حوثیان «انصارالله» به نوعی جنبش بیداری اسلامی- شیعی در شمال یمن مطرح شده و توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. حوثیان جنبشی است که توانست هویت فکری- سیاسی مکتب اصیل زیدیه را احیاء و در عرصه اجتماعی معرفی کند. شیعیبودن، داشتن نگرش ضدوهابی، ظلمستیزی، عدالتگرایی و وحدتگرایی جزئی از هویت و رویکرد آنان است. با توجه به قدرتگیری و حضور اثرگذار حوثیان در معادلات سیاسی یمن و همچنین وابستهبودن آنان به مکتب زیدیه و اشتراکات مذهبی- فرهنگی با ایران اسلامی، شناخت رویکردها، اندیشهها و مواضع آنان ضروری است. نگارنده در این اثر کوشیده است که با مراجعه به آثار دو شخصیت مهم و اثرگذار این جریان، علامه سید بدرالدین الحوثی و سید حسین الحوثی، رویکردها و مواضع آنان را در حوزه کلام، فقه و سیاست بررسی کند. چراکه تعالیم این دو عالم زیدی معاصر، جریانی فکری - سیاسی را تشکیل داده که امروزه به نام «جنبش حوثیان یا انصارالله» شناخته میشود. این پژوهش با مراجعه به آثار مکتوب علامه سید بدرالدین الحوثی و سخنرانیهای سید حسین الحوثی صورت گرفته است. آنچه این کتاب عهدهدار آن است، معرفی جنبش حوثیان و تبیین رویکردها و مواضع کلامی، فقهی و سیاسی این جنبش است. با توجه به اینکه ریشه فکری- مذهبی آنان، تعلق به مکتب زیدیه دارد و جنبشی است که عالمان زیدی برای احیای مذهب زیدیه و معرفی آن در عصر حاضر رهبری کردهاند، لذا قبل از معرفی این جنبش، پرداختن به سیر تاریخی مکتب زیدیه و بررسی جریان های فکری این مکتب، از پیدایش در قرن دوم هجری قمری تا دوران معاصر، لازم است. بدین جهت فصل اول کتاب به این دو محور تعلق گرفته است. بعد از معرفی اجمالی تاریخ و جریانهای فکری زیدیه، تبارشناسی شخصیت های اثرگذار انصارالله از جمله علامه سید بدرالدین الحوثی و سید حسین الحوثی، ضرورت دارد که در فصل دوم کتاب به آن پرداخته شده است. همچنین به بسترها و عوامل ظهور جنبش حوثیان «انصارالله» و سیر پویایی این جنبش تا جنگ تحمیلی عربستان علیه یمن اشاره شده است. فصل سوم به رویکرد و مواضع کلامی و فقهی این جنبش اختصاص دارد. اندیشه و رویکرد کلامی حوثیان «انصارالله» با مراجعه به تألیفات مفتی این جنبش و سخنرانیهای رهبر سابق آن به دست میآید، رویکرد حوثیان به اصول اعتقادی مکتب زیدیه و به مبانی شیعه از قبیل؛ اهل بیت، خلفاء، صحابه پیامبر و رافضه از مباحث دیگر این فصل است. همچنین رویکرد حوثیان نسبت به مذاهب اسلامی – امامیه، وهابیت، معتزله و مطرفیه- و ادیان ابراهیمی مباحث مطرح شده در بخش کلامی این فصل می باشد. مواضع فقهی حوثیان «انصارالله یمن» با مراجعه به آثار مکتوب علامه بدرالدین الحوثی، رهبر معنوی، مرشد و مفتی انصارالله حاصل می گردد که این فصل به آن اختصاص دارد. زیدیه بیش از آنکه مکتبی اعتقادی باشد، مکتبی سیاسی است که حول محور امامت مجتهدان عادل از اهل بیت نبوی میچرخد. در اندیشه آنان امام کسی است که در راه خدا علیه ظالم قیام کرده، مردم را به طاعت خداوند و امامت خود دعوت کند. روحیه استکیارستیزی یکی از شاخصههای امامت در دیدگاه این مکتب است. شعار پنجبندی انصارالله «الله اکبر، مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل، نفرین بر یهود و پیروز باد اسلام» بیانگر مواضع و رویکرد سیاسی آنان است. مکتب سیاسی انصارالله «حوثیان» با مراجعه به سخنرانیهای سید حسین الحوثی –رهبر سابق انصارالله- به دست می آید که فصل چهارم اثر حاضر به آن تعلق گرفته است. مباحث این فصل بر چهار محور می باشد. فعالیت یهود و صهیونیسم در زمینه اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و راهبرد حوثیان در برابر آنان محور اول این فصل است. دیدگاه انصارالله در قبال آمریکا و استکبار و راهبرد آنان در این زمینه از مباحث دوم این فصل است. راهبرد حوثیان در برابر تروریسم از محورهای دیگر این کتاب می باشد. الگو پذیری از امام خمینی (ره) در زمینه سیره حکومتی و استکبار ستیزی و همچنین مقاومت و مبارزه مردمی انقلاب اسلامی از مباحث این فصل است.
شعر بسیج و بسیجی: ای بسیجی سرباز نام آور/ مایه ی شور و افتخار /ای فدایی ای یاور رهبر/ با دلی بی صبر وقرار /(سرو سر باید چون شهیدان شد مظهر خشم کردگار /چون علی باید مرد میدان شد اقتدا کن بر ذوالفقار) (2) /ای شهیدان خدایی راهتان پاینده باد /ای سبک بالان عاشق نامتان پاینده باد /ما باید قهرمان قصه ها باشیم /(مثل همت چون حسین سر جدا باشیم) (2) /ما باید باشهامت باخدا باشیم /(می خواهیم ای شهیدان چون شما باشیم) ...
منبر سی ودوم:"بسیج و تفکربسیجی"
آیه: «وَإِنَّ جُنْدَنَا لَهُمُ الْغَالِبُونَ» (صافات:173)؛ و همیشه سپاه ما (بر دشمن) غالبند.
حدیث: امام على علیه السلام : إِنَّ التَّقْوَى مُنْتَهَى رِضَى اللَّهِ مِنْ عِبَادِهِ وَ حَاجَتِهِ مِنْ خَلْقِهِ فَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی إِنْ أَسْرَرْتُمْ عَلِمَهُ وَ إِنْ أَعْلَنْتُمْ کَتَبَه
نهایت خشنودى خداوند از بندگانش و خواسته او از آفریدگانش تقواست، پس تقوا از خداوندى بکنید که اگر پنهان کنید مى داند و اگر آشکار سازید مى نویسد.عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 154 ، ح 3358
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: همه جا چیزی شبیه بسیج هست، تنها به این درخشندگی، به این فراگیری، به این زیبایی، به این فداکاری، من در جایی سراغ ندارم. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: بسیج شجرة طیبّه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفههای آن بوی بهار وصل و طراوات تعیین و حدیث عشق میدهد. اگر بر کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنین انداز شد چشم طمع دشمنان و جهانخواران از آن دور خواهد گردید. بار دیگر تأکید میکنم که غفلت از ایجاد ارتش بیست میلیونی سقوط در دام دو ابرقدرت جهانی را به دنبال خواهد داشت. ملیت که در خط اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم و مخالف با استکبار و پولپرستی و تحجرگرایی و مقدسنمایی است باید همة افرادش بسیجی باشند. در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجیم. بسیج لشگر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همة مجاهدان از اولین تا آخرین امضاء نمودهاند. بسیج مدرسة عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدستههای رفیع آن اذان شهادت و رشادت سردادهاند. من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه میخورم و از خدا میخواهم تا با بسیحیانم محشور گرداند. تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقیناً از برکات و الطاف جلیة خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد. امام خمینی (ره)
خدمات بسیج در جامعه: تشکیل تعاونیها- تشکیل تعاونی توسط اعضا و با همکاری و حمایت بسیج در زمینه های مختلف از جمله کشاورزی، تولیدی و خدماتی از دیگر اقدامات ارزشمند بسیج به شمار می رود که نقش فوق العاده ای در توسعه عمرانی و سازندگی کشور داشته است. در این رابطه در حال حاضر دهها تعاونی، متشکل از ایثارگران بسیجی در موضوعات مختلف صنعتی، خدماتی و بویژه کشاورزی و سایر موضوعات در سطح کشور وجود دارد که ضمن اشتغالزایی، به رشد اقتصادی کشور نیز کمکهای شایان توجهی نمودهاست.
معرفی اقشار بسیج: الگوی بسیج در خارج از کشور: لشکر «فاطمیون» چگونه شکل گرفت؟ مدت زمان زیادی نیست که در صف شهدای مدافع حرم سوریه، نام «تیپ فاطمیون» شنیده میشود. گروهی خودجوش که با رسیدن خبر تجاوز تکفیریها به حرم سیده عقیله حضرت زینب (س) به سمت سوریه رهسپار شدند. با بازگشت اولین پیکرهای شهدای مدافع حرم تیپ فاطمیون، تعدادی زیادی از جوانان افغانستانی برای رفتن به سوریه اعلام آمادگی کردند. همین امر موجب شد که مدتی بعد تیپ فاطمیون به لشکر ارتقا یابد. «فاطمیون» امروز در مبارزه با تکفیریها در صف نخست جنگ ایستاده است. متن زیر حاصل گفتوگوی خبرگزاری دفاع پرس با «سید ابراهیم» از اعضای لشکر فاطمیون در خصوص شکلگیری و اقدامات این نیروی رزمی در سوریه است. هسته اولیه شکلگیری تیپ فاطمیون، تعدادی از بچههای افغانستانی بودند که به آنها سپاه محمد صلی الله علیه و آله و سلم میگفتند. این گروه در افغانستان علیه شوروی میجنگیدند و نیروهایی بودند که از انقلاب اسلامی ایران نیز حمایت میکردند و به نوعی نیروهای امام خمینی (ره) محسوب میشدند و در جنگ با طالبان نیز حضور داشتند. سپاهیان محمد صلی الله علیه و آله و سلم در دورههای مختلف از نظر تعداد اعضا در نوسان بودند و کم و زیاد میشدند. اینها به شدت مرید امام خمینی (ره) بودند. حتی یکی از رزمندهها به خاطر اینکه بتواند در جنگ تحمیلی شرکت کند، شناسنامه ایرانی گرفته بود. زمانی که آمریکا در افغانستان مستقر شد، گروه از هم پاشید و بسیاری از رزمندهها مقیم ایران شدند؛ چون دولت افغانستان آنها را بازداشت میکرد و سرویسهای جاسوسی آمریکا به دنبالشان بودند. زمانی که بحث سوریه پیش آمد از جمهوری اسلامی تقاضا کردند که کمک کند تا در جنگ شرکت کنند. این تقاضا را حاج آقا علوی و شهید ابوحامد (فرمانده تیپ فاطمیون) مطرح کردند. انقلاب اسلامی هم که همیشه و همهجا حامی گروههای مقاومت است، از تشکیل گروه فاطمیون حمایت کرد. هسته اولیه تیپ فاطمیون با ۲۵ نفر شکل گرفت و اینها اولین نیروهایی بودند که به سوریه رفتند. اوایل با گروههای عراقی کتائب سیدالشهدا و دیگر گروهها کار میکردند و به عنوان دسته کوچکی در کنار آنها قرار میگرفتند. کمکم راه باز شد و هر بار که شهیدی از بچههای افغانستانی را برای تشییع به ایران و افغانستان میآوردند، موجی از شیعیان افغانستان برای دفاع از حرم حضرت زینب (س) به سوریه رفتند. شهید کلانی، شهید بشیر و شهید مرادی از اولین شهدایی بودند که پیکرشان بازگشت. کمکم جمعیت زیادی برای رفتن به سوریه ثبتنام کردند تا اینکه تعدادشان از ۲۵ نفر به ۵۰، ۶۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و چند هزار نفر رسید. نام «فاطمیون» به این دلیل انتخاب شد که این تیپ در ایام شهادت حضرت زهرا (س) شکل گرفت. همچنین بچهها میگفتند چون حضرت زهرا (س) غریب بود و در غربت شهید شد و ما هم در سوریه غریب هستیم، نام فاطمیون برازنده است. همه رزمندههای تیپ، افغانستانی هستند؛ عدهای از خود افغانستان و عدهای هم از افغانستانیهای مقیم سوریه هستند. افغانستانیهای مقیم سوریه در همان اطراف زینبیه زندگی میکردند و جمعیتی در حدود ۱۵ تا ۱۶ هزار نفر داشتند که بعد از حمله تکفیریها، چیزی حدود پنج هزار نفر ماندند و از حرم دفاع کردند. یک عده از افغانستانیها هم با حزبالله کار میکنند، ولی غالباً با تیپ فاطمیون هستند. به دلیل تعداد زیاد نیروها، مدتی است تیپ به لشکر تبدیل شده و تیپهای لشکر در شهرهای مختلف مستقر شدهاند؛ روز به روز نیز در حال گسترش هستند و موج جمعیت به آنها میپیوندد. اوایل که به سوریه آمده بودیم ارتباطگیری بسیار سخت بود. بعضی مواقع به دلیل بلد نبودن زبان نزدیک بود جانمان را از دست بدهیم. یک شب از توی سنگر سوریها بیرون رفتم. پشتمان باغ زیتون بود و ۵۰ متر جلوتر از سنگر دشمن قرار داشت. آمدم عقب و میخواستم برگردم به سنگر که یکباره کسی از سنگر داد زد مین! گفتم مین؟! یعنی چطور میشود در عرض چند دقیقه مین گذاشته باشند. دوباره یک قدم آمدم جلوتر که دیدم با عصبانیت میگوید مییین! تعجب کرده بودم که چطور ممکن است. مگر همچین چیزی میشود. باز با صدای بلند داد زد: مین! چراغ قوه کوچکی که داشتم را روشن کردم شروع کرد به تیراندازی. سریع روی زمین خوابیدم. آن نفر با داد حرف میزد و من هم با داد جواب میدادم. هرچه میگفتیم حرف هم را نمیفهمیدیم تا اینکه یکی از نیروهای حزبالله که کمی فارسی بلد بود مرا شناخت. بعد فهمیدم «مین» یعنی تو که هستی که در زبان عامیانه اینطور گفته میشود. نیروهای ایرانی که زخمی میشدند هم خیلی مظلوم بودند. در بیمارستان نمیتوانستند ارتباط بگیرند یا اینکه نمیدانستند چطور هزینه بیمارستان را پرداخت کنند. محرم دو سال پیش بود. ما ۲۴ ـ ۴۸ کار میکردیم؛ یعنی ۲۴ ساعت با ارتش بودیم و ۴۸ ساعت با نیروهای حزبالله. تقریباً هر روزمان پر بود تا اینکه به ایام محرم رسیدیم. هفت محرم بود و ما هیچ هیئتی نرفته بودیم. از نیروهای سوری و حزبالله اجازه گرفتیم که به هیئت برویم. پرسوجو کردیم که هیئت فارسیزبانان کجاست. گفتند یک هیئت در یکی از مناطق دمشق هست. رفتیم در مجلس نشستیم. همینطور که سخنران صحبت میکرد دیدیم جمعیتی با لباس نظامی که همه افغانستانی هستند وارد هیئت شدند. هیئت که تمام شد و سفره غذا را پهن کردند دیدیم به ظاهر اهالی افغانستانی هستند، ولی یکی با لهجه قمی، یکی با لهجه تهرانی و یکی با لهجه مشهدی صحبت میکند. چون افغانستانیهای مقیم سوریه با لهجه غلیظ عربی حرف میزنند و ما و آنها هیچ کدام زبان هم را نمیفهمیم، اما این دسته اینطور نبودند. کمی صحبت کردیم و گرم گرفتیم. ازشان خواهش کردیم که کاری کنید ما هم با شما باشیم. گفتند ایرانیها اجازه ندارند توی گروه ما باشند، چون بنا نیست نیرویی از ایران در جنگ سوریه حضور داشته باشد. خیلی اصرار کردیم. یکی گفت میدانی من که هستم که اینطور اصرار میکنی؟ گفتیم نه. گفت من مسئول حفاظت هستم. زدیم توی سر خودمان! چون کار حفاظت همین بود که اگر ایرانی داخل گروه میشد، او را بیرون میکردند و به شدت در این موضوع سختگیری داشتند. نمیدانم چطور شد و خدا به دلش انداخت و با «ابوحامد» صحبت کرد. ابوحامد میگفت اگر شما شهید یا زخمی شدید چه کاری کنیم؟ گفتم اگر شهید شدیم ما را ول کنید و بروید. به زخمیهای ما هم کاری نداشته باشید. فقط اجازه دهید در عملیاتها با شما باشیم. اولین عملیاتی که با تیپ فاطمیون همراه شدیم عملیات حجیره پشت حرم حضرت زینب (س) بود. عملیات بسیار خوبی بود و توانستیم پشت حرم را آزاد کنیم. روز تاسوعای دو سال پیش این عملیات انجام شد و ما هم توانستیم جزئی از تیپ فاطمیون باشیم.
۷۰ روز با نیروهای تیپ در منطقه بودیم. مدتی میشد که در منطقه حضور داشتیم و عملیاتی هم نبود؛ برای همین تصمیم گرفتیم به ایران برگردیم. با نیروهای تیپ صحبت کردیم که برای بازگشت دوباره به سوریه مشکلی برای حضور در تیپ نداشته باشیم. به محض اینکه به ایران برگشتیم مدتی کارهای مجروحیت یکی از دوستان را انجام دادیم. بعد که خواستیم از کانال نیروهای فاطمیون به سوریه برگردیم، دیدیم اجازه نمیدهند. به هر ترتیب ظاهرمان را تغییر دادیم، شناسنامه افغانستانی گرفتیم، زبان کار کردیم و دوباره عضو تیپ شدیم. این پروسه نزدیک به دو ماه طول کشید. فقط یک ماه زبان کار کردیم. به دلیل لهجهای که گرفته بودیم، شک کردند و گمان نمودند از نیروهای نفوذی هستیم. مرتب ما را به حفاظت میبردند. خیلی سختی کشیدیم تا اینکه ما را پذیرفتند. در حال حاضر وضعیت خوبی در سوریه وجود دارد. اگر بگوییم ۵۰ درصد کشور دست نیروهای تکفیری است و ۵۰ درصد دست نیروهای ما؛ نکته مثبتی که این وسط وجود دارد این است که نیروهای ما همه یکی و متحد هستند؛ اما قسمتی که دست نیروهای دشمن است بین گروههای مختلف مانند جیش الحر، النصره، داعش و غیره درگیری است. نکته مهم دیگر در درگیریهای سوریه این است که هیچ گردان و دسته نظامی از ایران در سوریه نیست. ایران تنها حضور مستشاری دارد و کمک کرده تا سوریها نیروهای دفاع وطنی داشته باشند. دفاع وطنی هم سعی کرده است تا روی اعتقادات و اخلاق بچهها کار کند. این همان چیزی است که سید حسن نصرالله نیز در سخنرانیهای خود به آن اشاره کرده و گفته اگر سراسر سوریه را بگردید ۵۰ نفر ایرانی را پیدا نمیکنید. مقاومت دیگری کنار اسرائیل شکل گرفته است امروز موضوع مقاومت همانگونه که در لبنان زنده شد، در سوریه نیز زنده شده است. اینچنین گروهی که متکی به خود است نیز در سوریه شکل گرفته است. گروهی قوی و اسرائیلستیز بغل گوش رژیم صهیونیستی شکل گرفته و این از برکات جنگ است. برکت دیگری که این جنگ داشت این است که بسیاری از علویهای سوریه، از لحاظ اعتقادی به شیعیان دوازده امامی نزدیک شوند. نکته دیگر هم اینکه بسیاری از نیروهای سوری و دفاع وطنی که اهل نماز نبودند، نمازخوان شدند. نفوذ ایران، سلاح و تکاور و کماندوها نیست، نفوذ ایران، نفوذ روحی بوده است. یکی از فرماندهان سوری با گریه به یکی از فرماندهان ما میگفت ما از شما خیلی چیزها یاد گرفتیم؛ اینکه در خط مقدم با نیروهایمان باشیم، با نیروها غذا بخوریم، کنارشان باشیم؛ ما اینها را بلد نبودیم. سیستم نظامی خاصی در سوریه هست، شاید یک سرباز بالاتر از گروهبان را در سیستم ارتشی سوریه نمیدید. وقتی سوریها نیروهای ما را دیدند گفتند میخواهیم با شما باشیم. ما به اینها میگفتیم سوریهایی که نَفَسِ پاسداری خوردهاند. دلشان میخواست پاسدارها بالا سرشان باشند ولی ایران محدودیت داشت. واقعاً عاشق بچههای ایرانی شده بودند.
شعر بسیج و بسیجی: ما از تبار قوم حضرت ثاراللهیم/ما حافظان خون عشاق روح اللهیم/خونی که در رگ ماست هدیه به رهبر ماست/ما در خط فرمان امیر حزب اللهیم...
منبر سی وسوم: "بسیج و تمسک به ولایت"
آیه: «هُوَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۚ یعْلَمُ مَا یلِجُ فِی الْأَرْضِ وَمَا یخْرُجُ مِنْهَا وَمَا ینْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا یعْرُجُ فِیهَا ۖ وَهُوَ مَعَکُمْ أَینَ مَا کُنْتُمْ ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ» (حدید:4)؛ اوست خدایی که آسمانها و زمین را در شش روز (و شش مرتبه کلی ظهور وجود) بیافرید آنگاه بر عرش (تدبیر عالم) قرار گرفت، او هر چه در زمین فرو رود و هر چه از آن برآید و آنچه از آسمان نازل شود و آنچه به آن بالا رود همه را میداند و هر کجا باشید او با شماست و خدا به هر چه کنید بیناست.
حدیث: امام على علیه السلام : لَوْ أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ کَانَتَا عَلَى عَبْدٍ رَتْقاً ثُمَّ اتَّقَى اللَّهَ لَجَعَلَ لَهُ مِنْهَا مَخْرَجاً وَ رَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ.
اگر آسمان ها و زمین راه را بر بنده اى ببندند و او تقواى الهى پیشه کند، خداوند حتما راه گشایشى براى او فراهم خواهد کرد و از جایى که گمان ندارد روزى اش خواهد داد.عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 416 ، ح 7068
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: فرزندان بسیحیام با حضور خود در هر صحنهای که لازم است دشمنان زبون را مرعوب و منکوب سازند. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: مجاهدت برای تحقق ارزشهای اسلامی، اساس تمسّک به ولایت، تمسّک به ارزشهای اسلامی است. هر چه را که در اسلام ارزش است، باید در صدد باشید در عمل جذب کنید. چه ارزشهای فردی - مثل آنچه که به رابطه و علقهی هر کس با خدای خود ارتباط پیدا میکند و یکی از مهمترین ارزشهای امیرالمؤمنین علیهالصّلاة والسّلام؛ یعنی ارتباط با خدا، توسّل به پروردگار و خوب کردن رابطهی خود و خدا بودن - چه ارزشهای اجتماعی که مربوط به جامعه است - مانند ارزشهای سیاسی، اقتصادی و بینالمللی - و چه ارزشهایی که مربوط به آداب و عادات عمومی است. ببینید اسلام کدام خصوصیّت و عمل را ارزش دانسته است؛ آن وقت سعی در پیاده کردن آن داشته باشید. به تعبیر دیگر، آن ارزشها را در محیط کار، در انتخاب همکاران، در اجرای مأموریت و در تهیه کردن طرح برای بخشی که مشغول کار در آن هستید، حتماً اعمال کنید. این به معنای تمسّکِ کامل به ولایت است. (بیانات در دیدار کارگزاران نظام در روز "عید غدیر" 08/03/73(امروز وظیفهی بسیج، حفظ فضای سالم در کشور و منزوی کردن زشتی و آلودگی و غفلت و ریا و نفاق و شرک است. امروز نسل نوخاستهی کشور، با کمال صفا و پاکی به دنبال حقیقت میدود و تشنهی آن است. در کجای کشور، شما جوانان نوخاسته - پسر و دختر - را میبینید که تشنهی حقیقت و معنویّت و فهمیدن و درست فهمیدن نباشند؟ این نسل پُرعددِ امروزِ کشور ما با صفای ذاتی جوانی خود و با تربیت اسلامی جامعهی ما، دنبال حقیقت است؛ اما در کمین این نسل، گرگان درنده و روبهان حیلهگری هستند. در کمین نسل نوخاستهی جوان ما کسانی نشستهاند که میخواهند او را بفریبند، یا بدرند و از بین ببرند. (بیانات در جمع یکصد و ده هزار نفر از نیروهای بسیجی شرکتکننده در اردوی رزمی ـ فرهنگی علویون 21/8/80(
خدمات بسیج در جامعه: اقدام در جهت احیاء فریضه امر به معروف و نهی از منکر – امر به معروف و نهی از منکر به عنوان یکی از کارآمدترین روشهای مقابله با تهاجم فرهنگی میباشد، به همین دلیل طی سالهای انقلاب اسلامی بویژه پس از جنگ تحمیلی که هجمه فرهنگی به ارزشهای اسلامی وسعت یافته و شکل جدیدی بخود گرفت، نیروی مقاومت بسیج با تشکیل مراکز اجرایی امر به معروف و نهی از منکر و اقدامات فرهنگی مختلف در جهت پیشگیری و مقابله با این توطئه، نقش بسیار ارزشمندی را در این زمینه بر عهده داشتهاست. اجرای انواع برنامههای آموزشی برای عموم مردم و علی الخصوص اعضای بسیج و تربیت و بکارگیری هزاران ناصح و ضابط امر به معروف و نهی از منکر در سطح کشور و تلاش در جهت ترویج و احیاء فرهنگ و ارزشهای اسلامی، انجام اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از بروز ناهنجاریهای فرهنگی، مقابله با متخلفین و مهاجمین به حریم ارزش های انقلابی، اسلامی و فرهنگی، اجرای انواع برنامهها و مراسم فرهنگی و کشف و شناسایی و خنثی سازی بسیاری از توطئههای دشمنان در این زمینه و انتشار انواع نشریات و کتب اسلامی برای معرفی اهمیّت و جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در اسلام و همچنین انعکاس نتایج اقدامات صورت گرفته، از جمله فعالیتهای اجرا شده مربوط به این حوزه می باشد.
معرفی اقشار بسیج: بسیج جامعه جهانی: بسیج در اندیشه امام خمینی (ره) از تشکیل تا جهانی شدن: تشکیل بسیج مستضعفین گرچه به دستور رسمی حضرت امام (ره) در 5 آذرماه 1358 اعلام شد، اما اندیشه تشکیل آن در نزد امام (ره) به اولین سال های شروع مبارزه ایشان علیه رژیم پهلوی برمی گردد. از آغازین روزهای شروع مبارزه، امام (ره) در صدد بسیج عمومی برای مقابله با سیستم شاهنشاهی برآمدند و در سخنرانی های خود همیشه از قدرت و توان جمعی مردم به عنوان منبع اصلی تغییر سرنوشت جامعه یاد می کردند. ایشان در 11/09/1341 در یکی از سخنرانی های خود فرمودند: «... از ری نوشتند ما پنج هزار نفر با کفن آماده ایم، از چاپلق نوشتند ما صدهزار نفریم، مهیای دستور شماییم، از دوستان نوشتند، طایفه هایی با کفن حاضریم، مردم بیدارند.» و معظم له در مهرماه 1347 نیز در جواب سوالی که از ایشان شده بود مبنی بر بهترین راهی که ملت مسلمان ایران برای قطع ید ایادی صهیونیسم باید طی کند، فرمودند: «بهترین راه این است که مردم مسلمان ایران با همه امکاناتشان بکوشند داد و ستد خود را با صهیونیست های داخلی و غیر از آنان که در ایران هستند به طور کامل قطع کرده و از لحاظ روحی و مادی آنان را مستاصل و بیچاره نمایند... و در دیگر زمینه ها با آنان بجنگند.» روند عملیاتی کردن اندیشه امام (ره) در بهره مندی از توان همه اقشار و گروه های مختلف اجتماعی برای به پیروزی رسیدن در مقابل استبداد و استعمار، همواره در طول سالیان مبارزه تا رسیدن به طلیعه پیروزی ادامه داشت. معظم له در 23/02/ 1357 یعنی 9 ماه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی وحدت جناح ها را در قیام مورد تاکید قرار دادند و فرمودند: «تمام جناح ها با هم باشند، سازمان واحد باشد، یک حزب اللهی در مقابل حزب رستاخیز، ... همه با هم باشید، همه با هم صحبت کنید، همه با هم قیام کنید، همه با هم قعود کنید، هر دسته ای علی حده و برای خودش، آن برای خودش غلط است امروز...» با نزدیک شدن روزهای سرنگونی رژیم شاهنشاهی، بهره مندی امام (ره) از توان بسیج عمومی مردم وارد مراحل روشن تری می شد و حتی نهی کردن امام (ره) در کار فردی و انفرادی بیشتر تکرار می شد. حضرت امام (ره) در 10/03/1357 فرمودند: «ما باید، ید واحد باشیم، مسلمین باید ید واحد باشند، اگر مسلمین ید واحد باشند کسی نمی تواند مقابل این جمعیت قیام کند، هیچ غلطی نمی توانند بکنند، نه این ها، ممالک دیگر هم غلطی نمی توانند بکنند، اگر این ها واحد باشند.» در ماه های منتهی به پیروزی انقلاب، موارد متعدد دیگری توسط حضرت امام (ره) بیان شد که می توان به یک نمونه دیگر آن در 13/11/1357 یعنی تنها 9 روز قبل از پیروزی نهایی انقلاب اشاره کرد که فرمودند: «ما قوه نداریم، این ملت قوه ماست، این ملتی که با مشت، جلوی تانک و توپ را گرفت.»
با پیروزی انقلاب اسلامی، حضرت امام (ره) نه تنها از قدرت بسیج عمومی برای حل سایر مشکلات انقلاب غفلت نورزید، بلکه با تجربیاتی که از حضور مردم در بیرون راندن حکومت شاهنشاهی از آن بهره مند بود به استفاده از توان بسیج عمومی برای کارهای بزرگتر پرداخت. از آنجا که با پیروزی انقلاب اسلامی، دول استکباری با به خدمت گرفتن مزدوران داخلی در صدد برآمدند که اغتشاشات قومی و قبیله ای را به بهانه خودمختاری در غرب کشور، یعنی کردستان و آذربایجان غربی به راه اندازند و حتی توانستند شهر سنندج، مرکز استان کردستان را هم به اشغال خود درآورند، امام (ره) این بار بسیج مردمی را به عرصه مقابله نظامی با جدایی طلبان فتنه گر دعوت کردند و ارتش و قوای نظامی را در 28/05/1358 به بسیج عمومی در مقابل حزب دمکرات امر کردند و مردم نیز به امر امام و رهبر خویش برای دفاع از انقلاب نوپا، یکباره به حرکت درآمدند و توانستند با همکاری ارتش و سایر نیروهای مسلح به خوبی و در قالب نیروهای رزمی و حتی با سلاح های شخصی خود، طومار ضد انقلاب را در هم پیچیدند. حضرت امام (ره) در پیوند بین طبقات مختلف اجتماعی هم هر کجا احساس می کردند که بوی اختلاف می آید برای جلوگیری از نفوذ دشمنان انقلاب، آن ها را به تجمع و پرهیز از اختلاف از جمله وحدت و کار جمعی در قشر دانش آموزان، دانشجویان و اساتید دانشگاه ها، دعوت می کرد. حضرت امام (ره) در تاریخ 05/09/1359 فرمان تشکیل بسیج عمومی را صادر کردند و در بخش هایی از این پیام و دستور تاریخی اینگونه امر کردند: «قوای خودتان را مجهز کنید و تعلیمات نظامی پیدا کنید و به دوستانتان تعلیم بدهید، مملکت اسلامی باید همه اش نظامی باشد و تعلیمات نظامی داشته باشید، برای همه افراد، مستحب است که سواری یاد بگیرند... تیراندازی یاد بگیرند، فنون جنگی را یاد بگیرند، باید ملت ما جوان هایشان مجهز باشند به همین جهاز، همه جا باید اینطور بشود که یک مملکتی بعد از چندسالی که بیست میلیون جوان دارد، بیست میلیون تفنگدار داشته باشد و بیست میلیون ارتش داشته باشد، یک چنین مملکتی آسیب پذیر نیست.» تشکیل بسیج در اندیشه امام (ره) تنها خاص کشور ایران نبود و امام (ره) در همان سال 1358 که دستور ایجاد ساز و کار بسیج را دادند در 01/12/1358 در یکی از سخنرانی خود اینگونه به موضوع بسیج جهانی پرداختند. «من امیدوارم که این بسیج عمومی اسلامی، الگو برای تمام مستضعفین جهان و ملت های مسلمان عالم باشد.» از آغاز پیروزی انقلاب تا شروع جنگ تحمیلی در این فاصله تقریبا دو ساله، بسیج مردمی علاوه بر حضور در میادین نظامی برای سرکوب معاندان و مخالفان نظام و جدایی طلبان در مرزها در امر سازندگی، سوادآموزی و خدمت رسانی و ایجاد امنیت شهرها نقش زیادی ایفا کرد؛ اما شروع جنگ تحمیلی در 31 شهریور 1359 و هجوم همه جانبه ارتش عراق به داخل ایران در مرزی قریب به 1200 کیلومتر، فراز جدیدی از تداوم و حضور بسیج را در عرصه دفاع از کشور رقم زد. از آن جا که از پیروزی انقلاب اسلامی تا شروع تجاوزعراق به ایران، چیزی کمتر از دو سال می گذشت و کشور ایران با توجه به انقلابی که کرده بودند از کمترین توان دفاعی به خاطر گسست ارتش و نیروهای امنیتی و انتظامی برخوردار بود، برای دفع تجاوز با توجه به سوابق بسیج در میدان های قبلی و بالا بودن روحیه انقلابی مردم برای دفاع از کشور خود این بار بصورت گسترده تر وارد میدان جنگ تمام عیار و کلاسیک شد و توانست در طول هشت سال دفاع مقدس با تقدیم 85 هزار و 222 شهید که میانگین سن آن ها از 16 تا 20 سال بود نام و آوازه بسیج را از هر زمان دیگر، بلندتر کنند. با خاتمه جنگ تحمیلی میدان فعالیت های بسیج نه تنها محدود نشد بلکه با توجه به نیازهای جدیدی که برای انقلاب ایجاد شد میدان های جدیدتری هم برای فعالیت های بسیج بوجود آمد. از زمانی که در 31/06/1359 جنگ تحمیلی آغاز شد و در تاریخ 07/05/1367 با سرکوب حمله مشترک منافقین و ارتش بعث عراق متوقف شد، بسیج با بهره معنوی از فضای ایجاد شده در جبهه ها و تشویق و ترغیب معنوی امام (ره) از آنان لحظه ای از عرصه های دفاع کنار نکشید. در فاصله اتمام جنگ تا رحلت حضرت امام (ره) که کمتر از یک سال طول کشید نیز در این مدت امام (ره) ضمن تداوم حمایت از بسیج و دستور به عدم غفلت از این نعمت بزرگ انقلاب، دستور تشکیل بسیج دانشجو و طلبه را در 02/09/1367 صادر کردند تا بدینوسیله دانشجویان و طلاب بازگشته از جنگ را برای انجام فعالیت فرهنگی در دو مکان مهم و سرنوشت ساز حوزه علمیه و دانشگاه ها هدایت کنند. با رحلت امام خمینی (ره) در 14 خرداد 1368 و شروع رهبری حضرت آیت الله خامنه ای، تقویت و توسعه بسیج به صورت فراگیر ********ر خود را بر همه کشور و اقشار مختلف گسترانید و ایشان هم همانند حضرت امام (ره) به توسعه کمی و کیفی بسیج پرداختند و در تداوم دستور امام (ره) که خواستار تشکیل ارتش بیست میلیونی از جمعیت 36 میلیونی آن زمان ایران امر کرده بود، ایشان ارتش ده ها میلیونی را از بسیج طلب کرده اند. امروز در آغاز دهه چهارم انقلاب، ضرورت وجود پرخیر و برکت بسیج بر هیچ کس پوشیده نیست زیرا دشمنان انقلاب با درسی که از جنگ سخت در مقابل بسیج آموختند به جنگ های نیمه سخت و نرم روی آورده اند و لزوم تخصصی شدن بسیج، ضرورتی است که بخوبی امروز به آن پرداخته شده است. امروز بعد از گذشت 36 سال از تولد رسمی این مولود عزیز انقلاب و ملتی بزرگ، با داشتن بیش از 70 میلیون جمعیت که تکیه گاه و خاستگاه اصلی بسیج است، شاهد راه اندازی 23 قشر تخصصی بسیج و دهها گردان رزمی با کارکردهای مختلف هستیم و علاوه بر آن محلات و مساجد در تشکیلاتی منسجم، محل فعالیت بسیجیان است و علاوه بر همه این ها تفکر بسیجی که روز ی امام (ره) آرزوی صدور آن به سایر کشورهای اسلامی را داشت، امروز ناجی ملت ها از دسیسه جدید آمریکا و مزدوران منطقه ای آن تحت نام داعش و گروه های تکفیری شده است.
شعر بسیج و بسیجی: قسم به ام الشهدا ولایت او/ز آتش قهر خدا ما را امان است/نصیبتان نمی شود جام شهادت/مگر که با اطاعت از امر ولایت...
منبر سی وچهارم: "بسیج عدالتطلبی"
آیه: «وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنَا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ» (عنکبوت:69)؛ و آنان که در (راه) ما (به جان و مال) جهد و کوشش کردند محققا آنها را به راههای (معرفت و لطف) خویش هدایت میکنیم و همیشه خدا یار نکوکاران است.
حدیث: امام على علیه السلام :إن لأهل التقوى علامات یعرفون بها : صدق الحدیث و أداء الأمانة و وفاء العهدتقواپیشگان نشانه هایى دارند که با آنها شناخته مى شوند: راستگویى، امانتدارى، وفاى به عهد و... .تفسیر العیاشی ج 2 ، ص 213 ، ح 50
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: تا وقتی که این کشور و این ملت به امنیت احتیاج دارد، به نیروهای بسیج، به انگیزة بسیح به سازماندهی بسیجی و به عشق و ایمان بسیجی احتیاج است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: عدالتطلبی و تحقق مساوات: در اسلام، عدالت مسألهی بسیار مهمی است. ارزشی که از نظر اسلام بههیچوجه و در هیچ شرایطی مورد مناقشه قرار نمیگیرد، عدالت است. عدالت، هدف پیغمبران است؛ هدف انقلاب اسلامی هم بوده است. در سایهی عدالت، زندگی مردم میتواند با رفاه و توسعهی مادی به سمت اهداف معنوی هم حرکت کند. (بیانات در اجتماع مردم رفسنجان 18/2/84(بسیجی عدالتطلب است. عدالتطلبی فقط این نیست که انسان شعار عدالتطلبی بدهد؛ نه، باید این را واقعاً بخواهد. عدالتطلبی به این نیست که انسان رودرروی کسی بایستد و بگوید تو عدالتطلب نیستی؛ نه، این، ساز و کار دارد. باید جامعه به نقطهیی برسد که سیاستهای عدالتطلبانه در آن طراحی شود و دستگاه اجرایی طوری باشد که سیاستهای عدالتطلبانه فرصت عملیاتی شدن و اجرایی شدن پیدا کند؛ والّا خیلی سیاستهای عدالتطلبانه هم مطرح میشود؛ اما سازوکار، آدمها، مهرهها، قلمبهدستها و امضاءکنندهها یا علاقه ندارند، یا اعتقاد ندارند، یا همت ندارند، یا حال و حوصله ندارند، یا از همان قبیلِ «برو بابا دلت خوشه» است؛ لذا کارها متوقف و لنگ میماند؛ بنابراین آنجاها را باید اصلاح کرد. (بیانات در دیدار دانشجویان بسیجی 5/3/84(
خدمات بسیج در جامعه: فعالیتهای فرهنگی– اجرای انواع فعالیتهای فرهنگی از جمله؛ برگزاری انواع یادوارهها و جشنوارههای فرهنگی و ورزشی، برگزاری انواع اردوهای فرهنگی، سیاحتی و زیارتی و بازدید از مناطق جنگی، برگزاری انواع مراسم مذهبی، برگزاری و اجرای انواع مسابقات فرهنگی، فعالیت در زمینههای هنری مانند؛ ساخت فیلم، اجرای تئاتر، تشکیل گروههای سرود و نشر و توزیع انتشارات مختلف اعم از کتاب، مجله و انواع نشریه، اعزام مبلغ و سخنران از دیگر اقدامات بسیج محسوب میشود که پس از جنگ با رشد مضاعفی همراه بوده است. این برنامه ها نیز فراگیر بوده و در بسیاری از موارد علاوه بر اعضای بسیج، عموم مردم جامعه را در برگرفته و نقش قابل توجهی در توسعه فرهنگ و ارزش های اسلامی داشته است، به طوریکه در حال حاضر این برنامه ها بطور منظم و با استقبال کم نظیر مردم در سراسر کشور اجرا می شود. این موضوع با توجه به ظرفیتهای بالقوه فراوان در ردههای مقاومت بسیج، از چنان تنوع و تعدد توأم با ابتکار و خلاقیتی برخوردار است که ردههای مذکور در یک جو رقابتی سالم و سازنده، هر سال با ورود به عرصهای متفاوت و نو و طراحی ساز و کار لازم، قابلیتی جدید را از خود به نمایش می گذارند. به عنوان مثال؛ وجود صدها نشریه قشری و محلی وابسته به ردههای بسیج با ابعاد، شکل و محتوای مختلف، وجود صدها گروه سرود و تئاتر متشکل از اعضای بسیج، تشکیل و راه اندازی صدها هیئت مذهبی و دهها نمونه دیگر در سراسر کشور از جمله مواردی است که می توان در این رابطه به آنها اشاره نمود. در این رابطه بسیج پیوسته به عنوان قویترین سازمان دولتی عمل نموده و از نظر کمی و کیفی، بیشترین فعالیت را بر عهده داشته است.
معرفی اقشار بسیج: تشکیل شورای عالی اقشار بسیج یکی از تدابیر ارزشمند سردار نقدی بود که پس از انتصاب ایشان به عنوان مسئول سازمان بسیج مستضعفین مطرح شد و قطعا با توجه به تحولات عظیمی که در جهان در حال شکل گیری است تفکر و فرهنگ بسیجی می تواند به عنوان یک الگوی موفق و تاثیر گذار نقش موثری داشته باشد و از طرفی گستردگی جغرافیای و فرامرز بودن این فرهنگ و تفکر و مدیریت و راهبری این نهاد نیازمند حضور، مشارکت و همفکری زبدگان و نخبگان و صاحبنظران متعهدی است که می توانند برای استفاده بهتر از این فرصت و ظرفیت بسیج کمک کنند. لذا شورای عالی بسیج با حضور افراد برجسته و صاحبنظران با ساماندهی کارگروه های موضوعی در سطح مرکز و استان ها تشکیل گردید. از یک سو فراهم نمودن جذب، آموزش، سازماندهی و انسجام بسیجیان را داریم و از سوی دیگر عملی نمودن رسالت اصلی بسیج را در این برهه زمانی داریم و لذا با توجه به اینکه بسیج متشکل از آحاد مردم مومن و ولایتمدار می باشد می تواند رکن اصلی تحقق جامعه اسلامی می باشد که این خود زمینه ساز شکیل گیری تمدن بزرگ اسلامی را به دنبال دارد. لذا سیاستگذاری، برنامه ریزی، هماهنگی بین دستگاه های ملی و مردمی، توسعه و تقویت بسیج از حیث معنوی و مادی و هم فرهنگ و تفکر بسیجی را در راستای پرورش بسیجیان تراز انقلاب اسلامی قوام می بخشند با رده های بسیج همکاری و همفکری نمایند تا بسیج بتواند هم در تحقق آرمان ها و اهداف انقلاب اسلامی و هم در تحقق سهمی که در تشکیل بسیج دهها میلیونی دارد نقش خود را به خوبی ایفا نماید.
شعر بسیج و بسیجی: ما همه سرباز و فدایی ولایت/تشنه سر کشیدن جام شهادت/سید علی نائب صاحب الزمان است/ولایتش برای اهل دل عیان است...
منبر سی وپنجم: "بسیج استقلالطلبی و عزتخواهی"
آیه: «لَا یسْتَوِی الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیرُ أُولِی الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ ۚ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِینَ دَرَجَةً ۚ وَکُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَىٰ ۚ وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا» ( نساء:95)؛ هرگز مؤمنانی که بدون عذر از جهاد بازنشستند با آنان که به مال و جان در راه خدا جهاد کنند یکسان نخواهند بود، خدا مجاهدان (فداکار) به مال و جان را بر بازنشستگان (از جهاد) بلندی و برتری بخشیده و همه (اهل ایمان) را وعده پاداش نیکو فرموده و خداوند مجاهدان را بر بازنشستگان به اجر و ثوابی بزرگ برتری داده است.
حدیث: امام على علیه السلام :اَلتَّقِىُّ سابِقٌ اِلى کُلِّ خَیرٍ ؛تقواپیشه براى انجام هر کار خیرى سبقت مى گیرد.اعلام الدین ص 186
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: انکار بسیج و بیاحترامی به آن یا نابخردانه است یا خائنانه است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: استقلالطلبی و عزتخواهی: جمهوری اسلامی - به فضل پروردگار - بر اساس استقلالی که آن را با قدرت و همّت ملت خود به دست آورده و به کمک خدا توانسته است آن را حفظ کند، مواضع خود را صریحاً اعلام مینماید. استقلال جمهوری اسلامی، بزرگترین موهبت الهی برای این ملت و کشور است. امروز قدرت استکباری امریکا میخواهد بر سرِ استقلال جمهوری اسلامی، معامله کند. جمهوری اسلامی، استقلال خود را با مبارزه به دست آورده است و با مبارزه هم آن را حفظ خواهد کرد. (بیانات در "مانور بزرگ ولایت"، 03/03/75(ملت باید به خود بیاید، هوشیار باشد، راه خود را پیدا کند؛ و ملت ایران پیدا کرد. البته ما هزینههای زیادی دادیم. جنگ هشت ساله یکی از هزینههائی بود که ملت ایران داد؛ اما در مقابل استقلال خود را گرفت؛ عزت خود را گرفت. امروز ملت ایران و جوانان ایران در دنیای اسلام و در بسیاری از کشورهای دیگر برای ملتها و برای روشنفکران الهامبخشند. امروز احترام ایران و اعتبار ایران در دانشگاههای سراسر دنیای اسلام از همهی کشورها بیشتر است. به خاطر همین ارادهای که ملت ایران از خود نشان داد و سرنوشت خودش را عوض کرد. این راه باید ادامه پیدا کند؛ امید به شما جوانهاست. (بیانات در دیدار دانشآموزان و دانشجویان بسیجی 9/8/86(در مقابل دشمنانی که کشور ایران و اسلام را تهدید میکنند، همین شما جوانان شجاع، با قدرت ارادهیی که دارید، با شور و شوقی که دارید، باید بایستید. استقلال کشور، به شماها بستگی دارد. دفاع از کشور، به عهدهی جوانان غیور و با همتی مثل شماهاست. جوانان باید اولاً مثل همیشه، در میدان جهاد، دلاورانه حاضر باشند و فنون جنگی را فرا بگیرند و جزو مجموعهی بسیج باشند؛ ثانیاً در میدان سازندگی هم فعالیت کنند. جوانان روستاها و بخشها باید کار و تلاش کنند. بحمداللَّه زمین خوب، خاک خوب، استعداد حاصلخیزی خوب و امکانات فراوان وجود دارد؛ جوان باید تلاش و کار کند و دنیا را آباد نماید. مرد و زن، همه باید برای آباد کردن کشور تلاش کنند؛ اما جوانان سهم بیشتری دارند. (بیانات در جمع مردم روستای لیلک، از توابع بخش دلوار بوشهر 13/10/70)
خدمات بسیج در جامعه: ایجاد مراکز و تشکلهای فرهنگی و آموزشی– ایجاد کانون های بسیج جوانان، توسعه کانون های فرهنگی مساجد در سراسر کشور و راهاندازی مراکز مشاوره در زمینههای مختلف، تأسیس مؤسسات و مراکز فرهنگی و علمی آموزشی، راهانداری باشگاه های فرهنگی، آموزشی و علمی متشکل از اعضای بسیج و نخبگان و ایجاد گروه ها و هستههای علمی، فرهنگی، هنری و آموزشی در ردههای مقاومت از دیگر کارکردهای بسیج میباشد که در سالهای اخیر توسعه چشمگیری داشتهاست. وجود دهها کانون بسیج جوانان، ایجاد و راه اندازی صدها کانون فرهنگی بسیج در مساجد، ساخت دهها اردوگاه فرهنگی در شهرهای سیاحتی و زیارتی کشور، راه اندازی و اداره مؤسسه فرهنگی و هنری رزمندگان اسلام و مؤسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان با شعبات متعدد در سراسر کشور و دهها و بلکه صدها اقدام مشابه دیگر برای ارائه خدمات و برنامههای فرهنگی، نمونههایی از مجموعه فعالیتهای بسیج در این زمینه هستند. در رابطه با مسائل فرهنگی ذکر این نکته ضروری است که بخصوص پس از پایان جنگ تحمیلی، اجرای مأموریتهای فرهنگی و مقابله با هجمه دشمنان در این زمینه در رأس مأموریتهای بسیج قرار گرفتند و اگر چه همزمان به اجرای سایر مأموریتها نیز پرداخته است، اما این مأموریت پیوسته بعنوان مهمترین مأموریتها در دستور کار قرار داشته است.
معرفی اقشار بسیج: "معاونت مقاومت مردمی" در راستای اجرای تدابیر امام خامنه ای حفظه الله در کرمانشاه، معاونت مقاومت مردمی بسیج با هدف ارتقاء توان رزمی بسیجیان تشکیل می شود. با تاکید بر لزوم حفظ آمادگی دفاعی بسیجیان گفت: آمادگی دفاعی یک ضرورت همیشگی است و این مسئله زمانی که با یک دشمن زخم خورده و شکست خورده مواجهیم، اهمیتی مضاعف می یابد. بنیه دفاعی بسیجیان بی نظیر است و بسیجیان باید هم برای پیشگیری از تهدیدات و هم برای استفاده از فرصت ها آماده باشند. بدون شک، کار علمی و فعالیت های فرهنگی و سازندگی کشور، اولویت های انکار ناپذیر پیش روی بسیج هستند، اما باید توجه داشت که تمرکز بر مقابله با جنگ نرم و فعالیت های فرهنگی، نباید موجب غفلت از آمادگی های دفاعی شود. انقلاب اسلامی، عرصه فعالیت بسیج است و بسیج تشکیلاتی یک بعدی نیست بلکه تشکلی همه جانبه است که نسبت بی هیچ یک از ابعاد انقلاب اسلامی غفلت نمی کند. ضمن استمرار اولویت فرهنگی و بویژه تربیتی در بسیج، معاونت مقاومت مردمی راه اندازی می شود تا آمادگی های دفاعی بسیجیان بیش از پیش ارتقا یابد.
شعر بسیج و بسیجی: حسین ای درس آموز شهادت/بسیجی از تو آموزد شهادت/به روی سینه و پشت بسیجی/نوشته یا زیارت یا شهادت...
منبر سی وششم: "بسیج و شهادت طلبی"
آیه: «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا ۚ بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یرْزَقُونَ» (آل عمران:169)؛ البته نپندارید که شهیدان راه خدا مردهاند، بلکه زندهاند (به حیات ابدی و) در نزد خدا متنعّم خواهند بود.
حدیث: امام باقر علیه السلام :اِنَّ اللّه عَز َّو َجَلَّ یَقى بِالتَّقوى عَنِ العَبدِ ما عَزُبَ عَنهُ عَقلُهُ وَ یُجَلّى بِالتَّقوى عَنهُ عَماهُ وَ جَهلَهُ؛خداوند به وسیله تقوا بنده را حفظ مى کند از آنچه که عقلش به آن نمى رسد و کور دلى و نادانى او را بر طرف مى سازد.کافی(ط-الاسلامیه) ج 8 ، ص 52
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: اگر بسیج در دوران پس از جنگ نبود و اگر امروز هم نباشد، کمیت این انقلاب و این نظام واهمة حرکتهای سازندة این کشور لنگ است. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: شهادت طلبی: جهاد و شهادت، دو فصل بزرگ حرکت بسیجی، جهاد وقتی میتواند اثر خودش را بهطور کامل نشان دهد که با دل نهادن به شهادت همراه باشد. جهاد و شهادت، دو فصل بزرگ حرکت بسیجی است. (بیانات در میدان صبحگاه ستاد نیروی مقاومت بسیج 2/6/84) شهادت، بالاترین ارزش در معیار ارزشهای معنوی)
در شرایطی که انسانها اغلب برای زنده ماندن بیشتر تلاش میکنند، کسانی هم هستند که درک متعالیتری از فلسفه حیات و کسب مقام والایی که شهیدان راه خدا دارند، حاضرند جان خود را فدا کنند و از شهادت در راه مکتب و دین خود استقبال کنند. به چنین روحیهای که همراه با رهایی از تعلقات دنیوی است، «شهادت طلبی» گفته میشود. مرگ در راه خدا، معاملهای پر سود با آفریدگار است، یعنی جان فدا کردن و به بهشت جاوید رسیدن. اسلام با مسلح کردن پیروان با ایمان خویش به دیدگاه «اِحدَی الحُسنَیین»، آنان را چنان بار میآورد که در میدانهای جنگ نیز، چه بکشند و چه کشته شوند، پیروز باشند و به نیکویی دست یابد. اولیاء دین و پیروان خالص آنان این روحیه را داشتند، از این رو از بذل جان در راه اسلام مضایقه نمیکردند. صحنه عاشورا، شهادت طلبی یاران با ایمان امام حسین علیهالسلام، در عمل تجلی یافت. خود آن حضرت نیز پیشتاز و الگوی این میدان بود. وقتی امام میخواست از مکه حرکت کند، با خواندن خطبهای که از زیبایی مرگ در راه خدا برای جوانمردان سخن میگفت، از افراد خواست هر کس شهادت طلب است و آمادگی بذل جان و خون دارد، همراه ما بیاید: «مَن کانَ باذِلاً فینا مُهجَتَهُ فَلیَرحَل مَعَنا.» (بحارالانوار، ج 44، ص 366.) در میان راه، وقتی در پی دیدن خوابی و گفتن «انا لله و انا الیه راجعون»، در گفتگویی که پسرش علی اکبر علیهالسلام با پدر داشت، علی اکبر علیهالسلام به او گفت: وقتی ما بر حقیم، پس چه باک از مرگ؟ «اِذاً لا نُبالی بِالمَوتِ.» این سخن علی اکبر علیهالسلام نیز از تفکر شهادت طلبانه فرزند امام حکایت دارد. تعبیر امام حسین علیهالسلام از این که اگر ناچار، مرگ برای همگان حتمی است، پس چه بهتر که به صورت شهادت باشد: «فَاِن تَکنِ الاَبدانُ لِلمَوتِ اُنشِاَت، فَقَتلُ امرِءٍ بِالسَّیفِ فِی اللهِ اَفضَلُ» (بحارالانوار، ج 44، ص 374.) شاهد دیگری از این روحیه در امام است. پس از برخورد با حُر و ممانعت او از رفتن حضرت به کوفه، با استشهاد به شعری چنین اظهار کرد: سَاَمضی وَ ما بِالمَوتِ عارٌ عَلی الفَتی اِذا مانَوی خیراً و جاهَدَ مُسلِماً (موسوعة کلمات الامام الحسین، ص 358.) پیش میروم و مرگ، برای یک جوانمرد ننگ نیست، وقتی که انگیزه خیر داشته باشد و مسلمانانه جهاد کند. در نقل دیگری آمده است که پس از اشاره به آن اشعار، ضمن آسان شمردن مرگ در راه عزت و احیای حق، فرمود: آیا مرا از مرگ میترسانی؟ تیرت به خطا رفته و گمانت بیهوده است! شما بیش از این نیست که مرا بکشید؛ آفرین به مرگ در راه خدا "... مَرحباً بِالقَتلِ فی سَبیل اللهِ" شعار جاودانه "لا ارَی المَوتَ اِلاّ سَعادَةً" نیز کلام نورانی سیدالشهدا علیهالسلام است. استقبال از مرگ در راه عقیده و آرمان، نزد ملتهای دیگر هم ارزشمند و ستودنی است و مردم آزاده چنین مرگی را تقدیس و تمجید میکنند و آن را برتر از زندگی مذلتبار و زیر بار ستم و همراه با ننگ و پستی میشمارند. مرگ سرخ، نوع کمال یافتهتری از حیات است و شهدا زندگان جاویدند. حسین بن علی علیهماالسلام آگاهانه به استقبال این مرگ سرخ رفت. یارانش نیز مانند خود او شهادتطلب بودند. اگر در اظهارات یاران امام حسین علیه السلام در شب عاشورا دقت شود، این روحیه در گفتارشان موج میزند و هر یک برخاسته، عشق خود را به کشته شدن در راه خدا و در حمایت از فرزند پیامبر و مبارزه با ظالمان ابراز میکردند. با آن که حضرت بیعت خویش را از آنان برداشت که هر کس میخواهد برود، اما سخنشان چنین بود: «الحَمدُ للهِ الذی اَکرَمَنا بِنَصرِکَ وَ شَرَّفَنا بِالقَتلِ مَعَک»؛ سپاس خدایی را که با یاری کردن تو ما را گرامی داشت و با کشته شدن همراه تو، ما را شرافت بخشید. حتی نوجوانی چون حضرت قاسم نیز مرگ را شیرینتر از عسل میدانست و از آن استقبال میکرد. امام نیز آنان را همینگونه میشناخت. وقتی احساس کرد خواهرش زینب در شب عاشورا اندکی ناآرام است و در پایداری یاران تردید دارد، فرمود: به خدا سوگند آنان را آزموده و امتحان کردهام، اینان شهادت طلبانی هستند که به مرگ انس گرفتهاند، همان گونه که کودک، به سینه مادرش مانوس است در همان شب، حضرت عباس علیهالسلام در جمع بنیهاشم از آنان خواست تا نخستین کسانی باشند که به مبارزه میشتابد شما و پیشتازان شهادت باشنداین، فرهنگ اهلبیت است. در یکی از نیایشهای امام حسین علیهالسلام در همان روز عاشورا چنین میخوانیم: «اِلهی و سَیَّدی! وَدَدتُ اَن اُقتَلَ و اُحیی سَبعینَ اَلفَ مَرَّةٍ فی طاعَتِکَ و مَحبَّتَکَ، سِیما اِذا کانَ فی قَتلی نُصرَةُ دینِکَ و اِحیاءُ اَمرِکَ و حِفظُ ناموسِ شَرعِکَ ...» خدایا! دوست دارم که کشته شوم و زنده گردم، هفتاد هزار بار، در راه طاعت و محبت تو، به خصوص اگر در کشته شدنم نصرت دین تو و زنده شدن فرمانت و حفظ ناموس شریعت تو نهفته باشد. شهادت طلبان، تفسیر نوینی از مرگ و زندگی دارند. مثل امام حسین علیهالسلام که فرمود: مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است «مَوتٌ فی عِزٍّ خَیرٌ مِن حَیاةٍ فی ذُلٍّ» به راحتی حاضرند شرافت شهادت در راه حق را بر زندگی چند روزه و گذرا اما در ننگ و بدنامی ترجیح دهند. آموزش حسین بن علی به آنان این بود که مرگ، تنها پلی است که شما را از سختی و تنگنای دنیا به وسعت آخرت و نعمتهای ابدی در بهشت میرساند؛ «فَمَا المَوتُ اِلاّ قَنطَرَةٌ...» (با چنین دیدی بود که در صبح عاشورا با آغاز تیراندازی از سوی سپاه عمر سعد، حضرت خطاب به یاران خویش فرمود: خدا رحمتتان کند! برخیزید به سوی مرگی که چارهای از آن نیست. «قُومُوا رَحِمَکُمُاللهُ اِلی المَوتِ الذی لابُدَّ مِنهُ» و این در واقع فراخوانی به سوی حیات بود، حیاتی جاویدان در سایه مرگ سرخ. امامان نیز این رهنمود را با الهام از عاشورا به یاران و پیروان منتقل میکردند. زائران قبور شهدا و حرم حسینی نیز این عشق به شهادت و آرزوی کشته شدن در رکاب امام و در راه خدا را بر زبان میآوردند. امروز نیز ما در زیارتنامهها این جملات را اظهار میکنیم که: «کاش من نیز با شما شهیدان بودم و به رستگاری بزرگ میرسیدم.» پیام شهادتطلبی عاشورا را، رزمندگان اسلام و شهیدان انقلاب اسلامی و جبهههای دفاع مقدس به خوبی دریافتند و از آن در مبارزه با ستم و تجاوز سود بردند. امام خمینی «قدس سره» بیش از همه در احیای این فرهنگ در جامعه انقلابی ما نقش داشت و جوانان را حسینی و عاشورایی بار آورد. در سخنان و پیامهای حضرت امام، نمونههایی از همان روح حسینی و عاشورایی را میبینیم که مجموعه این سخنان، خود کتابی مبسوط میشود. ناگزیریم تنها چند جمله را مرور کنیم: «مرگ سرخ، به مراتب بهتر از زندگی سیاه است و ما امروز به انتظار شهادت نشستهایم تا فردا فرزندانمان در مقابل کفر جهانی با سرافرازی بایستند.» («من خون و جان ناقابل خویش را برای ادای واجب حق و فریضه دفاع از مسلمانان آماده ساختهام و در انتظار فوز عظیم شهادتم.» «خط سرخ شهادت، خط آل محمد و علی است و این افتخار از خاندان نبوت و ولایت به ذریّه طیبه آن بزرگواران و به پیروان خط آنان به ارث رسیده است.» «در این انگیزه است که همه اولیاء، شهادت را در راه آن به آغوش میکشند و مرگ سرخ را احلی من العسل میدانند و جوانان در جبههها جرعهای از آن را نوشیده و به وجد آمدهاند.»
خدمات بسیج در جامعه: مبارزه با ضد انقلاب و اشرار – مقابله با ضد انقلاب در کردستان، مقابله با منافقین در درگیریهای گنبد و جنگل های شمال، مقابله با اشرار در مرزهای شرقی و شمال شرقی کشور، مقابله با اغتشاشات رخ داده در شهرها و تسلیح عشایر نمونههای بارزی از عملکرد بسیج در این زمینه میباشد.
معرفی اقشار بسیج: "سازمان بسیج مهندسین کشاورزی": سازمان بسیج کشاورزی و منابع طبیعی با هدف ساماندهی و کمک به تربیت مهندسان کشاورزی و منابع طبیعی بسیجی کشور و نیز با نیت کمک به کارآمدسازی وزارتخانههایی مانند وزارت جهاد کشاورزی و سازمان محیط زیست که مرتبط هستند، تشکیل شد. کشاورزان پرچمدار امنیت غذایی کشور هستند که برای رسیدن به خودکفایی و امنیت غذایی باید به نیروی انسانی توجه شود. سازمان بسیج مهندسان کشور بر اساس منویات مقام معظم رهبری در ارتباط با حضور همه جانبه بسیج در عرصههای سازندگی به طور رسمی در سالروز تأسیس جهاد سازندگی ۲۷ خرداد تشکیل شد. سازمان بسیج کشاورزی و منابع طبیعی با هدف ساماندهی و کمک به تربیت مهندسان کشاورزی و منابع طبیعی بسیجی کشور و نیز با نیت کمک به کارآمدسازی وزارتخانههایی مانند وزارت جهاد کشاورزی و سازمان محیط زیست که مرتبط هستند، تشکیل شد.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی بنده شایسته اوست/بسیجی سر به سر وابسته اوست/بسیجی دل به این عالم ندارد/دلش را بر خدای خود سپارد...
منبر سی وهفتم: "بسیج واستکبارستیزی و تداوم مبارزه با ظلم"
آیه: «فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ ۚ وَمَا رَمَیتَ إِذْ رَمَیتَ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ رَمَىٰ ۚ وَلِیبْلِی الْمُؤْمِنِینَ مِنْهُ بَلَاءً حَسَنًا ۚ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ» (انفال:17)؛ (ای مؤمنان) نه شما بلکه خدا کافران را کشت و (ای رسول) چون تو تیر (یا خاک) افکندی نه تو بلکه خدا افکند (تا کافران را شکست دهد) و برای آنکه مؤمنان را به آزمونی نیکو از سوی خود بیازماید که خدا شنوا و داناست.
حدیث: قال رسول الله صلى الله علیه و آله :اَتقَى النّاسِ مَن قالَ الحَقَّ فیما لَهُ و َعَلَیهِ؛باتقواترین مردم، کسى است که در آنچه به نفع یا ضرراوست،حق رابگوید.امالی(صدوق) ص 20 - من لا یحضره الفقیه ج 4 ، ص 395
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: بسیجى، یعنى دل با ایمان، مغز متفکر، داراى آمادگى براى همهى میدانهایى که وظیفهیى انسان را به آن میدانها فرا مىخواند. مقام معظم رهبری مدظله العالی
سیمای بسیج و بسیجی: استکبارستیزی و تداوم مبارزه با ظلم: استکبارستیزی امام (ره) برخاسته از روحیهی بسیجی: رهبر کبیر انقلاب اسلامی که خود را بسیجی میشمرد و بدان افتخار میکرد، جهانی را در مقابله با استکبار و قدرتهای ستمگر عالم بسیج کرد و خواب راحت را از چشم زورگویان زدود و نور امید را که کلید همهی پیروزیها و پیشرویهاست، در دل ملتها تابانید. (پیام به گردهمایی سراسری فرماندهان بسیج، بهمناسبت سالروز انتشار پیام رهبر فقید انقلاب برای تشکیل بسیج مستضعفان و گرامیداشت هفته ی بسیج 2/9/68(ما یقهی قدرتهای بزرگ دنیا را در همه جای دنیا میگیریم و دلیلمان این است که آنها متعرّض و ظالمند. ما ظالم را به حال خود رها نمیکنیم و نمیگوییم: «اگر ما را رها کنید، دیگر با شما کاری نخواهیم داشت.» آنها متجاوز و متعرّضند و دائماً در حال ظلم کردن به ملتها هستند. ما از آن دولتها و ملتها نیستیم که متجاوز ظالمی را به حال خود رها کنیم تا پی کار خودش برود!(بیانات در دیدار ارتشیان به مناسبت روز ارتش 24/01/73(
خدمات بسیج در جامعه: فعالیتهای امنیتی – نفوذ و حضور برخی از عوامل بیگانه در کشور، سبب گردیده تا بسیج با ورود به عرصه فعالیتهای امنیتی و انتظامی در این زمینه فعالیتهای مؤثری را در رابطه با فعالیتهای اطلاعاتی و جمعآوری خبر و اطلاعرسانی به مراجع ذیربط، پیشگیری از بروز اغتشاشات در مراکز تولیدی و خدماتی و جمع آوری سلاح و مهمات غیر مجازانجام دهد. همچنین مقابله با هواپیماربایی و حفاظت از هواپیماهای کشور، حفاظت از شخصیتها، حفاظت از اماکن و تأسیسات حیاتی و حساس کشور را نیز می توان در ردیف دیگر فعالیتهای بسیج در زمان صلح و جنگ و بحران قرار داد. بدیهی است خانواده بزرگ بسیج با توجه به تجارب قبلی میتواند با اتکاء به ظرفیتهای توانمندیهای فراوان بالقوه و با استفاده از شیوهها و امکانات موجود و در دسترس، همچنان به طور فعالانه در عرصههای مختلف در زمان صلح و سازندگی وارد عمل شده و نقش ویژهای در توسعه و رشد همه جانبه کشور بر عهده داشته باشد.
معرفی اقشار بسیج: براساس ماده ۱۳ قانون مقررات استخدامی سپاه، بسیجی به فردی اطلاق میشود که داوطلبانه جهت تحقق ارتش ۲۰ میلیونی تحت پوشش سپاه در میآید. به موجب همین مادهٔ قانونی بسیجیان به سه دسته «بسیجی عادی»، «بسیجی فعال» و «بسیجی ویژه» یا «پاسداران افتخاری» تقسیم میشوند.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی بنده خاص الهی است/بسیجی در حقیقت یک سپاهی است/بسیجی گلشن دین را گلاب است/بسیجی آرمان شیخ و شاب است...
منبر سی وهشتم: " بسیج مدافع ارزشهای اسلامی"
آیه: «وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ ۚ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَهُوقًا» (اسراء:81)؛ و (به امت) بگو که (دین) حق آمد و باطل نابود شد که باطل خود لایق محو نابودی ابدی است.
حدیث: قال رسول الله صلى الله علیه و آله :تَمامُ التَّقوى اَن تَتَعَلَّمَ ما جَهِلتَ وَ تَعمَلَ بِما عَلِمتَ؛تمام و کمال تقوا این است که آنچه را نمى دانى بیاموزى و بدانچه مى دانى عمل کنى .مجموعه ورام ج 2 ، ص 120
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: نیروهای نظامی و بسیجی ما مؤمن و با اخلاصند و به عنوان پشتوانهای که هیچ خدشهای در آن راه ندارد، محسوب میشوند. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: اسلامخواهی و دفاع از ارزشهای اسلامی: وظیفهی بسیج؛ حراست از ارزشهای اسلامی: آنجایی که مساله ارزشها و اساس انقلاب و حاکمیت دین خدا مطرح میباشد، زمان حضور بسیج در صحنه است. (در جمع بسیجیان استان اردبیل، 6/5/79(روزی بود که مؤمنان صادقی آرزو میکردند که بتوانند در راه خدا دفاع کنند، ولی نمیتوانستند؛ راهها به روی آنها بسته، فضا با ابرهای ظلمانی سلطنت و حکومت طواغیت پُر شده و امکان هرگونه سرمایهگذاری فکری و علمی و جسمی و روحی در راه آرمانهای اسلامی ناموجود بود؛ در خون دل زندگی میکردند و با خون دل از دنیا میرفتند. امروز راهها به روی ما و فرزندان این دوران باز و فضا گشوده است؛ آینده امیدبخش است و امکان برای دفاع از ارزشهای مظلوم الهی و اسلامی، در دسترس ماست. این، نعمت بزرگ الهی است؛ باید آن را قدر بدانیم و هر لحظه از عمرِ در این دوران را، معادل سالها عمرِ به بطالت گذشتهی بخشی از انسانهای غافل در همهی زمانها به حساب آوریم. (بیانات پس از بازدید از ستاد فرماندهی نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی 24/7/70(همهی جوانان، همهی انسانها و همهی مردان و زنانی که در این کشور، دلشان با نور ایمان، منوّر است، در قبال مسؤولیت عظیمی که بر دوش ملت ایران نهاده شده است، احساس وظیفه میکنند. این پرچم پرافتخاری که دست ملت ایران سپرده شده است، یعنی پرچم سربلندی اسلام، پرچم عزّت اسلام، پرچم نامآوری و شکست ناپذیری اسلام؛ اینها امروز دست ملت ایران است. همهی کسانی که نسبت به این وظیفهی بزرگ، احساس مسؤولیت میکنند، در حقیقت بسیجی هستند. هرجا وظیفهای باشد، انسان بسیجی در میدان آن وظیفه، حاضر است. (بیانات در جشن بزرگ منتظران ظهور همزمان با هفتهی بسیج و روز ولادت حضرت مهدی (عج) 3/9/78(هرکس که امروز اسلام انقلابی، اسلام امام، اسلام زندگی بخش و اسلام مبارزه با ظلم و ستم را گرامی بدارد ـ نه آن چیزی که به نام اسلام در مقابل ظلم و ستم، تعظیم میکند! آن اسلام نیست، فریب است ـ هرکس که امروز اسلام حقیقی و به تعبیر امام بزرگوار ما اسلام ناب محمّدی را تأیید و حمایت کند، اوست که برای ایران و ملت ایران، برای تاریخ ایران و آیندهی ایران و یکایک آحاد این ملت خدمت میکند. بسیجیان این امتیاز را دارند که در میدان این خدمت آمادهاند. (بیانات در جشن بزرگ منتظران ظهور همزمان با هفتهی بسیج و روز ولادت حضرت مهدی (عج) 3/9/78(
خدمات بسیج در جامعه: مجموعه فعالیتهای بسیج، دستاوردهای جانبی فراوانی را برای بسیج و مجموعه کشور بهمراه داشته که حاکی از اثربخشی فعالیتهای اجرا شده می باشد، مهمترین این دستاوردها عبارتند از:
۱- شکوفایی و بهره برداری از خلاقیت و نوآوری کاشناسان ارتش ۲۰ میلیونی در زمینههای مختلف سازندگی.
۲- شناسایی و کشف استعدادهای نهفته در بین اعضای سازمان بویژه در بسیج متخصصین و جلب همکاری آنان برای مشارکت در امور.
۳- تعامل و همکاری با سایر مراکز و موسسات و سازمانهای دولتی و غیردولتی و کسب تجارب جدید در زمینه فعالیتهای مربوط به زمان صلح و سازندگی و جنگ و بحران.
۴- کاهش هزینههای دولت از طریق بکارگیری اعضای ارتش ۲۰ میلیونی در عرصههای مختلف مورد نیاز کشور.
۵- کمک به توسعه امنیت در نقاط بحران خیز و ناامن کشور با بهرهگیری از مشارکت نیروهای بومی و بسیجی در مأموریتهای مختلف عمرانی و خدماتی بزرگ ملی، منطقهای و محلی.
۶- پر کردن اوقات فراغت جوانان و فراهم نمودن هزاران فرصت شغلی ناشی از اجرای پروژه های مختلف عمرانی، اجتماعی، اقتصادی و تعاونی.
۷- کمک به محرومیت زدایی و همچنین توسعه کشور در زمینههای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و رشد و شکوفایی مناطق مختلف کشور.
8 – کمک به بهبود وضعیت معیشتی بسیجیان بکارگیری شده و سایر نیروهای مردمی در تعاونی های ایثارگران.
9 – ارتقا و افزایش توانمندی های بسیج در ابعاد مختلف تخصصی، تجهیزاتی و نیروی انسانی از طریق کسب تجارب جدید علمی و فنی با استفاده بهینه از منابع موجود.
10 – تقویت و تعمیق اعتماد مردم به این دو نهاد به عنوان نهاد های مردمی و خدمتگذار.
11 – کمک به جذب و حفظ انسجام نیروهای مردمی برای عضویت در ارتش بیست میلیونی.
12 – افزایش ظرفیتهای سپاه و بسیج برای رفع بحران های مختلف امنیتی و اجتماعی.
13 – افزایش توان سازمان برای مشارکت در ماموریت های امدادی مانند عملیات امداد و نجات در زلزله بم و سیل شمال.
14 – افزایش کارآمدی سازمان با انتقال تجارب به پیکره سازمان در عرصهها و مأموریتهای مختلف.
15 – اثبات کارآمدی سپاه و بسیج و ضرورت تقویت فعالیت های بسیج برای ایجاد آمادگی و ایفای نقش در زمان صلح و سازندگی.
معرفی اقشار بسیج: بسیجی عادی: عموم اقشار معتقد به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هستند که پس از گذراندن دوره آموزش عمومی به عضویت بسیج درآمده و سازماندهی میشوند.
شعر بسیج و بسیجی: خدایا حق پیغمبر وآلش/بسیجی را نگهدار از زوالش/بسیجی آرزوی مومنین است/بسیجی نور چشمان امین است...
منبر سی ونهم: "بسیج حیات طیبه"
آیه: «إِنَّ الَّذِینَ یبَایعُونَکَ إِنَّمَا یبَایعُونَ اللَّهَ یدُ اللَّهِ فَوْقَ أَیدِیهِمْ ۚ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّمَا ینْکُثُ عَلَىٰ نَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَوْفَىٰ بِمَا عَاهَدَ عَلَیهُ اللَّهَ فَسَیؤْتِیهِ أَجْرًا عَظِیمًا» (فتح:10)؛ همانا مؤمنانی که (در حدیبیّه) با تو بیعت میکنند به حقیقت با خدا بیعت میکنند (چون تو خلیفه خدایی و همانا دست تو) دست خداست بالای دست آنها، پس از آن هر که نقض بیعت کند بر زیان و هلاک خویش به حقیقت اقدام کرده و هر که به عهدی که با خدا بسته است وفا کند به زودی خدا به او پاداش بزرگ عطا خواهد کرد.
حدیث: قال الصادق علیه السلام : سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ فَقَالَ یُطَاعُ فَلَا یُعْصَى وَ یُذْکَرُ فَلَا یُنْسَى وَ یُشْکَرُ فَلَا یُکْفَرُ.از امام صادق علیه السلام درباره آیه (تقواى الهى داشته باشید آنگونه که حقّ تقواست) سئوال شد، فرمودند: از خدا فرمان مى برد و نافرمانى نمى کند، به یاد اوست و فراموشش نمى کند، شکرگزار اوست و کفران نمى کند.غررالحکم، ج2، ص451، ح3260
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: شما جوانان بسیجی و سپاهی و جوانان مؤمن آگاهی را با احساس مسئولیت و شور و شعور همراه کردید. ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مدظله العالی(
سیمای بسیج و بسیجی: تلاش برای تحقق حیات طیبه و حکومت جهانی اسلام: ملت ما به فضل پروردگار خواهد توانست حیات طیبهی اسلامی را که دنیا و آخرت و مادّه و معنا و علم و عبادت و رفاه در آن جمع شده است، به وجود آورد. اگر توانستیم چنین جامعه و نظامی را تشکیل دهیم، آن روز شکست واقعی را برای دشمنان جهانی اسلام ایجاد کردهایم. (بیانات در مراسم بیعت ائمهی جمعه، روحانیون، مسئولان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اقشار مختلف مردم و خانوادههای معظم شهدای استانهای یزد و کهکیلویه و بویراحمد 11/4/68(ما نمیخواهیم دل خودمان را به این خوش کنیم که ملت ایران در سطح بینالمللی یا در سطح بینالمللِ اسلامی سربلند و عزیز و آبرومند است؛ این هست؛ اما ما به این اکتفا نمیکنیم. ما باید این توانایی را از خودمان نشان بدهیم که بتوانیم یک جامعهای بسازیم که مورد رضای اسلام باشد. این کار را باید بکنیم؛ وظیفهی ما این است؛ و اتفاقاً آن نقطهی اساسیای که دشمنان توطئهگر اسلام در سطح جهان به آن توجه دارند و میخواهند آن انجام نگیرد، همین است. آن کشور و جامعهای که مورد نظر اسلام است، باید هم از لحاظ مادی و هم از لحاظ معنوی، پیشرو باشد. (بیانات در دیدار مردم شاهرود 20/8/85(نظام جمهوری اسلامی پرچم معنویّت و اخلاق را بلند کرد. برافراشتن پرچم اخلاق، فقط از موضع موعظهگری قابل تأمین نیست؛ با حرکت عظیم و اقتدار ناشی از حضور مردم، این پرچم در دنیا برافراشته شده است. امروز ما در منبرهای عظیم جهانی و بینالمللی، از عدالت و مظلومیّت ملتها سخن میگوییم و این به برکت نظام جمهوری اسلامی است. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، چنین چیزی نبود. حضور مردم و بسیج حقیقی دلها و جسمها و جانها میتواند پشتوانهی این حرکت عظیم جهانی باشد. این مسؤولیت عظیم بسیج است. (بیانات در جمع یکصد و ده هزار نفر از نیروهای بسیجی شرکتکننده در اردوی رزمی ـ فرهنگی علویون 21/8/80(
خدمات بسیج در جامعه: پیشرفت تکنولوژی و پیچیدگی های ناشی از توسعه ی علوم مختلف از یک سو و تعامل و ارتباط نزدیک مؤلفه های مختلف زندگی اجتماعی از سوی دیگر، بعضاً مشکلاتی را به همراه آورده که محیطی کاملاً متفاوت با آنچه در قرون گذشته وجود داشته را به تصویر کشیده است. علیرغم تمام دستاوردهای علمی، فنی و فرهنگی که تمدن جدید به ارمغان آورده، مشکلات زندگی اجتماعی تشدید و نحوه اداره حکومت ها نیز با مشکل مواجه گردیده و دستخوش تحولات اساسی شده است. اگر تا چند قرن گذشته تهدیدات عمده محدود به سلاحهای سبک و متعارف می شد و انواع جنگ ها محدود به برخوردهای احتمالاً خونین فیزیکی می گردید، امروز سخن از تهدیدات هسته ای، میکروبی، بیولوژیکی، بیوتروریسم، بیوتکنولوژیکی، لیزری، صوتی و ... به میان آمده است. گستردگی و تنوع تهدیدات جدید وضعیتی را بوجود آورده که حتی کشورهای صاحب قدرت در صورت مواجه شدن با آن قادر نیستند با بکارگیری تمام توان خود و صرف هزینه های فوق العاده، امنیت خود را برقرار نمایند. این در حالیست که این کشور ها با ورود به سایر عرصه ها، نوع متفاوتی از توانمندی ها را حاصل کرده اند که بدون کمترین زد و خورد فیزیکی اهداف خود را تعقیب می نمایند. این نوع اقدامات در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و سایر جنبه های اجتماعی برخی جوامع رسوخ یافته اند که در یک حرکت تدریجی و بعضاً پنهانی می تواند به راحتی منافع کشورهای مختلف را مورد هدف قرار دهند. اینجاست که نقش کمی و کیفی حضور مردم در صحنه های مختلف دفاع از منافع کشور ها آشکار می گردد، به این معنا که ملتی می تواند مقتدرانه عمل نماید که از حمایت مردمی قوی تر و حضور کمی و کیفی بیش تر مردم خود در ابعاد زمینه های مختلف برخوردار باشد و این موضوعی است که در کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران که امکان دسترسی به تجهیزات و تکنولوژی جدید را در حد کشورهای پیشرفته ندارند از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می گردد، به گونه ای که تقریباً حضور کمی و کیفی و هوشیارانه ی ملت ها به راحتی این نقیصه را جبران می نماید. بنابرأین به نظر می رسد تنها راه رقابت در این کشمکش جهانی متوسل شدن به اراده و عزم مردمی است و این نکته ای است که به بهترین شکل ممکن در جمهوری اسلامی ایران با عنوان بسیج و با ویژگی های منحصر به فرد خود که برتری فوق العاد های را به بسیج مردمی در کشور ایران بخشیده محقق و متبلور گشته است، زیرا وجود این ویژگی ها مجموع های را فراهم نموده که با اتکا به قدرت الهی و اعتقاد به باور های اسلامی قادر است در هر صحن های که ضرورت داشته باشد اعم از نظامی، فرهنگی، امنیتی، سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی وارد عمل گردد.
بنابرأین می توان برأی این حضور ارزشمند دو نقش عمده را قائل شد که هر یک خود دارأی زیرمجموعه های جداگانه می باشد.
الف- نقش و کارکرد نظامی
قبلاً توضیح داده شد که فلسفه ی اولیه ی تشکیل بسیج استفاده از توان بالای نیرو های مردمی در دفاع از انقلاب و دستاورد های آن بوده است، اما بتدریج و با کشف سایر توانمندی های این نیروی عظیم، کارکرد های جدیدی برأی بسیج مطرح گردید که در سه بخش کلی قابل بررسی است.
۱- نقش بازدارندگی
در این رابطه قبل از هر چیز باید به اهمیت نقش بسیج در جذب، آموزش، سازماندهی، حفظ انسجام و بکارگیری نیرو های مردمی و تجهیز و پشتیبانی آنان به عنوان مأموریت اصلی بسیج پرداخت، یعنی استفاده از تمام منابع که در بسیج به طور عمده بر مبنای مشارکت مردمی استوار است.
با توجه به اینکه در یک برداشت کلی ازتعاریف بازدارندگی، «بکارگیری کلیه ی منابع و امکانات ممکن و قابل دسترس برأی جلوگیری از بروز هرگونه تهدید نسبت به منافع کشور برداشت می شود.» بدیهی است نقش هیچ عامل یا منبعی در این رابطه به اندازه نقش مردم پررنگ و قوی نیست، زیرا حضور بموقع و سریع نیرو های مردمی در یک واکنش سریع در صحنه های مختلف، مشروط بر اینکه از آمادگی های لازم برخوردار باشند، قادر خواهد بود به عنوان قوی ترین عامل بازدارنده عمل نماید.
این کارکرد می تواند در حضور گسترده، مستمر، منسجم و مجهز اعضای بسیج در رده های مقاومت، حضور در صحنه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، نظامی، سیاسی و اقتصادی در قالب مشارکت در رزمایش های نظامی، مانور های امدادی، راهپیمایی ها، همکاری با دولت و بسیاری دیگر از فعالیت های متبلور گردد.
البته نمایش قدرت و آمادگی رزمی در قالب فعالیت های نظامی بخصوص رزمایش های عملیاتی تأثیر بیشتری در جلوگیری از بروز تهدیدات بر جای خواهد گذاشت، در عین حال انجام سایر فعالیت های غیرنظامی، برأی جلوگیری از تهاجم دشمن در مسائل غیرنظامی نیز بستگی به همین حضور، برنامه های طراحی شده، جاذبه ی برنامه ها، پیش بینی قبلی و سایر تدابیر مسئولین نظام و مردم همیشه در صحنه ی ایران اسلامی دارد.
بنابرأین با توجه به نقش بازدارندگی در ایجاد امنیت به عنوان اولین و ضروری ترین نیاز جامعه می توان این کارکرد را یکی از مهمترین کارکرد های بسیج دانست زیرا همانگونه که بزرگ بسیج جهان اسلام، حضرت علی علیه السلام فرمودند:
«به خدا سوگند هرملتی که در قلب سرزمینش مورد تهاجم قرار گرفت خوار و زبون شد.» (نهج البلاغه- خطبه ۲۷- صفحه ۷۵)
۲- نقش دفاعی
دفاع نیز یکی از موضوعاتی است که اگر چه بیش تر بعد نظامی موضوع را به ذهن متبادر می سازد اما واجد جنبه های مختلف در زمینه های گوناگون بوده و به یک دفاع همه جانبه تبدیل شده است. تعاریف ارائه شده در این زمینه نیز همین مفهوم را با خود همراه دارد، از جمله در کتاب فرهنگ استراتژی این واژه این گونه تعریف شده است:
تدابیری که برأی مقاومت در مقابل حملات سیاسی، نظامی، اقتصادی، اجتماعی، روانی و یا تکنولوژی، توسط یک یا چند کشور مؤلفه اتخاذ می گردد. (فرهنگ استراتژی- صفحه ۱۴۱)
همانگونه که ملاحظه می شود شش موضوع کلی شامل: دفاع سیاسی، دفاع اقتصادی، دفاع اجتماعی، دفاع روانی و فرهنگی و دفاع نظامی و دفاع تکنولوژیکی که بخشی از آن به جنگ اطلاعاتی در عصر حاضر مربوط می شود درأین تعریف نهفته است.
بجز مورد اخیر مابقی مباحث نیز با پیشرفت و توسعه ی زندگی اجتماعی به یکی ازدغدغه های مهم اکثر جوامع امروزی تبدیل شده است، چیزی که در گذشته ی نه چندان دور بیش تر بعد نظامی آن مطرح بود.
در قرآن مجید و احادیث و روایات اسلامی نیز به این نکته یعنی دفاع نظامی بیش تر از دفاع و مقابله با سایر موارد اشاره شده است، زیرا بدیهی است که اگر کشوری بر کشور دیگر تسلط یافت بر سایر مؤلفه های حکومتی نیز اعمال نفوذ خواهد نمود.
حضرت امام سجاد علیه السلام در این رابطه می فرمایند:
پروردگار من! مرز های اسلامی را از حمله ی دشمنان خود در پناه خود مصون و محفوظ بدار و مرزبانان ما را در ایفای وظایفی که برعهده دارند حمایت کن و عطایا و مواهب خود را درباره آنان تکمیل فرمای، بر شمار سربازان ما که از مرز های ما پاس می دارند بیافزای و حربه ی آنان را بر ضد دشمنان کارگر کن و سنگرهایشان را از آسیب شکست در امان گیر و جمعیتشان را به هنگام دفاع، از پریشانی ایمن ساز و به تدبیر خویش صفوفشان را به هم بپیوند. (صحیفه سجادیه- ترجمه جواد فاضلی- صفحه ۲۶۲)
همانگونه که اشاره شد اگر چه در این رابطه بیش تر مباحث متوجه بعد نظامی دفاع می باشد اما نباید فراموش نمود که در عصر حاضر، جنبه های دیگری از دفاع مانند دفاع «فرهنگی و دفاع سیاسی» نیز بر این امر ناظر است و برخی اقدامات در زمینه های اقتصادی و حتی اجتماعی نیز شکل دفاعی به خود گرفته اند، بنابرأین بسیج نیرو های مردمی در این زمینه نیز می تواند نقشی عمد های را برعهده داشته باشد، همچنان که در طول دفاع مقدس این نقش و کارکرد به بهترین شکل ممکن به نمایش گذاشته شد.
در سایر ابعاد، از جمله دفاع در برابر تهاجم فرهنگی دشمن، دفاع از سیاست های خارجی یا داخلی، دفاع از مصلحت ها و منافع مختلف نظام، دفاع از ارزش های اسلامی و انقلابی و سایر موارد مشابه نیز قابلیت های فراوانی در بسیج وجود دارد.
در بعد نظامی نیز مصادیق گوناگونی از دفاع قابل برشماری است از جمله:
عملیات نهضت مقاومت مردمی به هنگام اشغال خاک کشور، عملیات تأخیری به هنگام تجاوز دشمن به مرز ها ویا نقاط کور کشور بمنظور متوقف نمودن یا جلوگیری از پیشروی و مزدوران داخلی استکبار و مهمتر از همه، کمک به سایر نیرو های مسلح برأی دفاع از منافع کشور و ده ها اقدام دفاعی دیگر که هر یک جای بحث فراوان دارند.
۳- نقش تهاجمی
استراتژی نظام جمهوری اسلامی بر اصل بازدارندگی و دفاعی بنا نهاده شده است، اما بدیهی است که آن هنگام که دشمن اقدام به تصرف نموده و به خاک کشور تعدی نماید و یا قصد اجرأی هر یک از این اقدامات را در سر بپروراند تنها راه بازپس گیری مناطق اشغالی و جلوگیری از تجاوز قطعی او پس از اقدامات بازدارنده و تدافعی، انجام عملیات تهاجمی خواهد بود. هماهنگونه که در طول هشت سال دفاع مقدس برأی دفاع از منافع انقلاب و جلوگیری از بروز آسیب های اقتصادی و امنیتی، هرگاه ضرورت ایجاب می نمود جمهوری اسلامی ایران با پیش دستی نسبت به دشمن منابع او را مورد تهاجم خود قرار می داد. این حرکت می تواند در زمینه های فرهنگی، سیاسی و سایر موضوعات نیز مصداق داشته باشد، یعنی همانگونه که انقلاب اسلامی آماج تهاجم فرهنگی قرار گرفته یا حملات سیاسی منافع نظام را مورد هدف قرار داده است، بسیج نیز می تواند با استفاده از پتانسیل های موجود، در چارچوب سیاست های کلی کشور برأی تهاجم به منافع دشمن وارد عمل گردد.
در هر صورت چنانچه ضرورت ایجاب نماید هر نوع از عملیات تهاجمی اعم از نظامی یا غیرنظامی بر علیه تهدیدات متصور از سوی عوامل مزدور استکبار نسبت به منافع ملی کشور چه در بعد داخلی و یا در زمینه های خارجی با مشارکت بسیج بسیار سهل الوصول خواهد بود.
معرفی اقشار بسیج: بسیجی فعال: آن دسته از بسیجیان عادی داوطلب هستند که واجد شرایط لازم بوده و پس از گذراندن دورههای آموزشی سازماندهی شده و با سپاه پاسداران همکاری میکنند.
شعر بسیج و بسیجی: بسیجی مخلص دین مبین است/بسیجی پیرو مولای دین است/بسیجی فانی اندر انقلاب است/بسیجی حامی اسلام ناب است...
منبر چهلم:" بسیج و بسیجی در وصیت نامه شهدا"
آیه: «وَرَدَّ اللَّهُ الَّذِینَ کَفَرُوا بِغَیظِهِمْ لَمْ ینَالُوا خَیرًا ۚ وَکَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ الْقِتَالَ ۚ وَکَانَ اللَّهُ قَوِیا عَزِیزًا»(احزاب:25)؛ و خدا کافران را (در جنگ احزاب) با همان خشم و غضبی که (به مؤمنان) داشتند بیآنکه هیچ خیر و غنیمتی به دست آورند ناامید برگردانید و خدا امر جنگ را (به فرستادن باد صرصر و سپاه فرشتگان غیبی) از مؤمنان کفایت فرمود و خدا بسیار توانا و مقتدر است.
حدیث: قال رسول الله صلى الله علیه و آله :لا یَکونُ الرَّجُلُ مِنَ المُتَّقینَ حَتّى یُحاسِبَ نَفسَهُ اَشَدَّ مِن مُحاسَبَةِ الشَّریکِ لِشَریکِهِ فَیَعلَمَ مِن اَینَ مَطعَمُهُ وَ مِن اَینَ مَشرَبُهُ وَ مِن اَینَ مَلبَسُهُ اَ مِن حِلٍّ ذلِکَ اَم مِن حَرامٍ؛انسان از تقواپیشگان نیست مگر آن که سخت تر از حسابرسى شریک از شریک، از خود حساب بکشد و بداند خوردنى، نوشیدنى و پوشیدنى اش از کجاست آیا از حلال است یا حرام؟الزهد ص 17 ، ح 37
بسیج و بسیجی در کلام ولایت: ملتی که در خط اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم و مخالف با استکبار و پول پرستی و تحجر گرایی و مقدس نمایی است باید همه ی افرادش بسیجی باشند. امام خمینی (ره(
سیمای بسیج و بسیجی: بسیج و بسیجی در وصیت نامه شهدا: شهید ابراهیم اکبریان: بسیجی فریاد می زند شهادت مرگ نیست رهایی است مردن نیست متولد شدن است.
شهید ابراهیم گلپور: باید بگویم من از روزی که با بسیج مستضعفین رابطه پیدا کرده ام و با بسیج انس گرفته ام راه اصلی خودم را که راه سرخ حسین ابن علی است و راه سرخ ولایت فقیه است یافته ام
شهید جواد کریمی دهریزی: برادران بسیجی سنگر بسیج که در زیر سایه ی امام زمام (عج) می باشد ترک نکنید زیراهر کجا که پای بسیجی در انجا گذارده شود آنجا مقدس است و شما قدم خود را جایی بگذارید که به نفع اسلام باشد. گردهمایی شما بسیجی ها در هر کجا که باشد یعنی مبارزه با دشمنان اسلام و حضور شما در کلاسه های بسیج یعنی آموختن راه امام حسین علیه السلام است. روبیاورید به بسیج که رو می آورید به اسلام. رو بیاورید. به بسیج که روآوره اید به امام حسین علیه السلام.
شهید امیر علی محمودی گوچکی: به من پاسدار نگویید زیرا نام بسیجی اگر لیاقتش را داشته باشم کافی است.
شهید احمد پایی: صحبتی دارم با برادران بسیجی که حقیقتا دین خود را به اسلام و انقلاب اسلامی ادا کرده اند و من همیشه به بسیجی بودن خود افتخار کرده و می کنم چون اخلاصی که در بین این برادران دیده ام در هیچ کجا ندیده ام و همیشه خودم را در مقایسه با آنها بسیار حقیر و پست یافته ام.
شهید مجید چاکر الحسینی: آگاه باشید یک قطره اشک و یک قطره خون سرخ بسیجی هزاران برابر تمام ثروت های این دنیا است.
شهید محمد چنگیزی اردهانی: دوستان من عشق بی معنی است، بسیج مدرسه عشق است. پشتیبان نهاد ها باشید.
شهید محمد رضا توحیدیان: مرا با لباس مقدس بسیجی دفن نمایید تا دشمنان انقلاب اسلامی بدانند که لباس مقدس بسیجی کفن سرخ رنگین به خون است.
شهید ارسلان رجب پور کتابی: برای من چه افتخاری بالاتر از این که امام و رهبر عزیزمان می فرمایند ای کاش من هم یک بسیجی بودم او با آن کهولت سن و با آن همه مسوولیتی که به دوش دارد آرزو می کند کاش بسیجی بود و در میدان جنگ با دشمن می جنگید.
شهید احمد صالحی راد: جنازه مرا از درخانه تشییع کنید و بعد به داخل بسیج سنگر حق ببرند تا آخرین بار سنگر را دیدار کنم و بعد جنازه ام را در بهشت زهرا پهلوی آن دو شهید قرار دهید.
شهید ابوالفضل سرلک: اگر امام را می خواهید بشناسید باید از بسیجی ها شروع کرد اگر این بسیجی های شیردل را شناختیم این را بدانید که شناخت امام از شناخت همین جان بر کفان اسلام می باشد.
شهید علی محمد تقی پور: مرگ و کشته شدن عادت ما و شهادت افتخار ماست. خدایا، ما بسیجیان اگر این لباس را به تن کرده ایم به عششق شهادت و جهاد به تن کرده ایم و دوست ندارم که کاروان سرخ امام حسین علیه السلام بگذرد و ما از غافله عقب بمانیم.
شهید علی اکبر بهتویی: بله جوانان همین بسیجی های دوازده و سیزده ساله بودند که ماشین جنگی شرق و غرب را از کار انداختند.
شهید علی اسماعیلی: به راستی درود خدا بر این بسیجیان که از جان و مال خویش گذشته و با لباس در راه خدا و برای رضای خدا با دشمنان اسلام و مسلمین می جنگند؛ و بالاخره در همان لباس جان می دهند و افتخار می کنند که مرگشان در راه خدا بوده.
شهید عبدالعلی چگله: سلام بر ملت کبیر ایران و سلام بر رهبر انقلاب امام خمینی درود بر شهیدان و معلولین جنگ تحمیلی که با نثار خون خویش نهال انقلاب را آبیاری و بارور ساختند. سلام بر روحانیت متعهد و مترقی و پاسداران عزیر و نیروهای قهرمان بسیج که همگی بازوی پرتوان ولایت فقیه هستند.
شهید عباس ترکی: سلام فراوان بر پاسداران و بسیجیان که شب و روز از سرزمین اسلامی ایران دفاع و پاسداری می کنند؛ و راه کربلا را آزاد و باز می کنند. تا عاشقان کربلا به دیدار سیدالشهداء بروند.
شهید شهریار ارجمند: ما بسیج کنندگان راه خدا قاطعانه و دلیرانه و علی گونه می جنگیم و شهادت را پیشه کرده ایم و آن را افتخاری بزرگ می دانیم چرا که هدف داریم، هدف رسیدن به الله.
شهید نظر بابا: یک بسیجی هیج نوع سلاح ندارد به جز یک سلاح ایمان و با این سلاح شبانه بر قلب دشمن رفته و دشمنان قران و اسلام را در هم میکوبد و خوار و ذلیلشان می کند بدانید یک فرد بسیجی که همه چیز خود را در راه خدا می دهد و مال و اموالی ندارد وصیتنامه ندارد بلکه نصیحت نامه دارد، درد دل دارد.
خدمات بسیج در جامعه: نقش ها و کارکرد های غیرنظامی: دامنه ی فعالیت های بسیج در زمینه ی غیر نظامی بخصوص پس از پایان جنگ تحمیلی بسیار گسترش یافته و امکان بالقوه عظیمی را در اختیار نظام قرار داده است. این بخش از کارکرد ها را نیز می توان در قالب پنج محور کلی که قبلاً به آن اشاره شد مطرح نمود.
۱- نقش علمی و فرهنگی
نقش فرهنگی بسیج بخصوص در حال حاضر که کشور از هر سو مورد تهاجم فرهنگی بیگانگان قرار گرفته از اهمیت فوق العاد های برخوردار است، زیرا در این عرصه نیز بسیج دارأی توانائیها، امکانات و در عین حال جاذبه های قابل توجهی می باشد.
اما برأی درک به تر این موضوع باید ابتدا با مفهوم فرهنگ آشنا شد.
فرهنگ، هویت هر شخص یا جامعه تلقی می شود و هر گونه تغییر و تحول تحمیلی نامطلوب در آن می تواند پیامد های منفی زیادی را به دنبال داشته باشد.
حضرت امام (ره) در این رابطه فرموده اند:
«با انحراف فرهنگ، هرچند جامعه در بعد های اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد، ولی پوچ و پوک و میان تهی است». (صحیفه نور- جلد ۱۵- صفحه ۱۶۰)
به همین دلیل است که استکبار جهانی و در رأس آن آمریکا از هر گونه شگردی برأی تحت تأثیر قرار دادن فرهنگ ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم در جمهوری اسلامی ایران استفاده می نماید.
حضرت امام خمینی (ره) در بیانات متنوعی که در مقاطع مختلف داشتند، پیوسته بر این موضوع تأکید کرده و نقش زیادی را برأی بسیج قائل شده اند.
مهمترین کارکردهایی که امام راحل (ره) برأی بسیج مطرح فرموده اند عبارتند از:
حاضر بودن در همه ی صحنه ها از جمله صحنه های فرهنگی و سازندگی.
حفظ محافل انس و معنویت جبهه و کشاندن آن به محیط های سیاسی، اجتماعی و نظامی در سطح کشور.
تحکیم روابط، ارادت و محبت قلبی به مقام ولایت فقیه
جلوگیری از آفت تفرقه و بی تفاوتی نسبت به مسائل و معضلات جامعه.
تلاش برأی استحکام برادری و وحدت بین مسلمانان و مردم کشور.
جذب و بکارگیری استعداد های فرهنگی
و ده ها مورد دیگر.
مقام معظم رهبری (مدظله العالی) نیز در این زمینه نقش قابل توجهی را در مجموعه ی رهنمودهایشان برأی بسیج برشمرده اند که برخی از آن ها عبارتند از:
ایجاد روحیه ی استقامت
جذب و آموزش مردم به ویژه جوانان
پر کردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان
پرداختن به مسائل فرهنگی جوانان و جلوگیری از انحرافات آنان با اجرأی برنامه های مختلف از جمله برنامه های فرهنگی و معنوی
فراهم نمودن زمینه های لازم برأی خاموش کردن هیجان طلبی جوانان
حمایت از ولایت فقیه
حضور در همه ی صحنه های فرهنگی و هنری
توجه به مسائل معنوی بسیجیان به ویژه جوانان
تلاش برأی احیاء و حفظ ارزش های انقلابی و اسلامی
توسعه و تعمیق فرهنگ ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم
توسعه و تعمیق فرهنگ انقلاب، دفاع مقدس و فرهنگ و تفکر بسیج
و ده ها مورد دیگر.
بدیهی است خانواده ی بزرگ بسیج در این زمینه نیز می تواند با اتکاء به امکانات و استعداد های مردمی در بسیج و سایر امکاناتی که در اختیار دارد وشیوه هایی که مورد استفاده قرار می دهد به طور فعالانه عمل نماید.
جلب و جذب جوانان به سوی رده های مقاومت بسیج، کانون های جوانان بسیج، کانون های فرهنگی مساجد، برگزاری انواع مراسم انس با قرآن و سایر برنامه های فرهنگی، برگزاری اردو های زیارتی، سیاحتی و بازدید از مناطق جنگلی، برگزاری انواع مسابقات فرهنگی، برگزاری یادواره برأی شهدا و ده ها و بلکه صد ها فعالیت دیگر از مصادیقی محسوب می شوند که امکان توسعه و تقویت آن ها در بسیج وجود دارد.
ضمن اینکه بسیج به عنوان یکی از خلاق ترین دستگاه ها در این زمینه می تواند از جدید ترین و متنوع ترین روش ها برأی اقدام در این رابطه بهره بگیرد.
۲- نقش اجتماعی و سازندگی
زندگی بشر به طور فطری یک زندگی اجتماعی بوده و لازمه ی تداوم آن همکاری و تعاون بین آحاد اقشار مختلف جامعه است و این راهبرد هنگامی محقق می شود که همه ی افراد دست به دست هم داده و هر یک با وظیفه ی خود کاملاً آشنا باشند.
بسیج نیز به عنوان بخش بزرگ و اثرگذار در این جامعه قادر است نقش مهمی را در چرخه ی این تعاون همگانی بر عهده بگیرد. برأی مثال نقش بسیج در همکاری با دولت یکی از برجسته ترین نقش های اجتماعی بسیج محسوب می شود که می تواند در برگیرنده موضوعات مختلف باشد و مصادیق آن همانگونه که قبلاً توضیح داده شد عبارتند از واکسیناسیون فلج اطفال، بیمه روستائیان، درختکاری، آمارگیری اماکن مذهبی، امداد و نجات در هنگام بروز حوادث غیرمترقبه و ده ها مورد دیگر که تاکنون توسط بسیج انجام شده است.
بسیج به عنوان ضابط قوه قضائیه نیز می تواند وظایف زیادی را در برقراری و حفظ نظم اجتماعی و اجرأی قانون برعهده داشته باشد.
۳- نقش سیاسی
نقش سیاسی بسیج از دو جنبه ی داخلی و خارجی قابل بررسی است. از نظر سیاست خارجی، حضور فعال و گسترده بسیج سبب می شود تا مسئولین نظام در مجامع بین المللی و عرصه ی سیاست خارجی از موضع قدرت و با اطمینان ازحمایت عظیم مردمی، مطالب خود را مطرح و پیگیری نمایند، ضمن اینکه این حضور گسترده و حمایت مستمر مردم کشور و بخصوص ارتش ۲۰ میلیونی از تدابیر و سیاست های اتخاذ شده از سوی مسئولین نظام، به طور یقین یأس و نومیدی دشمنان جمهوری اسلامی ایران را بهمراه خواهد داشت.
به طور طبیعی این ویژگی در طرز تفکر سایر کشورها، بخصوص کشور های دوست و حامی جمهوری اسلامی نیز تأثیرگذار بوده و از ایران اسلامی یک کشور الگو و بر تر را ارائه می نماید. همچنین حمایت بی دریغ بسیج از مسئولین، توطئه ی دشمنان و ایادی خود فروخته و مزدور داخلی را نیز خنثی می سازد، کسانی که در هر موقعیتی به دنبال آن هستند که این باور را در اذهان ایجاد نمایند که مردم از انقلاب دلسرد و دلزده شده اند و دیگر حاضر به حمایت از آن نیستند.
در واقع حمایت مردم و به ویژه بسیج از مسئولین نظام و سیاست های مدون و اعلام شده، مؤید مقبولیت نظام جمهوری اسلامی در داخل و خارج کشور بوده و به همین دلیل نقش بازدارندگی را ایفا می نماید و این نیز مرهون آگاهی های سیاسی و هوشیاری بسیجیان بوده و با دخالت در سیاست کاملاً متفاوت می باشد.
۴- نقش اقتصادی
نیرو های مسلح توان بالقو های هستند که ضمن دفاع از منافع کشور، قادرند در زمان صلح کارأیی های دیگری را نیز داشته باشند و این نکتهای است که نه تنها در جمهوری اسلامی بلکه در سایر کشور ها نیز مورد توجه قرار گرفته است.
امروزه بسیاری از کشور های جهان ازتوانایی های این نیرو ها برأی تأمین منافع اقتصادی و اجتماعی خود بهره می برند، به طوری که به جرأت می توان اظهار داشت که رشد و شکوفایی اقتصادی کشورهایی مانند چین و کره و بخصوص ژاپن، مدیون استفاده از نیرو های مسلح در این جهت می باشد. برأی مثال ژاپنی ها پس ازفارغ شدن از جنگ با آمریکا، از ارتش این کشور برأی سازندگی و بازسازی استفاده نمودند.
کره ای ها نیز در مقاطعی از تاریخ معاصر خود از سازمان ارتش برأی توسعه ی کشاورزی بهره بردند و ده ها مورد دیگر وجود دارد که نیرو های مسلح با استفاده از امکانات خود در این زمینه توانسته اند عملکرد بسیار خوبی داشته باشند.
در جمهوری اسلامی ایران نیز مجموعه ی سپاه و بسیج با مشارکت در طرح های مختلف سازندگی مانند سدسازی، جاده سازی، لوله کشی آب و گاز شهر ها و ده ها مورد دیگر بسیار قوی و مقتدرانه وارد عمل شده و توانسته اند موفقیت های زیادی را کسب نموده است. همچنین اعضای بسیج با ایجاد تعاونی های مختلف نقش بسیار مؤثری را در رشد و شکوفایی کشاورزی و صنعت ایفا نموده و هم اکنون نیز این فعالیت ها ادامه داشته و توسعه ی آن می تواند در تسریع رشد و بالندگی کشور مؤثر واقع گردد. بدیهی است حضور در این عرصه علاوه بر بهره های اقتصادی با ایجاد مشاغل مختلف از حجم بی کاری در کشور کاسته و در بهبهود وضعیت معیشتی مردم نیز مفید واقع خواهد شد.
مقام معظم رهبری در این رابطه می فرمایند: وقتی موسم کار و سازندگی است، بسیج یعنی آن مجموع های از کشور و ملت که به مسئله ی سازندگی، باز با یک اهتمام لازم نگاه می کند و به آن می پردازد؛ نقش خود را در آن آنچنانکه باید و شاید ایفا می کند» (بسیج مستضعفان در اندیشه مقام معظم رهبری حضرت آیت اله خامنه ای- صفحه ۱۰۷)
۵- نقش اطلاعاتی و امنیتی
انقلاب اسلامی از همان بدو تولد آماج توطئه های فراوان بوده و علی رغم اینکه به لطف خدا و با حضور گسترده و دائمی مردم توانسته بسیاری از این توطئه ها را قبل از بروز و ظهور خاموش و خنثی سازد اما همچنان این توطئه از سوی استکبار و ایادی آن ها تداوم یافته و هر روز به شکلی جدید رخ می نمایاند. شرارت در مرزها، اغتشاشات داخل شهرها، اعتصابات داخل مراکز صنعتی، تخریب و ترور و سایر موارد مشابه، جملگی از مواردی هستند که توطئه ی دشمن را در پس پرده ی خود دارند و به وضوح دست ناپاک استکبار جهانی در آن ها قابل رؤیت است.
مقام معظم رهبری (مدظله العالی) با آگاهی کامل به این موضوع با اشاره به نقش بسیج می فرمایند: بسیج بایستی بتواند در مواقع ضروری و لازم نیروی مردم را در مقابله با ضد انقلاب که قاعدتاً ضدانقلاب در قالب مردم ظهور پیدا می کند برخورد کند» (همان منبع- صفحه ۵۳ (این عوامل همه ی تلاش خود را بکار می برند تا با ناامن کردم محیط و جامعه، گردش چرخ اقتصاد کشور را متوقف و توسعه و سازندگی کشور در زمینه های مختلف را کند نمایند و این تنها بخشی از اهداف دشمنان این نظام در تعقیب این حرکت مزدورانه و مرموزانه است، زیرا ناامنی جامعه، یأس و ناامیدی ناشی از ترس و نگرانی مردم را نیز به دنبال خواهد داشت و می تواند از یک جامعه ی جوان و پویا مانند ایران اسلامی کشوری دلمرده و بدون تحرک ایجاد نماید و لذا مردم کشور و بخصوص بسیجیان می توانند با ایفای نقش اطلاعاتی، ضامن تداوم امنیت در کشور باشند.
همانگونه که حضرت امام (ره) نیز بر این موضوع تأکید داشته و فرموده اند: ملت ما امروز تکلیفش این است که تمام افراد ملت، چشم و گوششان را باز کنند و رفت و آمد های این ها (ضدانقلاب) را کنترل کنند.» (بسیج در اندیشه امام خمینی (ره)- صفحه ۵۲) بنابرأین، نقش اطلاعاتی در جهت تأمین امنیت، یکی از کارکرد های مفید بسیج محسوب می گردد. بسیج به عنوان ضابط قوه قضائیه نیز می تواند در عدم حضور نیرو های انتظامی، با جرأیم مشهود مانند سرقتها، درگیریها، بی نظمی های اجتماعی، قاچاق کالا و مواد مخدر و سلاح و ... برخورد نماید. همچنین وجود بسیج در سطح کلیه ی مراکز و سازمان های دولتی و غیر دولتی متضمن سلامت دستگاه های خدماتی و مولد کشور بوده و می تواند با کشف و شناسایی اقدامات عوامل فرصت طلب و سودجو، همچنانکه در گذشته نیز مصداق داشته به سلامت نظام اداری و اقتصادی کشور استمرار ببخشد. سایر اقدامات بسیج مانند برقراری تور های ایست و بازرسی، گشت های شهری و برگزاری انواع رزمایش ها نیز محیط را برأی اشرار و ضد انقلاب- اعم از داخلی یا خارجی- ناامن نموده و فرصت بیشتری را برأی ارائه ی خدمات به مردم از سوی دستگاه های ذیربط در اختیار دولت جمهوری اسلامی قرار می دهد.
معرفی اقشار بسیج: بسیجیان ویژه: این گروه که به پاسدار افتخاری هم شناخته میشوند افرادی هستند که صلاحیتهای یک پاسدار را دارا بوده و پس از گذراندن آموزشهای لازم در این زمینه، سازماندهی میشوند.
شعر بسیج و بسیجی: جملات ناب در وصف بسیج:
بسیجی عاشق شهد شهادت به خداست/مکتب عاشق ز مکتب ها جداست/گر سر و پا و تن و جان می دهد/بس همین حالت که جنت را رواست/
بسیجی، بانگ بلند بیداری است و باب رهایی، بلایجان استکبار است و برج استوار دیدبانی.
بسیجی، بلبل خوشخوان گلزار جبهههاست و باران معنویت در کویر رفاهگرایی.
بسیجی، بهار آفرین چهار فصل آزادی است و برق خشم الهی برتارک تاریک فکران مزدور و مدعی روشنفکری.
بسیجی، برکه غیرت دینی است و برف سپید بامدادی برهربام و بر زن و شهر و دیار اسلامی.
بازوان بسیجی بوسهگاه روح خداست و بلندای قامتش بازوی امن بندگان الهی.
بسیج، سرو بلند باغ پیروزی است و ستاره سهیل سحرهای ستم سوزی.
بسیج، ستاره سماواتیان در زمین است؛ و صاعقه مرگ ستمگران زمان، سلاح رهایی محرومان است و سوهان روح مستکبران،
سنگرنشین سفره هفتسین باصفای آزادی است. مرد سنگر و سجاده و سپیده و سبزه و سرخرویی و ستم سوزی.
بسیجی، لاله سرخفام جبهههاست و لؤلؤ صدفهای «لااله الاالله». ذوالفقار خشم و غیرت بر سر خناسان و وسوسهگران است.
بسیجی، گلسرخ لالهزار مروت و مردانگی و آب زلال و شیرین در کویر زندگی است.
بسیجی بزرگ، تو فرزند فرزانه کربلایی، تو کبک کوهساران کرامتی، تو کوکب درخشان آسمان کمالی. تو کبوتر سبکبال شبهای حملهای،
تو کلام خدا در طور سینای ایرانی.
بسیج، ابر رحمتخداست و راحت روح مؤمنان و راهب کویر تفتیده زمان، رهیده از پلیدیهاست.
بسیج، صدای صلابت است و سمبل صبوری، اسوه صالحان است و آموزگار صابران.
بسیجی، افسر آزاده اردوی ایمان است.
بسیجی، آتش در خرمن نیرنگ شیطان است.
بسیجی، تندر خشم خدا بر خرمن بیداد است.
بسیجی، اسطوره روزگار است و آیت ایثار.
بسیج، خدنگ رها شده از سوی عرشیان است که قلب پلید شیاطین شرق و غرب را میشکافد.
ای بسیجی! رزمت پیروز، عزمت استوار، حرمتت روز افزون و بزمت با ملکوتیان باد.
بسیج یعنی حضور
بسیج یعنی ایمان عاشقانه
بسیج یعنی پاک ترین انسانها
بسیج یعنی حرکت
بسیج یعنی قدرت
بسیج یعنی تلاش و جهاد مخلصانه
بسیجی یعنی مغز متفکّر
بسیج یعنی آبادانی
بسیج یعنی ارزش
بسیج یعنی الگو
بسیج یعنی سعادت ابدی
بسیج یعنی یک فرهنگ
بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه های آن بوی بهار وصل وطراوت تعیین و حدیث عشق می دهد. امام خمینی (ره)
اگر بر کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنین انداز شد چشم طمع دشمنان و جهانخواران از آن دور خواهد گردید. امام خمینی (ره)
بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش برگلدسته های رفیع آن اذان شهادت و رشادت سر داده اند. امام خمینی (ره(
بسیج، میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن نام و نشان در گمنامی و بی نشانی گرفته اند. امام خمینی (ره)
ملتی که در خط اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم و مخالف با استکبار و پول پرستی و تحجر گرایی و مقدس نمایی است باید همه ی افرادش بسیجی باشند. امام خمینی (ره)
در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی ام. امام خمینی (ره)
بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه ی مجاهدان از اولین تا آخرین امضاء نموده اند. امام خمینی (ره)
بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته های رفیع آن اذان شهادت و رشادت سرداده اند. امام خمینی (ره)
تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقینا" از برکات و الطاف جلیه ی خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد. امام خمینی (ره)
من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می خورم و از خدا می خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند. امام خمینی (ره)
هفته بسیج در حقیقت فرصت و بهانهای برای زنده نگه داشتن ارزشها و روح بسیجی در آحاد ملت، مخصوصاً جوانان پرشور و مدافعان عاشق صادق است. مقام معظم رهبری
فرهنگ بسیجی، فرهنگ معنویت و شجاعت و غیرت و استقلال و آزادگی و اسیر خواستهای حقیر، نشدن است. مقام معظم رهبری
بسیج عظیم مردمی، یکی از نعمتهای بزرگ الهی است. مقام معظم رهبری
بسیج یعنی حضور بهترین و بانشاط ترین و باایمان ترین نیروهای عظیم ملت در میدان هایی که برای منافع ملی، برای اهداف بالا، کشورشان به آنها نیاز دارد. مقام معظم رهبری
بسیج یعنی نیروی کارآمد کشور برای همه میدانها. مقام معظم رهبری
بسیج عبارت است از مجموعهای که در آنها پاک ترین انسانها، فداکارترین و آماده به کارترین جوانان کشور، در راه اهداف عالی این ملت و برای کمال رساندن و به خوشبختی رساندن این کشور جمع شده اند. مقام معظم رهبری
بسیج یکی از برکات انقلاب و از پدیده های بسیار شگفت آور و مخصوص این انقلاب است. مقام معظم رهبری
بسیج در حقیقت مظهر یک وحدت مقدس میان افراد ملت است. مقام معظم رهبری
بسیج در واقع مظهر عشق و ایمان و آگاهی و مجاهدت و آمادگی کامل، برای سربلند کردن کشور و ملت است. مقام معظم رهبری
بسیجی یعنی دل باایمان، مغز متفکّر – دارای آمادگی برای همه میدانهایی که وظیفه این انسان را به آن میدانها فرا می خواند، این معنای بسیجی است. مقام معظم رهبری
هرجا وظیفهای باشد، انسان بسیجی در میدان آن وظیفه، حاضر است. مقام معظم رهبری
بسیج به معنی حضور آمادگی در همان نقطهای است که اسلام و قرآن و امام زمان (ارواحنا فداه) و این انقلاب مقدس به آن نیازمند است. مقام معظم رهبری
فرهنگ بسیجی، فرهنگ معنویت و شجاعت و غیرت و استقلال و آزادگی و اسیر خواستهای حقیر، نشدن است. مقام معظم رهبری
بسیجى بایستى در وسط میدان باشد تا فضیلتهاى اصلى انقلاب زنده بماند. مقام معظم رهبری بسیج یک افتخار و ارزش است. مقام معظم رهبری
بسیجى گل سرسبد خیل عظیم انقلاب و اسلام است. مقام معظم رهبری
بسیجى، یعنى دل با ایمان، مغز متفکر، داراى آمادگى براى همهى میدانهایى که وظیفهیى انسان را به آن میدانها فرا مىخواند. مقام معظم رهبری
بسیجى، یک عنوان ارزشمند و والا است. مقام معظم رهبری
به عنوان یک بسیجى، هرجا که انقلاب به وجود من نیاز داشته باشد، حاضرم خدمت کنم. مقام معظم رهبری
جبهههاى جنگ و دفاع مقدس، در طول سالهاى متمادى، از خون عزیزان بسیجى رنگین شد و ناصیهى انقلاب را درخشان کرد. مقام معظم رهبری
- ۰ ۰
- ۰ نظر